Yulbars xan (uyğ. يۇلبارس خان, uyğ. يۇلۋاس خان (يولبارس خان), çin. 堯樂博斯 pinyin: Yáolèbósī və yaxud çin. 堯樂博士, pinyin: Yáolèbóshì; 13 avqust 1889 – 27 iyul 1971) — ikinci adı Jingfu (景福), çinli, uyğur hərbi lideri, Kumul üsyanının liderlərindən biri. O, həmçinin Kumul xanlığının baş vəziri olmuşdu. Əvvəlcə Kumul xanı Məhəmməd xanın, daha sonra oğlu Şah Maqsud xana xidmət etmişdir. O, Çin vətəndaş müharibəsi dövründə uyğur hərbi dəstələrinin başçısı və Homindan generalı idi. 1951-ci ilə qədər Çin kommunistləri ilə döyüşmüşdür. Ardından mühacirət hökümətinin yerləşdiyi Tayvana getmişdir. burada Çan Kayşi tərəfindən nominal Sincan valisi vəzifəsinə təyin edilmişdir. 1971-ci ömrünün sonuna qədər burada yaşamışdır.
Yulbars Xan | |
---|---|
Sincan valisi (Tayvandakı sürgündə olan Çin Respublikası tərəfindən təyin edilib) | |
Vəzifədədir | |
1951-1971-ci ildən (ləqəbi: Haminin (Kumul) "Pələng şahzadəsi") | |
Əvvəlki | Burhan Şəhidi |
Kumul xanlığının baş vəziri (12 Bəy Şurasının rəhbəri) | |
1922 – 1930 | |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Yengisar, Sin İmperiyası |
Vəfat tarixi | (81 yaşında) |
Vəfat yeri | Taybey, Tayvan |
Partiya | Homindan |
Fəaliyyəti | qazı, siyasətçi |
Uşaqları | oğlanları: Yaqub Bəy Niyas |
Dini | islam |
Hərbi xidmət | |
Xidmət illəri | 1944-1971 |
Mənsubiyyəti | |
Qoşun növü | Çinin Milli İnqilab ordusu |
Döyüşlər | Çin vətəndaş müharibəsi * Kumul üsyanı * İli üsyanı * Yivu döyüşü * Kuomintanq İslam qiyamı |
Rütbəsi | general |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Yulbars xan 1889-cu il avqustun 13-də Kumul xanlığının Yengisar qəsəbəsində anadan olmuşdur. O, kasıb ailədə anadan olmuş, erkən yaşda yetim qalmışdır. Ancaq böyük bacısının evliliyi sayəsində Kumul xanın sarayında xidmətə qəbul olunmuşdur. Bacarıq və qabiliyyəti sayəsində Kumul xanlığının baş vəziri vəzifəsinə qədər gəlmişdir. O, xanlıqda idarəetmənin ən yüksək pilləsi olan 12 Bəy Şurasının rəhbəri olmuşdur.
Yulbars Xan həmçinin əvvəlcə Kumul xanı Məhəmməd xanın, daha sonra oğlu Şah Maqsud xanın şəxsi mühafizə xidmətinə rəhbərlik etmişdir.
Yulbars Xan məhkəmədə müşavir vəzifəsində də çalışmışdı.
Kumul üsyanında iştirak
1928-ci ildə Sincana yeni qubernator təyin edilmiş Şin Şurzen əvvəlki vali Yanq Zenqxdən fərqli siyasət yeridirdi. O, bölgəni çinliləşdirmək və mərkəzi hökumət olan Homindan ilə əlaqələri gücləndirmək yolunu tutmuşdu. Türkistanla ənənəvi ticarət azaldıldı və bu da yerli əhalinin heyvandarlıq məhsulları bazarının əhəmiyyətli dərəcədə daralmasına və sənaye mallarının qiymətinin əhəmiyyətli dərəcədə artmasına səbəb oldu..
1930-cu ildə Şuzen Şah Maqsud xanın ölümündən sonra xanlığı ləğv etdi və onu Hami, İe və Yivu adlı üç əyalətə böldü. Ləğv edilmiş xanlığın ərazisində yeni vergilər tətbiq edildi və çinli idarəedicilər təyin edildi. Vergi toplayanlar, nəzarətin olmamasından istifadə edərək, rəsmi vergilərlə yanaşı, kəndliləri tamamilə müflis etməyə çatdıran qeyri-qanuni pul tələb etməyə başladılar. Yanq Zenqxinq dövründə buraya gətirilən qoşunlar, təchizatın zəif təmin edilməsi səbəbindən yerli əhalini qarət edərək özlərini təmin etməyə başladılar. Qansu qaçqınlarına yerli uyğur kəndlilərinin hesabına torpaq ayrıldı. Şuzen Qansudan olan yaxın qohumlarını, yerlilərini vəzifələ təyin etməsi rüşvətxorluq və sui istifadə hallarının artmasına səbəb olmuşdu. Həm xanlığın ləğvi həm də bütün bunlar Çin əleyhinə, panislamçı və pantürkist şüarlar altında baş verən yaxınlaşan üsyanda əhalinin geniş təbəqələrinin - yerli aristokratların, müsəlman ruhanilərin, tacirlərin, sənətkarların və kəndlilərin iştirak etməsinə gətirib çıxardı. Yulbars Xan da üsyanın əsas rəhbərlərindən oldu. O, xidmət etdiyi Kumul xanlarına sadiq qalaraq, Şah Maqsud xanın ikinci oğlu Nasiri varis kimi taxta qaytarmağa çalışdı.
Üsyanın başlanması və gedişi
1931-ci il fevralın 20-də Yulbars Xan Niyazi Xoca ilə birlikdə Sincanda müxtəlif xalqların iştirak etdiyi Çin hökumətinə qarşı üsyan qaldırdı. Bu silahlı çıxış Kumul üsyanı adını aldı və 1934-cü ilə qədər davam etdi. Niyazi Xoca və Yulbars Xan hueylərin rəhbəri Ma Çonqa ümumi qoşunlara rəhbərlik etməyi təklif etdi. Lakin onlar Çonqun Homindan ilə gizli bir müqavilə bağladığından məlumatsız idilər. Bu müqaviləyə görə zəfər əldə ediləcəyi təqdirdə Çonq Sincan valisi olaraq tanınacaqdı. Homindanın Ma Çonqu dəstəkləməsinin səbəbi isə qubernator Şuzenin SSRİ ilə gizli müqavilələr imzalaması idi.
1933-cü ildə Şin Şuzen Şen Şitsai tərəfindən devrildi və bundan qısa müddət sonra Sincanda üç qüvvə arasında müharibə gedirdi:
- Silahlanmış Rusiya Ağ mühacirətinin nümayəndələrinə güvənən Şen Şitsai və eyni zamanda paradoksal olaraq, o SSRİ tərəfindən dəstək alırdı.
- Uyğurlara xəyanət edən Ma təxəllüslü hueylərin hərbi başçıları. Onlarda Homindan tərəfindən dəstəklənirdi.
- Və nəhayət, iki cəbhədə vuruşan heç kəsə tabe olmayan, Sincanı müstəqil görmək istəyən uyğur üsyançıları.
1933-cü il iyunun 4-də Niyazi Xoca Urumçiyə yeni təyin olunmuş Sovet Baş Konsulu Qareqin Apresovun vasitəçiliyi ilə Jimsarda Şen Şitsai ilə barışıq sazişi bağladı və uyğur qoşunlarını general Ma Çunqa qarşı çevirməyə razılaşdı. Çinlilər tərəfindən onsuz da itirilmiş və müxtəlif üsyançı qüvvələr arasında qanlı hakimiyyət uğrunda mübarizənin getdiyi Cənubi Sincan (Qaşqar və ya Tarim hövzəsi) üzərində nəzarətin uyğurlara verilməsi önəmli əhəmiyyət daşımırdı. Əsas məqsəd həmin vaxt Ma Çunqun qüvvələrinin işğalı altında olan Turfan hövzəsi və Kumul bölgəsi üzərində nəzarəti ələ almaq idi.
Razılaşmaya əsasən Tenri Dağlarının cənubundakı bütün ərazilər Sincan əyalətinin içərisində "muxtar status" almışdı. Çinlilər Tengri dağından keçməməyə dair söz vermişdilər. Yulbars Xan bu razılaşmada Niyazi Xocanı dəstəkləmədi. O, onu Homindanın 36-cı Diviziyasının Təchizat Şöbəsinin rəisi təyin edən Ma Çunqun müttəfiqi olaraq qaldı. 1934-cü ilin yayında Ma Çunq Cənubi Sincan tərəfə çəkildikdən və 7 iyul 1934-cü ildə Sovet ərazisinə girdikdən sonra Yulbars Xan Şen Şitsai ilə barışıq müqaviləsi bağlamağı bacardı. O, Kumulda uyğur alayının komandiri olaraq qaldı və ona yüksək vəzifə verildi. Yulbars Xan Sincan İl Hökümətində Yenidənqurma İşləri üzrə Komissar təyin olundu.
1937-ci ilin may ayında 6-cı Uyğur Diviziyası və 36-cı Dunqan Diviziyası Cənubi Sincanda Sincan Əyalət Hökumətinə qarşı üsyan qaldırdıqdan sonra Qaşqardakı üsyançılar Yulbars Xana Sincan ilə Çin arasındakı əlaqəni Kumuldakı bazadan kəsmək üçün müraciət etdilər.
1937-ci ilin yayında Sovet hərbi dəstəyi ilə (5000 SSRİ müdaxilə qoşunları, təyyarələr və tanklar BT-7 daxil idi) Çen Çitsai tərəfindən üsyanın yatırıldı. Müxtəlif qüvvələrin arasında qalan Yulbars Xan sonunda, 1937-ci ildə Homindan ilə barışmağa qərar verdi. O, Şen Şitsainin hərbi birliklərinin əlindən Nankinə qaçdı.
Kumuldan mühacirəti və ölümü
O, 1946-cı ildə Kumula döndü. 1949-cu ildə uyğur dəstələrinin başında doğma torpaqlarına müdaxilə etmiş kommunistlərin Xalq Azadlıq Ordusuna qarşı döyüşdü. Yivu döyüşünün iştirakçısı olmuşdur. 1951-ci ilə qədər tərəfdarlarının əksəriyyəti tərəfindən tərk edilərək, Uyğurustanda gizləndi. Əvvəl Tibetə, ordan Kəlküttəyə qaça bildi. Tibetdə adamları Dalay Lamanın qüvvələrinin hücumuna məruz qaldı. Kəlküttədən gəmi ilə Homindan tərəfindən idarə olunan Tayvana üzdü. Taybeydə Çan Kayşi ilə göşdü. Çan Kayşi onu nominal Sincan valisi vəzifəsinə təyin etdi. Ömrünün sonunadək burda yaşadı.
Yulbars Xan, Sincanı Çin Respublikasının bir hissəsi olaraq hesab edən Çan Kayşi və Homindanın tərəfinə keçdiyinə görə Məhəmməd Əmin Buğra və İsa Yusif Alptəkin kimi Şərqi Türkistan İstiqlaliyyət hərəkatının görkəmli uyğur xadimləri tərəfindən xain elan edilmişdi.
Yulbars Xan 1969-cu ildə xatirələrini (çin. 堯樂博士回憶錄 pinyin Yáolè bóshì huíyìlù) nəşr etdirdi.
1971-ci il iyulun 27 də Taybeydə vəfat etmişdir.
İstinadlar
- Sven Anders Hedin. The Silk road. E. P. Dutton & company, inc. 1938. 1, 214. 2021-05-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-06-28.
- Kate James. Women of the Gobi: Journeys on the Silk Road. North Melbourne Victoria: Pluto Press Australia. 2006. səh. 178. ISBN . İstifadə tarixi: 2010-06-28.
- Andrew D. W. Forbes. Warlords and Muslims in Chinese Central Asia: a political history of Republican Sinkiang 1911-1949. Cambridge, England: CUP Archive. 1986. səh. 254. ISBN . 2020-08-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-06-28.
- "黑戈壁,没有故事!(4)_乔戈里的大鸟_新浪博客". 2012-10-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-02-12.
- Sven Anders Hedin. The Silk road. E. P. Dutton & company, inc. 1938. 1, 214.
- Christian Tyler. Wild West China: the taming of Xinjiang. New Brunswick, New Jersey: Rutgers University Press. 2004. 98. ISBN .
- Edward H. Kaplan; Donald W. Whisenhunt; Henry G. Schwarz. Opuscula Altaica: essays presented in honor of Henry Schwarz. Western Washington. 1994. səh. 127. ISBN . İstifadə tarixi: 2010-06-28.
- Усов В.Н. Советская разведка в Китае: 30-е годы XX века. — М., Тов-во науч. изд. КМК, 2007. — — c. 356
- Alexandra Allen. Travelling ladies. Jupiter. 1980. səh. 213. ISBN . 2021-05-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-06-28.
- James A. Millward. Eurasian crossroads: a history of Xinjiang. Columbia University Press. 2007. səh. 191. ISBN . 2023-07-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-06-28.
- "Arxivlənmiş surət". 2012-10-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-02-12.
- Christian Tyler. Wild West China: the taming of Xinjiang. New Brunswick, New Jersey: Rutgers University Press. 2004. səh. 98. ISBN . 2022-05-20 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-06-28.
- Andrew D. W. Forbes. Warlords and Muslims in Chinese Central Asia: a political history of Republican Sinkiang 1911-1949. Cambridge, England: CUP Archive. 1986. səh. 225. ISBN . 2021-04-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-06-28.
- Page 52, Ismail, Mohammed Sa'id, and Mohammed Aziz Ismail. Moslems in the Soviet Union and China 2020-08-01 at the Wayback Machine. Translated by U.S. Government, Joint Publications Service. Tehran, Iran: Privately printed pamphlet, published as vol. 1, 1960 (Hejira 1380); translation printed in Washington: JPRS 3936, September 19, 1960. Linda Benson. The Ili Rebellion: The Moslem Challenge to Chinese Authority in Xinjiang, 1944-1949. M.E. Sharpe. 1990. 246–. ISBN . 2021-05-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-02-13.Linda Benson; Ingvar Svanberg. China's Last Nomads: The History and Culture of China's Kazaks. M.E. Sharpe. 11 March 1998. 231–. ISBN . 18 May 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 13 February 2021.
- Andrew D. W. Forbes. Warlords and Muslims in Chinese Central Asia: a political history of Republican Sinkiang 1911-1949. Cambridge, England: CUP Archive. 1986. səh. 279. ISBN . 2021-04-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-06-28.
- Ondřej Klimeš. Struggle by the Pen: The Uyghur Discourse of Nation and National Interest, c.1900-1949. BRILL. 8 January 2015. 20–. ISBN . 27 February 2020 tarixində . İstifadə tarixi: 13 February 2021.
Xarici keçidlər
- Sovet ittifaqının Sincana müdaxiləsi (1911-1949), Mark Dikensin təqdimatında (ing.)
- Bioqrafik məlumatlar[ölü keçid] "Sincan üsyanı haqqında" (çin.)
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Yulbars xan uyg يۇلبارس خان uyg يۇلۋاس خان يولبارس خان cin 堯樂博斯 pinyin Yaolebosi ve yaxud cin 堯樂博士 pinyin Yaoleboshi 13 avqust 1889 27 iyul 1971 ikinci adi Jingfu 景福 cinli uygur herbi lideri Kumul usyaninin liderlerinden biri O hemcinin Kumul xanliginin bas veziri olmusdu Evvelce Kumul xani Mehemmed xanin daha sonra oglu Sah Maqsud xana xidmet etmisdir O Cin vetendas muharibesi dovrunde uygur herbi destelerinin bascisi ve Homindan generali idi 1951 ci ile qeder Cin kommunistleri ile doyusmusdur Ardindan muhaciret hokumetinin yerlesdiyi Tayvana getmisdir burada Can Kaysi terefinden nominal Sincan valisi vezifesine teyin edilmisdir 1971 ci omrunun sonuna qeder burada yasamisdir Yulbars XanSincan valisi Tayvandaki surgunde olan Cin Respublikasi terefinden teyin edilib Vezifededir1951 1971 ci ilden leqebi Haminin Kumul Peleng sahzadesi EvvelkiBurhan SehidiKumul xanliginin bas veziri 12 Bey Surasinin rehberi 1922 1930Sexsi melumatlarDogum tarixi 13 avqust 1889Dogum yeri Yengisar Sin ImperiyasiVefat tarixi 27 iyul 1971 81 yasinda Vefat yeri Taybey TayvanPartiya HomindanFealiyyeti qazi siyasetciUsaqlari oglanlari Yaqub Bey NiyasDini islamHerbi xidmetXidmet illeri 1944 1971MensubiyyetiQosun novu Cinin Milli Inqilab ordusuDoyusler Cin vetendas muharibesi Kumul usyani Ili usyani Yivu doyusu Kuomintanq Islam qiyamiRutbesi general Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiYulbars xan 1889 cu il avqustun 13 de Kumul xanliginin Yengisar qesebesinde anadan olmusdur O kasib ailede anadan olmus erken yasda yetim qalmisdir Ancaq boyuk bacisinin evliliyi sayesinde Kumul xanin sarayinda xidmete qebul olunmusdur Bacariq ve qabiliyyeti sayesinde Kumul xanliginin bas veziri vezifesine qeder gelmisdir O xanliqda idareetmenin en yuksek pillesi olan 12 Bey Surasinin rehberi olmusdur Yulbars Xan hemcinin evvelce Kumul xani Mehemmed xanin daha sonra oglu Sah Maqsud xanin sexsi muhafize xidmetine rehberlik etmisdir Yulbars Xan mehkemede musavir vezifesinde de calismisdi Kumul usyaninda istirak1928 ci ilde Sincana yeni qubernator teyin edilmis Sin Surzen evvelki vali Yanq Zenqxden ferqli siyaset yeridirdi O bolgeni cinlilesdirmek ve merkezi hokumet olan Homindan ile elaqeleri guclendirmek yolunu tutmusdu Turkistanla enenevi ticaret azaldildi ve bu da yerli ehalinin heyvandarliq mehsullari bazarinin ehemiyyetli derecede daralmasina ve senaye mallarinin qiymetinin ehemiyyetli derecede artmasina sebeb oldu 1930 cu ilde Suzen Sah Maqsud xanin olumunden sonra xanligi legv etdi ve onu Hami Ie ve Yivu adli uc eyalete boldu Legv edilmis xanligin erazisinde yeni vergiler tetbiq edildi ve cinli idareediciler teyin edildi Vergi toplayanlar nezaretin olmamasindan istifade ederek resmi vergilerle yanasi kendlileri tamamile muflis etmeye catdiran qeyri qanuni pul teleb etmeye basladilar Yanq Zenqxinq dovrunde buraya getirilen qosunlar techizatin zeif temin edilmesi sebebinden yerli ehalini qaret ederek ozlerini temin etmeye basladilar Qansu qacqinlarina yerli uygur kendlilerinin hesabina torpaq ayrildi Suzen Qansudan olan yaxin qohumlarini yerlilerini vezifele teyin etmesi rusvetxorluq ve sui istifade hallarinin artmasina sebeb olmusdu Hem xanligin legvi hem de butun bunlar Cin eleyhine panislamci ve panturkist suarlar altinda bas veren yaxinlasan usyanda ehalinin genis tebeqelerinin yerli aristokratlarin muselman ruhanilerin tacirlerin senetkarlarin ve kendlilerin istirak etmesine getirib cixardi Yulbars Xan da usyanin esas rehberlerinden oldu O xidmet etdiyi Kumul xanlarina sadiq qalaraq Sah Maqsud xanin ikinci oglu Nasiri varis kimi taxta qaytarmaga calisdi Usyanin baslanmasi ve gedisi 1931 ci il fevralin 20 de Yulbars Xan Niyazi Xoca ile birlikde Sincanda muxtelif xalqlarin istirak etdiyi Cin hokumetine qarsi usyan qaldirdi Bu silahli cixis Kumul usyani adini aldi ve 1934 cu ile qeder davam etdi Niyazi Xoca ve Yulbars Xan hueylerin rehberi Ma Conqa umumi qosunlara rehberlik etmeyi teklif etdi Lakin onlar Conqun Homindan ile gizli bir muqavile bagladigindan melumatsiz idiler Bu muqavileye gore zefer elde edileceyi teqdirde Conq Sincan valisi olaraq taninacaqdi Homindanin Ma Conqu desteklemesinin sebebi ise qubernator Suzenin SSRI ile gizli muqavileler imzalamasi idi 1933 cu ilde Sin Suzen Sen Sitsai terefinden devrildi ve bundan qisa muddet sonra Sincanda uc quvve arasinda muharibe gedirdi Silahlanmis Rusiya Ag muhaciretinin numayendelerine guvenen Sen Sitsai ve eyni zamanda paradoksal olaraq o SSRI terefinden destek alirdi Uygurlara xeyanet eden Ma texelluslu hueylerin herbi bascilari Onlarda Homindan terefinden desteklenirdi Ve nehayet iki cebhede vurusan hec kese tabe olmayan Sincani musteqil gormek isteyen uygur usyancilari 1933 cu il iyunun 4 de Niyazi Xoca Urumciye yeni teyin olunmus Sovet Bas Konsulu Qareqin Apresovun vasiteciliyi ile Jimsarda Sen Sitsai ile barisiq sazisi bagladi ve uygur qosunlarini general Ma Cunqa qarsi cevirmeye razilasdi Cinliler terefinden onsuz da itirilmis ve muxtelif usyanci quvveler arasinda qanli hakimiyyet ugrunda mubarizenin getdiyi Cenubi Sincan Qasqar ve ya Tarim hovzesi uzerinde nezaretin uygurlara verilmesi onemli ehemiyyet dasimirdi Esas meqsed hemin vaxt Ma Cunqun quvvelerinin isgali altinda olan Turfan hovzesi ve Kumul bolgesi uzerinde nezareti ele almaq idi Razilasmaya esasen Tenri Daglarinin cenubundaki butun eraziler Sincan eyaletinin icerisinde muxtar status almisdi Cinliler Tengri dagindan kecmemeye dair soz vermisdiler Yulbars Xan bu razilasmada Niyazi Xocani desteklemedi O onu Homindanin 36 ci Diviziyasinin Techizat Sobesinin reisi teyin eden Ma Cunqun muttefiqi olaraq qaldi 1934 cu ilin yayinda Ma Cunq Cenubi Sincan terefe cekildikden ve 7 iyul 1934 cu ilde Sovet erazisine girdikden sonra Yulbars Xan Sen Sitsai ile barisiq muqavilesi baglamagi bacardi O Kumulda uygur alayinin komandiri olaraq qaldi ve ona yuksek vezife verildi Yulbars Xan Sincan Il Hokumetinde Yenidenqurma Isleri uzre Komissar teyin olundu 1937 ci ilin may ayinda 6 ci Uygur Diviziyasi ve 36 ci Dunqan Diviziyasi Cenubi Sincanda Sincan Eyalet Hokumetine qarsi usyan qaldirdiqdan sonra Qasqardaki usyancilar Yulbars Xana Sincan ile Cin arasindaki elaqeni Kumuldaki bazadan kesmek ucun muraciet etdiler 1937 ci ilin yayinda Sovet herbi desteyi ile 5000 SSRI mudaxile qosunlari teyyareler ve tanklar BT 7 daxil idi Cen Citsai terefinden usyanin yatirildi Muxtelif quvvelerin arasinda qalan Yulbars Xan sonunda 1937 ci ilde Homindan ile barismaga qerar verdi O Sen Sitsainin herbi birliklerinin elinden Nankine qacdi Kumuldan muhacireti ve olumuO 1946 ci ilde Kumula dondu 1949 cu ilde uygur destelerinin basinda dogma torpaqlarina mudaxile etmis kommunistlerin Xalq Azadliq Ordusuna qarsi doyusdu Yivu doyusunun istirakcisi olmusdur 1951 ci ile qeder terefdarlarinin ekseriyyeti terefinden terk edilerek Uygurustanda gizlendi Evvel Tibete ordan Kelkutteye qaca bildi Tibetde adamlari Dalay Lamanin quvvelerinin hucumuna meruz qaldi Kelkutteden gemi ile Homindan terefinden idare olunan Tayvana uzdu Taybeyde Can Kaysi ile gosdu Can Kaysi onu nominal Sincan valisi vezifesine teyin etdi Omrunun sonunadek burda yasadi Yulbars Xan Sincani Cin Respublikasinin bir hissesi olaraq hesab eden Can Kaysi ve Homindanin terefine kecdiyine gore Mehemmed Emin Bugra ve Isa Yusif Alptekin kimi Serqi Turkistan Istiqlaliyyet herekatinin gorkemli uygur xadimleri terefinden xain elan edilmisdi Yulbars Xan 1969 cu ilde xatirelerini cin 堯樂博士回憶錄 pinyin Yaole boshi huiyilu nesr etdirdi 1971 ci il iyulun 27 de Taybeyde vefat etmisdir IstinadlarSven Anders Hedin The Silk road E P Dutton amp company inc 1938 1 214 2021 05 18 tarixinde Istifade tarixi 2010 06 28 Kate James Women of the Gobi Journeys on the Silk Road North Melbourne Victoria Pluto Press Australia 2006 seh 178 ISBN 1 86403 329 0 Istifade tarixi 2010 06 28 Andrew D W Forbes Warlords and Muslims in Chinese Central Asia a political history of Republican Sinkiang 1911 1949 Cambridge England CUP Archive 1986 seh 254 ISBN 0 521 25514 7 2020 08 24 tarixinde Istifade tarixi 2010 06 28 黑戈壁 没有故事 4 乔戈里的大鸟 新浪博客 2012 10 11 tarixinde Istifade tarixi 2021 02 12 Sven Anders Hedin The Silk road E P Dutton amp company inc 1938 1 214 Christian Tyler Wild West China the taming of Xinjiang New Brunswick New Jersey Rutgers University Press 2004 98 ISBN 0 8135 3533 6 Edward H Kaplan Donald W Whisenhunt Henry G Schwarz Opuscula Altaica essays presented in honor of Henry Schwarz Western Washington 1994 seh 127 ISBN 0 914584 19 7 Istifade tarixi 2010 06 28 Usov V N Sovetskaya razvedka v Kitae 30 e gody XX veka M Tov vo nauch izd KMK 2007 ISBN 978 5 87317 367 9 c 356 Alexandra Allen Travelling ladies Jupiter 1980 seh 213 ISBN 9780906379165 2021 05 18 tarixinde Istifade tarixi 2010 06 28 James A Millward Eurasian crossroads a history of Xinjiang Columbia University Press 2007 seh 191 ISBN 978 0 231 13924 3 2023 07 25 tarixinde Istifade tarixi 2010 06 28 Arxivlenmis suret 2012 10 11 tarixinde Istifade tarixi 2021 02 12 Christian Tyler Wild West China the taming of Xinjiang New Brunswick New Jersey Rutgers University Press 2004 seh 98 ISBN 0 8135 3533 6 2022 05 20 tarixinde Istifade tarixi 2010 06 28 Andrew D W Forbes Warlords and Muslims in Chinese Central Asia a political history of Republican Sinkiang 1911 1949 Cambridge England CUP Archive 1986 seh 225 ISBN 0 521 25514 7 2021 04 11 tarixinde Istifade tarixi 2010 06 28 Page 52 Ismail Mohammed Sa id and Mohammed Aziz Ismail Moslems in the Soviet Union and China 2020 08 01 at the Wayback Machine Translated by U S Government Joint Publications Service Tehran Iran Privately printed pamphlet published as vol 1 1960 Hejira 1380 translation printed in Washington JPRS 3936 September 19 1960 Linda Benson The Ili Rebellion The Moslem Challenge to Chinese Authority in Xinjiang 1944 1949 M E Sharpe 1990 246 ISBN 978 0 87332 509 7 2021 05 18 tarixinde Istifade tarixi 2021 02 13 Linda Benson Ingvar Svanberg China s Last Nomads The History and Culture of China s Kazaks M E Sharpe 11 March 1998 231 ISBN 978 0 7656 4059 8 18 May 2021 tarixinde Istifade tarixi 13 February 2021 Andrew D W Forbes Warlords and Muslims in Chinese Central Asia a political history of Republican Sinkiang 1911 1949 Cambridge England CUP Archive 1986 seh 279 ISBN 0 521 25514 7 2021 04 11 tarixinde Istifade tarixi 2010 06 28 Ondrej Klimes Struggle by the Pen The Uyghur Discourse of Nation and National Interest c 1900 1949 BRILL 8 January 2015 20 ISBN 978 90 04 28809 6 27 February 2020 tarixinde Istifade tarixi 13 February 2021 Xarici kecidlerSovet ittifaqinin Sincana mudaxilesi 1911 1949 Mark Dikensin teqdimatinda ing Bioqrafik melumatlar olu kecid Sincan usyani haqqinda cin Hemcinin baxKumul xanligi Kumul usyani Niyazi Xoca Serqi Turkistan Istiqlaliyyet herekati