Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Davakar Filip (alm. Philipp der Streitbare) (12 noyabr 1503, Heydelberq – 4 iyul 1548, Heydelberq) — Vittelsbax sülaləsindən, 1505–1541-ci illərdə Pfals-Noyburq hersoqu olmuş alman zadəgan.
| Filipp | |
|---|---|
 | |
| 1505 – 1548 | |
| Əvvəlki | Titul yaradıldı |
| Sonrakı | Volfqanq |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 12 noyabr 1503 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 4 iyul 1548(44 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Fəaliyyəti | zabit |
| Atası | Ruprext |
| Ailəsi | Vittelsbax sülaləsi |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
İlk dövrləri
O, 12 noyabr 1503-cü ildə, Heydelberq şəhərində, Frayzinq yepiskopu Ruprextin oğlu (Pfals kürfürstü Səmimi Filippin üçüncü oğlu) və Landsxutlu Elizabetanın (Bavariya-Landsxut hersoqu I Georqun qızı) ailəsində doğulmuşdu. Özündən böyük Otto Henri adlı bir qardaşı da vardı. Atasını itirəndə Filippin hələ 1 yaşı vardı, növbəti il isə Landsxut varislik müharibələri başladı. Müharibənin başlanmasına səbəb İmperiya qanunları və Bavariya-Münhen hersoqları ilə imzaladığı miras müqaviləsi ilə ziddiyyət təşkil edən babası Georqun torpaqlarını qızı Elizabetə vəsiyyət etməsinə cəhdi idi. Elizabet və Rupert 1504-cü ilin payızında bir-birinin ardınca vəfat etdi. Müharibəni uduzan Pfals kürfürstlüyündə 1505-ci ildə Köln hökmündən (alm. Kölner Spruch) sonra Dunaydan şimalda yerləşən ərazilərdən Otto Henri və qardaşı Filipp üçün Pfals-Noyburq hersoqluğu yaradıldı. Onlar hələ yetkinlik yaşına çatmadığı ikən babaları Filipp 1508-ci ildə ölümünə qədər hersoqluğu onların yerinə idarə etdi, sonra isə onu oğlu II Fridrix əvəz etdi.
Hərbi xidməti
1529-cu ildə Vyananın mühasirəsi zamanı iki alaya rəhbərlik edərək Osmanlılara qarşı döyüşmüş və iki ildən sonra Qızıl Yun ordeninin cəngavəri adına layiq görülmüşdü. 1530-cu illərin əvvəlində ona imperator tərəfindən valiliyi verilsə də, Vürtemberqin keçmiş hökmdarı hakimiyyətə qaytarmaq istəyən Hessen landqrafı hücumuna məruz qalmışdı. Bu döyüşlərdən birində, 12 may 1534-cü ildə Nordhaymda yaralanmışdı.
Hersoqluğu
1535-ci ildə qardaşı Otto Henrini hersoqluğu bölməyə məcbur edən Filipp martın 30-unda Burqleqenfeld qalasını özünə paytaxt seçmiş və Yuxarı Pfalsda 1540-cı iləcən hökm sürmüşdü, lakin o təmtəraqlı həyat tərzi keçirdiyinə görə tezliklə ağır borclara batdı və, ona miras qalmış torpaqlarını böyük qardaşına qaytardı. Filipp bütün həyatı boyu böyük qardaşının kölgəsində qaldı. Buna baxmayaraq, hər iki qardaş, daimi ovlar və müxtəlif kulinariya ləzzətləri ilə səciyyələnən təmtəraqlı həyatlarını yaşamağa davam etdilər. Nə Filipp, nə də Otto Henri digərinin səhvlərindən nəticə çıxarmadı, buna görə də ikisi də ağır borca düşərək Pfals-Noyburq hersoqluğunu itirmək dərəcəsinə gəldilər və hər ikisi "kvazi-sürgündə" əmiləri ilə yaşamaq üçün Heydelberqə köçdülər. Nəticədə Pfals Noyburq Vittelsbaxlar sülaləsindən bir başqa zadəgan olan Volfqanqa satıldı.
Filipp həmişə kasıb aristokrat oldu, buna görə də Heydelberqdə təvazökar şəraitdə yaşayırdı. Otto Henrixin II Fridrixi kürfürst kimi əvəz etməsi onun bəxtini açsa da, Filipp 45 yaşında Heydelberqdə yoxsul şəkildə ağır xəstəliyin sonunda vəfat etdi və Müqəddəs Ruh kilsəsində dəfn edildi.
İngiltərəyə səfəri
8 dekabr 1539-cu ildə Filipp şahzadə Mariya ilə evlənmək ümidi ilə İngiltərə kralı VIII Henrixin sarayını ziyarət etmişdi. Bu təşəbbüsün müəllifi əslində protestant alman şahzadələri ilə İmperatora qarşı ittifaq qurmaq istəyən Henrixin özü idi. Filipp və Mariya dekabrın 17-də görüşmüşdü və Filipp Mariyaya hədiyyə vermişdi. İngiltərə sarayının əksəriyyəti yaxın aylarda toy gözləyirdi, lakin Henrix sonradan bu münasibətə imkan vermədi, çünki Filipp Henrinin dördüncü arvadı olan Klevezli Anna ilə qohum idi. Hersoq həm ata, həm də ana tərəfdən ona qohum düşürdü. Hersoq daha sonra öz ölkəsinə geri göndərildi. Filipp isə buna baxmayaraq daha üç dəfə İngiltərəyə səfər etdi; lakin o, təkcə bir dəfə Mariya ilə görüşə bildi.
Müasir mediada
- 2009-cu ildə (ing. The Tudors) aktyor Kolin O’Donoqu tərəfindən canlandırılmışdır.
İstinadlar
- Pfalzgraf von Pfalz-Neuburg Philipp // Faceted Application of Subject Terminology.
- James Gairdner. Letters and Papers, Foreign and Domestic, Henry VIII, Volume 14 Part 2: August–December 1539, 1895.
- "The Tudors(2007–2010) — Colin O'Donoghue: Duke Philip of Bavaria". 2022-10-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-10-08.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Davakar Filip alm Philipp der Streitbare 12 noyabr 1503 Heydelberq 4 iyul 1548 Heydelberq Vittelsbax sulalesinden 1505 1541 ci illerde Pfals Noyburq hersoqu olmus alman zadegan FilippPfals Noyburq hersoqu1505 1548EvvelkiTitul yaradildiSonrakiVolfqanqSexsi melumatlarDogum tarixi 12 noyabr 1503 1503 11 12 Dogum yeri Heydelberq Pfals kurfurstluyuVefat tarixi 4 iyul 1548 44 yasinda Vefat yeri Heydelberq Pfals kurfurstluyuFealiyyeti zabitAtasi RuprextAilesi Vittelsbax sulalesi Vikianbarda elaqeli mediafayllarIlk dovrleriO 12 noyabr 1503 cu ilde Heydelberq seherinde Frayzinq yepiskopu Ruprextin oglu Pfals kurfurstu Semimi Filippin ucuncu oglu ve Landsxutlu Elizabetanin Bavariya Landsxut hersoqu I Georqun qizi ailesinde dogulmusdu Ozunden boyuk Otto Henri adli bir qardasi da vardi Atasini itirende Filippin hele 1 yasi vardi novbeti il ise Landsxut varislik muharibeleri basladi Muharibenin baslanmasina sebeb Imperiya qanunlari ve Bavariya Munhen hersoqlari ile imzaladigi miras muqavilesi ile ziddiyyet teskil eden babasi Georqun torpaqlarini qizi Elizabete vesiyyet etmesine cehdi idi Elizabet ve Rupert 1504 cu ilin payizinda bir birinin ardinca vefat etdi Muharibeni uduzan Pfals kurfurstluyunde 1505 ci ilde Koln hokmunden alm Kolner Spruch sonra Dunaydan simalda yerlesen erazilerden Otto Henri ve qardasi Filipp ucun Pfals Noyburq hersoqlugu yaradildi Onlar hele yetkinlik yasina catmadigi iken babalari Filipp 1508 ci ilde olumune qeder hersoqlugu onlarin yerine idare etdi sonra ise onu oglu II Fridrix evez etdi Herbi xidmeti1529 cu ilde Vyananin muhasiresi zamani iki alaya rehberlik ederek Osmanlilara qarsi doyusmus ve iki ilden sonra Qizil Yun ordeninin cengaveri adina layiq gorulmusdu 1530 cu illerin evvelinde ona imperator terefinden valiliyi verilse de Vurtemberqin kecmis hokmdari hakimiyyete qaytarmaq isteyen Hessen landqrafi hucumuna meruz qalmisdi Bu doyuslerden birinde 12 may 1534 cu ilde Nordhaymda yaralanmisdi Hersoqlugu1535 ci ilde qardasi Otto Henrini hersoqlugu bolmeye mecbur eden Filipp martin 30 unda Burqleqenfeld qalasini ozune paytaxt secmis ve Yuxari Pfalsda 1540 ci ilecen hokm surmusdu lakin o temteraqli heyat terzi kecirdiyine gore tezlikle agir borclara batdi ve ona miras qalmis torpaqlarini boyuk qardasina qaytardi Filipp butun heyati boyu boyuk qardasinin kolgesinde qaldi Buna baxmayaraq her iki qardas daimi ovlar ve muxtelif kulinariya lezzetleri ile seciyyelenen temteraqli heyatlarini yasamaga davam etdiler Ne Filipp ne de Otto Henri digerinin sehvlerinden netice cixarmadi buna gore de ikisi de agir borca duserek Pfals Noyburq hersoqlugunu itirmek derecesine geldiler ve her ikisi kvazi surgunde emileri ile yasamaq ucun Heydelberqe kocduler Neticede Pfals Noyburq Vittelsbaxlar sulalesinden bir basqa zadegan olan Volfqanqa satildi Filipp hemise kasib aristokrat oldu buna gore de Heydelberqde tevazokar seraitde yasayirdi Otto Henrixin II Fridrixi kurfurst kimi evez etmesi onun bextini acsa da Filipp 45 yasinda Heydelberqde yoxsul sekilde agir xesteliyin sonunda vefat etdi ve Muqeddes Ruh kilsesinde defn edildi Ingiltereye seferi8 dekabr 1539 cu ilde Filipp sahzade Mariya ile evlenmek umidi ile Ingiltere krali VIII Henrixin sarayini ziyaret etmisdi Bu tesebbusun muellifi eslinde protestant alman sahzadeleri ile Imperatora qarsi ittifaq qurmaq isteyen Henrixin ozu idi Filipp ve Mariya dekabrin 17 de gorusmusdu ve Filipp Mariyaya hediyye vermisdi Ingiltere sarayinin ekseriyyeti yaxin aylarda toy gozleyirdi lakin Henrix sonradan bu munasibete imkan vermedi cunki Filipp Henrinin dorduncu arvadi olan Klevezli Anna ile qohum idi Hersoq hem ata hem de ana terefden ona qohum dusurdu Hersoq daha sonra oz olkesine geri gonderildi Filipp ise buna baxmayaraq daha uc defe Ingiltereye sefer etdi lakin o tekce bir defe Mariya ile goruse bildi Muasir mediada2009 cu ilde ing The Tudors aktyor Kolin O Donoqu terefinden canlandirilmisdir IstinadlarPfalzgraf von Pfalz Neuburg Philipp Faceted Application of Subject Terminology James Gairdner Letters and Papers Foreign and Domestic Henry VIII Volume 14 Part 2 August December 1539 1895 The Tudors 2007 2010 Colin O Donoghue Duke Philip of Bavaria 2022 10 08 tarixinde Istifade tarixi 2022 10 08