Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Vera Nikolayevna Fiqner Filippova (əsl adı: rus. Ве́ра Никола́евна Фи́гнер Фили́ппова; 25 iyun (7 iyul) 1852, Kazan, Kazan qəzası[d], Kazan quberniyası, Rusiya imperiyası – 15 iyun 1942[…], Moskva) — inqilabçı siyasi fəal.
| Vera Fiqner | |
|---|---|
 | |
| Doğum tarixi | 25 iyun (7 iyul) 1852 |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 15 iyun 1942[…](89 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | ağciyər iltihabı |
| Dəfn yeri | |
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | siyasi fəal[d], memuarçı, bioqraf, yazıçı, siyasətçi |
| Partiyası |
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Hökumətin inqilabi devrilməsinə nail olmaq məqsədilə terrordan istifadəni müdafiə edən gizli Narodnaya volya (azərb. Xalqın iradəsi) qrupunun lideri Fiqner 1881-ci ildə II Aleksandrın uğurlu sui-qəsdinin planlaşdırılmasının iştirakçısı idi. Daha sonra tutulan Fiqner məhkəmə iclasınadək 20 ay birnəfərlik kamerada qalmış, məhkəmənin qərarı ilə ölüm cəzasına məhkum edilmişdi. Cəza sonradan dəyişdirilmiş və Fiqner daxili sürgünə göndərilməzdən əvvəl 20 il həbs edilmişdir.
Fiqner yaşadıqlarını qələmə aldığı, bir çox dilə tərcümə edilmiş memuarına görə beynəlxalq səviyyədə şöhrət qazandı. 1917-ci il Fevral inqilabından sonra o, inqilabi fədakarlığın qəhrəmanlıq ikonası kimi qəbul edilir və bu illər ərzində xalq arasında lider kimi ad qazanır. Sonralar Fiqner SSRİ-də Keçmiş Siyasi Məhbuslar və Didərginlər Cəmiyyətində (1935-ci ildə ləğv edilib) məşhurlaşır.
Fiqner 1937-ci il repressiyalarından qurtula bilmiş və 1942-ci ildə 89 yaşında təbii səbəblərdən vəfat etmişdir.
Həyatı
Vera Fiqner 7 iyul (25 iyun) 1852-ci ildə Nikolay Aleksandroviç Fiqner və Yekaterina Xristoforovna Kupriyanovanın ailəsində dünyaya göz açmışdır. Altı uşaqlı ailənin ən böyük övladıdır. Valideynlərinin hər ikisi Rus əsilzadə nəslinin üzvləridir. Ailə 1861-ci il kəndli islahatına qədər yarı kölə vəziyyətində olan tərəfindən əkilib-becərilən 1,000 akr torpaq sahəsinin sahibi idi. Veranın atası dövlət meşə təsərrüfatında xidmət edirdi və kəndli islahatından sonra həmin işdən çıxaraq "barışıq vasitəçisi" adlanan yerli inzibatçı vəzifəsini icra etməyə başlamışdır. Vera, Lidiya Fiqnerin bacısıdır.
1863-cü ildə on bir yaşlı Vera Kazan şəhərindəki Radionovski Nəcib Qızlar İnstitutuna göndərilmiş və altı il sonra məzun olmuşdur. Rusiya İmperiyasında universitetin mövcud olduğu yalnız altı şəhərdən biri olduğuna görə əyalət paytaxtı Kazan mədəniyyət və ideya şəhəri idi və Fiqner tədricən özünə müəyyən suallar verir və nəticədə Radionovski İnstitutunun şagirdlərə öyrətməyə çalışdığı passiv və itaətkar qadın rolunu rədd edir. Qapalı institutdakı boğucu rejimə baxmayaraq, Fiqner qısa ev ziyarətləri zamanı əldə etdiyi qadağan olunmuş kitabları gizlincə oxuyur, beləcə öz elmi üfüqlərini genişləndirirdi. Tarix və ədəbiyyata xüsusi maraq göstərən Fiqner özünü əla qiymətlərlə oxuyan tələbə kimi sübut edir və 1869-cu ildə ən yüksək göstəricisi olan tələbələrə verilən mükafatla məzun olur.
Fiqner tibb oxumaq arzusunda idi. Lakin 1860-cı illərin əvvəllərində Sankt-Peterburq Tibbi-Cərrahiyyə Akademiyasının bağlanmasının ardından Rusiyada qadınlara tibb təhsili almaq qadağan edilmişdi. Bu da Rusiyanı tərk edib xaricdə oxumağı şərtləndirirdi. Odur ki, Vera Fiqner gimnaziya diplomları olmasa da, rus qadın tələbələri qəbul edən Sürix Universitetinə üz tutur. Fiqnerin atası onun getməsini qadağan edir, buna görə də Vera, Aleksey Filippovla evlənir, pul yığır, cehizini satır və Sürixə gedir.
1872-1875-ci illərdə Sürix Universitetinin Tibb fakültəsində təhsil alır. 1873-cü ildə Fiqner on üç radikal rus qadınından ibarət Fritşe qrupuna qoşulur. Onlardan bəziləri Bütün Rusiya Sosial İnqilabi Təşkilatının görkəmli üzvləri olacaqdı. Özünü yaxşı, günahsız insan hesab etdiyinə görə, Fiqner yeni siyasi baxışını keçmiş həyat tərzi ilə uzlaşdırmaqda çətinlik çəkirdi. 1873-cü ildə Government Herald-da dərc edilən bir xəbərə görə bütün rus qadın tələbələrə, öz tibbi biliklərindən öz üzərlərində abort həyata keçirməkdə istifadə etdiklərinə görə, Sürixdə qalmaq qadağan edilmişdi.
İnqilabi lider
Fritşe qrupunun üzvlərinin əksəriyyəti Rusiyaya qayıtmaq və rus kəndliləri arasında sosializmin təbliğatını aparmaq qərarına gəldilər. Lakin Fiqner təhsilini başa vurmaq üçün İsveçrədə qalmağa qərar verdi. 1875-ci ildə Mark Natanson ona bildirir ki, Fritşenin Rusiyada Veranın köməyinə çox ehtiyacı var. Vera həmin il təhsilində dərəcə almadan Rusiyaya qayıdır, lakin onlara köməklik edə bilmir və paramedik lisenziyası alır, həyat yoldaşından boşanır, "Zemlya i volya" (rus. Земля и воля) təşkilatında digər inqilabçı ziyalılara qoşulur.
1876-cı ildə Fiqner Sankt-Peterburqda Kazan nümayişində iştirak edir. 1877-1879-cu illərdə həkim assistenti işləməklə bərabər Samara və Saratov qəsəbələrində inqilabın təbliğatına da rəhbərlik edirdi.
1879-cu ilin yazında "Zemlya i volya" təşkilatı terrorizm məsələsində yaranan fikir ayrılığına görə iki qrupa bölünür: bir qrup qəsəbə və kəndlərdə inqilabın təbliğatını aparmaq fikrini dəstəklədiyi halda, digər qrup çar hökumətinin və monarxiyanın əsas fiqurlarına sui-qəsd təşkil etməklə inqilabi vəziyyət yaratmaq istəyir. Həmin ilin iyununda partiyanın fəalları Voronej Konqresində toplanaraq sonuncu dəfə bu fikir ayrılığını həll etmək üçün səy göstərirlər. Heç bir həll yolu tapılmadığından "Zemlya i volya" təşkilatı parçalanır və müstəqil fəaliyyət göstərən iki qrup yaranır: marksist Georgi Plexanovun rəhbərliyi ilə anti-terrorçu Çornı peredel (rus. Чёрный передел) (bu qrupa Pavel Akselrod, , və başqaları daxil idi) və terrorçu Narodnaya volya.
Vera Fiqner terrorçu fraksiyaya qoşulmuş və qrupun İcraedici Komitəsinin üzvü olmuşdu. Bu, həmin komitə idi ki, sonralar 1879-cu ildə öz bəyannaməsində Rusiya İmperiyası xalqına qarşı törətdiyi cinayətlərə görə çar II Aleksandrın edamına çağırırdı. Narodnayavolyaçılar (Narodnaya volyanın üzvləri) əsasən Snakt-Peterburq, Moskva, Odessa, Kiyev və Xarkov universitetlərində tələbələr arasında təbliğat aparırdılar. Hətta qrup öz inqilabçı proqramlarına tərəfdar toplamaq məqsədilə siyasi vərəqələr, jurnallar və qəzetlər dərc edirdilər.
İcraedici Komitənin üzvü kimi Vera həmçinin Narodnaya volyanın hərbi cinahının formalaşmasında yaxından iştirak edir və onun fəaliyyətlərini koordinasiya edirdi. O, 1880-ci ildə Odessadakı uğursuz cəhddən sonra 1881-ci ilin martında Sankt-Peterburqda çarın müvəffəqiyyətlə nəticələnmiş sui-qəsdinin hazırlanmasında da iştirak etmişdir.
Dövlət gizli polisi çarın qətlində məsuliyyət daşıyan terror təşkilatının üzvlərinin izlənməsində amansızlıq nümayiş etdirmişdi; belə ki, 1882-ci ilin yazınadək 1879-1880-ci il Narodnaya Volya İcraedici Komitəsinin üzvlərindən yalnız Vera Fiqner Rusiyada qalmışdı. Bu vəziyyət Fiqneri mərkəzi nöqtə və qrupun tükənmiş qüvvələri sırasında lider mövqeyinə gətirmişdi. Sui-qəsdlərdən biri — 1882-ci ilin yazında Odessada gizli polisin bir üzvünün güllələnməsi məhz onun nəzarəti altında baş tutmuşdur. 1882-ci ildə Narodnaya volya təşkilatının de-fakto rəhbəri kimi Vera Fiqnerin əsas fəaliyyəti gizli polisin axtarış və götürmə tədbirləri nəticəsində əldən çıxmış yeraltı gizli avadanlıqların bərpası ilə bağlı idi. Narodnayavolyaçılar bu dövrdə yeni yeraltı mətbuat orqanı təşkil edir və universitet tələbələri arasında təbliğat işi aparırdılar.
Əsasən Odessada fəaliyyət göstərən Fiqner sonradan Xarkova köçür. Burada 20 dekabr 1882-ci ildə tutularkən öz cəzasını yüngülləşdirmək məqsədilə polisə məlumat ötürmüş İcraedici Komitənin gənc üzvü Sergey Deqayevin xəyanətinə məruz qalır. 1883-cü il fevralın 10-da Fiqner, polis tərəfindən "terrorçuların Mərkəzi Komitəsinin ən təhlükəli üzvlərindən biri" kimi müəyyən edilərək Xarkovdakı mənzilində ələ keçirilir. Çar III Aleksandr öz gündəliyində hadisəni belə qələmə alır: "Axır ki, tutuldu." Beləcə, Fiqnerin həyatının növbəti mərhələsi — siyasi məhbus dövrü başladı.
Siyasi məhbus
Tutulduqdan sonra Vera Fiqner məhkəmə iclasınadək 20 ayını təkbaşına kamerada keçirir. 1884-cü ildə On dördlərin məhkəmə prosesi zamanı Fiqnerə ölüm cəzası verilir. Cəza Nikolay Nikoladzenin müdaxiləsi ilə Sibirdə ömürlük katorqa cəzasına dəyişdirilir. Əvəzində Şisselburq qalasında 20 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilir.
1904-cü ildə Fiqner Arxangelsk, daha sonra Kazan quberniyasına və nəhayət Nijni Novqoroda daxili sürgünə göndərilir. 1906-cı ildə ona xaricə getməyə icazə verilir. Burada Rusiyadakı siyasi məhbuslar üçün kampaniya təşkil edir. O, Avropa şəhərlərində çıxışlar edir, pul toplayır, Rusiya həbsxanaları haqqında bir neçə dilə tərcümə edilmiş dərc etdirirdi. 1907-ci ildə Fiqner Sosialist İnqilabçılar Partiyasına üzv olur, lakin Azef skandalından sonra 1909-cu ildə partiyanı tərk edir. Vera Fiqner 1915-ci ildə Rusiyaya qayıdır.
İnqilabdan sonra
Oktyabr inqilabından sonra (o, inqilabın bu tərzdə baş verməsini qəbul edə bilmirdi) Fiqner İnqilabçının xatirələri adlı kitab nəşr etdirir. Kitab bugünədək Rusiyada xatirə janrının ən mükəmməl nümunələrindən biri hesab edilir. Kitab onu dünyada tanıtmış və bir neçə dilə tərcümə olunmuşdur.
Fiqner, Keçmiş Siyasi Məhbuslar və Didərginlər Cəmiyyətinin görkəmli üzvüdür və Cəmiyyətin rəsmi jurnalı olan Katorqa və Sürgünün dərc olunmasında fəal iştirak etmişdir. Fiqner bir çox narodnikin bioqrafiyasının və 1870-1880-ci illər Rusiya inqilab hərəkatının tarixindən bəhs edən onlarla məqalənin müəllifidir.
1932-ci ildə Fiqnerin toplu əsərləri SSRİ-də Keçmiş Siyasi Məhbuslar və Didərginlər Cəmiyyətinin nəşriyyat evində yeddi cilddə dərc edilmişdir.
Vəfatı
Vera Fiqner 15 iyun 1942-ci ildə Moskvada vəfat etmişdir. Dünyasını dəyişərkən 89 yaşında idi.
İstinadlar
- Исаев Ю. Н. Chuvash encyclopedia (rus.). Чувашское книжное издательство, 2006. С. 2567. 2567 с.
- Фигнер Вера Николаевна // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- http://www.britannica.com/biography/Vera-Nikolayevna-Figner.
- Lynne Ann Hartnett, The Defiant Life of Vera Figner: Surviving the Russian Revolution. Bloomington, IN: Indiana University Press, 2014; pg. 2.
- Hartnett, The Defiant Life of Vera Figner, pg. 7.
- Hartnett, The Defiant Life of Vera Figner, pg. 17.
- Hartnett, The Defiant Life of Vera Figner, pp. 17-19.
- Hartnett, The Defiant Life of Vera Figner, pg. 19.
- Hartnett, The Defiant Life of Vera Figner, pg. 20.
- Hartnett, The Defiant Life of Vera Figner, pg. 29.
- Barbara A. Engel and Clifford N. Rosenthal (eds.), Five Sisters: Women Against the Tsar. Routledge, 1975; pg. ???.
- "Vera Nikolayevna Figner | Russian revolutionary". Encyclopedia Britannica (ingilis). 2017-10-10 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-10-10.
- Derek Offord, The Russian Revolutionary Movement in the 1880s. Cambridge, England: Cambridge University Press, 1986; pg. 26.
- Offord, The Russian Revolutionary Movement in the 1880s, pg. 28.
- "Vera Figner". Spartacus Educational. 2017-10-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-10-10.
- Offord, The Russian Revolutionary Movement in the 1880s, pg. 51.
- Hartnett, The Defiant Life of Vera Figner, pg. 133.
- S.S. Volk, Narodnaia Volia, 1879-1882. Moscow: Naukak, 1966; pg. 148. Cited in Hartnett, The Defiant Life of Vera Figner, pg. 133.
- Vera Figner, Polnoe sobranie sochinenii v semi tomakh. Moscow: Izdatel'stvo Vsesoiuznogo Obshchestva Politikatorzhan i Ssyl'no-poselentsev, 1932.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vera Nikolayevna Fiqner Filippova esl adi rus Ve ra Nikola evna Fi gner Fili ppova 25 iyun 7 iyul 1852 Kazan Kazan qezasi d Kazan quberniyasi Rusiya imperiyasi 15 iyun 1942 Moskva inqilabci siyasi feal Vera FiqnerDogum tarixi 25 iyun 7 iyul 1852Dogum yeri Kazan Kazan qezasi d Kazan quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 15 iyun 1942 1942 06 15 89 yasinda Vefat yeri Moskva RSFSR SSRIVefat sebebi agciyer iltihabiDefn yeri Novodevicye qebiristanligiTehsili Surix UniversitetiFealiyyeti siyasi feal d memuarci bioqraf yazici siyasetciPartiyasi Narodnaya volya Sosialist Inqilabcilar Partiyasi 1907 1909 Vikianbarda elaqeli mediafayllar Hokumetin inqilabi devrilmesine nail olmaq meqsedile terrordan istifadeni mudafie eden gizli Narodnaya volya azerb Xalqin iradesi qrupunun lideri Fiqner 1881 ci ilde II Aleksandrin ugurlu sui qesdinin planlasdirilmasinin istirakcisi idi Daha sonra tutulan Fiqner mehkeme iclasinadek 20 ay birneferlik kamerada qalmis mehkemenin qerari ile olum cezasina mehkum edilmisdi Ceza sonradan deyisdirilmis ve Fiqner daxili surgune gonderilmezden evvel 20 il hebs edilmisdir Fiqner yasadiqlarini qeleme aldigi bir cox dile tercume edilmis memuarina gore beynelxalq seviyyede sohret qazandi 1917 ci il Fevral inqilabindan sonra o inqilabi fedakarligin qehremanliq ikonasi kimi qebul edilir ve bu iller erzinde xalq arasinda lider kimi ad qazanir Sonralar Fiqner SSRI de Kecmis Siyasi Mehbuslar ve Diderginler Cemiyyetinde 1935 ci ilde legv edilib meshurlasir Fiqner 1937 ci il repressiyalarindan qurtula bilmis ve 1942 ci ilde 89 yasinda tebii sebeblerden vefat etmisdir HeyatiVera Fiqner 7 iyul 25 iyun 1852 ci ilde Nikolay Aleksandrovic Fiqner ve Yekaterina Xristoforovna Kupriyanovanin ailesinde dunyaya goz acmisdir Alti usaqli ailenin en boyuk ovladidir Valideynlerinin her ikisi Rus esilzade neslinin uzvleridir Aile 1861 ci il kendli islahatina qeder yari kole veziyyetinde olan terefinden ekilib becerilen 1 000 akr torpaq sahesinin sahibi idi Veranin atasi dovlet mese teserrufatinda xidmet edirdi ve kendli islahatindan sonra hemin isden cixaraq barisiq vasitecisi adlanan yerli inzibatci vezifesini icra etmeye baslamisdir Vera Lidiya Fiqnerin bacisidir 1863 cu ilde on bir yasli Vera Kazan seherindeki Radionovski Necib Qizlar Institutuna gonderilmis ve alti il sonra mezun olmusdur Rusiya Imperiyasinda universitetin movcud oldugu yalniz alti seherden biri olduguna gore eyalet paytaxti Kazan medeniyyet ve ideya seheri idi ve Fiqner tedricen ozune mueyyen suallar verir ve neticede Radionovski Institutunun sagirdlere oyretmeye calisdigi passiv ve itaetkar qadin rolunu redd edir Qapali institutdaki bogucu rejime baxmayaraq Fiqner qisa ev ziyaretleri zamani elde etdiyi qadagan olunmus kitablari gizlince oxuyur belece oz elmi ufuqlerini genislendirirdi Tarix ve edebiyyata xususi maraq gosteren Fiqner ozunu ela qiymetlerle oxuyan telebe kimi subut edir ve 1869 cu ilde en yuksek gostericisi olan telebelere verilen mukafatla mezun olur Fiqner tibb oxumaq arzusunda idi Lakin 1860 ci illerin evvellerinde Sankt Peterburq Tibbi Cerrahiyye Akademiyasinin baglanmasinin ardindan Rusiyada qadinlara tibb tehsili almaq qadagan edilmisdi Bu da Rusiyani terk edib xaricde oxumagi sertlendirirdi Odur ki Vera Fiqner gimnaziya diplomlari olmasa da rus qadin telebeleri qebul eden Surix Universitetine uz tutur Fiqnerin atasi onun getmesini qadagan edir buna gore de Vera Aleksey Filippovla evlenir pul yigir cehizini satir ve Surixe gedir 1872 1875 ci illerde Surix Universitetinin Tibb fakultesinde tehsil alir 1873 cu ilde Fiqner on uc radikal rus qadinindan ibaret Fritse qrupuna qosulur Onlardan bezileri Butun Rusiya Sosial Inqilabi Teskilatinin gorkemli uzvleri olacaqdi Ozunu yaxsi gunahsiz insan hesab etdiyine gore Fiqner yeni siyasi baxisini kecmis heyat terzi ile uzlasdirmaqda cetinlik cekirdi 1873 cu ilde Government Herald da derc edilen bir xebere gore butun rus qadin telebelere oz tibbi biliklerinden oz uzerlerinde abort heyata kecirmekde istifade etdiklerine gore Surixde qalmaq qadagan edilmisdi Inqilabi liderVera Fiqner 1905 1907 ci iller inqilabi zamani Fritse qrupunun uzvlerinin ekseriyyeti Rusiyaya qayitmaq ve rus kendlileri arasinda sosializmin tebligatini aparmaq qerarina geldiler Lakin Fiqner tehsilini basa vurmaq ucun Isvecrede qalmaga qerar verdi 1875 ci ilde Mark Natanson ona bildirir ki Fritsenin Rusiyada Veranin komeyine cox ehtiyaci var Vera hemin il tehsilinde derece almadan Rusiyaya qayidir lakin onlara komeklik ede bilmir ve paramedik lisenziyasi alir heyat yoldasindan bosanir Zemlya i volya rus Zemlya i volya teskilatinda diger inqilabci ziyalilara qosulur 1876 ci ilde Fiqner Sankt Peterburqda Kazan numayisinde istirak edir 1877 1879 cu illerde hekim assistenti islemekle beraber Samara ve Saratov qesebelerinde inqilabin tebligatina da rehberlik edirdi 1879 cu ilin yazinda Zemlya i volya teskilati terrorizm meselesinde yaranan fikir ayriligina gore iki qrupa bolunur bir qrup qesebe ve kendlerde inqilabin tebligatini aparmaq fikrini desteklediyi halda diger qrup car hokumetinin ve monarxiyanin esas fiqurlarina sui qesd teskil etmekle inqilabi veziyyet yaratmaq isteyir Hemin ilin iyununda partiyanin feallari Voronej Konqresinde toplanaraq sonuncu defe bu fikir ayriligini hell etmek ucun sey gosterirler Hec bir hell yolu tapilmadigindan Zemlya i volya teskilati parcalanir ve musteqil fealiyyet gosteren iki qrup yaranir marksist Georgi Plexanovun rehberliyi ile anti terrorcu Corni peredel rus Chyornyj peredel bu qrupa Pavel Akselrod ve basqalari daxil idi ve terrorcu Narodnaya volya Vera Fiqner terrorcu fraksiyaya qosulmus ve qrupun Icraedici Komitesinin uzvu olmusdu Bu hemin komite idi ki sonralar 1879 cu ilde oz beyannamesinde Rusiya Imperiyasi xalqina qarsi toretdiyi cinayetlere gore car II Aleksandrin edamina cagirirdi Narodnayavolyacilar Narodnaya volyanin uzvleri esasen Snakt Peterburq Moskva Odessa Kiyev ve Xarkov universitetlerinde telebeler arasinda tebligat aparirdilar Hetta qrup oz inqilabci proqramlarina terefdar toplamaq meqsedile siyasi vereqeler jurnallar ve qezetler derc edirdiler Icraedici Komitenin uzvu kimi Vera hemcinin Narodnaya volyanin herbi cinahinin formalasmasinda yaxindan istirak edir ve onun fealiyyetlerini koordinasiya edirdi O 1880 ci ilde Odessadaki ugursuz cehdden sonra 1881 ci ilin martinda Sankt Peterburqda carin muveffeqiyyetle neticelenmis sui qesdinin hazirlanmasinda da istirak etmisdir Dovlet gizli polisi carin qetlinde mesuliyyet dasiyan terror teskilatinin uzvlerinin izlenmesinde amansizliq numayis etdirmisdi bele ki 1882 ci ilin yazinadek 1879 1880 ci il Narodnaya Volya Icraedici Komitesinin uzvlerinden yalniz Vera Fiqner Rusiyada qalmisdi Bu veziyyet Fiqneri merkezi noqte ve qrupun tukenmis quvveleri sirasinda lider movqeyine getirmisdi Sui qesdlerden biri 1882 ci ilin yazinda Odessada gizli polisin bir uzvunun gullelenmesi mehz onun nezareti altinda bas tutmusdur 1882 ci ilde Narodnaya volya teskilatinin de fakto rehberi kimi Vera Fiqnerin esas fealiyyeti gizli polisin axtaris ve goturme tedbirleri neticesinde elden cixmis yeralti gizli avadanliqlarin berpasi ile bagli idi Narodnayavolyacilar bu dovrde yeni yeralti metbuat orqani teskil edir ve universitet telebeleri arasinda tebligat isi aparirdilar Esasen Odessada fealiyyet gosteren Fiqner sonradan Xarkova kocur Burada 20 dekabr 1882 ci ilde tutularken oz cezasini yungullesdirmek meqsedile polise melumat oturmus Icraedici Komitenin genc uzvu Sergey Deqayevin xeyanetine meruz qalir 1883 cu il fevralin 10 da Fiqner polis terefinden terrorcularin Merkezi Komitesinin en tehlukeli uzvlerinden biri kimi mueyyen edilerek Xarkovdaki menzilinde ele kecirilir Car III Aleksandr oz gundeliyinde hadiseni bele qeleme alir Axir ki tutuldu Belece Fiqnerin heyatinin novbeti merhelesi siyasi mehbus dovru basladi Siyasi mehbusTutulduqdan sonra Vera Fiqner mehkeme iclasinadek 20 ayini tekbasina kamerada kecirir 1884 cu ilde On dordlerin mehkeme prosesi zamani Fiqnere olum cezasi verilir Ceza Nikolay Nikoladzenin mudaxilesi ile Sibirde omurluk katorqa cezasina deyisdirilir Evezinde Sisselburq qalasinda 20 il muddetine azadliqdan mehrum edilir 1904 cu ilde Fiqner Arxangelsk daha sonra Kazan quberniyasina ve nehayet Nijni Novqoroda daxili surgune gonderilir 1906 ci ilde ona xarice getmeye icaze verilir Burada Rusiyadaki siyasi mehbuslar ucun kampaniya teskil edir O Avropa seherlerinde cixislar edir pul toplayir Rusiya hebsxanalari haqqinda bir nece dile tercume edilmis derc etdirirdi 1907 ci ilde Fiqner Sosialist Inqilabcilar Partiyasina uzv olur lakin Azef skandalindan sonra 1909 cu ilde partiyani terk edir Vera Fiqner 1915 ci ilde Rusiyaya qayidir Inqilabdan sonraVera Fiqner Kecmis Siyasi Mehbuslar ve Diderginler Cemiyyetinin aparici sexsi kimi 1930 Oktyabr inqilabindan sonra o inqilabin bu terzde bas vermesini qebul ede bilmirdi Fiqner Inqilabcinin xatireleri adli kitab nesr etdirir Kitab bugunedek Rusiyada xatire janrinin en mukemmel numunelerinden biri hesab edilir Kitab onu dunyada tanitmis ve bir nece dile tercume olunmusdur Fiqner Kecmis Siyasi Mehbuslar ve Diderginler Cemiyyetinin gorkemli uzvudur ve Cemiyyetin resmi jurnali olan Katorqa ve Surgunun derc olunmasinda feal istirak etmisdir Fiqner bir cox narodnikin bioqrafiyasinin ve 1870 1880 ci iller Rusiya inqilab herekatinin tarixinden behs eden onlarla meqalenin muellifidir 1932 ci ilde Fiqnerin toplu eserleri SSRI de Kecmis Siyasi Mehbuslar ve Diderginler Cemiyyetinin nesriyyat evinde yeddi cildde derc edilmisdir VefatiVera Fiqner 15 iyun 1942 ci ilde Moskvada vefat etmisdir Dunyasini deyiserken 89 yasinda idi IstinadlarIsaev Yu N Chuvash encyclopedia rus Chuvashskoe knizhnoe izdatelstvo 2006 S 2567 2567 s ISBN 978 5 7670 1471 X Figner Vera Nikolaevna Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 http www britannica com biography Vera Nikolayevna Figner Lynne Ann Hartnett The Defiant Life of Vera Figner Surviving the Russian Revolution Bloomington IN Indiana University Press 2014 pg 2 Hartnett The Defiant Life of Vera Figner pg 7 Hartnett The Defiant Life of Vera Figner pg 17 Hartnett The Defiant Life of Vera Figner pp 17 19 Hartnett The Defiant Life of Vera Figner pg 19 Hartnett The Defiant Life of Vera Figner pg 20 Hartnett The Defiant Life of Vera Figner pg 29 Barbara A Engel and Clifford N Rosenthal eds Five Sisters Women Against the Tsar Routledge 1975 pg Vera Nikolayevna Figner Russian revolutionary Encyclopedia Britannica ingilis 2017 10 10 tarixinde Istifade tarixi 2017 10 10 Derek Offord The Russian Revolutionary Movement in the 1880s Cambridge England Cambridge University Press 1986 pg 26 Offord The Russian Revolutionary Movement in the 1880s pg 28 Vera Figner Spartacus Educational 2017 10 17 tarixinde Istifade tarixi 2017 10 10 Offord The Russian Revolutionary Movement in the 1880s pg 51 Hartnett The Defiant Life of Vera Figner pg 133 S S Volk Narodnaia Volia 1879 1882 Moscow Naukak 1966 pg 148 Cited in Hartnett The Defiant Life of Vera Figner pg 133 Vera Figner Polnoe sobranie sochinenii v semi tomakh Moscow Izdatel stvo Vsesoiuznogo Obshchestva Politikatorzhan i Ssyl no poselentsev 1932 Vikianbarda Vera Fiqner ile elaqeli mediafayllar var