Yağlayıc materiallar - bərk, plastik, maye və qazşəkilli maddələr olub, avtomobil texnikası, sənaye maşınları və mexanizmləri, həmçinin məişətdə sürtünmə zamanı yaranan yeyilməni azaltmaq üçün tətbiq olunurlar.
Yağlayıcı materialların texnikada rolu
Hərəkətli mexanizmlərdə( mühərriklər, yastıqlar, və s.) sürtünməni və konstruksiya və digər materialların mexaniki emalında (yonma, frezləmə, pardaqlama və s.) sürtünməni azaltmaq məqsədilə yağlayıcı materiallardan müasir texnikada geniş istifadə olunur. Yağlayıcı materialların təyinatı və işləmə şəraitindən asılı olaraq onlar bərk halda (qrafit, molibden-disulfidi , kadmium-iodidi, volfram-diselini, bor nitridi,və s.), yarı bərk halda, yarı maye halda (ərinmiş metallar, , ), maye halında (avtomobil və digər maşın yağları), qazşəkilli (karbon qazı, azot, inert qazlar) olurlar.
Yağlayıcı materialların növləri
Sürtünən cütlərin materiallarının xassələrindən asılı olaraq yağlama üçün həm maye (məslən, minerallar, sintetik yağlar), həm də bərk maddələrdən istifadə olunur.
Materialına görə yağlamalar bğlünürlr:
- mineral- onların tərkibi əsasən karbohidratlardan, neft emalından əldə olunan məhsullardan ibarətdir.
- sintetik- üzvi və qeyri-üzvi xammaların sintezindən əldə (məsələn: yağlar) olunur.
- üzvi - bitki əsaslı olurlar (məsələn: palma yağı).
Yağlayıcı maddələr əsasına görə kombinə edilə bilirlər.
Hidromexaniki və hidrohəcmli ötürücülər üçün yağlar
Hidromexaniki və hidrohəcmli ötürücülər üçün yağlar – hidromexaniki ötürücülər mühərrikdən ötürülən fırlanma anının və fırlanma tezliyinin mütamadi dəyişilməsini təmin edirlər. ötürmə prosesi işçi maye ilə (aşağı özlülü yağla) doldurulan boşluq əmələ gətirən təkərli pərli nasosun və turbinin hesabına həyata keçirilir. Nasosdan mayenin aldığı enerji turbinlə aparılan vala ötürülür. Hidromexaniki ötürücülər konstruksiyasına görə hidromuftalara və hidrotransformatorlara bölünürlər. Hidrotransformatorlar iki təkərlə(nasoslu və turbinli) təchiz olunub, hər ikisi vallarda bərabər fırlanma momentinə malikdir. Normal rejimdə hidromuftaln f.i.ə. 0,95-0,98 təşkil edir. Xüsusiliyi və tətbiq şəraiti – Hidromexaniki ötürücülər üçün yağların təyinatının xüsusiliyi və tətbiq şəraitləri onlara olan aşagıdakı tələbləri(bir sıra hallarda ziddiyyətli) müəyyənləşdirilmişdir:
- - işçi temperaturların bütün intervalında asan yağlamağa malik olmalıdır;
- - friksion disklərin ilişməsini təmin edən zəruri friksion xassələri t.min etməlidir;
- - diyircəkli yastıqların dişli ötürücülərin və baçqa sürtünən hissələrin yeyilməsini azaltmalıdır;
- - sürtünmə zonasından istiliyin ötürülməsini təmin etməklə və yeyilmə məhsullarını və digər mexaniki qarışıqları çıxarmalıdır;
- - metalları korroziyadan qorumalı, sıxlaşdırıcılar dağıtmamalıdır;
- - sabit tərkibə malik olmalı, buxarlanma və parçalanma xassələrinin kimyəvi proseslərlə dəyişmələrinə qarşı dayanıqlı olmaqla çöküntülər əmələ gətirməlidirlər.
Hidromexaniki ötürücülər qutusu olan texnikalarda A və МГТ növlü yağlar geniş işlədilir. A-tərkibində antioksidləşdirici və yeyilməyə qarşı(ДФ-11) detergent- dispersiyalı(МАСК), depressorlu (ПМД-Д) və köpüklənməyə qarşı(ПМС-200А) aşqarlar olan, poliizobutilenlə qatılaşdırılmış dərin selektiv təmizlənmiş yağdır. Avtomobillərin və digər maşınların hidromexaniki ötürücülər qutusunda və hidrotrasformatorlarda bütün mövsümlü yumşaq iqlim rayonlarında işlədilir. Yüksək termiki oksidləşdirmə sabitliyinə, yaxşı temperatur xassələrinə malikdir. Hidromexaniki ötürücülərdə yağların tətbiq şəraitinin öz xüsusiyyətləri vardır. Əsas təyinatını – enerjinin ötürülməsini yerinə yetirərək, yağlar, həmçinin sürtünmə hissələrinin yağlanmasını təmin edirlər. МГТ əvəzedici yağ növüdür. A növlü yağ МГТ növlü yağla istənilən nisbətdə uyğunlaşır, müxtəlif hidravlik sistemlərdə, hidroamortizatorlarda və rulun hidrogücləndiricilərində işçi maye kimi tətbiq oluna bilər. МГТ – tərkibində yüksəkkeyfiyyətli aşqarlar kompleksi olan, aşağı molekulyar polimerlərlə qatılaşdırılmış zəif özlülüyə malik aşağı temperaturda donan yağdır. Bütün mövsümlü 500C-dək, A növlü yağlar analoji tətbiq olunur. A növlü yağ əvəzedicidir.
Göstəriciləri
Yağlayıcı materiaların aşağıdakı fiziki göstəriciləri mövcuddur:
Mənbə
- Canəhmədov, Ə., Səmədov,Ə., Cavadov, M. Maşın detalları və konstruksiyaetmənin əsasları : dərs vəsaiti /Bakı: Apostroff, 2013. 479 s.
- Масла, вырабатываемые предприятиями Миннефтехимпрома СССР. Каталог-справочник под ред. В.М.Школьникова. Москва –ЦНИИТЭнефтехим -1986.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Yaglayic materiallar berk plastik maye ve qazsekilli maddeler olub avtomobil texnikasi senaye masinlari ve mexanizmleri hemcinin meisetde surtunme zamani yaranan yeyilmeni azaltmaq ucun tetbiq olunurlar Yaglayici materiallarin texnikada roluHereketli mexanizmlerde muherrikler yastiqlar ve s surtunmeni ve konstruksiya ve diger materiallarin mexaniki emalinda yonma frezleme pardaqlama ve s surtunmeni azaltmaq meqsedile yaglayici materiallardan muasir texnikada genis istifade olunur Yaglayici materiallarin teyinati ve isleme seraitinden asili olaraq onlar berk halda qrafit molibden disulfidi kadmium iodidi volfram diselini bor nitridi ve s yari berk halda yari maye halda erinmis metallar maye halinda avtomobil ve diger masin yaglari qazsekilli karbon qazi azot inert qazlar olurlar Yaglayici materiallarin novleriSurtunen cutlerin materiallarinin xasselerinden asili olaraq yaglama ucun hem maye meslen minerallar sintetik yaglar hem de berk maddelerden istifade olunur Materialina gore yaglamalar bglunurlr mineral onlarin terkibi esasen karbohidratlardan neft emalindan elde olunan mehsullardan ibaretdir sintetik uzvi ve qeyri uzvi xammalarin sintezinden elde meselen yaglar olunur uzvi bitki esasli olurlar meselen palma yagi Yaglayici maddeler esasina gore kombine edile bilirler Hidromexaniki ve hidrohecmli oturuculer ucun yaglarHidromexaniki ve hidrohecmli oturuculer ucun yaglar hidromexaniki oturuculer muherrikden oturulen firlanma aninin ve firlanma tezliyinin mutamadi deyisilmesini temin edirler oturme prosesi isci maye ile asagi ozlulu yagla doldurulan bosluq emele getiren tekerli perli nasosun ve turbinin hesabina heyata kecirilir Nasosdan mayenin aldigi enerji turbinle aparilan vala oturulur Hidromexaniki oturuculer konstruksiyasina gore hidromuftalara ve hidrotransformatorlara bolunurler Hidrotransformatorlar iki tekerle nasoslu ve turbinli techiz olunub her ikisi vallarda beraber firlanma momentine malikdir Normal rejimde hidromuftaln f i e 0 95 0 98 teskil edir Xususiliyi ve tetbiq seraiti Hidromexaniki oturuculer ucun yaglarin teyinatinin xususiliyi ve tetbiq seraitleri onlara olan asagidaki telebleri bir sira hallarda ziddiyyetli mueyyenlesdirilmisdir isci temperaturlarin butun intervalinda asan yaglamaga malik olmalidir friksion disklerin ilismesini temin eden zeruri friksion xasseleri t min etmelidir diyircekli yastiqlarin disli oturuculerin ve bacqa surtunen hisselerin yeyilmesini azaltmalidir surtunme zonasindan istiliyin oturulmesini temin etmekle ve yeyilme mehsullarini ve diger mexaniki qarisiqlari cixarmalidir metallari korroziyadan qorumali sixlasdiricilar dagitmamalidir sabit terkibe malik olmali buxarlanma ve parcalanma xasselerinin kimyevi proseslerle deyismelerine qarsi dayaniqli olmaqla cokuntuler emele getirmelidirler Hidromexaniki oturuculer qutusu olan texnikalarda A ve MGT novlu yaglar genis isledilir A terkibinde antioksidlesdirici ve yeyilmeye qarsi DF 11 detergent dispersiyali MASK depressorlu PMD D ve kopuklenmeye qarsi PMS 200A asqarlar olan poliizobutilenle qatilasdirilmis derin selektiv temizlenmis yagdir Avtomobillerin ve diger masinlarin hidromexaniki oturuculer qutusunda ve hidrotrasformatorlarda butun movsumlu yumsaq iqlim rayonlarinda isledilir Yuksek termiki oksidlesdirme sabitliyine yaxsi temperatur xasselerine malikdir Hidromexaniki oturuculerde yaglarin tetbiq seraitinin oz xususiyyetleri vardir Esas teyinatini enerjinin oturulmesini yerine yetirerek yaglar hemcinin surtunme hisselerinin yaglanmasini temin edirler MGT evezedici yag novudur A novlu yag MGT novlu yagla istenilen nisbetde uygunlasir muxtelif hidravlik sistemlerde hidroamortizatorlarda ve rulun hidroguclendiricilerinde isci maye kimi tetbiq oluna biler MGT terkibinde yuksekkeyfiyyetli asqarlar kompleksi olan asagi molekulyar polimerlerle qatilasdirilmis zeif ozluluye malik asagi temperaturda donan yagdir Butun movsumlu 500C dek A novlu yaglar analoji tetbiq olunur A novlu yag evezedicidir GostericileriYaglayici materialarin asagidaki fiziki gostericileri movcuddur Sixliq Ozluluk MenbeCanehmedov E Semedov E Cavadov M Masin detallari ve konstruksiyaetmenin esaslari ders vesaiti Baki Apostroff 2013 479 s Masla vyrabatyvaemye predpriyatiyami Minneftehimproma SSSR Katalog spravochnik pod red V M Shkolnikova Moskva CNIITEneftehim 1986