Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Donetsk (ukr. Донецьк, Doneck) — Ukraynanın şərqində yerləşən böyük sənaye və iş mərkəzi. Donetsk vilayətinin inzibati mərkəzidir.
| Şəhər | |||||
| Donetsk | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| ukr. Донецьк | |||||
 | |||||
| |||||
| Ölkə |  Ukrayna | ||||
| Vilayət | Donetsk vilayəti | ||||
| Daxili bölgüsü | 9 rayon | ||||
| İqor Martinov | |||||
| Tarixi və coğrafiyası | |||||
| Əsası qoyulub | 1869 | ||||
| Yaşayış məntəqəsi statuslu | 1917 | ||||
| Sahəsi | 385 km² | ||||
| Mərkəzin hündürlüyü | 169 m | ||||
| İqlimi | kəskin kontinental | ||||
| Saat qurşağı | , yayda | ||||
| Əhalisi | |||||
| Əhalisi | 922 137 nəfər (2015) | ||||
| Sıxlığı | 2425 nəf./km² | ||||
| Aqlomerasiya | 948 427 | ||||
| Milli tərkibi | ruslar, ukraynalılar, belaruslar, yunanlar, yəhudilər, tatarlar və d. | ||||
| Rəsmi dili | |||||
| Rəqəmsal identifikatorlar | |||||
| Telefon kodu | +380 62 | ||||
| Poçt indeksi | 283000–283497, 83000–83497 | ||||
| Nəqliyyat kodları | AH, KH / 05 | ||||
| Digər | |||||
| mer.dn.ua (rus.) | |||||
| | |||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
Donetsk şəhəri alçaq sıra dağlarından cənuba Donetsk kömür hövzəsinin mərkəzi hissəsində, çöl zonasında, Kalmius çayının yuxarılarında yerləşdirilmişdir və kiçik meşələrlə, təpələrlə, çaylarla və göllərlə mühasirəyə alınmışdır.
Əhalisi
Əhalinin sayına görə Donetsk Ukraynada beşinci yeri tutur. Şəhər əhalisinin sayı 1,7 milyon insandan yuxarı təşkil edir. Donetsk şəhərinin ümumi sahəsi — 385 km²-dir. O şimaldan cənuba 38 km, şərqdən qərbə isə 55 km uzanmışdır. Şəhər 9 inzibati əraziyə bölünmüşdür. Donetsk öz yaxınlığındakı şəhərlər ilə birlikdə Donetsk aqlomerasiyasının — Ukraynanın ən böyük sənaye mərkəzini təşkil edir.
Şəhərin adlandırılması
1923-cü ilə qədər Donetsk şəhəri bu şəhərin təməlini qoyan milyonçu Con Yuzun şərəfinə Yuzovka adını daşıyırdı. 1869-cu ildə C. Yuz bu torpaqlarda Yuzovka fəhlə qəsəbəsi saldırmışdır və metallurgiya zavodunun tikintisinə başlamışdır. Qəsəbənin tikilmə tarixinin Donetsk şəhərinin təsis tarixi kimi hesab edilməsi qəbul edilmişdir.
1924-cü ilin aprel ayının 22-də ÜUMİK – nin qərarı ilə Yuzovka şəhərinə Stalin adı verilmişdir, 1920-ci illərin sonlarında — 1930-cu illərin əvvəlində isə, rəsmi qətnamələr olmadan şəhəri Stalino adlandırılırdı.
1961-ci ildə Stalin vilayətinə onun 1932–1938-ci illərdəki adı qaytarılmışdır, hansı ki, ona Severski Donets çayının adının şərəfinə verilmişdi, vilayətin mərkəzi Stalino şəhəri isə Donetsk adlandırdılar. 1932-ci ildə şəhər Donetsk vilayətinin mərkəzi oldu.
2010-cu ildə "Reytinq TOP-100. Ukraynanın ən yaxşı şəhərlər və regionları" tədqiqatının nəticələri üzrə Donetsk "500 min insandan yuxarı əhalisi olan şəhərlərin arasında ictimai-iqtisadi inkişafın səviyyəsi üzrə ən yaxşı şəhər" nominasiyasında birinci dərəcəli diplomu ilə mükafatlandırdı.
Təhsil
Təhsil müəssisələri şəhərin həyatında əhəmiyyətli rol oynayır. Donetskdə 5 dövlət universiteti, 11 institut, 3 akademiya, o cümlədən Donetsk dövlət musiqi akademiyası, 14 texnikum, həmçinin 5 şəxsi universitet və 6 kollec yerləşir.
Donetskın ən qədim və böyük təhsil müəssisələri – bu Donetsk milli texniki universiteti (1921), Donetsk milli tibbi universiteti (1930), Donetsk milli universiteti (1937), M. İ. Tuqan-Baranovski adına Donetsk milli iqtisadiyyat və ticarət universiteti və mühəndislik qoşunlarının və rabitə qoşunlarının Donetsk ali hərbi-siyasi məktəbidir— DAHSM (1967).
İqtisadiyyatı
İstehsalat sənayesinin həcmləri üzrə Donetsk Mariupoldan sonra vilayətdə ikinci yerdə və artım sürətləri üzrə birinci yerdədir. Şəhərin ərazisində investisiyalarının həcmləri üzrə Ukraynanın ən böyük Azad İqtisadi Zonalarından (AİZ) biri — "Donetsk" AİZ-sı yerləşir. Makeyevka şəhəri ilə birlikdə Donetsk Ukraynanın ən böyük sənaye mərkəzlərindən biri idi.
Nəqliyyatı
Donetskdə əsas şəhər nəqliyyat növləri: tramvaylar, trolleybuslar, avtobuslar və marşrut taksiləridir.
Şəhərdə dəmiryol vağzalı, 2 avtovağzal — "Cənubi" və "Qərbi", 8 avtostansiya var. 2012-ci ildə mayın 14-də aeroportun yeni terminalı açılmışdır. Yaxın gələcəkdə metropolitenin açılışı planlaşdırılır.
Donetskin diqqətəlayiq yerlərindən biri "Donbass Arena"-dır, hansı ki, Avro-2012-ni qəbul edən stadionlardan biri oldu.
Mədəniyyəti
Donetsk çox sayda gözəl parkları, bağçaları, bulvarları olan çox yaşıl şəhərdir. İl uzunu Donetskdə botanika bağı işləyir. Şəhərdə xüsusi yeri döymə fiqurlar parkı tutur, hansında ki, hər il dəmirçilərin Avropa müsabiqəsi keçirilir, Donetskinin Şerbakov adına parkı isə Ukraynanın ən yaxşı parkı hesab edilir.
Şəhərin simvollarından bir qızılgüllərdir ki, şəhər prospektlərini, parkları və qızılgül bağçalarını bəzəyirlər.
Qardaş şəhərlər
Həmçinin bax
İstinadlar
- "Діяльність Головного управління статистики у Донецькій області". 2022-02-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-10-14.
Xarici keçidlər
- stroit.dn.ua
- dntsk.net
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Donetsk deqiqlesdirme Donetsk ukr Doneck Doneck Ukraynanin serqinde yerlesen boyuk senaye ve is merkezi Donetsk vilayetinin inzibati merkezidir SeherDonetskukr DoneckBayraq d Gerb d 48 00 32 sm e 37 48 15 s u Olke UkraynaVilayet Donetsk vilayetiDaxili bolgusu 9 rayonIqor MartinovTarixi ve cografiyasiEsasi qoyulub 1869Yasayis menteqesi statuslu 1917Sahesi 385 km Merkezin hundurluyu 169 mIqlimi keskin kontinentalSaat qursagi UTC 2 yayda UTC 3EhalisiEhalisi 922 137 nefer 2015 Sixligi 2425 nef km Aqlomerasiya 948 427Milli terkibi ruslar ukraynalilar belaruslar yunanlar yehudiler tatarlar ve d Resmi dili ukrayn diliReqemsal identifikatorlarTelefon kodu 380 62Poct indeksi 283000 283497 83000 83497Neqliyyat kodlari AH KH 05Digermer dn ua rus Xeriteni goster gizle Donetsk Donetsk Vikianbarda elaqeli mediafayllar Donetsk seheri alcaq sira daglarindan cenuba Donetsk komur hovzesinin merkezi hissesinde col zonasinda Kalmius cayinin yuxarilarinda yerlesdirilmisdir ve kicik meselerle tepelerle caylarla ve gollerle muhasireye alinmisdir EhalisiEhalinin sayina gore Donetsk Ukraynada besinci yeri tutur Seher ehalisinin sayi 1 7 milyon insandan yuxari teskil edir Donetsk seherinin umumi sahesi 385 km dir O simaldan cenuba 38 km serqden qerbe ise 55 km uzanmisdir Seher 9 inzibati eraziye bolunmusdur Donetsk oz yaxinligindaki seherler ile birlikde Donetsk aqlomerasiyasinin Ukraynanin en boyuk senaye merkezini teskil edir Seherin adlandirilmasi1923 cu ile qeder Donetsk seheri bu seherin temelini qoyan milyoncu Con Yuzun serefine Yuzovka adini dasiyirdi 1869 cu ilde C Yuz bu torpaqlarda Yuzovka fehle qesebesi saldirmisdir ve metallurgiya zavodunun tikintisine baslamisdir Qesebenin tikilme tarixinin Donetsk seherinin tesis tarixi kimi hesab edilmesi qebul edilmisdir 1924 cu ilin aprel ayinin 22 de UUMIK nin qerari ile Yuzovka seherine Stalin adi verilmisdir 1920 ci illerin sonlarinda 1930 cu illerin evvelinde ise resmi qetnameler olmadan seheri Stalino adlandirilirdi 1961 ci ilde Stalin vilayetine onun 1932 1938 ci illerdeki adi qaytarilmisdir hansi ki ona Severski Donets cayinin adinin serefine verilmisdi vilayetin merkezi Stalino seheri ise Donetsk adlandirdilar 1932 ci ilde seher Donetsk vilayetinin merkezi oldu 2010 cu ilde Reytinq TOP 100 Ukraynanin en yaxsi seherler ve regionlari tedqiqatinin neticeleri uzre Donetsk 500 min insandan yuxari ehalisi olan seherlerin arasinda ictimai iqtisadi inkisafin seviyyesi uzre en yaxsi seher nominasiyasinda birinci dereceli diplomu ile mukafatlandirdi TehsilTehsil muessiseleri seherin heyatinda ehemiyyetli rol oynayir Donetskde 5 dovlet universiteti 11 institut 3 akademiya o cumleden Donetsk dovlet musiqi akademiyasi 14 texnikum hemcinin 5 sexsi universitet ve 6 kollec yerlesir Donetskin en qedim ve boyuk tehsil muessiseleri bu Donetsk milli texniki universiteti 1921 Donetsk milli tibbi universiteti 1930 Donetsk milli universiteti 1937 M I Tuqan Baranovski adina Donetsk milli iqtisadiyyat ve ticaret universiteti ve muhendislik qosunlarinin ve rabite qosunlarinin Donetsk ali herbi siyasi mektebidir DAHSM 1967 IqtisadiyyatiIstehsalat senayesinin hecmleri uzre Donetsk Mariupoldan sonra vilayetde ikinci yerde ve artim suretleri uzre birinci yerdedir Seherin erazisinde investisiyalarinin hecmleri uzre Ukraynanin en boyuk Azad Iqtisadi Zonalarindan AIZ biri Donetsk AIZ si yerlesir Makeyevka seheri ile birlikde Donetsk Ukraynanin en boyuk senaye merkezlerinden biri idi NeqliyyatiDonetskde esas seher neqliyyat novleri tramvaylar trolleybuslar avtobuslar ve marsrut taksileridir Seherde demiryol vagzali 2 avtovagzal Cenubi ve Qerbi 8 avtostansiya var 2012 ci ilde mayin 14 de aeroportun yeni terminali acilmisdir Yaxin gelecekde metropolitenin acilisi planlasdirilir Donetskin diqqetelayiq yerlerinden biri Donbass Arena dir hansi ki Avro 2012 ni qebul eden stadionlardan biri oldu MedeniyyetiDonetsk cox sayda gozel parklari bagcalari bulvarlari olan cox yasil seherdir Il uzunu Donetskde botanika bagi isleyir Seherde xususi yeri doyme fiqurlar parki tutur hansinda ki her il demircilerin Avropa musabiqesi kecirilir Donetskinin Serbakov adina parki ise Ukraynanin en yaxsi parki hesab edilir Seherin simvollarindan bir qizilgullerdir ki seher prospektlerini parklari ve qizilgul bagcalarini bezeyirler Qardas seherlerBoxum Almaniya Belcika Polsa Kutaisi Gurcustan Moskva Rusiya Narva Estoniya Pitsburq ABS Rostov na Donu Rusiya Seffild Boyuk Britaniya Taranto Italiya Vilnus Litva Baki Azerbaycan NikaraquaHemcinin baxUkrayna seherleri Donetsk vilayeti Donbass muharibesiIstinadlar Diyalnist Golovnogo upravlinnya statistiki u Doneckij oblasti 2022 02 14 tarixinde Istifade tarixi 2017 10 14 Xarici kecidlerstroit dn ua dntsk net