Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Karlos Kastanyeda (25 dekabr 1925[…] – 27 aprel 1998[…], Los-Anceles, ABŞ) — yazıçı.
| Karlos Kastanyeda | |
|---|---|
| isp. Carlos Castaneda | |
| Doğum tarixi | 25 dekabr 1925[…] |
| Vəfat tarixi | 27 aprel 1998[…](72 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | xərçəng xəstəliyi |
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | antropoloq, yazıçı, roman yazıçısı, esseist, etnoqraf, şair |
| Fəaliyyət illəri | 1968-ci ildən |
| Əsərlərinin dili | ingilis dili |
| Janrlar | roman, esse |
 | |
| carlos-castaneda.com | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Karlos Kastanyeda adı ilə tanınan Sezar Salvador Aranyanın doğum tarixi və məkanı ilə bağlı ziddiyyətli fikirlər mövcuddur. Bəzi mənbələr onun 1925-ci il 25 dekabrda Perunun şəhərində, digərləri isə 1935-ci ildə Braziliyanın San Paulo şəhərində dünyaya gəldiyi qənaətindədir. Anadan olarkən anasının on beş, atasının on yeddi yaşı olmuşdur. Aranyanı xalalarından biri böyütmüşdür. Lakin onu altı yaşında olarkən itirmişdir. İyirmi beş yaşında isə doğma anası vəfat etmişdir.
On beş yaşında ikən valideynləri Aranyanı ABŞ-yə göndərmişlər. Orta təhsil almaq üçün ona San-Fransiskoda ailə də tapmışlar. Məktəbi bitirdikdən (Hollywood High School) sonra Aranya Milana İncəsənət Akademiyasında təhsil almaq məqsədilə getsə də, istəyi baş tutmamış, Kaliforniyaya qayıtmalı olmuşdur. 1955-1959-cu illərdə o, Los-Ancelesdəki City kollecində ədəbiyyat, jurnalistika və psixologiya kursları almışdır. Onu da qeyd edək ki, 1959-cu ildə Salvador Aranyadan (atasının soyadı) imtina etmiş, anasının soyadını – Kastanedanı götürmüşdür. Bu illərdə Kastaneda psixoanalitiklərdən birinin köməkçisi işləmişdir. Onun vəzifəsi terapevtik prosedurlar yazılmış yüzlərlə audiokasseti yerbəyer etmək olmuşdur. Kastaneda xatirələrində bu barədə yazırdı: "Onların sayı təxminən dörd min idi. Hər dəfə audiokassetlərdə xəstələrin inilti və qışqırıq səslərini dinlədikcə onların mənim qorxu və həyacanlarımı əks etdirdiyini aşkarladım".
Daha sonra Kastaneda Los-Ancelesdəki Kaliforniya Universitetinə qəbul edilmiş və iki ildən sonra antropologiya mütəxəssisi kimi oranı bitirmişdir. 1960-cı ilin yayında Kastaneda Şimali Amerika hindularının dərman bitkiləri haqqında elmi iş yazmaq fikrinə düşmüşdür. Bu məqsədini reallaşdırmaq üçün o, dostunun tövsiyəsi ilə ABŞ-nin cənub-qərb bölgələrinə səyahət etmişdir. Arizonada olarkən, Kastaneda kitablarını oxuduğu, yaki hindu tayfasından olan şaman – Xuan Matusla tanış olmuşdur. O, 1961-1965-ci illərdə fasilələrlə Sonora şəhərində Xuan Matusdan şamanizm təliminin əsaslarını öyrənmişdir. 1965-ci ilin payızında psixoloji stress keçirdiyindən Kastaneda şagirdliyə son qoymuş və Los-Ancelesə qayıtmışdır. 1968-ci ildə "University of California Press" nəşriyyat idarəsi onun ilk kitabı – "Don Xuanın təlimi" ni nəşr etdirmişdir. Bu kitab sayəsində Kastaneda magistr dərəcəsi almışdır. Kitab qısa müddətdə bestsellerə çevrilmiş, onun milyonlarla tirajı Kastanedanı da miliyonçu etmişdir. Burada müəllif, meksikalı kahinin yanında keçirdiyi şagirdlik illəri haqqında ətraflı məlumat vermişdir.
Həmin ildə Kastaneda Sonoraya qayıdaraq, Xuan Matusdan aldığı dərsləri bərpa etmişdir. Aldığı dərslər sayəsində o, 1971-ci ildə "Əlahiddə reallıq", 1972-ci ildə isə onu doktorluq dərəcəsinə yüksəldən "İkstləndə səyahət" kitablarını dərc etdirmişdir. 1977-1997-ci illərdə Karlos Kastanedanın daha səkkiz kitabı işıq üzü görmüşdür. 1970-1980-ci illərdə tamamilə özünü cəmiyyətdən təcrid etmiş, yaxın tərəfdaşları – Florinda Donner-Qrau, Tayşa Abelyar, Kerol Tiqqs, Patrisiya Partin və bir sıra insanların daxil olduğu kiçik qrupla aktiv cadugərlik təcrübələri keçirmişdir. 1990-cı illərdə isə açıq həyat tərzi keçirmiş, ilk növbədə Kaliforniya Universitetində pulsuz, sonralar ABŞ və Meksikanın bir sıra bölgələrində pullu mühazirələr təşkil etmişdir. 1998-ci ildə Kastaneda son iki kitabı olan "Zaman çarxı" və "Sehirli əl hərəkətləri"ni nəşr etdirmişdir. Həmin ildə o, böyrək xərçəngindən vəfat etmişdir.
Təlimi
"Don Xuanın təlimi" kitabında müəlliminin təlimini magiya adlandırsa da, Kastaneda onun dəqiq ifadə olmadığını bildirir. Əsərdə Don Xuan özünü "görücü", "elm adamı", "mütləq azadlıq döyüşçüsü" kimi təqdim etmişdir. Onun təliminə görə, insanların əksəriyyəti dünyanı görmək qabiliyyətinə malik olsa da, bu yeganə üsul deyildir. O, yazırdı ki, kahinlər – "görücülər" bizi əhatə edən dünyanı qaranlıqda işıq saçan energetik cərəyanların məcmusu, "sonsuzluqdan sonsuzluğa qədər ağılagələn və gəlməyən istiqamətlərin uzlaşması" kimi görməlidir. Bu mənzərədə kainat kahinə "işıqsaçan barama" və yaxud bəşəriyyətə "həyat enerjisi" bəxş edən yumurta kimi görünür.
Don Xuanın təsəvvürünə və Kastanedanın təliminə görə, bəşəriyyət bizim gördüyümüz və vərdiş etdiyimiz reallıqlarla məhdudlaşmır. Bəşəriyyət insanın dərk edə bilməyəcək qədər dünyalardan ibarətdir. İnsan məxluqu doğularkən qüdrətli, simasız qüvvələr əldə edir ki, kahinlər onları qartal, şüurun "avans"ı adlandırırlar. Həyatı boyu insan bu şüuru inkişaf etdirir, öz təcrübəsi ilə zənginləşdirir. İnsan ölərkən qartal onun şüurunu hisslərilə birlikdə ələ keçirir. Qartalın bu məqsədinin qarşısını almaq, ölümdən sonra da şüuru bədəndə saxlamaq üçün "Döyüş yollları" adlı konsepsiya irəli sürülür. Bu konsepsiyaya görə, başlıca məqsədə nail olmaq üçün vücud köklü dəyişikliklərə məruz qalmalıdır. Döyüşçünün bütün qüvvəsi bu tapşırığı yerinə yetirməyə köklənməlidir. O, bütün enerjisini yüksək səviyyədə buna sərf etməsə, onun ehtiyat qüvvəsi məhdudlaşacaq. Döyüşçü vaxtına nəzarət etməli, faydasız işlərdən uzaqlaşmalı, öz taleyinin sahibinə çevrilməli, həyatında baş verənlərə görə peşman olmamalıdır.
Karlos Kastaneda özünü, həyat tərzinin sadə hindu cadugərinin stereotipləri, biliyinin hinduların şaman mədəniyyəti haqqında akademik təqiqatlar ilə uzlaşmayan müdrik şaman kimi təbliğ edirdi. Tədqiqatçılar bu cərəyanı satanist təlim kimi kəskin tənqid edərək, onun xüsusilə gənclərin həyatı üçün təhlükəli olduğunu qeyd edirlər. Bunun səbəbi isə üzvlər arasında narkotik və psixontrop maddələrin geniş istifadəsi nəticəsində özünüöldürmə hallarının çoxalması ilə əlaqələndirilir.
Hazırda dünyanın bir sıra ölkələri ilə yanaşı, Azərbaycanda da, az da olsa, bu təlimin üzvləri mövcuddur. Lakin, onların fəaliyyəti hiss edilməyəcək qədər zəifdir.
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Carlos Castaneda // Internet Speculative Fiction Database (ing.). 1995.
- https://www.elmundo.es/cronica/2018/08/16/5b6de91622601d30598b457d.html.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Karlos Kastanyeda 25 dekabr 1925 27 aprel 1998 Los Anceles ABS yazici Karlos Kastanyedaisp Carlos CastanedaDogum tarixi 25 dekabr 1925 1925 12 25 Vefat tarixi 27 aprel 1998 1998 04 27 72 yasinda Vefat yeri Los Anceles ABSVefat sebebi xerceng xesteliyiTehsili Los Anceles Kaliforniya UniversitetiFealiyyeti antropoloq yazici roman yazicisi esseist etnoqraf sairFealiyyet illeri 1968 ci ildenEserlerinin dili ingilis diliJanrlar roman essecarlos castaneda com Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiKarlos Kastanyeda adi ile taninan Sezar Salvador Aranyanin dogum tarixi ve mekani ile bagli ziddiyyetli fikirler movcuddur Bezi menbeler onun 1925 ci il 25 dekabrda Perunun seherinde digerleri ise 1935 ci ilde Braziliyanin San Paulo seherinde dunyaya geldiyi qenaetindedir Anadan olarken anasinin on bes atasinin on yeddi yasi olmusdur Aranyani xalalarindan biri boyutmusdur Lakin onu alti yasinda olarken itirmisdir Iyirmi bes yasinda ise dogma anasi vefat etmisdir On bes yasinda iken valideynleri Aranyani ABS ye gondermisler Orta tehsil almaq ucun ona San Fransiskoda aile de tapmislar Mektebi bitirdikden Hollywood High School sonra Aranya Milana Incesenet Akademiyasinda tehsil almaq meqsedile getse de isteyi bas tutmamis Kaliforniyaya qayitmali olmusdur 1955 1959 cu illerde o Los Ancelesdeki City kollecinde edebiyyat jurnalistika ve psixologiya kurslari almisdir Onu da qeyd edek ki 1959 cu ilde Salvador Aranyadan atasinin soyadi imtina etmis anasinin soyadini Kastanedani goturmusdur Bu illerde Kastaneda psixoanalitiklerden birinin komekcisi islemisdir Onun vezifesi terapevtik prosedurlar yazilmis yuzlerle audiokasseti yerbeyer etmek olmusdur Kastaneda xatirelerinde bu barede yazirdi Onlarin sayi texminen dord min idi Her defe audiokassetlerde xestelerin inilti ve qisqiriq seslerini dinledikce onlarin menim qorxu ve heyacanlarimi eks etdirdiyini askarladim Daha sonra Kastaneda Los Ancelesdeki Kaliforniya Universitetine qebul edilmis ve iki ilden sonra antropologiya mutexessisi kimi orani bitirmisdir 1960 ci ilin yayinda Kastaneda Simali Amerika hindularinin derman bitkileri haqqinda elmi is yazmaq fikrine dusmusdur Bu meqsedini reallasdirmaq ucun o dostunun tovsiyesi ile ABS nin cenub qerb bolgelerine seyahet etmisdir Arizonada olarken Kastaneda kitablarini oxudugu yaki hindu tayfasindan olan saman Xuan Matusla tanis olmusdur O 1961 1965 ci illerde fasilelerle Sonora seherinde Xuan Matusdan samanizm teliminin esaslarini oyrenmisdir 1965 ci ilin payizinda psixoloji stress kecirdiyinden Kastaneda sagirdliye son qoymus ve Los Ancelese qayitmisdir 1968 ci ilde University of California Press nesriyyat idaresi onun ilk kitabi Don Xuanin telimi ni nesr etdirmisdir Bu kitab sayesinde Kastaneda magistr derecesi almisdir Kitab qisa muddetde bestsellere cevrilmis onun milyonlarla tiraji Kastanedani da miliyoncu etmisdir Burada muellif meksikali kahinin yaninda kecirdiyi sagirdlik illeri haqqinda etrafli melumat vermisdir Hemin ilde Kastaneda Sonoraya qayidaraq Xuan Matusdan aldigi dersleri berpa etmisdir Aldigi dersler sayesinde o 1971 ci ilde Elahidde realliq 1972 ci ilde ise onu doktorluq derecesine yukselden Ikstlende seyahet kitablarini derc etdirmisdir 1977 1997 ci illerde Karlos Kastanedanin daha sekkiz kitabi isiq uzu gormusdur 1970 1980 ci illerde tamamile ozunu cemiyyetden tecrid etmis yaxin terefdaslari Florinda Donner Qrau Taysa Abelyar Kerol Tiqqs Patrisiya Partin ve bir sira insanlarin daxil oldugu kicik qrupla aktiv cadugerlik tecrubeleri kecirmisdir 1990 ci illerde ise aciq heyat terzi kecirmis ilk novbede Kaliforniya Universitetinde pulsuz sonralar ABS ve Meksikanin bir sira bolgelerinde pullu muhazireler teskil etmisdir 1998 ci ilde Kastaneda son iki kitabi olan Zaman carxi ve Sehirli el hereketleri ni nesr etdirmisdir Hemin ilde o boyrek xercenginden vefat etmisdir Telimi Don Xuanin telimi kitabinda muelliminin telimini magiya adlandirsa da Kastaneda onun deqiq ifade olmadigini bildirir Eserde Don Xuan ozunu gorucu elm adami mutleq azadliq doyuscusu kimi teqdim etmisdir Onun telimine gore insanlarin ekseriyyeti dunyani gormek qabiliyyetine malik olsa da bu yegane usul deyildir O yazirdi ki kahinler goruculer bizi ehate eden dunyani qaranliqda isiq sacan energetik cereyanlarin mecmusu sonsuzluqdan sonsuzluga qeder agilagelen ve gelmeyen istiqametlerin uzlasmasi kimi gormelidir Bu menzerede kainat kahine isiqsacan barama ve yaxud beseriyyete heyat enerjisi bexs eden yumurta kimi gorunur Don Xuanin tesevvurune ve Kastanedanin telimine gore beseriyyet bizim gorduyumuz ve verdis etdiyimiz realliqlarla mehdudlasmir Beseriyyet insanin derk ede bilmeyecek qeder dunyalardan ibaretdir Insan mexluqu dogularken qudretli simasiz quvveler elde edir ki kahinler onlari qartal suurun avans i adlandirirlar Heyati boyu insan bu suuru inkisaf etdirir oz tecrubesi ile zenginlesdirir Insan olerken qartal onun suurunu hisslerile birlikde ele kecirir Qartalin bu meqsedinin qarsisini almaq olumden sonra da suuru bedende saxlamaq ucun Doyus yolllari adli konsepsiya ireli surulur Bu konsepsiyaya gore baslica meqsede nail olmaq ucun vucud koklu deyisikliklere meruz qalmalidir Doyuscunun butun quvvesi bu tapsirigi yerine yetirmeye koklenmelidir O butun enerjisini yuksek seviyyede buna serf etmese onun ehtiyat quvvesi mehdudlasacaq Doyuscu vaxtina nezaret etmeli faydasiz islerden uzaqlasmali oz taleyinin sahibine cevrilmeli heyatinda bas verenlere gore pesman olmamalidir Karlos Kastaneda ozunu heyat terzinin sade hindu cadugerinin stereotipleri biliyinin hindularin saman medeniyyeti haqqinda akademik teqiqatlar ile uzlasmayan mudrik saman kimi teblig edirdi Tedqiqatcilar bu cereyani satanist telim kimi keskin tenqid ederek onun xususile genclerin heyati ucun tehlukeli oldugunu qeyd edirler Bunun sebebi ise uzvler arasinda narkotik ve psixontrop maddelerin genis istifadesi neticesinde ozunuoldurme hallarinin coxalmasi ile elaqelendirilir Hazirda dunyanin bir sira olkeleri ile yanasi Azerbaycanda da az da olsa bu telimin uzvleri movcuddur Lakin onlarin fealiyyeti hiss edilmeyecek qeder zeifdir IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Carlos Castaneda Internet Speculative Fiction Database ing 1995 https www elmundo es cronica 2018 08 16 5b6de91622601d30598b457d html