Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Zubdat-un Nisə Bəyim (2 sentyabr 1651, Multan, Britaniya Hindistanı – 17 fevral 1707, Dehli) — Böyük Moğol imperatoru I Övrəngzibin üçüncü qızı və moğol şahzadəsi. Onun anası olan Dilras Banu Bəyim Səfəvi sülaləsinə mənsub olmuş və I İsmayılın soyundan gəlmişdir.
| Zubdat-un Nisə Bəyim | |
|---|---|
Böyük Moğol imperiyasının şahzadəsi | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Multan, Böyük Moğol imperiyası |
| Vəfat tarixi | (55 yaşında) |
| Vəfat yeri | Dehli, Böyük Moğol imperiyası |
| Atası | Övrəngzib |
| Anası | Dilras Banu Bəyim Səfəvi |
| Həyat yoldaşı | |
| Dini | Sünni İslam |
Həyatı
Zubdat-un Nisə Bəyim 2 sentyabr 1651-ci ildə Multanda dünyaya gəlmişdir. Bu zaman onun atası Övrəngzib hələ şahzadə idi. Ana Dilras Banu Bəyim olmuşdur. Yaxşı təhsil almış olan Zubdat İslam dininin təməl doktrinası üzərinə mükəmməl təhsil almışdı.
Zubdat özünün əmisinin oğlu Şahzadə Sipihr Şükuhla 30 yanvar 1673-cü ildə evlənmişdir. Şahzadə Sipihr Şükuh Zubdatın böyük əmisi vəliəhd şahzadə Dara Şükuh və üçüncü oğlu idi. Evlilik qarşılığında ona 400 min rupu pul verilmişdi. Onların toy mərasimi Həmid Banu Bəyim tərəfindən təşkil edilmişdi. 1676-cı ildə Zubdat ilk oğlunu dünyaya gətirdi və oğlana Şahzadə Əli Təbər adı verildi. Lakin bu uşaq 6 aylıq ikən vəfat etdi.
Zubdat-un Nisə Bəyim 17 fevral 1707-ci ildə, atasının ölümündən bir ay əvvəl vəfat etmişdir.
Bacısı və qardaşları
Onun anası olan Dilras Banu Bəyim Səfəvi sülaləsinə mənsub idi. Dilras Banunun atası Bədiüzzaman Mirzə Səfəvinin nəsli I İsmayıla qədər gedib çıxırdı. Bu Səfəvi sülaləsi tirəsi I İsmayılın oğlu Bəhram Mirzədən ortaya çıxmışdı. Bədiüüzzaman Mirzə moğol sarayında Şahnəvaz xan adı ilə tanınmaqda və Qucarat vilayətini idarə etməkdə idi. O, ən güclü moğol əyanlarından biri idi. Anası Dilras Banunun hamilə qalması ən azı 4 il aralıqlarla olmuşdur. Professor Annie Krieger-Krynicki hesab edir ki, onun hamiləlikləri arasaranın olmasının səbəbi Övrəngzibin Dilrasın kövrək sağlamlığına ziyan vurmaq istəmməsi həlledici amil olmuşdur. Çünki Övrəngzib Mümtaz Mahalın da buna görə vəfat etdiyini görmüşdü. Cütlük evliliklərinin 20-ci ilində artəq 5 uşaq sahibi idilər:
- Şahzadə Zeb-un Nisə Bəyim (15 fevral 1638 - 26 may 1702) - evlənmədən vəfat etmişdir. Qardaşı Məhəmməd Əkbər anaları tez vəfat etdiyinə görə ona baxmışdır. Məşhur şairə və atasının sevimlisi idi. Lakin müəyyən səbəblərə görə ömrünün son 20 ilini həbsdə keçirmişdir.
- Şahzadə Zinət-un Nisə Bəyim (d. 5 oktyabr 1643 - ö. 7 may 1721) - titulu daşımış və evlənməmişdir.
- Şahzadə Məhəmməd Əzəm Şah (28 iyun 1653 - 8 iyun 1707) - atasından sonra qısamüddətli imperator olmuşdur. Özünün əmisi Dara Şükuh qızı olan Şahzadə Cahanzeb Banu ilə evlənmişdir. Övladı olmuşdur. Hakimiyyətə gələ bilsə də, qısa müddət sonra öz ögey qardaşı Müəzzəm tərəfindən devrilmişdir. Özü və oğlu Bidar Bəxt döyüşdə öldürülmüşdür.
- Şahzadə Sultan Məhəmməd Əkbər (11 sentyabr 1657 - 31 mart 1706) - Dara Şükuhun nəvəsi ilə evlənmişdir. Atası Övrəngzibə qarşı uğursuz üsyan qaldırmış, bundan sonra Maratha kralının sarayına, daha sonra isə Səfəvi imperiyasına sığınmışdır. Məşhəd şəhərində vəfat etmiş və orada da dəfn edilmişdir.
Qeydlər
- Sipihr Şükuh atası ilə əmisi arasında hakimiyyət uğrunda gedən mübarizədə atası tərəfində çıxış etmiş, onun generallarından və diplomatlarından biri olmuşdu. Atası Övrəngzib tərəfindən məğlub edildikdən sonra 1659-cu ildə Məlik Civan tərəfindən ələ keçirilmiş, Dehliyə gətirilmiş və zəncirlənmiş halda küçələrdə gəzdirilərək əhaliyə göstərilmişdir. Zubdat-un Nisə ilə evləndirilsə də, 1675-ci ilə qədər həbsdə saxlanılmışdır. Sonradan həbsdən azad edilmiş, 1680–1696-cı illərdə canişini, 1701–1708-ci illərdə paytaxtda yerləşən Qırmızı Qalanın hakimi vəzifələrində çalışmışdır.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Zubdat-un-Nissa // http://cbw.iath.virginia.edu/women_display.php?id=22272.
- Sarkar, 1973. səh. 38
- Hussain Mirza, 1969. səh. 4
- Schimmel, 2004
- Eraly, 2004. səh. 352
- Manucci, 1907. səh. 340
- Must'ad Khan və Sarkar, 1981. səh. 39
- Sharma, 2016. səh. 113
- Mukherjee, 2001. səh. 106
- Hansen, 1972. səh. 393
- Irvine, 1971. səh. 2
- Krynicki, 2005. səh. 1
- Krynicki, 2005. səh. 41
- Puri, 2003. səh. 199
- Gandhi, 2003. səh. 324
- Sen, 2013. səh. 190
Mənbə
- Sir Jadunath Sarkar. Volumes 1-2 of History of Aurangzib: Mainly Based on Original Sources. Orient Longman. 1973.
- A. Schimmel. Islam in the Indian Subcontinent. II. Leiden: Brill. 1980. ISBN .
- Saqi Must'ad Khan və Sir Jadunath Sarkar. Maāsir-i-Alamgiri: A History of the Emperor Aurangzib-ʻĀlamgir. Bengal: Royal Asiatic Society of Bengal. 1981.
- Soma Mukherjee. Royal Mughal Ladies and Their Contributions. Gyan Books. 2001. ISBN .
- William Irvine. Later Mughal. Atlantic Publishers & Distri. 1971.
- Sarfaraz Hussain Mirza. Muslim Women's Role in the Pakistan Movement. University of the Punjab: Research Society of Pakistan. 1969.
- Sudha Sharma. The Status of Muslim Women in Medieval India. India: SAGE Publications. 2016. ISBN .
- Waldemar Hansen. The Peacock Throne : The Drama of Mogul India. Motilal Banarsidass. 1972. ISBN .
- Niccolao Manucci. Moghul India 1653-1708. London: John Murray. 1907.
- Abraham Eraly. The Mughal Throne - The Saga of India's Great Emperors. London: Phoenix. 2004. ISBN .
- B.N. Puri. Comprehensive history of medieval India. Sterling Publishers. 2003. ISBN .
- Surjit Singh Gandhi. A Historian's Approach to Guru Gobind Singh. 2003.
- Annie Krieger Krynicki. Zebunissa, daughter of Emperor Aurangzeb. Oxford University Press. 2005. ISBN .
- Sailendra Sen. A Textbook of Medieval Indian History. Primus Books. 2013. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Zubdat un Nise Beyim 2 sentyabr 1651 Multan Britaniya Hindistani 17 fevral 1707 Dehli Boyuk Mogol imperatoru I Ovrengzibin ucuncu qizi ve mogol sahzadesi Onun anasi olan Dilras Banu Beyim Sefevi sulalesine mensub olmus ve I Ismayilin soyundan gelmisdir Zubdat un Nise BeyimBoyuk Mogol imperiyasinin sahzadesiSexsi melumatlarDogum tarixi 2 sentyabr 1651Dogum yeri Multan Boyuk Mogol imperiyasiVefat tarixi 17 fevral 1707 55 yasinda Vefat yeri Dehli Boyuk Mogol imperiyasiAtasi OvrengzibAnasi Dilras Banu Beyim SefeviHeyat yoldasiDini Sunni IslamHeyatiZubdat un Nise Beyim 2 sentyabr 1651 ci ilde Multanda dunyaya gelmisdir Bu zaman onun atasi Ovrengzib hele sahzade idi Ana Dilras Banu Beyim olmusdur Yaxsi tehsil almis olan Zubdat Islam dininin temel doktrinasi uzerine mukemmel tehsil almisdi Zubdat ozunun emisinin oglu Sahzade Sipihr Sukuhla 30 yanvar 1673 cu ilde evlenmisdir Sahzade Sipihr Sukuh Zubdatin boyuk emisi veliehd sahzade Dara Sukuh ve ucuncu oglu idi Evlilik qarsiliginda ona 400 min rupu pul verilmisdi Onlarin toy merasimi Hemid Banu Beyim terefinden teskil edilmisdi 1676 ci ilde Zubdat ilk oglunu dunyaya getirdi ve oglana Sahzade Eli Teber adi verildi Lakin bu usaq 6 ayliq iken vefat etdi Zubdat un Nise Beyim 17 fevral 1707 ci ilde atasinin olumunden bir ay evvel vefat etmisdir Bacisi ve qardaslariOnun anasi olan Dilras Banu Beyim Sefevi sulalesine mensub idi Dilras Banunun atasi Bediuzzaman Mirze Sefevinin nesli I Ismayila qeder gedib cixirdi Bu Sefevi sulalesi tiresi I Ismayilin oglu Behram Mirzeden ortaya cixmisdi Bediuuzzaman Mirze mogol sarayinda Sahnevaz xan adi ile taninmaqda ve Qucarat vilayetini idare etmekde idi O en guclu mogol eyanlarindan biri idi Anasi Dilras Banunun hamile qalmasi en azi 4 il araliqlarla olmusdur Professor Annie Krieger Krynicki hesab edir ki onun hamilelikleri arasaranin olmasinin sebebi Ovrengzibin Dilrasin kovrek saglamligina ziyan vurmaq istemmesi helledici amil olmusdur Cunki Ovrengzib Mumtaz Mahalin da buna gore vefat etdiyini gormusdu Cutluk evliliklerinin 20 ci ilinde arteq 5 usaq sahibi idiler Sahzade Zeb un Nise Beyim 15 fevral 1638 26 may 1702 evlenmeden vefat etmisdir Qardasi Mehemmed Ekber analari tez vefat etdiyine gore ona baxmisdir Meshur saire ve atasinin sevimlisi idi Lakin mueyyen sebeblere gore omrunun son 20 ilini hebsde kecirmisdir Sahzade Zinet un Nise Beyim d 5 oktyabr 1643 o 7 may 1721 titulu dasimis ve evlenmemisdir Sahzade Mehemmed Ezem Sah 28 iyun 1653 8 iyun 1707 atasindan sonra qisamuddetli imperator olmusdur Ozunun emisi Dara Sukuh qizi olan Sahzade Cahanzeb Banu ile evlenmisdir Ovladi olmusdur Hakimiyyete gele bilse de qisa muddet sonra oz ogey qardasi Muezzem terefinden devrilmisdir Ozu ve oglu Bidar Bext doyusde oldurulmusdur Sahzade Sultan Mehemmed Ekber 11 sentyabr 1657 31 mart 1706 Dara Sukuhun nevesi ile evlenmisdir Atasi Ovrengzibe qarsi ugursuz usyan qaldirmis bundan sonra Maratha kralinin sarayina daha sonra ise Sefevi imperiyasina siginmisdir Meshed seherinde vefat etmis ve orada da defn edilmisdir QeydlerSipihr Sukuh atasi ile emisi arasinda hakimiyyet ugrunda geden mubarizede atasi terefinde cixis etmis onun generallarindan ve diplomatlarindan biri olmusdu Atasi Ovrengzib terefinden meglub edildikden sonra 1659 cu ilde Melik Civan terefinden ele kecirilmis Dehliye getirilmis ve zencirlenmis halda kucelerde gezdirilerek ehaliye gosterilmisdir Zubdat un Nise ile evlendirilse de 1675 ci ile qeder hebsde saxlanilmisdir Sonradan hebsden azad edilmis 1680 1696 ci illerde canisini 1701 1708 ci illerde paytaxtda yerlesen Qirmizi Qalanin hakimi vezifelerinde calismisdir Hemcinin baxMehemmed Ekber Mehemmed Ezem Sah Dilras Banu Beyim Zeb un Nise BeyimIstinadlarZubdat un Nissa http cbw iath virginia edu women display php id 22272 Sarkar 1973 seh 38 Hussain Mirza 1969 seh 4 Schimmel 2004 Eraly 2004 seh 352 Manucci 1907 seh 340 Must ad Khan ve Sarkar 1981 seh 39 Sharma 2016 seh 113 Mukherjee 2001 seh 106 Hansen 1972 seh 393 Irvine 1971 seh 2 Krynicki 2005 seh 1 Krynicki 2005 seh 41 Puri 2003 seh 199 Gandhi 2003 seh 324 Sen 2013 seh 190MenbeSir Jadunath Sarkar Volumes 1 2 of History of Aurangzib Mainly Based on Original Sources Orient Longman 1973 A Schimmel Islam in the Indian Subcontinent II Leiden Brill 1980 ISBN 9789004061170 Saqi Must ad Khan ve Sir Jadunath Sarkar Maasir i Alamgiri A History of the Emperor Aurangzib ʻAlamgir Bengal Royal Asiatic Society of Bengal 1981 Soma Mukherjee Royal Mughal Ladies and Their Contributions Gyan Books 2001 ISBN 9788121207607 William Irvine Later Mughal Atlantic Publishers amp Distri 1971 Sarfaraz Hussain Mirza Muslim Women s Role in the Pakistan Movement University of the Punjab Research Society of Pakistan 1969 Sudha Sharma The Status of Muslim Women in Medieval India India SAGE Publications 2016 ISBN 9789351505679 Waldemar Hansen The Peacock Throne The Drama of Mogul India Motilal Banarsidass 1972 ISBN 9788120802254 Niccolao Manucci Moghul India 1653 1708 London John Murray 1907 Abraham Eraly The Mughal Throne The Saga of India s Great Emperors London Phoenix 2004 ISBN 9789351181286 B N Puri Comprehensive history of medieval India Sterling Publishers 2003 ISBN 978 81 207 2508 9 Surjit Singh Gandhi A Historian s Approach to Guru Gobind Singh 2003 Annie Krieger Krynicki Zebunissa daughter of Emperor Aurangzeb Oxford University Press 2005 ISBN 9780195798371 Sailendra Sen A Textbook of Medieval Indian History Primus Books 2013 ISBN 978 9 38060 734 4