Vilyam Baffin (1584[…], London – 23 yanvar 1622[…], Hörmüz adası, Hörmüzgan ostanı; ing. William Baffin) — 1616-cı ildə adını daşıyan dənizi və Baffin adasını kəşf edən ingilis dənizçisi.
Vilyam Baffin | |
---|---|
ing. William Baffin | |
| |
Doğum tarixi | 1584[…] |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 23 yanvar 1622[…] |
Vəfat yeri | |
Vəfat səbəbi | güllə yarası[d] |
Fəaliyyəti | tədqiqatçı-səyyah[d], xəritəşünas, yazıçı |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Bioqrafiya
Vilyam Baffin 1584-cü ildə Londonda anadan olub. Uşaqlığı və gəncliyi haqqında yaxşı təhsil ala bilməsindən başqa heç nə məlum deyil. Vilyam Baffinin sənədləşdirilmiş tərcümeyi-halı 1612-ci ildə, o, Ceyms Xollun başçılıq etdiyi ekspedisiyada köməkçi başlayır. Naviqatorların məqsədi Hindistana şimal-qərb dəniz yolunu axtarmaq idi. Gəminin kapitanı Qrenlandiya sahillərində eskimoslarla döyüşdə həlak olur. Bundan iki il sonra Vi0lyam balina ovu ilə məşğul olur. London tacirləri Baffinə " Discovery " gəmisində naviqator olmağı təklif etdilər. Maraqlıdır ki, Henri Hudsonun sonuncu səyahəti məhz bu gəmidə olub və bu səfər zamanı o, iğtişaş törədən komandası tərəfindən yerə endirilib. Vilyam Buffinin ekspedisiyasının missiyalarından biri Hudson və onun dostlarını, əgər sağ idilərsə, tapmaq idi. 16 aprel 1615 ci ildə, " Discovery " dənizə buraxıldı və mayın sonunda Hudson boğazının şərq hissəsindəki Rezolyusiya adasına çata bildi. Ekspedisiya onun şimal sahillərini tədqiq etdi və xəritəsini çəkdi və yol boyu bir qrup Savage adaları, Nottingem, Salisbury və Mill adalarını kəşf etdi. Lakin daha sonra körfəz kimi zənn etdikləri Donmuş Boğazın girişində buz ingilislərin yolunu kəsdi və ekspedisiyaçıların İngiltərəyə qayıtmaqdan başqa çarəsi qalmadı. Vilyam Baffin əmin idi ki, şimala və yalnız Devis boğazından keçmək üçün bir keçid axtarmaq lazımdır. Növbəti il Vilyam Baffinin 17 nəfərdən ibarət yeni ekspedisiyası Discoveryyə səyahətə çıxdı. 3 aydan sonra gəmi 78 dərəcə şimal enliyinə çatdı. 19-cu əsrin ortalarına qədər Normanları saymasaq, Atlantik okeanının bu hissəsində heç bir gəmi bu qədər şimala getməmişdi. İkincisi, onlardan sonra Discovery dənizçiləri Qrenlandiyanın qərb sahilini 72 və 76 ° şimal enlikləri arasında, Melville Körfəz, Qrenlandiyanın 76 və 78 ° şimal enliyi (indiki Hayes yarımadası) arasında şimal-qərb kənarını və Smith Soundun cənub girişini, şimal-qərbdən ayrılan bu yarımada Ellesmere Torpaqındandır. Boğazın dar nöqtəsində buz iyulun əvvəlində gəminin keçməsinə mane oldu və Baffin cənuba döndü. Ellesmir adasında onlar Smith körfəzi, cənubda isə çıxıntının arxasında (76 ° şimal enində), Cons Boğazına (Ellesmir və Devon adaları arasında) buzla dolu girişi tapdılar. Daha da cənubda (74 ° 30 "şimal enində) Lancaster boğazına (Devon və Baylot adaları arasında) çox geniş, lakin yenidən buzla tıxanmış giriş açıldı. Sonradan dünya xəritəsinə salınan yeni adalar və boğazlar kəşf edildi. Səyahət daha uzun çəkə bilərdi, lakin komandanın bir hissəsi xəstə idi və tədqiqatı davam etdirmək mümkün olmadı.
Ölümü
1617-1619 və 1620-1622-ci illərdə məşhur dənizçi Qırmızı dənizə və Fars körfəzinə səyahət etdi. 1621-ci ildə bölgədə siyasi vəziyyət daha da pisləşdi. Vahid qayda ilə birləşən Hollandiya ilə İspaniya və Portuqaliya arasında düşmənçilik başladı. Rəsmi olaraq Britaniya tərəfi orada iştirak etmədi, lakin hollandları və onların müttəfiqlərini dəstəkləyən Şərqi Hindistan şirkəti Fars şahına portuqalları Hörmüz adasından qovmağa kömək etməyə razılaşdı. Baffin döyüşlərdə iştirak etmək məcburiyyətində qaldı. 23 yanvar 1622 - Baffin Qeşm üzərində ingilis-fars hücumunda öldürüldü.
Miras
Baffin körfəzi və Baffin adası Vilyam Baffinin şərəfinə adlandırılmışdır və o, onların bir sıra xüsusiyyətlərinin adlarına cavabdehdir. Coğrafi kəşflərindən başqa, Baffin bir çox elmi və maqnit müşahidələrinin dəqiq dəqiqliyi ilə məşhurdur. Onun 1615-ci il aprelin 26-da Ay məsafələri ilə dənizdəki uzunluğu hesablaması bu cür tarixdə ilk dəfədir.
İstinadlar
- William Baffin // Nationalencyklopedin (швед.). 1999.
- University of Toronto, Laval University WILLIAM BAFFIN // Dictionary of Canadian Biography, Dictionnaire biographique du Canada (ing.). / G. Brown, D. Hayne, F. Halpenny, R. Cook, J. English, M. Trudel, A. Vachon, J. Hamelin UTP, Presses de l'Université Laval, 1959. ISSN 0420-0446; 0070-4717
- William Baffin // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- Bibliothèque nationale de France William Baffin // BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Баффин Уильям // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-05-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-01-01.
- "Arxivlənmiş surət". 2021-04-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-01-01.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vilyam Baffin 1584 London 23 yanvar 1622 Hormuz adasi Hormuzgan ostani ing William Baffin 1616 ci ilde adini dasiyan denizi ve Baffin adasini kesf eden ingilis denizcisi Vilyam Baffining William BaffinHendrik van der Borxht terefinden Vilyam Baffinin portretiDogum tarixi 1584 Dogum yeri London Ingiltere kralligiVefat tarixi 23 yanvar 1622 1622 01 23 Vefat yeri Hormuz adasi Qesm sehristani Hormuzgan ostani IranVefat sebebi gulle yarasi d Fealiyyeti tedqiqatci seyyah d xeritesunas yazici Vikianbarda elaqeli mediafayllarBioqrafiyaVilyam Baffin 1584 cu ilde Londonda anadan olub Usaqligi ve gencliyi haqqinda yaxsi tehsil ala bilmesinden basqa hec ne melum deyil Vilyam Baffinin senedlesdirilmis tercumeyi hali 1612 ci ilde o Ceyms Xollun basciliq etdiyi ekspedisiyada komekci baslayir Naviqatorlarin meqsedi Hindistana simal qerb deniz yolunu axtarmaq idi Geminin kapitani Qrenlandiya sahillerinde eskimoslarla doyusde helak olur Bundan iki il sonra Vi0lyam balina ovu ile mesgul olur London tacirleri Baffine Discovery gemisinde naviqator olmagi teklif etdiler Maraqlidir ki Henri Hudsonun sonuncu seyaheti mehz bu gemide olub ve bu sefer zamani o igtisas toreden komandasi terefinden yere endirilib Vilyam Buffinin ekspedisiyasinin missiyalarindan biri Hudson ve onun dostlarini eger sag idilerse tapmaq idi 16 aprel 1615 ci ilde Discovery denize buraxildi ve mayin sonunda Hudson bogazinin serq hissesindeki Rezolyusiya adasina cata bildi Ekspedisiya onun simal sahillerini tedqiq etdi ve xeritesini cekdi ve yol boyu bir qrup Savage adalari Nottingem Salisbury ve Mill adalarini kesf etdi Lakin daha sonra korfez kimi zenn etdikleri Donmus Bogazin girisinde buz ingilislerin yolunu kesdi ve ekspedisiyacilarin Ingiltereye qayitmaqdan basqa caresi qalmadi Vilyam Baffin emin idi ki simala ve yalniz Devis bogazindan kecmek ucun bir kecid axtarmaq lazimdir Novbeti il Vilyam Baffinin 17 neferden ibaret yeni ekspedisiyasi Discoveryye seyahete cixdi 3 aydan sonra gemi 78 derece simal enliyine catdi 19 cu esrin ortalarina qeder Normanlari saymasaq Atlantik okeaninin bu hissesinde hec bir gemi bu qeder simala getmemisdi Ikincisi onlardan sonra Discovery denizcileri Qrenlandiyanin qerb sahilini 72 ve 76 simal enlikleri arasinda Melville Korfez Qrenlandiyanin 76 ve 78 simal enliyi indiki Hayes yarimadasi arasinda simal qerb kenarini ve Smith Soundun cenub girisini simal qerbden ayrilan bu yarimada Ellesmere Torpaqindandir Bogazin dar noqtesinde buz iyulun evvelinde geminin kecmesine mane oldu ve Baffin cenuba dondu Ellesmir adasinda onlar Smith korfezi cenubda ise cixintinin arxasinda 76 simal eninde Cons Bogazina Ellesmir ve Devon adalari arasinda buzla dolu girisi tapdilar Daha da cenubda 74 30 simal eninde Lancaster bogazina Devon ve Baylot adalari arasinda cox genis lakin yeniden buzla tixanmis giris acildi Sonradan dunya xeritesine salinan yeni adalar ve bogazlar kesf edildi Seyahet daha uzun ceke bilerdi lakin komandanin bir hissesi xeste idi ve tedqiqati davam etdirmek mumkun olmadi Olumu1617 1619 ve 1620 1622 ci illerde meshur denizci Qirmizi denize ve Fars korfezine seyahet etdi 1621 ci ilde bolgede siyasi veziyyet daha da pislesdi Vahid qayda ile birlesen Hollandiya ile Ispaniya ve Portuqaliya arasinda dusmencilik basladi Resmi olaraq Britaniya terefi orada istirak etmedi lakin hollandlari ve onlarin muttefiqlerini destekleyen Serqi Hindistan sirketi Fars sahina portuqallari Hormuz adasindan qovmaga komek etmeye razilasdi Baffin doyuslerde istirak etmek mecburiyyetinde qaldi 23 yanvar 1622 Baffin Qesm uzerinde ingilis fars hucumunda olduruldu MirasBaffin korfezi ve Baffin adasi Vilyam Baffinin serefine adlandirilmisdir ve o onlarin bir sira xususiyyetlerinin adlarina cavabdehdir Cografi kesflerinden basqa Baffin bir cox elmi ve maqnit musahidelerinin deqiq deqiqliyi ile meshurdur Onun 1615 ci il aprelin 26 da Ay mesafeleri ile denizdeki uzunlugu hesablamasi bu cur tarixde ilk defedir IstinadlarWilliam Baffin Nationalencyklopedin shved 1999 University of Toronto Laval University WILLIAM BAFFIN Dictionary of Canadian Biography Dictionnaire biographique du Canada ing G Brown D Hayne F Halpenny R Cook J English M Trudel A Vachon J Hamelin UTP Presses de l Universite Laval 1959 ISSN 0420 0446 0070 4717 William Baffin Brockhauz Ensiklopediyasi alm Bibliotheque nationale de France William Baffin BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Baffin Uilyam Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 Arxivlenmis suret 2022 05 27 tarixinde Istifade tarixi 2023 01 01 Arxivlenmis suret 2021 04 11 tarixinde Istifade tarixi 2023 01 01