Antuan Ogüsten Kurno (fr. Antoine Augustin Cournot; 28 avqust 1801[…], Qre[d] – 31 mart 1877[…], Paris) — Fransa filosofu və riyaziyyatçısı. İqtisadi nəzəriyyənin inkişafında böyük töhfələri olmuşdur.
Antuan Ogüsten Kurno | |
---|---|
fr. Antoine-Augustin Cournot | |
Doğum tarixi | 28 avqust 1801[…] |
Doğum yeri |
|
Vəfat tarixi | 31 mart 1877[…](75 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri |
|
Elm sahələri | iqtisadiyyat, riyaziyyat |
Təhsili |
|
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Antuan Ogüsten Kurno Yuxarı Sonada dünyaya gəlmişdir. 1821-ci ildə dövrünün nüfuzlu təhsil müəssisələrindən biri olan Paris Ali Normal Məktəbinə qəbul olur. Sanmoya görə,
Sonralar Kurno riyaziyyat üzrə professor kimi uzun müddət fəaliyyət göstərir və Dijon Akademiyasının rektoru təyin edilir.
1877-ci ildə vəfat etmişdir. Ömrünün son illərində Kurno, demək olar ki, kor idi.
Fəaliyyəti
İqtisadiyyat
Kurnonun əsas təhsili riyaziyyat üzrə olsa da, iqtisadi nəzəriyyəyə də öz töhfəsini vermişdir. Onun monopoliyalar və duopoliyalar haqqında nəzəriyyələri hələ də öz aktuallığını qoruyub saxlayır. 1838-ci ildə dərc olunmuş "Sərvət nəzəriyyəsində riyazi prinsiplərin tədqiqi" kitabında Kurno riyazi formul və simvolların iqtisadi təhlilə tətbiqindən istifadə etmişdi. Bu kitab çox tənqid olunmuş və Kurnonun sağlığında çox da uğur əldə edə bilməmişdi. Alim eyni kitabı iki dəfə yenidən yazmağa cəhd etmişdi. Bununla belə, həmin kitabın bu gün də iqtisadiyyata təsiri hiss olunmaqdadır. Bu gün bir çox iqtisadçı bu kitabın müasir iqtisadi təhlil üçün ayrılma nöqtəsi olduğuna inanır. Kurno funksiya və ehtimal nəzəriyyələrini iqtisadi təhlilə təqdim etmişdir. O, tələb və təklif qaydasının qiymət funksiyası kimi ilk düsturunu irəli sürmüş və faktiki olaraq Alfred Marşallın işini təqribən otuz il qabaqlayaraq tələb və təklif əyrisinin qrafikini çəkmişdi.
Kitabında təsvir etdiyi həmçinin Neş tarazlığı (təmiz/xalis strategiya) və konsepsiyalarını ictimaiyyətə təqdim edirdi.
Kurno hesab edirdi ki, iqtisadçılar riyazi vasitələrdən yalnız ehtimal olunan hədləri müəyyən etmək və daha az sabit faktları daha mütləq şərtlərlə ifadə etmək üçün istifadə etməlidirlər. Daha sonra o, riyaziyyatın iqtisadiyyatda praktik istifadəsinin mütləq şəkildə ciddi ədədi dəqiqliyi ehtiva etmədiyini bildirirdi.
Bu gün Kurnonun gördüyü işlər ekonometrikada da tanınır. O, həm də Leon Valrasın atası və özünün sinif yoldaşı Ogüst Valrasın siyasi iqtisadiyyat və riyaziyyat müəllimi idi. Kurno və Ogüst Valras, Leonu təhrik edirdilər ki, siyasi iqtisadiyyatda özünü sınasın. Bütün bunlarla yanaşı, Kurno, həmçinin Leon Valras və onun tarazlıq nəzəriyyəsi üçün ilham mənbələrindən biri olmuşdur.
İqtisadiyyat sahəsində görkəmli riyaziyyatçı özünün oliqopoliya nəzəriyyəsinə görə tanınır: həmin nəzəriyyə onun şərəfinə adlandırılıb.
Fəlsəfə
Kurno determinizm (fizikada) və üzrə apardığı tədqiqatlarla yadda qalıb.
Həyatda heç nəyin təsadüfən baş vermədiyinə inanan Pyer Simon Laplasdan; və təsadüf və səbəbiyyətin bir-biri ilə əlaqəsi olmadığını düşünən Aristoteldən fərqli olaraq, Kurno onların hər ikisini bir araya gətirərək, təsadüfiliyi iki müstəqil səbəbli hadisənin qarşılaşması kimi müəyyən edirdi. Bu tərif hətta mükəmməl müəyyənedici hadisələrdə də təsadüfiliyin olmasına imkan verir və əlaqəli olmayan siqnalların (məsələn, temperatur və səs) birləşməsi ilə təsadüfi say yaratmaq üçün istifadə olunur.
İstinadlar
- Maktutor riyaziyyat tarixi arxivi. 1994.
- Antoine Augustin Cournot // Léonore verilənlər bazası (fr.). ministère de la Culture.
- Antoine-Augustin Cournot // Encyclopædia Britannica (ing.).
- Sandmo, Agnar. Economics evolving. Princeton: Princeton university press. 2011. səh. 146. ISBN .
- Antoine Augustin Cournot. Researches Into the Mathematical Principles of the Theory of Wealth. Macmillan. 1897.
- , Intermediate microeconomics: a modern approach (7), , 2006, səh. 490, ISBN
- Thierry Martin. "Cournot (A)". encyclo-philo.fr (fransız). 13 May 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 16 January 2017..
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Antuan Ogusten Kurno fr Antoine Augustin Cournot 28 avqust 1801 Qre d 31 mart 1877 Paris Fransa filosofu ve riyaziyyatcisi Iqtisadi nezeriyyenin inkisafinda boyuk tohfeleri olmusdur Antuan Ogusten Kurnofr Antoine Augustin CournotDogum tarixi 28 avqust 1801 1801 08 28 Dogum yeri Qre d Vefat tarixi 31 mart 1877 1877 03 31 75 yasinda Vefat yeri Paris ParisDefn yeri Monparnas qebiristanligi d Elm saheleri iqtisadiyyat riyaziyyatTehsili Paris Elm fakultesi d Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiAntuan Ogusten Kurno Yuxari Sonada dunyaya gelmisdir 1821 ci ilde dovrunun nufuzlu tehsil muessiselerinden biri olan Paris Ali Normal Mektebine qebul olur Sanmoya gore 1823 cu ilde Antuan Sorbonna Universitetinde riyaziyyat uzre derece alir Sonra xatirelerini yazmaqda komeye ehtiyaci olan bir sahe marsalinin xususi katibi olur Kurno xeyli muddet bu isden oz meqsedleri ucun uzaqlasir bele ki marsalin iscisi oldugu on il erzinde mexanika ve astronomiya saheleri uzre iki doktorluq derecesi alir Bundan elave bir nece meqalesini derc etdiren Antuan huquq uzre dereceye de yiyelenir Sonralar Kurno riyaziyyat uzre professor kimi uzun muddet fealiyyet gosterir ve Dijon Akademiyasinin rektoru teyin edilir 1877 ci ilde vefat etmisdir Omrunun son illerinde Kurno demek olar ki kor idi FealiyyetiIqtisadiyyat Kurnonun esas tehsili riyaziyyat uzre olsa da iqtisadi nezeriyyeye de oz tohfesini vermisdir Onun monopoliyalar ve duopoliyalar haqqinda nezeriyyeleri hele de oz aktualligini qoruyub saxlayir 1838 ci ilde derc olunmus Servet nezeriyyesinde riyazi prinsiplerin tedqiqi kitabinda Kurno riyazi formul ve simvollarin iqtisadi tehlile tetbiqinden istifade etmisdi Bu kitab cox tenqid olunmus ve Kurnonun sagliginda cox da ugur elde ede bilmemisdi Alim eyni kitabi iki defe yeniden yazmaga cehd etmisdi Bununla bele hemin kitabin bu gun de iqtisadiyyata tesiri hiss olunmaqdadir Bu gun bir cox iqtisadci bu kitabin muasir iqtisadi tehlil ucun ayrilma noqtesi olduguna inanir Kurno funksiya ve ehtimal nezeriyyelerini iqtisadi tehlile teqdim etmisdir O teleb ve teklif qaydasinin qiymet funksiyasi kimi ilk dusturunu ireli surmus ve faktiki olaraq Alfred Marsallin isini teqriben otuz il qabaqlayaraq teleb ve teklif eyrisinin qrafikini cekmisdi Kitabinda tesvir etdiyi hemcinin Nes tarazligi temiz xalis strategiya ve konsepsiyalarini ictimaiyyete teqdim edirdi Kurno hesab edirdi ki iqtisadcilar riyazi vasitelerden yalniz ehtimal olunan hedleri mueyyen etmek ve daha az sabit faktlari daha mutleq sertlerle ifade etmek ucun istifade etmelidirler Daha sonra o riyaziyyatin iqtisadiyyatda praktik istifadesinin mutleq sekilde ciddi ededi deqiqliyi ehtiva etmediyini bildirirdi Bu gun Kurnonun gorduyu isler ekonometrikada da taninir O hem de Leon Valrasin atasi ve ozunun sinif yoldasi Ogust Valrasin siyasi iqtisadiyyat ve riyaziyyat muellimi idi Kurno ve Ogust Valras Leonu tehrik edirdiler ki siyasi iqtisadiyyatda ozunu sinasin Butun bunlarla yanasi Kurno hemcinin Leon Valras ve onun tarazliq nezeriyyesi ucun ilham menbelerinden biri olmusdur Iqtisadiyyat sahesinde gorkemli riyaziyyatci ozunun oliqopoliya nezeriyyesine gore taninir hemin nezeriyye onun serefine adlandirilib Felsefe Kurno determinizm fizikada ve uzre apardigi tedqiqatlarla yadda qalib Heyatda hec neyin tesadufen bas vermediyine inanan Pyer Simon Laplasdan ve tesaduf ve sebebiyyetin bir biri ile elaqesi olmadigini dusunen Aristotelden ferqli olaraq Kurno onlarin her ikisini bir araya getirerek tesadufiliyi iki musteqil sebebli hadisenin qarsilasmasi kimi mueyyen edirdi Bu terif hetta mukemmel mueyyenedici hadiselerde de tesadufiliyin olmasina imkan verir ve elaqeli olmayan siqnallarin meselen temperatur ve ses birlesmesi ile tesadufi say yaratmaq ucun istifade olunur IstinadlarMaktutor riyaziyyat tarixi arxivi 1994 Antoine Augustin Cournot Leonore verilenler bazasi fr ministere de la Culture Antoine Augustin Cournot Encyclopaedia Britannica ing Sandmo Agnar Economics evolving Princeton Princeton university press 2011 seh 146 ISBN 9780691148427 Antoine Augustin Cournot Researches Into the Mathematical Principles of the Theory of Wealth Macmillan 1897 Intermediate microeconomics a modern approach 7 2006 seh 490 ISBN 0 393 92702 4 Thierry Martin Cournot A encyclo philo fr fransiz 13 May 2021 tarixinde Istifade tarixi 16 January 2017 Xarici kecidlerVikianbarda elaqeli media fayllar