Yusif Qasımov (siyasətçi)

Vikipediyada bu ad-soyadlı digər şəxslər haqqında da məqalələr var; bax: Yusif Qasımov.

Yusif İbad oğlu Qasımov (1 sentyabr 1896, Salyan rayonu – 15 noyabr 1957, Bakı) — Azərbaycan SSR ədliyyə naziri, Azərbaycan SSR Muğan mahalı (Petropavlovka dairəsi) Salyan qəzası inqilab komitəsinin sədri (1920).

Yusif Qasımov
Azərbaycan SSR ədliyyə naziri
Leninqrad Vilayət Komitəsinin Birinci Katibi
Azərbaycan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin ikinci katibi
“Kommunist” qəzetinin redaktoru
21 noyabr 1927 – ?
Azərbaycan SSR Salyan Qəza İnqilab Komitəsinin sədri
Vəzifədədir
1920-ci ildən
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi	1 sentyabr 1896(1896-09-01)
Doğum yeri	Salyan rayonu
Vəfat tarixi	15 noyabr 1957(1957-11-15) (61 yaşında)
Vəfat yeri	Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ
Dəfn yeri	Fəxri Xiyaban
Partiya	Sovet İttifaqı Kommunist Partiyası
Fəaliyyəti	inqilabçı

Həyatı

Erkən illəri

Yusif Qasımov 1896-cı ildə Cavad qəzasında anadan olmuşdur.

Kommunist Partiyasında fəaliyyəti

1918-ci ildə Sovet İttifaqı Kommunist Partiyasının üzvü olub. 1918-ci il oktyabrın 20-də Qazax Müəllimlər Seminariyasında tarix fənləri üzrə müəllim olub.

1920-ci ildə Azərbaycan SSR Muğan dairəsinin Salyan qəzası inqilab komitəsinin sədri olub. Onun sözlərinə görə, 1920-ci illərin ikinci yarısında Azərbaycan kommunist partiyasında rəhbərliyində iki dəstə var idi: Birinci dəstəyə Mircəfər Bağırov, Ruhulla Axundov, Hüseyn Rəhmanov, Həbib Cəbiyev, ikinci dəstəyə isə Sultanməcid Əfəndiyev, Qəzənfər Musabəyov və o özü daxil idi.

1927-ci il noyabrın 19-da "Kommunist" qəzetinin Əhməd Triniç birlikdə redaktoru təyin edilib. 1930-cu illərdə Mərkəzi Komitənin katibi Vladimir Polonski, Nazirlər Sovetinin sədri Mir Cəfər Bağırov, Azərbaycan Respublikanın ikinci katibi isə Yusif Qasımov olmuşdur. Mir Cəfər Bağırov Daxili İşlər orqanında rəhbər olarkan Yusif Qasımovla arası olmamışdır. 1932-ci ildə fəalların yığıncağında Bağırovla Polonski birləşib Yusif Qasımovu işdən azad etmək üçün plan qururlar. Hər iki tərəfdən çıxışlar olur. Yığıncaqda Azərbaycan şairi Zülfüqar Əhmədzadə də çıxış etmişdi:

Azərbaycan Kommunist Partiyasına uzun müddətdir ki, Rubinlər, Polonskilər, Mirzayanlar başçılıq edirlər. Mərkəzi Komitədə cəmi 9% azərbaycanlı işləyir, qalanı erməni, rus, yəhudilər və gürcülərdir. Azərbaycanım məgər elə bilr oğlu, kadrosu yoxmudur ki, rəhbər işləsin? Üstəlik Qasımovu da bəyənmirsiz... Zülfüqar Əhmədzadə

Məhz həmin çıxışdan sonra Zülfüqar Əhmədzadə Sovet hakimiyyəti tərəfindən "Xalq Düşməni" elan edildi. 1934-cü ildə Yusif Qasımov Sovet İttifaqı Kommunist Partiyasının "Qaliblər syezdi — XVII syezd" Leninqrad partiya təşkilatından nümayəndə seçilib.

1937-ci ilin iyun-sentyabr aylarında Şərq-Sibir bölgəsinin ikinci katibi olub. Həmin dövrdə NKVD SSRİ-nin 30.07.1937-ci il tarixli 00447 saylı əmri ilə yaradılan xüsusi üçlüyün tərkibində olub, Stalin repressiyasında aktiv iştirak edib.

Həbs olunması və son illəri

Bakıda I Fəxri xiyabanda məzarı

1937-ci il 24 sentyabrda həbs olunub. RSFSR Cinayət Məcəlləsinin 58–1a, 58–8, 58–11 maddələrinin Leninqradda anti-sovet sağçılar təşkilatı iştirakçısı kimi ittiham olunub. 19 aprel 1938-ci il tarixli ölüm hökmünə məhkum olunsa da, 1938-ci il aprelin 21-də SSRİ Ali Məhkəməsinin Hərbi Kollegiyası onu 20 il əmək düşərgəsinə məhkum etdi. 1955-ci il əmək düşərgəsindən azad olunub və cinayətinin olmamasına görə reabilitasiya olunub. 1955-ci ildə Yusif Qasımovun məhkəmədə verdiyi ifadəyə görə, o, Lavrenti Beriya və ona qarşı istifadə edilən döyülmələr nəticəsində, və üzərinə böhtan atmağa məcbur oldu.

1957-ci il noyabrın 15-də Yusif Qasımov Bakıda vəfat etdi və I Fəxri Xiyabanda dəfn edilmişdir.

Şəxsi həyatı

Abram adlı oğulluğu olub.

İrsi

Salyan şəhərində küçə və 4 saylı orta məktəb onun adını daşıyır.

Təltif və mükafatları

İstinadlar

1. "Arxivlənmiş surət". 2021-11-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-05-07.
2. "Глава Сальянского района — глава исполнительной власти, назначается президентом". 2009-02-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-02-28.
3. "Делегаты XVII съезда ВКП(б) 26.1 - 10.2.1934". www.knowbysight.info. 2018-08-31 tarixində . İstifadə tarixi: 9 noyabr 2017.
4. Vəliyeva, Sona. “Kaspi” – maarifçilik meydanı”. Zərdabi LTD. 2016. səh. 420. ISBN . (#accessdate_missing_url)
5. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası. Bakı: Lider nəşriyyat. 2005. səh. 148. (#accessdate_missing_url)
6. Nəzirli, Şəmistan. Qoridən gələn qatar (PDF). Bakı: “Şərq-Qərb” Nəşriyyat evi. 2011. səh. 481. ISBN . 20 fevral 2016 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 20 fevral 2016.
7. "Дело Рухуллы Ахундова". Восток: 92–96. 2000. (#accessdate_missing_url)
8. "90 il xalqın xidmətində". www.anl.az. 2021-12-03 tarixində . İstifadə tarixi: 9 noyabr 2017.
9. Həşimov, Ulduz. . www.talish.org. /www.talish.org. Archived from the original on 2021-05-17. İstifadə tarixi: 20 fevral 2016.
10. "СПИСОК ЛИЦ, входивших в состав троек, созданных по приказу НКВД СССР от 30.07.1937 № 00447". nkvd.memo.ru. 2020-07-04 tarixində . İstifadə tarixi: 9 noyabr 2017.
11. "СТАЛИНСКИЙ ПЛАН ПО УНИЧТОЖЕНИЮ НАРОДА: Подготовка и реализация приказа НКВД № 00447 «Об операции по репрессированию бывших кулаков, уголовников и других антисоветских элементов»". www.alexanderyakovlev.org. 2017-08-13 tarixində . İstifadə tarixi: 9 noyabr 2017.
12. "Справочник по истории Коммунистической партии и Советского Союза 1898 - 1991". www.knowbysight.info. 2017-03-05 tarixində . İstifadə tarixi: 9 noyabr 2017.
13. . stalin.memo.ru. 2017-09-21 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 noyabr 2017.
14. "Реабилитация как это было 1953-1956". litresp.ru. 2017-12-11 tarixində . İstifadə tarixi: 9 noyabr 2017.
15. "Большой террор в Азербайджане". www.ourbaku.com. 2021-12-05 tarixində . İstifadə tarixi: 9 noyabr 2017.
16. . www.azerbaijan.az. 2017-11-06 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 noyabr 2017.
17. "Salyan müasir şəhərə çevrilir". www.anl.az. 2021-12-03 tarixində . İstifadə tarixi: 9 noyabr 2017.

Xarici keçidlər

• Шатуновская О. Г. Об ушедшем веке. Рассказывает Ольга Шатуновская