Əsma Sultan sarayı və ya köşkü (türk. Esma Sultan Yalısı) — İstanbul, Ortaköydə dənizkənarında yerləşən saray.
Əsma Sultan sarayı | |
---|---|
Ümumi məlumatlar | |
Növü | restoran |
Memarlıq üslubu | Osmanlı memarlığı |
Yerləşmə | Ortaköy |
Ölkə | Türkiyə |
Şəhər | İstanbul |
Koordinatlar | |
Tikintisinin başlaması | 1875 |
Ölçülər | |
Digər ölçülər | 31,5 m × 27 m (103 fut × 89 fut) |
Texniki detallar | |
Material | Kərpic Yenidənqurma: Kərpic, polad və şüşə |
Mərtəbə sayı | 3 |
Dizayn və konstruksiya | |
Memar | Sarkis Balyan Yenidənqurma: Gökhan Avcıoğlu |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Neo-klassik üslubda tikilmiş malikanənin memarı Sarkis Balyandır. Ortaköy məscidinin yanında yerləşir. Yanğından sonra uzun illər tərk edilmiş malikanənin içi 2001-ci ildə şüşə və poladdan istifadə edilərək yenidən tikilərək, bərpa edilib və bina turizm məqsədli xidmət göstərir.
Tarixi
Əsma Sultan sarayı adını Osmanlı Sultanı Əbdüləzizin qızı Əsma Sultandan (1873 - 1899) almışdır. Əsma Sultan 16 yaşında ikən dövrün ən mühüm dövlət adamlarından biri olan Çərkəz Mehmed Əli Paşa evlənib; Ortaköy məscidinin yanındakı XVII əsrə aid malikanə yenidən tikilərək ona toy hədiyyəsi olaraq verilib. Bölgənin ən böyük taxta tikilisi olan bu malikanə o vaxta qədər Dırnaqçı köşkü kimi tanınırdı. I Əbdülhəmidin qızlarından Əsma Sultanla evlənən kapitan Kiçik Hüseyn Paşa da Dırnaqçı malikanəsində yaşayırdı.
1899-cu ildə Əbdüləzizin qızı Əsma Sultanın ölümündən sonra II Əbdülhəmid malikanəni bacısı Cəmilə Sultana verdi. V Muradın vəfatından sonra qızı Fatma Sultan II Əbdülhəmiddən xahiş edərək sahildəki evi alır. Köşk 1915-ci ilə qədər Osmanlı sülaləsinin mülkiyyətində qalıb.
1918-ci ildən yunan məktəbi olan bina, 1920-ci illərdə böyük yanğına məruz qalmış və 1922-ci ildən tütün anbarı kimi istifadə olunmuşdu. 1952-ci ildə Saffət Baştimar tərəfindən alınmış və dülgərlik sexi, mebel anbarı və kömür anbarı kimi istifadə edilmişdir. Saray Baştimar malikanəsi kimi də tanınır.
1975-ci ilin əvvəllərində malikanə sahibləri tərəfindən satışa çıxarılsa da, o zaman yanğında yanıb və yalnız xarici divarlarından ibarət xarabalığı qalır. Bağçası konsertlər və şənliklər üçün istifadə edilən sahibsiz bina 1990-cı illərdə Mərmərə otellər şəbəkəsi tərəfindən alınmış və xarici divarları qorunub saxlanılaraq, içərisi şüşə divarlarla örtülmüşdür. Beləliklə də, qapalı bina əldə edilmişdir.
Bu gün binanın birinci mərtəbəsində bar və restoran, ikinci mərtəbəsində isə konfrans zalı və ya tədbir məkanı kimi istifadə edilə bilən məkanları vardır.
Memarlıq xüsusiyyətləri
Əsma Sultan köşkü iki mərtəbədən və çardaqdan ibarət geniş əraziyə malikdir. Sahəsi 884 m², bağının sahəsi isə 4030 m²-dir. Köşk ölçülərinə, materiallarına və istiqamətinə görə ənənəvi malikanə memarlığından fərqlənir. Çölü daşdan, içi taxtadan olan malikanə dəniz qarşısında yerləşir. Zal fasadın ortasındadır və binanın mərkəzində böyük bir pilləkən görünür. Onların çıxıntılarının üç pəncərəsi var və üzərində üçbucaqlı alınlıq vardır.
Bina 2226 m² sahədə yerləşir. Birinci mərtəbəsinin eni 31,5 m, uzunluğu 27 m, hündürlüyü 3,80 m-dir. Birinci mərtəbə ikinci mərtəbə ilə birləşir eni 31,5 m, uzunluğu 31 m və hündürlüyü 6,80 m-dir.
Restavrasiyası
Binanın yanğından sonra qalan yalnız xarici divarlarının xarabalığı 1990-cı ildə Marmara Otellər şəbəkəsi tərəfindən satın alınıb. 1999-cu ildə bina memarlar Gökhan Avcıoğlu və GAD Architecture tərəfindən funksional vəziyyətə gətirilib. Kərpic divarların daxildə qalması üçün yüngül polad konstruksiya və şüşə qutu çərçivə nəzərdə tutulmuşdur.
Layihə müəllifləri Memar Haluk Sezgin və Memar Filip Robert tərəfindən aparılan təmir və əlavə dizayndan sonra malikanə 2001-ci ildə çoxməqsədli görüş yeri kimi istifadəyə verilmişdir. Bu gün müxtəlif görüş və konfranslara xidmət etmək üçün Mərmərə otelləri şəbəkəsi tərəfindən idarə olunur. Həmçinin İstanbul Beynəlxalq Caz Festivalı kimi bədii tədbirlərə də ev sahibliyi edir.
İstinadlar
- "Esma Sultan Mansion". 2016-07-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-05-02.
- "The Marmara Esma Sultan". 2016-07-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-05-02.
- "17. ve 18. yüzyılda, Görsel ve Yazılı Kaynaklara göre Ortaköy-Kuruçeşme Arasında Yer Alan Kıyı Yapıları" (PDF). 2016-07-02 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2023-05-02. (#first_missing_last)
- "Yalı". 2016-07-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-05-02. (#first_missing_last)
- "Çırağan Eğlenceleri". Sabah gazetesi, 02.08.1997. 2010-11-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-05-02. (#first_missing_last)
- "Ortaköy-Kuruçeşme Arasındaki Sahilsaraylar; 19. Yüzyıl" (PDF). Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 10/1 Winter 2015. 2016-07-02 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2023-05-02. (#first_missing_last)
- "Esma Sultan Yalısı – Baştımar Yalısı". Degisti.com sitesi, 11.07.2011. 2016-04-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-05-02.
- Öyküleriyle İstanbul Antıları (Türkçe). Evrensel Basım Yayım.
- "Esma Sultan". 2017-02-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-05-02.
- "İstanbul Caz Festivali". 2016-03-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-05-02.
Xarici keçidlər
- The Marmara Esma Sultan 2016-06-17 at the Wayback Machine
- Esma Sultan Yalısı 2020-06-19 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Esma Sultan sarayi ve ya kosku turk Esma Sultan Yalisi Istanbul Ortakoyde denizkenarinda yerlesen saray Esma Sultan sarayiUmumi melumatlarNovu restoranMemarliq uslubu Osmanli memarligiYerlesme OrtakoyOlke TurkiyeSeher IstanbulKoordinatlar 41 02 50 sm e 29 01 38 s u Tikintisinin baslamasi 1875OlculerDiger olculer 31 5 m 27 m 103 fut 89 fut Texniki detallarMaterial Kerpic Yenidenqurma Kerpic polad ve suseMertebe sayi 3Dizayn ve konstruksiyaMemar Sarkis Balyan Yenidenqurma Gokhan Avcioglu Vikianbarda elaqeli mediafayllar Neo klassik uslubda tikilmis malikanenin memari Sarkis Balyandir Ortakoy mescidinin yaninda yerlesir Yangindan sonra uzun iller terk edilmis malikanenin ici 2001 ci ilde suse ve poladdan istifade edilerek yeniden tikilerek berpa edilib ve bina turizm meqsedli xidmet gosterir TarixiEsma Sultan sarayi adini Osmanli Sultani Ebdulezizin qizi Esma Sultandan 1873 1899 almisdir Esma Sultan 16 yasinda iken dovrun en muhum dovlet adamlarindan biri olan Cerkez Mehmed Eli Pasa evlenib Ortakoy mescidinin yanindaki XVII esre aid malikane yeniden tikilerek ona toy hediyyesi olaraq verilib Bolgenin en boyuk taxta tikilisi olan bu malikane o vaxta qeder Dirnaqci kosku kimi taninirdi I Ebdulhemidin qizlarindan Esma Sultanla evlenen kapitan Kicik Huseyn Pasa da Dirnaqci malikanesinde yasayirdi 1899 cu ilde Ebdulezizin qizi Esma Sultanin olumunden sonra II Ebdulhemid malikaneni bacisi Cemile Sultana verdi V Muradin vefatindan sonra qizi Fatma Sultan II Ebdulhemidden xahis ederek sahildeki evi alir Kosk 1915 ci ile qeder Osmanli sulalesinin mulkiyyetinde qalib 1918 ci ilden yunan mektebi olan bina 1920 ci illerde boyuk yangina meruz qalmis ve 1922 ci ilden tutun anbari kimi istifade olunmusdu 1952 ci ilde Saffet Bastimar terefinden alinmis ve dulgerlik sexi mebel anbari ve komur anbari kimi istifade edilmisdir Saray Bastimar malikanesi kimi de taninir 1975 ci ilin evvellerinde malikane sahibleri terefinden satisa cixarilsa da o zaman yanginda yanib ve yalniz xarici divarlarindan ibaret xarabaligi qalir Bagcasi konsertler ve senlikler ucun istifade edilen sahibsiz bina 1990 ci illerde Mermere oteller sebekesi terefinden alinmis ve xarici divarlari qorunub saxlanilaraq icerisi suse divarlarla ortulmusdur Belelikle de qapali bina elde edilmisdir Bu gun binanin birinci mertebesinde bar ve restoran ikinci mertebesinde ise konfrans zali ve ya tedbir mekani kimi istifade edile bilen mekanlari vardir Memarliq xususiyyetleriEsma Sultan kosku iki mertebeden ve cardaqdan ibaret genis eraziye malikdir Sahesi 884 m baginin sahesi ise 4030 m dir Kosk olculerine materiallarina ve istiqametine gore enenevi malikane memarligindan ferqlenir Colu dasdan ici taxtadan olan malikane deniz qarsisinda yerlesir Zal fasadin ortasindadir ve binanin merkezinde boyuk bir pilleken gorunur Onlarin cixintilarinin uc penceresi var ve uzerinde ucbucaqli alinliq vardir Bina 2226 m sahede yerlesir Birinci mertebesinin eni 31 5 m uzunlugu 27 m hundurluyu 3 80 m dir Birinci mertebe ikinci mertebe ile birlesir eni 31 5 m uzunlugu 31 m ve hundurluyu 6 80 m dir Saraydan 15 iyul Sehidler Korpusu nun gorunusuRestavrasiyasiBinanin yangindan sonra qalan yalniz xarici divarlarinin xarabaligi 1990 ci ilde Marmara Oteller sebekesi terefinden satin alinib 1999 cu ilde bina memarlar Gokhan Avcioglu ve GAD Architecture terefinden funksional veziyyete getirilib Kerpic divarlarin daxilde qalmasi ucun yungul polad konstruksiya ve suse qutu cercive nezerde tutulmusdur Layihe muellifleri Memar Haluk Sezgin ve Memar Filip Robert terefinden aparilan temir ve elave dizayndan sonra malikane 2001 ci ilde coxmeqsedli gorus yeri kimi istifadeye verilmisdir Bu gun muxtelif gorus ve konfranslara xidmet etmek ucun Mermere otelleri sebekesi terefinden idare olunur Hemcinin Istanbul Beynelxalq Caz Festivali kimi bedii tedbirlere de ev sahibliyi edir Istinadlar Esma Sultan Mansion 2016 07 02 tarixinde Istifade tarixi 2023 05 02 The Marmara Esma Sultan 2016 07 02 tarixinde Istifade tarixi 2023 05 02 17 ve 18 yuzyilda Gorsel ve Yazili Kaynaklara gore Ortakoy Kurucesme Arasinda Yer Alan Kiyi Yapilari PDF 2016 07 02 tarixinde PDF Istifade tarixi 2023 05 02 first missing last Yali 2016 07 02 tarixinde Istifade tarixi 2023 05 02 first missing last Ciragan Eglenceleri Sabah gazetesi 02 08 1997 2010 11 25 tarixinde Istifade tarixi 2023 05 02 first missing last Ortakoy Kurucesme Arasindaki Sahilsaraylar 19 Yuzyil PDF Turkish Studies International Periodical For The Languages Literature and History of Turkish or Turkic Volume 10 1 Winter 2015 2016 07 02 tarixinde PDF Istifade tarixi 2023 05 02 first missing last Esma Sultan Yalisi Bastimar Yalisi Degisti com sitesi 11 07 2011 2016 04 11 tarixinde Istifade tarixi 2023 05 02 Oykuleriyle Istanbul Antilari Turkce Evrensel Basim Yayim Esma Sultan 2017 02 12 tarixinde Istifade tarixi 2023 05 02 Istanbul Caz Festivali 2016 03 21 tarixinde Istifade tarixi 2023 05 02 Xarici kecidlerThe Marmara Esma Sultan 2016 06 17 at the Wayback Machine Esma Sultan Yalisi 2020 06 19 at the Wayback Machine