Azərbaycanca AzərbaycancaБеларускі БеларускіDansk DanskDeutsch DeutschEspañola EspañolaFrançais FrançaisIndonesia IndonesiaItaliana Italiana日本語 日本語Қазақ ҚазақLietuvos LietuvosNederlands NederlandsPortuguês PortuguêsРусский Русскийසිංහල සිංහලแบบไทย แบบไทยTürkçe TürkçeУкраїнська Українська中國人 中國人United State United StateAfrikaans Afrikaans
Dəstək
www.wikimedia.az-az.nina.az

Vikipediyada bu ad soyadlı digər şəxslər haqqında da məqalələr var bax Rauf Hacıyev dəqiqləşdirmə Rauf Soltan oğlu Hacıy

Rauf Hacıyev (bəstəkar)

Rauf Hacıyev (bəstəkar)
Vikipediyada bu ad-soyadlı digər şəxslər haqqında da məqalələr var; bax: Rauf Hacıyev (dəqiqləşdirmə).

Rauf Soltan oğlu Hacıyev (15 may 1922, Bakı – 19 sentyabr 1995, Bakı) — Azərbaycan bəstəkarı və dövlət xadimi, Azərbaycan SSR mədəniyyət naziri (1965–1971), SSRİ xalq artisti (1978), Azərbaycan SSR xalq artisti (1964).

Rauf Hacıyev
image
24 iyun 1965 – 19 fevral 1971
ƏvvəlkiMəmməd Qurbanov
SonrakıZakir Bağırov
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi
Doğum yeri Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ
Vəfat tarixi (73 yaşında)
Vəfat yeri Bakı, Azərbaycan
Dəfn yeri
Partiya
Təhsili
Fəaliyyəti dirijor, bəstəkar, film bəstəkarı, siyasətçi, pianoçu
Dini islam
Elmi fəaliyyəti
Elm sahəsi musiqi, siyasət
Təltifləri
image image image
image Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

image
Poçt markası (2002).

Rauf Soltan oğlu Hacıyev 1922-ci il mayın 15-də Bakı şəhərində anadan olmuşdur. Üç yaşınadək gözləri görməyib, sonradan görmə qabiliyyəti açılıb. Onu Həsən bəy Zərdabinin ailə qurmayan qızı Qəribsoltan xanım Məlikova dörd yaşından götürüb saxlayıb.

Yaradıcılığı

Raufun musiqi istedadı erkən yaşlarından özünü büruzə vermişdir. Qəribsoltan Məlikovanın himayəsi altında tərbiyə almış Raufun bəstəkarlıq sahəsində formalaşmasında Üzeyir Hacıbəyovun mühüm əhəmiyyəti var. Belə ki, Raufun fortepiano üçün pyeslərini ("Tarantella", "Dağıstan", "Ləzgihəngi") dinlədikdən sonra dahi bəstəkar onun fitri istedadını yüksək qiymətləndirmiş və il yarım onunla məşğul olandan sonra Rauf bir neçə mahnı bəstələmişdir. Onların arasında xüsusilə "Samur", "Mingəçevir", "Gənclik marşı" ona şöhrət gətirmişdir. Ilk gənclik məhsulu olan bu mahnılardan sonra mahnı janrı R. Hacıyevin yaradıcılığında aparıcı əhəmiyyət kəsb edir. Xüsusilə bəstəkarın həm ifaçılar, həm də musiqisevərlər arasında aşağıdakı mahnıları daha çox populyarlıq qazanır: "Sevgilim", "Mənim Azərbaycanım", "Lirik mahnı", "Bahar gəlir", "Sevimli şəhər", "Bakı haqqında mahnı", "Leyla", "Neft daşlarında", "Ceyran" və i.a.

O, 15-ə qədər filmə musiqi yazmışdır. Və hər bir filmdə olduqca çox musiqi parçaları mövcuddur. Gəlin onlardan bəzilərini yada salaq: "Əhməd hardadır", "Mən rəqs edəcəyəm", "Bir qalanın sirri", "Kölgələr sürünür", "Qara daşlar" və s. Bu filmlərdə musiqi obrazların dolğun təcəssümü, səmimiyyəti, gözəl melodikliyi, şəffaf orkestrləşdirməsi ilə fərqlənir.

R. Hacıyev 7 operetta yazmışdır. Təqdirəlayiqdir ki, onlardan beşi məhz Moskva Dövlət operetta teatrının səhnəsində tamaşaya qoyulmuşdur. Eyni zamanda bu operettalar keçmiş SSRI-nin mərkəz şəhərlərində uğurla öz səhnə təcəssümünü tapmışdır.

Sözün əsl mənasında, Rauf Hacıyevin istedadı daha çox operetta janrında parladı. Bəstəkarın operettaları respublikamızda bu janrın yeni səhifəsini açmışdır – desək, düz olar. Onun operettalarında vokal-simfonik, balet və estrada sənəti bir-birilə necə də üzvi surətdə çulğalaşır. Onun musiqi dilinin xalq musiqisi və müasir estrada üslubunun sintezindən ibarət olduğunu söyləmək lazımdır. Onun operettalarının mövzularını isə ən çox adamlarımızın gündəlik həyatı təşkil edir.

R. Hacıyevin Moskvada tamaşaya qoyulmuş ilk operettası "Romeo mənim qonşumdur (film, 1963)". Həmin əsər əvvəl Bakıda "Qonşular" adı ilə getmişdir. Əsər Moskvanın operetta teatrında müvəffəqiyyətlə göstərildikdə tamaşanın quruluşçu rejissoru A. Zaks operetta haqqında belə demişdir ki, bu Azərbaycan operettasını teatrımızın repertuarına salmağa bizi sövq edən onun mövzusunun yeniliyi və müasirliyi, R. Hacıyevin coşqun musiqi dili, sırf milli koloriti, əsl mənada müasir musiqi dilidir.

O da diqqətəlayiqdir ki, "Romeo mənim qonşumdur" operettası keçmiş SSRI respublikaları bəstəkarlarının əsərlərinə baxışda üçüncü mükafata layiq görülmüşdür. Ümumiyyətlə, "Romeo mənim qonşumdur" operettası 23 teatr səhnəsində tamaşaya qoyulmuşdur. Operettanı "Azərbaycanfilm" studiyası 1963-cü ildə rejissor Şamil Mahmudbəyovun quruluşunda ekranlaşdırmışdır.

R. Hacıyevin maraqlı operettalarından biri "Mənim məhəbbətim – Kuba"dır. Əsər Moskva Operetta teatrının sifarişi ilə yazılmışdır. Əlbəttə, Kuba haqqında mövzunu işləmək asan iş deyil, R. Hacıyev özü Kubada hec bir zaman olmamışdır, lakin onun qarşısında çətin bir vəzifə – Kuba xalqının milli xarakterini, musiqi sənətinin xüsusiyyətlərini açmaq vəzifəsi durmuşdu. Doğrudan da, operettanın musiqisi zövqlə yazılmışdır. Burada təqlidə yol verilməmişdir. Əsərdə musiqinin dramaturgiyasının əsasını üç melodiya təşkil edir. Bunlar Kubaya məhəbbət, vətənpərvərlik andı və Raul ilə Deliyanın məhəbbət hisslərini təcəssüm etdirən melodiyalardır. Bəstəkar Paçanqa bayramının rəqs səhnələrini də maraqlı musiqi boyaları ilə yaratmışdır. O, maqnitofonda yazılmış əsl Kuba melodiyalarını tamaşanın musiqi ahənginə səriştə ilə daxil edə bilmişdir.

Rauf Hacıyevin rəğbətlə qarşılanan səhnə əsərlərindən "Dördüncü fəqərə", "Qafqaz əsiri", "Ana, mən evlənirəm", "Yolayrıcında" operettalarıdır.

"Dördüncü fəqərə" Finlandiyanın satirik yazıçısı Marti Larninin eyni adlı romanı əsasında yazılmışdır. Əsər əvvəlki operettalardan fərqli olaraq məişət komediyası səciyyəsindədir. Bəstəkar kəskin siyasi – ictimai qayəli operetta yaratmaga nail olmuşdur.

Onu da deyək ki, Marti Larni operettanın premyerasına gələ bilməmişdi, lakin o, bu əsərə yaxşı bələd idi. Cünki, 1969-cu ildə yazıçı Azərbaycanda olarkən R. Hacıyev yazdığı operettadan bir çox nömrəni onun üçün nümayiş etdirmişdi. M. Larni bu ecazkar musiqiyə qulaq asandan sonra demişdi: "Bu, gözəl, müasir musiqidir. O, təkcə əsərin əsas qayəsini əks etdirmir, həmçinin öz ifadə vasitələrilə əsəri daha da zənginləşdirir".

Təqdirəlayiqdir ki, "Qafqaz əsiri" operettasının Moskva operetta teatrında tamaşa təcəssümündə iştirak edən yaradıcı heyət əsasən azərbaycanlılardan ibarətdir. Rejissor – Fikrət Sultanov, rəssam – Adil Quliyev, baletmeysterlər – Rəfiqə Axundova və Maqsud Məmmədov, dirijor – .

70-ci illərin sonunda R. Hacıyevin daha bir yeni operettası "Ana, mən evlənirəm" Moskva operetta teatrında tamaşaya qoyulur. Əsər tez bir zamanda özünə geniş rəğbət qazanır. Çünki, həminə olduğu kimi bəstəkar təzə operettasında yenə də aktual məsələlər qaldırır. Bunlar gənc nəslin tərbiyəsi, onların öz həyat yolunu düzgün seçməsi məsələləridir.

Rauf Hacıyevin bütün operettaları kimi bu operettasında da musiqi aparıcı amildir. Əsərin kompozisiya, dramaturji planı diqqəti cəlb edir. Musiqi operettada milli xalq rəqslərinin ritmləri ilə rövnəqlənmişdir. Bu cəhət səhnə əsərinə bütövlükdə ehtizaz, nikbinlik, şənlik, xoş əhvali-ruhiyyə aşılayır. Bu baxımdan əsərin partiturası çox zəngin alınmışdır.

1982-ci ildə Moskva operetta teatrında "Yolayrıcında" operettası öz səhnə təcəssümünü tapdı. Rejissorlar – Y. Petrov, F. Hacıyev, Z. Hacıyeva, dirijor – E. Abusəlimov, rəssam – F. Qafarov idi.

R. Hacıyevin axırınçı operettası Üzeyir Hacıbəyovun anadan olmasının 100 illiyinə həsr olunmuş "Ordan-burdan" əsəridir. Xüsusi olaraq Azərbaycan televiziyası və radio verilişləri şirkətinin sifarişi ilə yazılmış və televiziya tamaşası üçün nəzərdə tutulmuş həmin operetta müəllifin musiqili səhnə formalarını mavi ekrana keçirmək işində maraqlı təcrübə oldu.

Operetta janrında çalışmaqla yanaşı R. Hacıyev musiqili teatrın başqa janrlarında da öz qələmini sınamışdır. 60-cı illərdə o, opera və baletlə də maraqlanırdı. Belə ki, 60-cı illərin sonunda balet janrında daha intensiv çalışmağa başlayır. Bunun nəticəsində R. Hacıyev əvvəl iki xoreoqrafik miniatür – "Ləzgihəngi" və "Yallı"nı bəstələyir. Hər iki əsər ayrı-ayrılıqda parlaq səciyyəli kompozisiya-lövhələrdir. Xalq rəqs ənənələri əsasında qurulmuş bu əsərlərdə müəllif istər melodik, istərsə də ritmik məziyyətləri qabarıqlıqla acıb göstərə bilmişdir.

1969-cu ildə "Ləzgihəngi" (quruluşçu-baletmeysterlər – R. Axundova və M. Məmmədovdur) Parisdə və Fransanın bir çox şəhərlərində, eləcə də Lüksenburq və Monakoda göstərilmiş və tamaşaçıların rəğbətini qazanmışdır. Bu zaman Fransada VII Beynəlxalq rəqs festivalı keçirilir. Və bu əsər Azərbaycan Dövlət opera və balet teatrının balet truppasının proqramına salınmışdı.

1971-ci ildə R. Hacıyev xaricə işləməyə gedir. O, Mədəniyyət Nazirliyinin göndərişi ilə Əlcəzair Respublikasında mədəniyyət qrupuna rəhbərlik edir. Bu qrupun əsas məqsədi Əlcəzairdə musiqi təhsilinə, milli musiqiçi kadrlarının hazırlanmasına kömək göstərmək idi. Bununla əlaqədar R. Hacıyev və onun həmkarları istər Əlcəzair Milli Konservatoriyasında, istərsə də Buduau şəhərində yeni açılmış musiqi məktəbində müəllim kimi çalışırlar.

Əlcəzairdə işlərkən R. Hacıyev eyni zamanda bu ölkənin mədəniyyət tarixini də dərindən öyrənir, xalq musiqi nümunələrini toplayıb nota köçürür, onların məqam, melodik və ritmik xüsusiyyətlərini mənimsəyir. O, topladığı lirik havalar əsasında öz tələbələri üçün tədris repertuarı kimi bir sıra orijinal instrumental əsərlər bəstələyir. Onu da deyək ki, Əlcəzairdə ilk dram teatrı acıldıqdan sonra orada Milli musiqi teatrı da fəaliyyət göstərirdi. Həmin teatrın nəzdində balet truppası və milli xalq rəqsləri ansamblı da var idi. Bu milli teatr kollektivi üçün ilk baleti Rauf Hacıyev özü yazır. "Üç inqilab" adlanan bu balet Əlcəzair Mədəniyyət Nazirliyinin sifarişi ilə bəstələnmişdir. Bu baleti Əlcəzair tamaşaçıları böyük rəğbətlə qarşıladılar. Əsərdə əsarətdən azad olmuş Əlcəzair xaqlının yeni həyat quruculuğuna qədəm qoymasından söz açılır. İlk baletin uğurlarından ruhlanan Hacıyev daha sonra "Alov" və "Hürriyət" adlı baletlərini də inqilab mövzusuna həsr edir. Baletdə Əlcəzair xalqının müstəqillik uğrunda mübarizəsindən söz açılır. Bu əsər Əlcəzair inqilabının tarixinə həsr olunmuşdur. Tamaşanın özünəməxsus musiqisi də diqqəti çəlb edir. Müəllif baletdə xalq mahnılarından, inqilabi mahnılardan, milli himndən sitat şəklində istifadə etmişdir.

Müəllif özü bu haqda belə yazır: "Ən əvvəl mən musiqi folklorunun öyrənilməsinə başladım. Ölkə üzrə səyahət zamanı tanınmış müğənni və instrumental musiqiçilərlə görüşlər, xalq mahnılarının və nubaların öyrənilməsi və təhlili mənə bu materialı mənimsəməyə kömək etdi. Bu cür hazırlıq işindən sonra mən "Əlcəzair silsiləsi"ndən bir neçə əsər yazmağı qərarlaşdırdım. Bu silsiləyə skripka ilə orkestr üçün Konsert, fortepiano ilə müxtəlif musiqi alətləri üçün Pyeslər, orkestr və xor üçün 15 xalq mahnılarının işlənməsi, Əlcəzair süitası daxildir."

R. Hacıyev 60-cı illərdən başlayaraq ictimai işlərdə də fəal çalışmışdır. O, 1964-cü ildə M. Maqomayev adına Azərbaycan Dövlət Filarmoniyasına direktor, 1965-ci ildə isə Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət Naziri təyin olunur. Nazir işlədiyi illərdə onun təşəbbüsü ilə Azərbaycan Dövlət xor kapellası, Mahnı Teatrı, Azərbaycan Dövlət rəqs ansamblı, eləcə də dünyada birinci Xalçaçılıq muzeyi açılır. Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının V qupultayında idarə heyətinin birinci katibi, VI qurultayda isə idarə heyətinin katibi seçilmişdir.

Təltif və mükafatları

Əsərləri

image
Rauf Hacıyevin Səməd Vurğun küçəsindəki barelyefi
Musiqili komediyalar, operettalar
  • "Romeo mənim qonşumdur" (1960) — 1963-cü ildə Şamil Mahmudbəyovun quruluşunda ekranlaşdırmışdır.
  • "Gülüşünü gizlətmə" (1969)
  • "Mənim məhəbbətim – Kuba" (1963)
  • "Qafqaz əsiri"
  • "Ana, mən evlənirəm" (1976)
  • "Yolayrıcında" — Qafqaz xalqlarının milli musiqi folkloruna əsasında
  • "Dördüncü fəqərə" — Finlandiyanın satirik yazıçısı eyni adlı romanı əsasında
  • "Ordan-burdan" — Üzeyir Hacıbəyovun anadan olmasının 100 illiyinə
Balet
  • "Yallı" (1969) — xoreoqrafik miniatür
  • "Ləzgihəngi" (1969) — xoreoqrafik miniatür
  • "Azərbaycan süitası" — xoreoqrafik miniatür
  • "Üç inqilab" (1973)
  • "Alov" (1976) — Tunis, Mərakeş, Paris, Havanada göstərmişdir
  • "Uriya (Hürriyət)" (1978)
Simfonik poemalar
  • "Şeyx Sənan" (1982)
  • "Səbuhi" (1983)
  • "Həzi Aslanov" (1984)

"Səməd Vurğun" kantatası

Fortepiano üçün 3 pyes
  • "Taratella"
  • "Dağıstan"
  • "Lezginka"

Filmoqrafiya

Video

  • Rəşid Behbudov — Azərbaycanım — sözləri: Ənvər Əlibəyli
  • "Bir qalanın sirri" filmindən saray rəqsi
  • Müslüm Maqomayev — Bakı haqqında mahnı (rusca)
  • Mahnilari-https://www.youtube.com/watch?v=uLYWxKIrI7Y
  • Гаджиев Рауф Солтан оглы // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
  • Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqı — Rauf Hacıyev [ölü keçid]
  • Əlcəzair milli baletini yaradan azərbaycanlı bəstəkarın anadan olmasından 90 il keçir. "Azərbaycan" qəzeti.
  • "Энциклопедия балета — Рауф Гаджиев". 2021-11-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-05-05.
  • "S. Mahmudov — Mahnılarda yaşayan poeziya. "Musiqi Dünyası" jurnalı, № 2(3), 2000". 2022-01-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-05-05.

Mənbə

  • Mükərrəmoğlu, M. "Filmlərdə yaşayan musiqi" [Rauf Hacıyev — 80] //Xalq.- 2002.- 21 dekabr.

Həmçinin bax

image
Vikianbarda Rauf Hacıyev ilə əlaqəli mediafayllar var.

wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer

Vikipediyada bu ad soyadli diger sexsler haqqinda da meqaleler var bax Rauf Haciyev deqiqlesdirme Rauf Soltan oglu Haciyev 15 may 1922 Baki 19 sentyabr 1995 Baki Azerbaycan bestekari ve dovlet xadimi Azerbaycan SSR medeniyyet naziri 1965 1971 SSRI xalq artisti 1978 Azerbaycan SSR xalq artisti 1964 Rauf HaciyevAzerbaycan SSR medeniyyet naziri24 iyun 1965 19 fevral 1971EvvelkiMemmed QurbanovSonrakiZakir BagirovSexsi melumatlarDogum tarixi 15 may 1922Dogum yeri Baki Azerbaycan SSR SSRIVefat tarixi 19 sentyabr 1995 73 yasinda Vefat yeri Baki AzerbaycanDefn yeri Fexri XiyabanPartiya Sovet Ittifaqi Kommunist Partiyasi 1958 1991 Tehsili Azerbaycan Dovlet Konservatoriyasi 1953 Fealiyyeti dirijor bestekar film bestekari siyasetci pianocuDini islamElmi fealiyyetiElm sahesi musiqi siyasetTeltifleri 1982 1959 1978 1964 Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiPoct markasi 2002 Rauf Soltan oglu Haciyev 1922 ci il mayin 15 de Baki seherinde anadan olmusdur Uc yasinadek gozleri gormeyib sonradan gorme qabiliyyeti acilib Onu Hesen bey Zerdabinin aile qurmayan qizi Qeribsoltan xanim Melikova dord yasindan goturub saxlayib YaradiciligiRaufun musiqi istedadi erken yaslarindan ozunu buruze vermisdir Qeribsoltan Melikovanin himayesi altinda terbiye almis Raufun bestekarliq sahesinde formalasmasinda Uzeyir Hacibeyovun muhum ehemiyyeti var Bele ki Raufun fortepiano ucun pyeslerini Tarantella Dagistan Lezgihengi dinledikden sonra dahi bestekar onun fitri istedadini yuksek qiymetlendirmis ve il yarim onunla mesgul olandan sonra Rauf bir nece mahni bestelemisdir Onlarin arasinda xususile Samur Mingecevir Genclik marsi ona sohret getirmisdir Ilk genclik mehsulu olan bu mahnilardan sonra mahni janri R Haciyevin yaradiciliginda aparici ehemiyyet kesb edir Xususile bestekarin hem ifacilar hem de musiqiseverler arasinda asagidaki mahnilari daha cox populyarliq qazanir Sevgilim Menim Azerbaycanim Lirik mahni Bahar gelir Sevimli seher Baki haqqinda mahni Leyla Neft daslarinda Ceyran ve i a O 15 e qeder filme musiqi yazmisdir Ve her bir filmde olduqca cox musiqi parcalari movcuddur Gelin onlardan bezilerini yada salaq Ehmed hardadir Men reqs edeceyem Bir qalanin sirri Kolgeler surunur Qara daslar ve s Bu filmlerde musiqi obrazlarin dolgun tecessumu semimiyyeti gozel melodikliyi seffaf orkestrlesdirmesi ile ferqlenir R Haciyev 7 operetta yazmisdir Teqdirelayiqdir ki onlardan besi mehz Moskva Dovlet operetta teatrinin sehnesinde tamasaya qoyulmusdur Eyni zamanda bu operettalar kecmis SSRI nin merkez seherlerinde ugurla oz sehne tecessumunu tapmisdir Sozun esl menasinda Rauf Haciyevin istedadi daha cox operetta janrinda parladi Bestekarin operettalari respublikamizda bu janrin yeni sehifesini acmisdir desek duz olar Onun operettalarinda vokal simfonik balet ve estrada seneti bir birile nece de uzvi suretde culgalasir Onun musiqi dilinin xalq musiqisi ve muasir estrada uslubunun sintezinden ibaret oldugunu soylemek lazimdir Onun operettalarinin movzularini ise en cox adamlarimizin gundelik heyati teskil edir R Haciyevin Moskvada tamasaya qoyulmus ilk operettasi Romeo menim qonsumdur film 1963 Hemin eser evvel Bakida Qonsular adi ile getmisdir Eser Moskvanin operetta teatrinda muveffeqiyyetle gosterildikde tamasanin quruluscu rejissoru A Zaks operetta haqqinda bele demisdir ki bu Azerbaycan operettasini teatrimizin repertuarina salmaga bizi sovq eden onun movzusunun yeniliyi ve muasirliyi R Haciyevin cosqun musiqi dili sirf milli koloriti esl menada muasir musiqi dilidir O da diqqetelayiqdir ki Romeo menim qonsumdur operettasi kecmis SSRI respublikalari bestekarlarinin eserlerine baxisda ucuncu mukafata layiq gorulmusdur Umumiyyetle Romeo menim qonsumdur operettasi 23 teatr sehnesinde tamasaya qoyulmusdur Operettani Azerbaycanfilm studiyasi 1963 cu ilde rejissor Samil Mahmudbeyovun qurulusunda ekranlasdirmisdir R Haciyevin maraqli operettalarindan biri Menim mehebbetim Kuba dir Eser Moskva Operetta teatrinin sifarisi ile yazilmisdir Elbette Kuba haqqinda movzunu islemek asan is deyil R Haciyev ozu Kubada hec bir zaman olmamisdir lakin onun qarsisinda cetin bir vezife Kuba xalqinin milli xarakterini musiqi senetinin xususiyyetlerini acmaq vezifesi durmusdu Dogrudan da operettanin musiqisi zovqle yazilmisdir Burada teqlide yol verilmemisdir Eserde musiqinin dramaturgiyasinin esasini uc melodiya teskil edir Bunlar Kubaya mehebbet vetenperverlik andi ve Raul ile Deliyanin mehebbet hisslerini tecessum etdiren melodiyalardir Bestekar Pacanqa bayraminin reqs sehnelerini de maraqli musiqi boyalari ile yaratmisdir O maqnitofonda yazilmis esl Kuba melodiyalarini tamasanin musiqi ahengine seriste ile daxil ede bilmisdir Rauf Haciyevin regbetle qarsilanan sehne eserlerinden Dorduncu feqere Qafqaz esiri Ana men evlenirem Yolayricinda operettalaridir Dorduncu feqere Finlandiyanin satirik yazicisi Marti Larninin eyni adli romani esasinda yazilmisdir Eser evvelki operettalardan ferqli olaraq meiset komediyasi seciyyesindedir Bestekar keskin siyasi ictimai qayeli operetta yaratmaga nail olmusdur Onu da deyek ki Marti Larni operettanin premyerasina gele bilmemisdi lakin o bu esere yaxsi beled idi Cunki 1969 cu ilde yazici Azerbaycanda olarken R Haciyev yazdigi operettadan bir cox nomreni onun ucun numayis etdirmisdi M Larni bu ecazkar musiqiye qulaq asandan sonra demisdi Bu gozel muasir musiqidir O tekce eserin esas qayesini eks etdirmir hemcinin oz ifade vasitelerile eseri daha da zenginlesdirir Teqdirelayiqdir ki Qafqaz esiri operettasinin Moskva operetta teatrinda tamasa tecessumunde istirak eden yaradici heyet esasen azerbaycanlilardan ibaretdir Rejissor Fikret Sultanov ressam Adil Quliyev baletmeysterler Refiqe Axundova ve Maqsud Memmedov dirijor 70 ci illerin sonunda R Haciyevin daha bir yeni operettasi Ana men evlenirem Moskva operetta teatrinda tamasaya qoyulur Eser tez bir zamanda ozune genis regbet qazanir Cunki hemine oldugu kimi bestekar teze operettasinda yene de aktual meseleler qaldirir Bunlar genc neslin terbiyesi onlarin oz heyat yolunu duzgun secmesi meseleleridir Rauf Haciyevin butun operettalari kimi bu operettasinda da musiqi aparici amildir Eserin kompozisiya dramaturji plani diqqeti celb edir Musiqi operettada milli xalq reqslerinin ritmleri ile rovneqlenmisdir Bu cehet sehne eserine butovlukde ehtizaz nikbinlik senlik xos ehvali ruhiyye asilayir Bu baximdan eserin partiturasi cox zengin alinmisdir 1982 ci ilde Moskva operetta teatrinda Yolayricinda operettasi oz sehne tecessumunu tapdi Rejissorlar Y Petrov F Haciyev Z Haciyeva dirijor E Abuselimov ressam F Qafarov idi R Haciyevin axirinci operettasi Uzeyir Hacibeyovun anadan olmasinin 100 illiyine hesr olunmus Ordan burdan eseridir Xususi olaraq Azerbaycan televiziyasi ve radio verilisleri sirketinin sifarisi ile yazilmis ve televiziya tamasasi ucun nezerde tutulmus hemin operetta muellifin musiqili sehne formalarini mavi ekrana kecirmek isinde maraqli tecrube oldu Operetta janrinda calismaqla yanasi R Haciyev musiqili teatrin basqa janrlarinda da oz qelemini sinamisdir 60 ci illerde o opera ve baletle de maraqlanirdi Bele ki 60 ci illerin sonunda balet janrinda daha intensiv calismaga baslayir Bunun neticesinde R Haciyev evvel iki xoreoqrafik miniatur Lezgihengi ve Yalli ni besteleyir Her iki eser ayri ayriliqda parlaq seciyyeli kompozisiya lovhelerdir Xalq reqs eneneleri esasinda qurulmus bu eserlerde muellif ister melodik isterse de ritmik meziyyetleri qabariqliqla acib gostere bilmisdir 1969 cu ilde Lezgihengi quruluscu baletmeysterler R Axundova ve M Memmedovdur Parisde ve Fransanin bir cox seherlerinde elece de Luksenburq ve Monakoda gosterilmis ve tamasacilarin regbetini qazanmisdir Bu zaman Fransada VII Beynelxalq reqs festivali kecirilir Ve bu eser Azerbaycan Dovlet opera ve balet teatrinin balet truppasinin proqramina salinmisdi 1971 ci ilde R Haciyev xarice islemeye gedir O Medeniyyet Nazirliyinin gonderisi ile Elcezair Respublikasinda medeniyyet qrupuna rehberlik edir Bu qrupun esas meqsedi Elcezairde musiqi tehsiline milli musiqici kadrlarinin hazirlanmasina komek gostermek idi Bununla elaqedar R Haciyev ve onun hemkarlari ister Elcezair Milli Konservatoriyasinda isterse de Buduau seherinde yeni acilmis musiqi mektebinde muellim kimi calisirlar Elcezairde islerken R Haciyev eyni zamanda bu olkenin medeniyyet tarixini de derinden oyrenir xalq musiqi numunelerini toplayib nota kocurur onlarin meqam melodik ve ritmik xususiyyetlerini menimseyir O topladigi lirik havalar esasinda oz telebeleri ucun tedris repertuari kimi bir sira orijinal instrumental eserler besteleyir Onu da deyek ki Elcezairde ilk dram teatri acildiqdan sonra orada Milli musiqi teatri da fealiyyet gosterirdi Hemin teatrin nezdinde balet truppasi ve milli xalq reqsleri ansambli da var idi Bu milli teatr kollektivi ucun ilk baleti Rauf Haciyev ozu yazir Uc inqilab adlanan bu balet Elcezair Medeniyyet Nazirliyinin sifarisi ile bestelenmisdir Bu baleti Elcezair tamasacilari boyuk regbetle qarsiladilar Eserde esaretden azad olmus Elcezair xaqlinin yeni heyat quruculuguna qedem qoymasindan soz acilir Ilk baletin ugurlarindan ruhlanan Haciyev daha sonra Alov ve Hurriyet adli baletlerini de inqilab movzusuna hesr edir Baletde Elcezair xalqinin musteqillik ugrunda mubarizesinden soz acilir Bu eser Elcezair inqilabinin tarixine hesr olunmusdur Tamasanin ozunemexsus musiqisi de diqqeti celb edir Muellif baletde xalq mahnilarindan inqilabi mahnilardan milli himnden sitat seklinde istifade etmisdir Muellif ozu bu haqda bele yazir En evvel men musiqi folklorunun oyrenilmesine basladim Olke uzre seyahet zamani taninmis mugenni ve instrumental musiqicilerle gorusler xalq mahnilarinin ve nubalarin oyrenilmesi ve tehlili mene bu materiali menimsemeye komek etdi Bu cur hazirliq isinden sonra men Elcezair silsilesi nden bir nece eser yazmagi qerarlasdirdim Bu silsileye skripka ile orkestr ucun Konsert fortepiano ile muxtelif musiqi aletleri ucun Pyesler orkestr ve xor ucun 15 xalq mahnilarinin islenmesi Elcezair suitasi daxildir R Haciyev 60 ci illerden baslayaraq ictimai islerde de feal calismisdir O 1964 cu ilde M Maqomayev adina Azerbaycan Dovlet Filarmoniyasina direktor 1965 ci ilde ise Azerbaycan Respublikasinin Medeniyyet Naziri teyin olunur Nazir islediyi illerde onun tesebbusu ile Azerbaycan Dovlet xor kapellasi Mahni Teatri Azerbaycan Dovlet reqs ansambli elece de dunyada birinci Xalcaciliq muzeyi acilir Azerbaycan Bestekarlar Ittifaqinin V qupultayinda idare heyetinin birinci katibi VI qurultayda ise idare heyetinin katibi secilmisdir Teltif ve mukafatlari SSRI xalq artisti fexri adi 6 may 1978 Azerbaycan SSR xalq artisti fexri adi 29 iyun 1964 Azerbaycan SSR emekdar incesenet xadimi fexri adi 24 may 1960 Lenin ordeni 14 may 1982 Qirmizi emek bayragi ordeni 9 iyun 1959 Seref nisani ordeniEserleriRauf Haciyevin Semed Vurgun kucesindeki barelyefiMusiqili komediyalar operettalar Romeo menim qonsumdur 1960 1963 cu ilde Samil Mahmudbeyovun qurulusunda ekranlasdirmisdir Gulusunu gizletme 1969 Menim mehebbetim Kuba 1963 Qafqaz esiri Ana men evlenirem 1976 Yolayricinda Qafqaz xalqlarinin milli musiqi folkloruna esasinda Dorduncu feqere Finlandiyanin satirik yazicisi eyni adli romani esasinda Ordan burdan Uzeyir Hacibeyovun anadan olmasinin 100 illiyineBalet Yalli 1969 xoreoqrafik miniatur Lezgihengi 1969 xoreoqrafik miniatur Azerbaycan suitasi xoreoqrafik miniatur Uc inqilab 1973 Alov 1976 Tunis Merakes Paris Havanada gostermisdir Uriya Hurriyet 1978 Simfonik poemalar Seyx Senan 1982 Sebuhi 1983 Hezi Aslanov 1984 Semed Vurgun kantatasi Fortepiano ucun 3 pyes Taratella Dagistan Lezginka FilmoqrafiyaAbseron ritmleri film 1970 tammetrajli musiqili bedii televiziya filmi musiqisinden istifade edilen bestekar Azerbaycan elleri film 1976 Bestekar Rauf Haciyev film 1982 Bir qalanin sirri film 1959 Ehmed haradadir film 1963 Emek ve qizilgul film 1962 Hediyyeler heyecanlar film 2007 Kommunist haqqinda poema film 1977 Kolgeler surunur film 1958 Qara daslar film 1956 Qaraca qiz film 1966 film kinoalmanax Maestro Niyazi film 2007 Nizami film 1941 Onun 150 yasi var film 1958 Ordan burdan film 1987 Romeo menim qonsumdur film 1963 Saclarina gul duzum film 2012 Seadet ve emek mahnilari film 1957 Tikdim ki izim qala III film film 1998 Torpaq Deniz Od Sema film 1967 VideoResid Behbudov Azerbaycanim sozleri Enver Elibeyli Bir qalanin sirri filminden saray reqsi Muslum Maqomayev Baki haqqinda mahni rusca Mahnilari https www youtube com watch v uLYWxKIrI7Y Gadzhiev Rauf Soltan ogly Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 Azerbaycan Bestekarlar Ittifaqi Rauf Haciyev olu kecid Elcezair milli baletini yaradan azerbaycanli bestekarin anadan olmasindan 90 il kecir Azerbaycan qezeti Enciklopediya baleta Rauf Gadzhiev 2021 11 30 tarixinde Istifade tarixi 2013 05 05 S Mahmudov Mahnilarda yasayan poeziya Musiqi Dunyasi jurnali 2 3 2000 2022 01 24 tarixinde Istifade tarixi 2013 05 05 ol section MenbeMukerremoglu M Filmlerde yasayan musiqi Rauf Haciyev 80 Xalq 2002 21 dekabr Hemcinin baxVikianbarda Rauf Haciyev ile elaqeli mediafayllar var

Nəşr tarixi:
Yuxarı