Yağlıvənd — Azərbaycanın Füzuli rayonunda kənd.Füzuli şəhərinin yeddi kilometrliyində, Kiçik Qafqaz dağlarının ətəyində yerləşir. Kəndin sağ tərəfindən mənbəyini qalın meşəli dağlardan götürən Köndələnçay axıb elə öz adını da daşıyan gölə tökülür.
Yağlıvənd | |
---|---|
Ölkə | Azərbaycan |
Region | Füzuli rayonu |
Tarixi və coğrafiyası | |
Saat qurşağı | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
Yağlıvənd kəndi Yağlıvənd obasının əyləşməsi nəticəsində yaranıb. Yağlıvənd oymağı Cavanşir elinin qoludur. XVIII yüzildə 5 oymaqdan ibarət idi. İkisi (Gecəgözlü və Seyidəhmədli sonradan ayrılıb başqa oymaqlarla bərabər Hacılı camaatını təşkil etdilər. 1735-ci ildə Nadir şah Qırxlı-Avşar Yağlıvənd oymağını Cavanşir elinin digər oymaqları ilə bərabər Xorasana, Sərəxs ətrafına sürgün etdi. Nadir şahın qətlindən sonra Yağlıvənd oymağı sürgündən döndü. Öncə Pənahəli xan Sarıcalı-Cavanşirə tərəf çıxsalar da, sonradan onun tərəfini tutdular. Xan onları qədim yurdlarında, qəzasında yerləşdirdi. qəzası yenidən formalaşıb Cavanşir-Dizaq mahalı adlandı.
Yağləvənd oymağı bir neçə oba şəklində Cavanşir-Dizaq mahalının ərazisində məskunlaşmışdı. Bu obalardan biri Yağlıvənd, biri isə Araz Yağlıvənd adlandı. Yağlıvənd obaları 1930-cu ildə əyləşib kənd biçiminə düşdü. 1955-ci ildə Suqovuşan və Təpə bulağından 5–6 yüz metr aşağıda çayların qarşısını kəsib, bənd atdılar və yuxarıda haqqında söhbət açılan Köndələn səddini tikdilər. Rəsmi sənədlərdə 1 N-li Köndələnçay Su anbarı adlandırılan bu gölün su tutumu 20 milyon kubmetr təşkil edir. Tikintisi 1962-ci ildə başa çatdırıldıqdan sonra göldə suyun səviyyəsi qalxır. Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayəti yaradıldıqdan sonra bu əraziləri Qaryagin (indiki Füzuli) rayonundan alıb yenicə təşkil olunmuş, ciddi-cəhdlə ərazilərinin genişləndirilməsinə və xüsusən əhalisinin hər vəchlə erməniləşdirilməsinə çalışan Hadrut rayonuna bağışlayıblar. 1993-cü ilin avqust ayının 15-də Ermənistan Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilib.
Kənd 2020-ci il noyabr ayının 9-u Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğaldan azad edilmişdir..
Toponimikası
Yağlıvənd oyk. Füzuli r-nunun Yağlıvənd inzibati ərazi vahidində kənd. Qarabağ silsiləsinin ətəyindədir. Keçmişdə Cəbrayıl qəzasında maldarlıqla məşğul olan Yağlıvənd adlı elatın oturaq həyata keçməsi ilə bağlı dağətəyi ərazidə salınmış yaşayış məntəqəsi Yağlıvənd, Araz çayının sahilində salınmış yaşayış məntəqəsi isə Araz Yağlıvənd adlanmışdı.
Tarixi şəxsiyyətləri
Yağlıvənd oymağı, eləcə də obası bir çox tarixi şəxsiyyət yetirib. Bunlardan: , , , Ocaqqulu ağa Yağləvəndli-Cavanşir, Şəmşi bəy Yağləvəndli-Cavanşir, , , , Xələf bəy Yağləvəndli-Cavanşir, , , Həsənəli bəy Əsgərxanov, , Azərbaycanın Milli Qəhramanı Nazim Quliyev və başqalarını göstərmək olar
İqtisadiyyatı
Əhalinin əsas məşğuliyyəti kənd təsərrüfatı-əkinçilik, maldarlıq və heyvandarlıq olub.
Xarici keçidlər
- Azərbaycan Respublikası Füzuli Rayon İcra Hakimiyyəti
Mənbə
- Ənvər Çingizoğlu, Yağlıvənd, Bakı, "Şuşa", 2010.
- , "Yağlıvəndin repressiya qurbanları" kitabından
İstinadlar
- "Azərbaycanın inzibati ərazi bölgüsü təsnifatı". www.azstat.org. 2020-04-11 tarixində . İstifadə tarixi: 07 yanvar 2020.
- "Daha 23 kənd işğaldan azad edildi". report.az (az.). 9 noktyabr 2020. 2020-11-09 tarixində . İstifadə tarixi: 9 noyabr 2020.
- Azərbaycan Toponimlərinin Ensiklopedik Lüğəti. Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası. Nəsimi adına Dilçilik İnstitutu. Şərq-qərb Bakı-2007. səh.427
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Yaglivend deqiqlesdirme Yaglivend Azerbaycanin Fuzuli rayonunda kend Fuzuli seherinin yeddi kilometrliyinde Kicik Qafqaz daglarinin eteyinde yerlesir Kendin sag terefinden menbeyini qalin meseli daglardan goturen Kondelencay axib ele oz adini da dasiyan gole tokulur Yaglivend39 38 31 sm e 47 07 12 s u Olke AzerbaycanRegion Fuzuli rayonuTarixi ve cografiyasiSaat qursagi UTC 04 00Xeriteni goster gizle Yaglivend Yaglivend Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiYaglivend kendi Yaglivend obasinin eylesmesi neticesinde yaranib Yaglivend oymagi Cavansir elinin qoludur XVIII yuzilde 5 oymaqdan ibaret idi Ikisi Gecegozlu ve Seyidehmedli sonradan ayrilib basqa oymaqlarla beraber Hacili camaatini teskil etdiler 1735 ci ilde Nadir sah Qirxli Avsar Yaglivend oymagini Cavansir elinin diger oymaqlari ile beraber Xorasana Serexs etrafina surgun etdi Nadir sahin qetlinden sonra Yaglivend oymagi surgunden dondu Once Penaheli xan Saricali Cavansire teref cixsalar da sonradan onun terefini tutdular Xan onlari qedim yurdlarinda qezasinda yerlesdirdi qezasi yeniden formalasib Cavansir Dizaq mahali adlandi Yaglevend oymagi bir nece oba seklinde Cavansir Dizaq mahalinin erazisinde meskunlasmisdi Bu obalardan biri Yaglivend biri ise Araz Yaglivend adlandi Yaglivend obalari 1930 cu ilde eylesib kend bicimine dusdu 1955 ci ilde Suqovusan ve Tepe bulagindan 5 6 yuz metr asagida caylarin qarsisini kesib bend atdilar ve yuxarida haqqinda sohbet acilan Kondelen seddini tikdiler Resmi senedlerde 1 N li Kondelencay Su anbari adlandirilan bu golun su tutumu 20 milyon kubmetr teskil edir Tikintisi 1962 ci ilde basa catdirildiqdan sonra golde suyun seviyyesi qalxir Dagliq Qarabag Muxtar Vilayeti yaradildiqdan sonra bu erazileri Qaryagin indiki Fuzuli rayonundan alib yenice teskil olunmus ciddi cehdle erazilerinin genislendirilmesine ve xususen ehalisinin her vechle ermenilesdirilmesine calisan Hadrut rayonuna bagislayiblar 1993 cu ilin avqust ayinin 15 de Ermenistan Silahli Quvveleri terefinden isgal edilib Kend 2020 ci il noyabr ayinin 9 u Azerbaycan Silahli Quvveleri terefinden isgaldan azad edilmisdir Yaglivend kendi yazici Tagi Turkun ailesine mexsus ermeniler terefinden dagidilmis tikiliToponimikasiYaglivend oyk Fuzuli r nunun Yaglivend inzibati erazi vahidinde kend Qarabag silsilesinin eteyindedir Kecmisde Cebrayil qezasinda maldarliqla mesgul olan Yaglivend adli elatin oturaq heyata kecmesi ile bagli dageteyi erazide salinmis yasayis menteqesi Yaglivend Araz cayinin sahilinde salinmis yasayis menteqesi ise Araz Yaglivend adlanmisdi Tarixi sexsiyyetleriYaglivend oymagi elece de obasi bir cox tarixi sexsiyyet yetirib Bunlardan Ocaqqulu aga Yaglevendli Cavansir Semsi bey Yaglevendli Cavansir Xelef bey Yaglevendli Cavansir Heseneli bey Esgerxanov Azerbaycanin Milli Qehramani Nazim Quliyev ve basqalarini gostermek olarIqtisadiyyatiEhalinin esas mesguliyyeti kend teserrufati ekincilik maldarliq ve heyvandarliq olub Xarici kecidlerAzerbaycan Respublikasi Fuzuli Rayon Icra HakimiyyetiMenbeEnver Cingizoglu Yaglivend Baki Susa 2010 Yaglivendin repressiya qurbanlari kitabindanIstinadlar Azerbaycanin inzibati erazi bolgusu tesnifati www azstat org 2020 04 11 tarixinde Istifade tarixi 07 yanvar 2020 Daha 23 kend isgaldan azad edildi report az az 9 noktyabr 2020 2020 11 09 tarixinde Istifade tarixi 9 noyabr 2020 Azerbaycan Toponimlerinin Ensiklopedik Lugeti Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasi Nesimi adina Dilcilik Institutu Serq qerb Baki 2007 seh 427