Uhan və ya Uxan (çin. (ənən.) 武汉市, pinyin: Wǔhàn shì) — Çinin Hubey əyalətinin idarə mərkəzi və ən böyük şəhəridir. Şəhər Yanszı və çaylarının qovşağında yerləşir. ən böyük şəhəridir.
Əyalət mərkəzi, Şəhər | |
Uhan | |
---|---|
武汉市 | |
Ölkə | ÇXR |
Region | Şərqi Asiya |
Rayon | Hubey |
Tarixi və coğrafiyası | |
Əsası qoyulub | E.ə. 1500 |
Sahəsi | 8.494,41 km² |
Mərkəzin hündürlüyü | 37 m |
Saat qurşağı | |
Əhalisi | |
Əhalisi | 19 milyon nəfər (2015) |
Milli tərkibi | Han xalqı |
Rəsmi dili | Çincə |
Rəqəmsal identifikatorlar | |
Poçt indeksi | 430000 |
Nəqliyyat kodu | 鄂A |
Digər | |
武汉政府门户网站 (Uhan Dövlət Veb Portalı) | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
, və adlı üç şəhərin birləşməsindən yaranan Uhan "Jiusheng Tongqu (doqquz əyalətin aparıcı iş mərkəzi)" deyə bilinməkdədir. Uhan şəhərin ərazisindən keçən və digər böyük şəhərləri birləşdirən onlarla dəmir yolu, avtomobil yolları və magistral yolları olan əhəmiyyətli bir nəqliyyat mərkəzidir və siyasi, iqtisadi, maliyyə, mədəni, təhsil və nəqliyyat mərkəzi kimi tanınır.
Etimologiyası
"Uhan" adı Yanszı çayının şimal və cənub sahillərində yerləşmiş iki şəhərin adının birləşməsindən meydana gəlmişdir. "U" hissəsi Yanszının cənub sahilindəki "Uçanq" şəhərinin adından (çin. (ənən.) 武昌), "Han" hissəciyi isə bu çayın şimal sahilindəki "Hankou" şəhərinin adından (çin. (ənən.) 汉口) götürülüb. 1926-cı ildə Şimal Ekspedisiyası Uhan bölgəsinə çatdı və Milliyyətçi Çin yeni bir paytaxt salmaq üçün , və vahid şəhər altında birləşdirilməsini qərara aldı. 1 yanvar 1927-ci ildə meydana gələn şəhər "武漢" ("Uhan" üçün ənənəvi Çin simvolları) olaraq elan edildi, sonradan isə "武汉" (Sadələşdirilmiş Çincə) olaraq sadələşdirildi.
Coğrafiyası
Şəhər mənzərəsi
Görünüşü
-
-
- şəhərində yerləşən açılan mənzərə
Uhan şəhəri Hubey əyalətinin mərkəz-şərqində yerləşir. Coğrafi koordinatları: 30°35' şm. e., 114°17' q. u.
Şəhər 3 hissədən ibarətdir: , və . Ümumiyyətlə, bunlar "Uhanın üç şəhəri" adlanır (Bu səbəbdən, "Uhan" ~ "Uçanq" + "Hankou"/"Hanyan").
Bu 3 şəhər 1927-ci ildə birləşmişdir. Nəticədə isə Uhan şəhəri meydana gəlmişdir. Şəhərlər bir-birindən Yanszı çayı və on6n qollarından biri vasitəsilə ayrılır. Hər 3 hissə bu çaylar üzərində Çinin ilk modern körpülərindən biri vasitəsilə bağlanır. Ona görə də, həmin körpü Çində "İlk körpü" adlandırılır.
- Uçanq həm Hankou, həm də Hanyanı ayıran Yanszı çayının cənub-şərqində yerləşir.
- Hankou onu Uçanqdan ayıran Yanszı çayının şimal sahilindədir. Hankou onu Hanyandan ayıran Han çayının da şimalındadır.
- Hanyan onu Uçanqdan ayıran Yanszı çayının qərb sahilindədir. Hanyan onu Hankoudan ayıran Han çayının isə cənubundadır.
İqlimi
Uhan şəhəri ilin 4 fəslini də yaşayır. Şəhərin iqlim tipi isə rütubətli subtropikdir. Bu səbəbdən, hava, əsasən, bol yağışlıdır. Uhan rütubətli yayları ilə tanınır, şeh nöqtələri tez-tez 26 °C (79 °F) və ya daha çox olur. Tarixən, Çuntsin, Nankin və Uhan isti yaylarına görə "Üç ən isti şəhər" adını almışdı. Lakin son məlumatlar artıq Uhanın "ən isti yay mövsümü olan şəhərlər" siyahısında ilk sıralarda olmadığını göstərir.
Uhan şəhərinin (1981-2010-cu illər üzrə) iqlimi | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Göstərici | Yan | Fev | Mar | Apr | May | İyn | İyl | Avq | Sen | Okt | Noy | Dek | İl |
Mütləq maksimum, °C | 25,4 | 29,1 | 32,4 | 35,1 | 36,1 | 37,8 | 39,7 | 39,6 | 37,6 | 34,4 | 30,4 | 23,3 | 39,7 |
Maksimum orta, °C | 8,1 | 10,7 | 15,2 | 22,1 | 27,1 | 30,2 | 32,9 | 32,5 | 28,5 | 23,0 | 16,8 | 10,8 | 21,5 |
Minimum orta, °C | 1,0 | 3,5 | 7,4 | 13,6 | 18,9 | 22,6 | 26,0 | 25,3 | 20,7 | 14,7 | 8,4 | 2,9 | 13,8 |
Mütləq minimum, °C | −18,1 | −14,8 | −5 | −0,3 | 7,2 | 13,0 | 17,3 | 16,4 | 10,1 | 1,3 | −7,1 | −10,1 | −18,1 |
Yağıntı norması, mm | 48,7 | 65,5 | 91,0 | 135,7 | 166,8 | 218,2 | 228,1 | 117,5 | 74,0 | 80,9 | 60,0 | 29,6 | 1.316 |
Demoqrafiya
Tarixi əhali | ||
---|---|---|
İl | Əh. | ±% |
1953 | 1.427.300 | — |
1982 | 4.101.000 | +187.3% |
1990 | 6.901.911 | +68.3% |
2000 | 8.312.700 | +20.4% |
2007 | 7.243.000 | −12.9% |
2010 | 9.785.388 | +35.1% |
2014 | 10.338.000 | +5.6% |
2015 | 10.607.700 | +2.6% |
İnzibati bölgülərdəki dəyişikliklər əhalinin sayına təsir göstərə bilər. 1953, 1982, 1990, 2000 2007 2015 |
Uhan Çinin ən sıx şəhərlərindən biridir. isə ən çox əhalisi olan şəhəridir. 2010-cu ildə keçirilən Uhanın 10 rayonundan 8-də ( və istisna olmaqla) cəmi 8.821.658 nəfər əhali qeydə alınmışdır.2015-ci ildə isə Uhan şəhəri 10.607.700 nəfərlik əhaliyə sahib olub.
Əhatə edən Uhan meqapolis ərazisinin 2010-cu ildə İƏİT (İqtisadi Əməkdaşlıq və İnkişaf Təşkilatı) tərəfindən aparılmış hesablanmasına əsasən, təxmini olaraq, 19 milyon nəfər əhaliyə məskən olduğu məlum oldu.
Dini tərkib
2017-ci ildə dərc olunmuş bir araşdırmaya görə, Uhan əhalisinin 79,2(%)-i ya dindar deyil, ya da ənənəvi dinlərə sitayiş edir. Bunların 0,93(%)-i isə Daosizmə inanır. Əhalinin 14.69(%)-i Buddizm, 2.86(%)-i Protestantizm, 0.34%-i Katolisizm və 1.64(%)-i İslam, 1.61(%)-i isə qeyd edilməmiş digər dinlərə sadiqdir.
- Benqal Buddist məbədi
- Buddist məbədi
- Şükran Protestant kilsəsi
Səhiyyə
2019-nCoV virusu
Uhan şəhərində 12 dekabr 2019-cu ildə yeni bir koronavirus növü yayıldı. Xəstəlik tezliklə geniş əraziləri əhatə etdi və kütləvi insan ölümünə səbəb oldu. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı xəstəliklə bağlı olaraq, tarixdə 5-ci dəfə təcili vəziyyət elan etdi.
İstinadlar
- OECD Urban Policy Reviews: China 2015[ölü keçid] (İngilis dilində). read.oecd-ilibrary.org, OECD Şəhər Siyasəti İcmalları. OECD. 18 Aprel 2015. 37 səhifə.
- Ömərli, Tural. "Pandemiyanın yeni episentri - Latın Amerikası". Politicon.co (az.). Topçubaşov Mərkəzi. 1 avqust 2020. 2022-03-30 tarixində . İstifadə tarixi: 14 sentyabr 2021.
- "Koronavirusun beşiyi Uhan şəhərində "ölənlərin sayı artıb"". BBC Azərbaycanca (az.). 17 aprel 2020. 2022-09-23 tarixində . İstifadə tarixi: 14 sentyabr 2021.
- "Çinin Uhan şəhərində karantində olan azərbaycanlı tələbə təxliyə barədə: "Gözləyirik"". BBC Azərbaycanca (az.). 29 yanvar 2020. 2022-09-23 tarixində . İstifadə tarixi: 14 sentyabr 2021.
- Cəfərov, Şahin. "Uxan şəhəri gündə 2 dəfə dezinfeksiya edilir". Azərbaycan Dövlət İnformasiya Agentliyi (az.). 10 fevral 2020. 2022-03-30 tarixində . İstifadə tarixi: 14 sentyabr 2021.
- "Uxan İnstitutu COVID-19 virusunun yaradılması ilə bağlı şübhələrə cavab verib". Azərbaycan Dövlət İnformasiya Agentliyi (az.). 22 iyul 2020. 2022-03-30 tarixində . İstifadə tarixi: 14 sentyabr 2021.
- The Canadian Trade Commissioner Service. 29 Sentyabr 2015 tarixində orijinal dan arxivləşdirildi. 24 Dekabr 2016 tarixində tapıldı.
- "Arxivləşdirilmiş surət" 武汉市历史沿革 行政区划网站xzqh.org (in Chinese). 行政区划网站. xzqh.org, 6 Avqust 2014. dan 11 Dekabr 2017 tarixində arxivləşdirilib. 6 Aprel 2018 tarixində tapıldı.
1927年1月1日,中央临时联席会议宣布,国民政府在汉口开始办公。国民政府命令将武昌、汉口、汉阳三镇合为京兆区,定名"武汉",作为临时首都。4月16日,武汉市政委员会成立,武昌市政厅撤销;三镇首次统一行政建制
- Orijinal dan 25 İyun 2012 tarixində arxivləşdirilib. 21 Mart 2012 tarixində tapıldı
- "Arxivləşdirilmiş surət" 江汉综述 Orijinaldan 2 Fevral 2014 tarixində . 21 Mart 2012 tarixində tapıldı.
- Orijinal dan 25 Aprel 2012 tarixində arxivləşdirilib. 31 Mart 2012 tarixində təsdiq edilmişdir. ^
- Shiger, A.G. The Administrative-Territorial Divisions of Foreign Countries, 2d ed, pp. 142–144. (Moscow), 1957 (Using 1953 census). Op cit. in Shabad, Theodore. "Shabad, Theodore. "The Population of China's Cities". Geographical Review. 49 (1). 1959: 32–42. doi:10.2307/211567. JSTOR 211567.". Geographical Review, Vol. 49, No. 1, pp. 32–42. American Geographical Society, Jan. 1959. Accessed 8 October 2011.
- Great Soviet Encyclopedia, 2d ed. (Moscow), 1958. Op cit. in Shabad, supra.
- 中国人口统计年鉴1982. p. 43. (3rd Census)
- 中国人口统计年鉴1990. p. 164. (4th Census)
- Wuhan (China) - Britannica Online Encyclopedia // Britannica.com. mart 10, 2018 tarixində . İstifadə tarixi: yanvar 25, 2017.
- Ding, Yanfei (丁燕飞). . news.cnhubei.com. fevral 27, 2016 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: mart 6, 2016.
- 5 Mart 2016 tarixində arxivləşdirildi. 24 Dekabr 2016 tarixində tapıldı.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Uhan ve ya Uxan cin enen 武汉市 pinyin Wǔhan shi Cinin Hubey eyaletinin idare merkezi ve en boyuk seheridir Seher Yanszi ve caylarinin qovsaginda yerlesir en boyuk seheridir Eyalet merkezi SeherUhan武汉市30 35 sm e 114 17 s u Olke CXRRegion Serqi AsiyaRayon HubeyTarixi ve cografiyasiEsasi qoyulub E e 1500Sahesi 8 494 41 km Merkezin hundurluyu 37 mSaat qursagi UTC 8EhalisiEhalisi 19 milyon nefer 2015 Milli terkibi Han xalqiResmi dili CinceReqemsal identifikatorlarPoct indeksi 430000Neqliyyat kodu 鄂ADiger武汉政府门户网站 Uhan Dovlet Veb Portali Uhan Vikianbarda elaqeli mediafayllar ve adli uc seherin birlesmesinden yaranan Uhan Jiusheng Tongqu doqquz eyaletin aparici is merkezi deye bilinmekdedir Uhan seherin erazisinden kecen ve diger boyuk seherleri birlesdiren onlarla demir yolu avtomobil yollari ve magistral yollari olan ehemiyyetli bir neqliyyat merkezidir ve siyasi iqtisadi maliyye medeni tehsil ve neqliyyat merkezi kimi taninir Etimologiyasi Uhan adi Yanszi cayinin simal ve cenub sahillerinde yerlesmis iki seherin adinin birlesmesinden meydana gelmisdir U hissesi Yanszinin cenub sahilindeki Ucanq seherinin adindan cin enen 武昌 Han hisseciyi ise bu cayin simal sahilindeki Hankou seherinin adindan cin enen 汉口 goturulub 1926 ci ilde Simal Ekspedisiyasi Uhan bolgesine catdi ve Milliyyetci Cin yeni bir paytaxt salmaq ucun ve vahid seher altinda birlesdirilmesini qerara aldi 1 yanvar 1927 ci ilde meydana gelen seher 武漢 Uhan ucun enenevi Cin simvollari olaraq elan edildi sonradan ise 武汉 Sadelesdirilmis Cince olaraq sadelesdirildi CografiyasiSeher menzeresi Uhan seherinin gorunusu 2013 cu il Gorunusu Uhan seherinin peyk goruntusu Uhan seherinin xeritesi 1953 cu il seherinde yerlesen acilan menzere Uhan seheri Hubey eyaletinin merkez serqinde yerlesir Cografi koordinatlari 30 35 sm e 114 17 q u Seher 3 hisseden ibaretdir ve Umumiyyetle bunlar Uhanin uc seheri adlanir Bu sebebden Uhan Ucanq Hankou Hanyan Bu 3 seher 1927 ci ilde birlesmisdir Neticede ise Uhan seheri meydana gelmisdir Seherler bir birinden Yanszi cayi ve on6n qollarindan biri vasitesile ayrilir Her 3 hisse bu caylar uzerinde Cinin ilk modern korpulerinden biri vasitesile baglanir Ona gore de hemin korpu Cinde Ilk korpu adlandirilir Ucanq hem Hankou hem de Hanyani ayiran Yanszi cayinin cenub serqinde yerlesir Hankou onu Ucanqdan ayiran Yanszi cayinin simal sahilindedir Hankou onu Hanyandan ayiran Han cayinin da simalindadir Hanyan onu Ucanqdan ayiran Yanszi cayinin qerb sahilindedir Hanyan onu Hankoudan ayiran Han cayinin ise cenubundadir Iqlimi Uhan seheri qis movsumunde Uhan seheri ilin 4 feslini de yasayir Seherin iqlim tipi ise rutubetli subtropikdir Bu sebebden hava esasen bol yagislidir Uhan rutubetli yaylari ile taninir seh noqteleri tez tez 26 C 79 F ve ya daha cox olur Tarixen Cuntsin Nankin ve Uhan isti yaylarina gore Uc en isti seher adini almisdi Lakin son melumatlar artiq Uhanin en isti yay movsumu olan seherler siyahisinda ilk siralarda olmadigini gosterir Uhan seherinin 1981 2010 cu iller uzre iqlimiGosterici Yan Fev Mar Apr May Iyn Iyl Avq Sen Okt Noy Dek IlMutleq maksimum C 25 4 29 1 32 4 35 1 36 1 37 8 39 7 39 6 37 6 34 4 30 4 23 3 39 7Maksimum orta C 8 1 10 7 15 2 22 1 27 1 30 2 32 9 32 5 28 5 23 0 16 8 10 8 21 5Minimum orta C 1 0 3 5 7 4 13 6 18 9 22 6 26 0 25 3 20 7 14 7 8 4 2 9 13 8Mutleq minimum C 18 1 14 8 5 0 3 7 2 13 0 17 3 16 4 10 1 1 3 7 1 10 1 18 1Yaginti normasi mm 48 7 65 5 91 0 135 7 166 8 218 2 228 1 117 5 74 0 80 9 60 0 29 6 1 316DemoqrafiyaTarixi ehaliIlEh 19531 427 300 19824 101 000 187 3 19906 901 911 68 3 20008 312 700 20 4 20077 243 000 12 9 20109 785 388 35 1 201410 338 000 5 6 201510 607 700 2 6 Inzibati bolgulerdeki deyisiklikler ehalinin sayina tesir gostere biler 1953 1982 1990 2000 2007 2015 Uhan Cinin en six seherlerinden biridir ise en cox ehalisi olan seheridir 2010 cu ilde kecirilen Uhanin 10 rayonundan 8 de ve istisna olmaqla cemi 8 821 658 nefer ehali qeyde alinmisdir 2015 ci ilde ise Uhan seheri 10 607 700 neferlik ehaliye sahib olub Ehate eden Uhan meqapolis erazisinin 2010 cu ilde IEIT Iqtisadi Emekdasliq ve Inkisaf Teskilati terefinden aparilmis hesablanmasina esasen texmini olaraq 19 milyon nefer ehaliye mesken oldugu melum oldu Dini terkib Uhanda 2017 ci ilde din terkibi Daosizm 0 93 79 2 Buddizm 14 69 Protestantliq 2 86 Islam 1 64 Katolisizm 0 34 Diger 1 61 2017 ci ilde derc olunmus bir arasdirmaya gore Uhan ehalisinin 79 2 i ya dindar deyil ya da enenevi dinlere sitayis edir Bunlarin 0 93 i ise Daosizme inanir Ehalinin 14 69 i Buddizm 2 86 i Protestantizm 0 34 i Katolisizm ve 1 64 i Islam 1 61 i ise qeyd edilmemis diger dinlere sadiqdir Benqal Buddist mebedi Buddist mebedi Sukran Protestant kilsesiSehiyye2019 nCoV virusu Uhan seherinde 12 dekabr 2019 cu ilde yeni bir koronavirus novu yayildi Xestelik tezlikle genis erazileri ehate etdi ve kutlevi insan olumune sebeb oldu Umumdunya Sehiyye Teskilati xestelikle bagli olaraq tarixde 5 ci defe tecili veziyyet elan etdi IstinadlarOECD Urban Policy Reviews China 2015 olu kecid Ingilis dilinde read oecd ilibrary org OECD Seher Siyaseti Icmallari OECD 18 Aprel 2015 37 sehife Omerli Tural Pandemiyanin yeni episentri Latin Amerikasi Politicon co az Topcubasov Merkezi 1 avqust 2020 2022 03 30 tarixinde Istifade tarixi 14 sentyabr 2021 Koronavirusun besiyi Uhan seherinde olenlerin sayi artib BBC Azerbaycanca az 17 aprel 2020 2022 09 23 tarixinde Istifade tarixi 14 sentyabr 2021 Cinin Uhan seherinde karantinde olan azerbaycanli telebe texliye barede Gozleyirik BBC Azerbaycanca az 29 yanvar 2020 2022 09 23 tarixinde Istifade tarixi 14 sentyabr 2021 Ceferov Sahin Uxan seheri gunde 2 defe dezinfeksiya edilir Azerbaycan Dovlet Informasiya Agentliyi az 10 fevral 2020 2022 03 30 tarixinde Istifade tarixi 14 sentyabr 2021 Uxan Institutu COVID 19 virusunun yaradilmasi ile bagli subhelere cavab verib Azerbaycan Dovlet Informasiya Agentliyi az 22 iyul 2020 2022 03 30 tarixinde Istifade tarixi 14 sentyabr 2021 The Canadian Trade Commissioner Service 29 Sentyabr 2015 tarixinde orijinal dan arxivlesdirildi 24 Dekabr 2016 tarixinde tapildi Arxivlesdirilmis suret 武汉市历史沿革 行政区划网站xzqh org in Chinese 行政区划网站 xzqh org 6 Avqust 2014 dan 11 Dekabr 2017 tarixinde arxivlesdirilib 6 Aprel 2018 tarixinde tapildi 1927年1月1日 中央临时联席会议宣布 国民政府在汉口开始办公 国民政府命令将武昌 汉口 汉阳三镇合为京兆区 定名 武汉 作为临时首都 4月16日 武汉市政委员会成立 武昌市政厅撤销 三镇首次统一行政建制 Orijinal dan 25 Iyun 2012 tarixinde arxivlesdirilib 21 Mart 2012 tarixinde tapildi Arxivlesdirilmis suret 江汉综述 Orijinaldan 2 Fevral 2014 tarixinde 21 Mart 2012 tarixinde tapildi Orijinal dan 25 Aprel 2012 tarixinde arxivlesdirilib 31 Mart 2012 tarixinde tesdiq edilmisdir Shiger A G The Administrative Territorial Divisions of Foreign Countries 2d ed pp 142 144 Moscow 1957 Using 1953 census Op cit in Shabad Theodore Shabad Theodore The Population of China s Cities Geographical Review 49 1 1959 32 42 doi 10 2307 211567 JSTOR 211567 Geographical Review Vol 49 No 1 pp 32 42 American Geographical Society Jan 1959 Accessed 8 October 2011 Great Soviet Encyclopedia 2d ed Moscow 1958 Op cit in Shabad supra 中国人口统计年鉴1982 p 43 3rd Census 中国人口统计年鉴1990 p 164 4th Census Wuhan China Britannica Online Encyclopedia Britannica com mart 10 2018 tarixinde Istifade tarixi yanvar 25 2017 Ding Yanfei 丁燕飞 news cnhubei com fevral 27 2016 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi mart 6 2016 5 Mart 2016 tarixinde arxivlesdirildi 24 Dekabr 2016 tarixinde tapildi Seher ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Cin ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin