Vikkers pulemyotu və ya Vikkers silahı — Böyük Britaniya Ordusu üçün Vickers Limited şirkəti tərəfindən istehsal edilmiş olan, 303 düymlük (7,7 mm) mərmilər atan su ilə soyudulan lüləsi olan pulemyotdur. Pulemyot üçün 4–6 nəfərlik bir ekipaj lazım idi. Bunlardan biri atəş açır, digəri döyüş sursatı ilə daşıyır, qalanları isə silah daşınarkən kömək edirdilər.
Vikkers pulemyotu | |
---|---|
Tipi | pulemyot |
Ölkə | |
İstismar tarixçəsi | |
İstifadə edilən döyüşlər | |
İstehsal tarixçəsi | |
Konstruksiya tarixi | 1912 |
İstehsalçı | Vikkers |
İstehsal illəri | 1912-1968 |
Xüsusiyyətləri | |
Ağırlığı | 33-50 kq |
Uzunluğu |
|
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Silah şöhrətini davamlılığı və etibarlılığı sayəsində qazanmışdır. Ian V. Hogg tərəfindən yazılmış olan Silahlar və Müharibə Maşınları (ing. Weapons & War Machines) kitabında 1916-cı ilin avqust ayında Britaniya Ordusunun Pulemyot Korpusunun 100-cü diviziyasının on ədəd Vikkers pulemyotunun 12 saat müddətində fasiləsiz olaraq atəş açdığı yazılmışdır. Bu müddət ərzində silahlardan bir milyon ədəd güllə atılmış və yüz lülə dəyişdirilmişdir. Eyni zamanda da bu müddət ərzində silahlarda heç bir nasazlıq qeydə alınmamışdır. Silahın atış sürəti dəqiqədə 450–600 mərmi arasında olub, effektiv mənzili 740 m təşkil etmişdir.
Tarixi
Vikkers pulemyotunun dizaynı XIX əsrin axırlarında istifadə edilmiş olan çox müvəffəqiyyətli bir silah olan Maksim topundan ilhamlanaraq hazırlanmışdır. Maxim şirkətini satın alan Vikkers, Maxim silahını daha da inkişaf etdirmişdir. Çəkisi azaldılan silahın lüləsi bir qədər də təkmilləşdirilmişdir.
26 noyabr 1912-ci ildə Vikkers İngilis ordusunun standart pulemyotu kimi xidmətə qəbul edilmişdir. Lakin 1914-cü ildə Birinci Dünya müharibəsi zamanı Fransaya gedən BEF (Britaniya Xarici Ekspedisiya Qüvvələri) hələ də Maxim modelli pulemyotlardan istifadə edirdi. Vikkers şirkəti, şirkətə qarşı müharibə fürsətçiliyi təqibi təhdidlərinə cavab olaraq silahın qiymətində böyük endirimlər etmişdir. Müharibənin sonrakı illərində Vikkers MT bütün cəbhələrdə Britaniya ordusunun standart pulemyotuna çevrilmişdir. Lewis pulemyotu yüngül pulemyot kimi təsnif edildikdən sonra, Vickers pulemyotları da ağır pulemyotlar kimi təsnifatlandırılmışdırlar. Sonradan piyada bölmələrindən yığışdırılan bu MT-lər yeni yaradılmış olan Pulemyot Korpusunun istifadəsinə verilmişdir. 0,5" çaplı ştativ və tüfəng çaplı pulemyotların meydana çıxması ilə Vikkers bu dəfə də orta səviyyəli pulemyot olmuşdur. İkinci Dünya müharibəsi ilə əlaqədar olaraq planlar hazırlanarkən Vikkers MT pulemyotları da nəzərdə tutulsalar da, müharibənin sonrakı illərində 7,92 mm-lik Besa pulemyotları (Çex dizaynlı) Britaniya ordusundakı tankların standart pulemyotu olmuşdur. Buna baxmayaraq, Vikkers 30 mart 1968-ci ilə qədər Britaniya Ordusunun xidmətində qalmışdır və onun son istifadə olunduğu məkan Yəmən ərazisində yerləşən Radfan təpələrindəki Ədən böhranı olmuşdur. Bu pulemyotdan sonra Britaniya ordusu L7 pulemyotlarından istifadə etməyə başlamışdır.
Vikkers 1916-cı ildə Britaniya və Fransa döyüş təyyarələri üçün standart silah olmuşdur. Bunlardan bəziləri Sopwith Camel və SPAD XIII təyyarələri idi. Bu silah atəşi dayandırmaq üçün nəzərdə tutulmuş olan xüsusi bir sistem ilə təyyarənin ön hissəsinə bərkidilirdi. Beləliklə də, pulemyotun güllələri təyyarənin pərvanəsinə dəymədən fasilələrlə atılırdı. Bundan əlavə, su ilə soyudulma sistemi çıxarılan silahın başqa bir modelində isə, silah mühərrikə daxil olan hava vasitəsilə soyudulurdu.
İkinci Dünya müharibəsindən əvvəlki illərdə dəyişdirilmiş olan təyyarə texnologiyası ilə silahlar daha əvvəlki kimi təyyarənin mühərrik hissəsinə deyilir, təyyarənin gövdəsinə yerləşdirilirdi. Vickers MT-ləri daha sonralar Browning Model 1919 pulemyotları əvəz etmişdir. Bəzi İngilis bombardmançıları və qırıcıları isə dizayn baxımından çox fərqli olan Vickers K pulemyotu ilə təchiz edilmişdirlər.
Modelləri
Vikkersin daha böyük çaplı modeli olan 0,5"/62 Vickers Pulemyotu Mark III (yarım düym daha geniş) modeli Britaniya Hərbi Dəniz Qüvvələrinin gəmilərində zenit silahı kimi istifadə edilmişdir. Bu tipik dördlü birləşmə (360°) dairəvi və (+80°dən −10°-ə qədər) yüksəklik bucağı altında atəş açmağı bacaran bir silah idi. Güllə kəməri dairəvi formada hərəkət edir və bəslənmə gözündən silaha birləşdirilirdi. Onun güllələrindən hər birinin çəkisi 37 qram idi və atış məsafəsi 1300 m-ə qədər təşkil edirdi.
Xarici ölkə modelləri
Vickers MT kommersiya məqsədləri üçün də böyük miqdarlarda xarici ölkələrə satılmış və bir çox ölkələrin ordularında geniş bir formada istifadə edilmişdir. Misal üçün,
- 6,5 mm İtaliya
- 6,5 mm Arisaka
- 6.5x54R Alman
- 7x57 Mauzer
- 7.5x55 İsveçrə
- 7.62x51 NATO
- .30–06 Springfield
- 7.62x54R rus
- 7.65x53 Mauzer
- 8 mm Lebel
Vickers MT-lər müasir dövrdə Hindistan, Pakistan və Nepal silahlı qüvvələri tərəfindən ehtiyat silah kimi istifadə olunur.
Xüsusiyyətləri
Silahın çəkisi 11 ilə 13 kq arasında, quraşdırıldığı ştativin çəkisi isə 18 ilə 23 kq arasında dəyişirdi. Hər birində 250 güllə olan sursat qutusunun bir ədədinin çəkisi isə 10 kq idi. Bundan əlavə, lüləni soyutmaq üçün istifadə olunan sistem 4,3 litr sudan ibarət idi. Sistem lülənin ətrafını dolaşan içində su olan borulardan ibarət idi. Qızdırılaraq buxara çevrilmiş olan su bunun üçün nəzərdə tutulmuş olan xüsusi bir elastik boruda yığılırdı. Ehtiyatda olan borularla əvəzlənən sistemdə soyudulmuş olan su buxarı təkrar-təkrar istifadə oluna bilirdi. Bu, səhra mühitində silah üçün böyük rahatlıq təmin edirdi.
Britaniya ordusu xidmətindəki Vikkers silahlarında əllə doldurulan Lee Enfield tüfəngində istifadə edilmiş olan standart .303 düymlük (7,7 x 56 mm) güllələrdən ibarət olan parça sursat zolaqlarından istifadə edirdi. Bundan əlavə, silahın 12,7 mm-lik çapı olan versiyası zenit silahı kimi istifadə edilmişdir. Xarici ölkələrə isə silahın müxtəlif çaplı modelləri satılmışdır. İkinci Dünya müharibəsinin ilk illərində bəzi İngilis tankları 12,7 mm-lik Vikkers pulemyotları ilə təchiz edilmişdir.
Pulemyotun uzunluğu 1,1 metr idi. Atəş sürəti dəqiqədə 450 mərmidən 600 mərmiyə qədər dəyişirdi. Praktikada saatda 10.000 güllə atacağı gözlənilən silahın lüləsi hər saatda dəyişdirilməli idi. Təlimlər zamanı bu proses 2 dəqiqəlik bir iş idi. Aerodinamik Mark 8 gülləsini atan silahın effektiv məsafəsi 740 m, maksimal mənzili isə 4,1 km olmuşdur.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikkers pulemyotu ve ya Vikkers silahi Boyuk Britaniya Ordusu ucun Vickers Limited sirketi terefinden istehsal edilmis olan 303 duymluk 7 7 mm mermiler atan su ile soyudulan lulesi olan pulemyotdur Pulemyot ucun 4 6 neferlik bir ekipaj lazim idi Bunlardan biri ates acir digeri doyus sursati ile dasiyir qalanlari ise silah dasinarken komek edirdiler Vikkers pulemyotuTipi pulemyotOlke Boyuk Britaniya ve Irlandiya Birlesmis KralligiIstismar tarixcesiIstifade edilen doyusler Birinci Dunya muharibesi Ikinci Dunya muharibesi Chaco Muharibesi Birinci Hindistan Pakistan muharibesi Ereb Israil muharibesi Koreya muharibesi Rusiyada vetendas muharibesi Ereb Israil muharibeleriIstehsal tarixcesiKonstruksiya tarixi 1912Istehsalci VikkersIstehsal illeri 1912 1968XususiyyetleriAgirligi 33 50 kqUzunlugu 1 12 m Vikianbarda elaqeli mediafayllar Silah sohretini davamliligi ve etibarliligi sayesinde qazanmisdir Ian V Hogg terefinden yazilmis olan Silahlar ve Muharibe Masinlari ing Weapons amp War Machines kitabinda 1916 ci ilin avqust ayinda Britaniya Ordusunun Pulemyot Korpusunun 100 cu diviziyasinin on eded Vikkers pulemyotunun 12 saat muddetinde fasilesiz olaraq ates acdigi yazilmisdir Bu muddet erzinde silahlardan bir milyon eded gulle atilmis ve yuz lule deyisdirilmisdir Eyni zamanda da bu muddet erzinde silahlarda hec bir nasazliq qeyde alinmamisdir Silahin atis sureti deqiqede 450 600 mermi arasinda olub effektiv menzili 740 m teskil etmisdir TarixiVikkers pulemyotunun dizayni XIX esrin axirlarinda istifade edilmis olan cox muveffeqiyyetli bir silah olan Maksim topundan ilhamlanaraq hazirlanmisdir Maxim sirketini satin alan Vikkers Maxim silahini daha da inkisaf etdirmisdir Cekisi azaldilan silahin lulesi bir qeder de tekmillesdirilmisdir 26 noyabr 1912 ci ilde Vikkers Ingilis ordusunun standart pulemyotu kimi xidmete qebul edilmisdir Lakin 1914 cu ilde Birinci Dunya muharibesi zamani Fransaya geden BEF Britaniya Xarici Ekspedisiya Quvveleri hele de Maxim modelli pulemyotlardan istifade edirdi Vikkers sirketi sirkete qarsi muharibe fursetciliyi teqibi tehdidlerine cavab olaraq silahin qiymetinde boyuk endirimler etmisdir Muharibenin sonraki illerinde Vikkers MT butun cebhelerde Britaniya ordusunun standart pulemyotuna cevrilmisdir Lewis pulemyotu yungul pulemyot kimi tesnif edildikden sonra Vickers pulemyotlari da agir pulemyotlar kimi tesnifatlandirilmisdirlar Sonradan piyada bolmelerinden yigisdirilan bu MT ler yeni yaradilmis olan Pulemyot Korpusunun istifadesine verilmisdir 0 5 capli stativ ve tufeng capli pulemyotlarin meydana cixmasi ile Vikkers bu defe de orta seviyyeli pulemyot olmusdur Ikinci Dunya muharibesi ile elaqedar olaraq planlar hazirlanarken Vikkers MT pulemyotlari da nezerde tutulsalar da muharibenin sonraki illerinde 7 92 mm lik Besa pulemyotlari Cex dizaynli Britaniya ordusundaki tanklarin standart pulemyotu olmusdur Buna baxmayaraq Vikkers 30 mart 1968 ci ile qeder Britaniya Ordusunun xidmetinde qalmisdir ve onun son istifade olundugu mekan Yemen erazisinde yerlesen Radfan tepelerindeki Eden bohrani olmusdur Bu pulemyotdan sonra Britaniya ordusu L7 pulemyotlarindan istifade etmeye baslamisdir Vikkers 1916 ci ilde Britaniya ve Fransa doyus teyyareleri ucun standart silah olmusdur Bunlardan bezileri Sopwith Camel ve SPAD XIII teyyareleri idi Bu silah atesi dayandirmaq ucun nezerde tutulmus olan xususi bir sistem ile teyyarenin on hissesine berkidilirdi Belelikle de pulemyotun gulleleri teyyarenin pervanesine deymeden fasilelerle atilirdi Bundan elave su ile soyudulma sistemi cixarilan silahin basqa bir modelinde ise silah muherrike daxil olan hava vasitesile soyudulurdu Ikinci Dunya muharibesinden evvelki illerde deyisdirilmis olan teyyare texnologiyasi ile silahlar daha evvelki kimi teyyarenin muherrik hissesine deyilir teyyarenin govdesine yerlesdirilirdi Vickers MT leri daha sonralar Browning Model 1919 pulemyotlari evez etmisdir Bezi Ingilis bombardmancilari ve qiricilari ise dizayn baximindan cox ferqli olan Vickers K pulemyotu ile techiz edilmisdirler ModelleriVikkersin daha boyuk capli modeli olan 0 5 62 Vickers Pulemyotu Mark III yarim duym daha genis modeli Britaniya Herbi Deniz Quvvelerinin gemilerinde zenit silahi kimi istifade edilmisdir Bu tipik dordlu birlesme 360 dairevi ve 80 den 10 e qeder yukseklik bucagi altinda ates acmagi bacaran bir silah idi Gulle kemeri dairevi formada hereket edir ve beslenme gozunden silaha birlesdirilirdi Onun gullelerinden her birinin cekisi 37 qram idi ve atis mesafesi 1300 m e qeder teskil edirdi Xarici olke modelleri Vickers MT kommersiya meqsedleri ucun de boyuk miqdarlarda xarici olkelere satilmis ve bir cox olkelerin ordularinda genis bir formada istifade edilmisdir Misal ucun 6 5 mm Italiya 6 5 mm Arisaka 6 5x54R Alman 7x57 Mauzer 7 5x55 Isvecre 7 62x51 NATO 30 06 Springfield 7 62x54R rus 7 65x53 Mauzer 8 mm Lebel Vickers MT ler muasir dovrde Hindistan Pakistan ve Nepal silahli quvveleri terefinden ehtiyat silah kimi istifade olunur Xususiyyetleri 303 duymluk 7 7 mm gulle IIDS Silahin cekisi 11 ile 13 kq arasinda qurasdirildigi stativin cekisi ise 18 ile 23 kq arasinda deyisirdi Her birinde 250 gulle olan sursat qutusunun bir ededinin cekisi ise 10 kq idi Bundan elave luleni soyutmaq ucun istifade olunan sistem 4 3 litr sudan ibaret idi Sistem lulenin etrafini dolasan icinde su olan borulardan ibaret idi Qizdirilaraq buxara cevrilmis olan su bunun ucun nezerde tutulmus olan xususi bir elastik boruda yigilirdi Ehtiyatda olan borularla evezlenen sistemde soyudulmus olan su buxari tekrar tekrar istifade oluna bilirdi Bu sehra muhitinde silah ucun boyuk rahatliq temin edirdi Britaniya ordusu xidmetindeki Vikkers silahlarinda elle doldurulan Lee Enfield tufenginde istifade edilmis olan standart 303 duymluk 7 7 x 56 mm gullelerden ibaret olan parca sursat zolaqlarindan istifade edirdi Bundan elave silahin 12 7 mm lik capi olan versiyasi zenit silahi kimi istifade edilmisdir Xarici olkelere ise silahin muxtelif capli modelleri satilmisdir Ikinci Dunya muharibesinin ilk illerinde bezi Ingilis tanklari 12 7 mm lik Vikkers pulemyotlari ile techiz edilmisdir Pulemyotun uzunlugu 1 1 metr idi Ates sureti deqiqede 450 mermiden 600 mermiye qeder deyisirdi Praktikada saatda 10 000 gulle atacagi gozlenilen silahin lulesi her saatda deyisdirilmeli idi Telimler zamani bu proses 2 deqiqelik bir is idi Aerodinamik Mark 8 gullesini atan silahin effektiv mesafesi 740 m maksimal menzili ise 4 1 km olmusdur