Duopoliya (yun. δύο duo (iki) + yun. πωλεῖν polein (satmaq)) — oliqopoliyanın bir növü. Duopoliyada iki şirkət bazar üzərində dominant və ya müstəsna nəzarətə malik olur. Sadə quruluşuna görə, oliqopoliyanın ən çox tədqiq olunmuş növüdür. Duopoliyalar fərdi istehlakçının seçiminin şirkətə təsir göstərə bilmədiyi rəqabət bazarında istehlakçılara satışı həyata keçirir. Duopoliyalar və oliqopoliyaların müəyyənedici xüsusiyyəti odur ki, satıcıların verdiyi qərarlar bir-birindən asılıdır.
İqtisadiyyatda duopoliya modelləri
İki əsas duopoliya modeli mövcuddur:
- Kurno modelində hər iki şirkət digərinin hasilatını təhmin edir və buna sabit bir miqdar kimi yanaşır. Buna əsaslanaraq, həmin şirkət öz istehsalını təşkil edir.
- Bertran modelində isə şirkətlərin apardığı oyunda onların hər biri qiymət azalmasına cavab olaraq digər şirkətin qiymətləri dəyişməyəcəyini güman edir. Hər iki şirkət bu məntiqdən istifadə etdikdə Neş tarazlığına çatacaqlar.
Duopoliyanın xüsusiyyətləri
- Bazarda yalnız iki satıcının mövcud olması.
- Müstəqillik: hər hansı bir şirkət qiymətdə dəyişiklik edərsə, rəqabətdə qalmaq üçün digər şirkətlər də ona uyğun olmalıdır.
- Monopoliya elementlərinin mövcudluğu: Mallar arasında fərq çoxaldıqca, hər malın öz sadiq müştəriləri olduğuna görə şirkət daha çox monopolistləşir.
Siyasətdə
Bazar kimi siyasi sistem də iki partiya tərəfindən idarə edilə bilər. Bu zaman digər partiyalar və onların ideologiyaları sıxışdırılaraq sistemdən kənar edilir. Bu və ya digər partiya müəyyən müddətə hökumətə rəhbərlik edir (hakim partiya), digəri isə məhdud səlahiyyətlərə malik olur (müxalifət partiyası). görə, belə olmasına səbəb heç bir ikinci tur və ya alternativ səsvermə keçirilmədən "Qalib gələn hakimdir" prinsipinin tətbiq edilməsidir. ABŞ və Latın Amerikası ölkələrində ikipartiyalı sistem mövcuddur.
Nümunələr
Duopoliyanın ən tipik nümunəsi elektron ödəniş sistemi bazarında hakim mövqe tutan və . Onlar 2000-ci ildə qaldırdığı antiinhisar iddiası üzrə cavabdeh qismində çıxış edirdilər.
Apple şirkətindən iOS və Googledan Android, bazarının 99%-dən çoxunu təşkil edir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- "Complaint - ATR - Department of Justice". www.usdoj.gov. 1 June 2009 tarixində . İstifadə tarixi: 9 April 2018.
- . mit.edu. 9 August 2012 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 April 2018.
- 99.6 percent of new smartphones run Android or iOS 2017-07-14 at the Wayback Machine. The Verge. 16 February 2017.
- Mobile Operating System Market Share United States Of America 2022-09-01 at the Wayback Machine. GlobalStats Statcounter. Aug 2018 - Aug 2019.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Duopoliya yun dyo duo iki yun pwleῖn polein satmaq oliqopoliyanin bir novu Duopoliyada iki sirket bazar uzerinde dominant ve ya mustesna nezarete malik olur Sade qurulusuna gore oliqopoliyanin en cox tedqiq olunmus novudur Duopoliyalar ferdi istehlakcinin seciminin sirkete tesir gostere bilmediyi reqabet bazarinda istehlakcilara satisi heyata kecirir Duopoliyalar ve oliqopoliyalarin mueyyenedici xususiyyeti odur ki saticilarin verdiyi qerarlar bir birinden asilidir Iqtisadiyyatda duopoliya modelleriIki esas duopoliya modeli movcuddur Kurno modelinde her iki sirket digerinin hasilatini tehmin edir ve buna sabit bir miqdar kimi yanasir Buna esaslanaraq hemin sirket oz istehsalini teskil edir Bertran modelinde ise sirketlerin apardigi oyunda onlarin her biri qiymet azalmasina cavab olaraq diger sirketin qiymetleri deyismeyeceyini guman edir Her iki sirket bu mentiqden istifade etdikde Nes tarazligina catacaqlar Duopoliyanin xususiyyetleriBazarda yalniz iki saticinin movcud olmasi Musteqillik her hansi bir sirket qiymetde deyisiklik ederse reqabetde qalmaq ucun diger sirketler de ona uygun olmalidir Monopoliya elementlerinin movcudlugu Mallar arasinda ferq coxaldiqca her malin oz sadiq musterileri olduguna gore sirket daha cox monopolistlesir SiyasetdeBazar kimi siyasi sistem de iki partiya terefinden idare edile biler Bu zaman diger partiyalar ve onlarin ideologiyalari sixisdirilaraq sistemden kenar edilir Bu ve ya diger partiya mueyyen muddete hokumete rehberlik edir hakim partiya digeri ise mehdud selahiyyetlere malik olur muxalifet partiyasi gore bele olmasina sebeb hec bir ikinci tur ve ya alternativ sesverme kecirilmeden Qalib gelen hakimdir prinsipinin tetbiq edilmesidir ABS ve Latin Amerikasi olkelerinde ikipartiyali sistem movcuddur NumunelerDuopoliyanin en tipik numunesi elektron odenis sistemi bazarinda hakim movqe tutan ve Onlar 2000 ci ilde qaldirdigi antiinhisar iddiasi uzre cavabdeh qisminde cixis edirdiler Apple sirketinden iOS ve Googledan Android bazarinin 99 den coxunu teskil edir Hemcinin baxInhisar Ikipartiyali sistemIstinadlar Complaint ATR Department of Justice www usdoj gov 1 June 2009 tarixinde Istifade tarixi 9 April 2018 mit edu 9 August 2012 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 9 April 2018 99 6 percent of new smartphones run Android or iOS 2017 07 14 at the Wayback Machine The Verge 16 February 2017 Mobile Operating System Market Share United States Of America 2022 09 01 at the Wayback Machine GlobalStats Statcounter Aug 2018 Aug 2019