Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kumul xanlığı — (uyğ. قۇمۇل خانلىقى) Hamian çökəkliyində yerləşən feodal türk dövləti (Monqolustanın Xoşun ərazisi daxil). Kumul xanları Çağatay ulusu xanlarının birbaşa nəslindən idilər. 1696-cı ildə Sin dövlətinin asıllığını qəbul etmişdilər. 1930-cu ildə Çin Respublikasının Sintszyan vilayətinin qubernatoru Tsin Şujen tərəfindən ləğv edilmişdir. Müsir dövrdə xanlıq indiki Sincanın Hami vilayətinin ərazisini əhatə edirdi.
| Sin imperiyasından yarımasılı (1696-1912) Çin Respublikasından yarımasılı (1912-1930) | |||
| Kumul xanlığı | |||
|---|---|---|---|
| Kumul xanlığı | |||
| |||
 | |||
| | |||
| Dilləri | Cığatay dili | ||
| Rəsmi dilləri | uyğur | ||
| Dövlət dini | İslam | ||
| Əhalisi | uyğurlar | ||
| İdarəetmə forması | monarxiya | ||
Tarixi
Yaranması
Min İmparatorluğu turfanlar və Min arasındakı qarşıdurmada böyük rol oynayan Kumul Xanlığı ilə (başqa adı Kara-Del) xərac vernə səviyyəsində münasibətlər qurmuşdu. Xanlıq Minə xərac verirdi. Səid Babanın xan olduğu vaxt Kumul Xanlığı 1646-cı ildə Sin sülaləsinin Min sülaləsinə qarşı üsyanı zamanı Min sülaləsi dəstəkləyən çinli müsəlmanlara kömək göstərirdi. Min tərəfdarlarının məğlubiyyətindən və Kumul şahzadəsi Turumtainin döyüşlərdə Sin qoşunu tərəfindən öldürüldüyündən sonra Kumul xanlığı Sin sülaləsinin hakimiyyətini qəbul etdi.
1647-ci ildən başlayaraq Kumul xanları Sin sülaləsinə tabe oldular və xərac verməyə başladılar. 1696-cı ildə Oryat-Mancur müharibəsi zamanı Min sülaləsinin vassalı kimi müharibəyə quşulduğundan Abdulla bəyə "Yasak Tarxan" titulu verildi.
Xanlıq Min sülaləsi uğrunda Cunqarlarla vuruşurdu. Sincan 1884-cü ildə Dunqan üsyanından sonra bir əyalətə çevrildikdə də Kumul vassal xanlıq olmağa davam edirdi..
İdarə olunması
Xanlar həmçinin Sin imperatorundan Qinvanq ("birinci dərəcəli şahzadə") titulunu da almışdılar. Xanlar Sin sarayından edam qərarları istisna olmaqla, geniş səlahiyyətlər əldə etmişdilər. Edam qərarını yalnız Kumulda oturan çinli məmuru verə bilərdi. Xanlar rəsmi olaraq Çin imperatorunun vassalı idi və hər altı ildən bir imperatora şəxsən qulluq etmək üçün Pekinə getməli idilər.
Xanlıq Kumul knyazlığı olaraq da bilinirdi. Çinlilər isə onu Hami adlandırırdılar. Xanlar İmperator sarayı və Çin məmurları ilə dostluq münasibəti saxlayırdılar.
Məhəmməd Xan və onun xələfi olan Şah Maqsud təbələri üzərinə ağır vergilər qoyur və məcburi əməyə cəlb edirdilər. Bu da 1907-ci və 1912-ci illərdə onların hakimiyyətinə qarşı iki üsyana gətirib çıxarmışdı.
Xana dövlətin idarə edilməsində vəzir kömək edirdi. Son xan Şah Maqsud Hami knyazı Yulbars Xanı baş vəzir təyin etmişdi..
Xanlığın ləğvi
Xan Urumçidə olan Sincan hökumətinə xərac verirdi.. Sincanda oturan Sin valisi Yanq Zenqxin ruhən monarxist idi və xanlığın işlərinə qarışmırdı. Buna görə də Xan Şah Maqsudla mehriban münasibətlər saxlayırdı. Uyğurları üsyan etməkdən çəkindirən xanlığın mövcudluğu idi. Belə ki, xanlıq hökuməti özlüyündə onlarla eyni milliyyətə və dinə malik idi. Xanlığın ləğvi isə qanlı üsyana gətirib çıxardı.. 1930-cu ildə Xan Şah Maqsudun ölümündən sonra Jin Şuren xanlığı Hami, İe və Yivu inzibati bölgəsi olmaqla, üç əyalətə böldü. Ləğv edilmiş xanlığın ərazisində yeni vergilər tətbiq edildi və çinli idarəedicilər təyin edildi. Vergi toplayanlar, nəzarətin olmamasından istifadə edərək, rəsmi vergilərlə yanaşı, kəndliləri tamamilə müflis etməyə çatdıran qeyri-qanuni pul tələb etməyə başladılar. Yanq Zenqxinq dövründə buraya gətirilən qoşunlar, təchizatın zəif təmin edilməsi səbəbindən yerli əhalini qarət edərək özlərini təmin etməyə başladılar. Qansu qaçqınlarına yerli uyğur kəndlilərinin hesabına torpaq ayrıldı. Həm xanlığın ləğvi həm də bütün bunlar Kumul üsyanına səbəb oldu və bu müddət ərzində Yulbars Xan Nasiri varis kimi taxta qaytarmağa çalışdı.. Üsyançılar əvvəl müvəfəqiyyət qazanıb Bəşirin oğlu Nasiri xan elan etsələrdə, məğlub oldular. Sonuncu xan Nasir isə həbs edilərək zindana atıldı. O, 1949-cu ildə həbsxanada öldü.
Kumul xanları
Kumul Xanlığını xan idarə edirdi. Onlar hakimiyyətə irsən yiyələnirdilər. Kumula rəhbərlik edən xanların siyahısı aşağıdakı kimidir:
| Xanlar | Adı | hakimiyyət illəri | haqqında məlumat |
|---|---|---|---|
| 1-ci xan | Abdulla Bəy 額貝都拉 é-bèi-dōu-lā | 1697－1709 | Xanlıqda hakimiyyətinin 36-cı ilində o, Birinci dərəcəli "Yasak Tarxan" titulunu aldı. Xanlıqda hakimiyyətinin 48-ci ilində ölmüşdür. |
| 2-ci xan | 郭帕 guō-pà, Qapur Bəy | 1709－1711 | Abdulla Bəyin böyük oğlu. Xanlıqda hakimiyyətinin 48-ci ilində Birinci dərəcəli "Yasak Tarxan" titulu unvanına layiq görüldü. Xan hakimiyyətinin əllinci ilində vəfat etmişdir. |
| 3-cü xan | Emin 額敏 É-mǐn | 1711－1740 | Qapur bəyin böyük oğlu. Xanlıqda hakimiyyətinin 50-ci ilində Birinci dərəcəli "Yasak Tarxan" titulu unvanına layiq görüldü. Yonqzenqin hakimiyyətinin beşinci ilində Zenqquo Qonq (鎮國公) (Dövləti qoruyan hersoq) vəzifəsinə yüksəldi; Yonqzenqin hakimiyyətinin 7-ci ilində Quşan Beizi (固山 貝 子) (Bayraq Şahzadəsi) vəzifəsinə yüksəldi. Qianlunun hakimiyyətinin 5-ci ilində isə vəfat etmişdir. |
| 4-cü xan | Yusif 玉素甫 Yù-sù-fǔ və yaxud Yusif 玉素卜yù sù bǔ | 1740－1767 | Eminin böyük oğlu. Qianlunun hakimiyyətinin beşinci ilində Jasaq Zenqo Qonq rütbəsini miras aldı. Qianlunun hakimiyyətinin 10-cu ilində Quşan Beiziyə yüksəldi. Qianlunun hökmranlığının 23-cü ilində Beile Pinji (貝勒 品級) titulu aldı. Qianlunun hökmranlığının 24-cü ilində ona Duoluo Beile (多羅貝勒), Junvanq Pinji (郡王 品級) titulu verildi. 31-ci ilinin 12-ci ayında (1767-ci il yanvar) ölmüşdür. |
| 5-ci xan | İsaq 伊薩克 yī-sà-kè | 1767－1780 | Yusifin ikinci oğlu. Qianlunun hökmranlığının 32-ci ilində Junvanq Pinji Jasaq Duoluo Beil titulunu miras aldı. Hakimiyyətinin 45-ci ilində vəfat etmişdir. |
| 6-cı xan | 額爾德錫爾 é-Ěr-dé-xī-ěr | 1780－1813 | İsaqın böyük oğlu. Qianlunun hakimiyyətinin 45-ci ilində Junvanq Pinji Jasaq Duoluo Beil titulunu miras aldı. 48-ci ildə imperator əmri ilə ona daimi varislik verildi (bütün nəsilləri avtomatik olaraq titulunu miras alacaqdı). İmperator Jiaqinqin hakimiyyətinin 18-ci ilində öldü. |
| 7-ci xan | Bəşirr 博錫爾 bó-xī-ěr | 1813－1867 | é-Ěr-dé-xī-ěrin oğlu. Jiaqinqin 18-ci ilində hakimiyyəti miras aldı (atasının titulları ilə). Daoquanqın hökmranlığının 12-ci ilində Duoluo Junvanqa yüksəldi 多 羅 郡王. Xianfenqin hakimiyyətinin üçüncü ilində ona Qinvang 親王 rütbəsi verildi. Tonqzinin hakimiyyətinin beşinci ilində Dunqan üsyanı başladı, lakin o (Tsinə) sadiq qaldı. Tonqzinin hakimiyyətinin altıncı ilində, ölümündən sonra Hezhuo Qinvanq 和碩親王 tituluna layiq görüldü. |
| 8-ci xan | Məhəmməd 賣哈莫特 mài-hǎ-mò-tè | 1867－1882 | Bó-xī-ěrin oğlu. Tonqzinin hakimiyyətinin altıncı ilində Jasaq Hesuo Qinvanq titulunu miras aldı. Quanqxunun hakimiyyətinin yeddinci ilində öldü və titulunu alacaq varisi qalmamışdı. |
| 9-cu xan | Şah Maqsud 沙木胡索特 shā-mù-hú-suǒ-tè | 1882－1930 | Məhəmmədin qardaşı oğlu. Quanqxunun hakimiyyətinin səkkizinci ilində hakimiyyəti miras aldı. Çin Respublikasının dördüncü ilində Qinvanq olaraq maaşı ikiqat artırıldı. Çin Respublikasının 19-cu ilində altıncı ayın altıncı günü, xəstəlikdən vəfat etdi. |
| 10-cu xan | Nasir 聶滋爾 niè-zī-ěr | 1930－1934 | Şah Maqsudun ikinci oğlu. Çin Respublikasının 19-cu ilində, 9-cu ayın 13-də titullarını miras aldı. Çin Respublikasının 23-cü ilində öldü. In the 23rd year of the Republic he died. |
| 11-ci xan | Bəşir 伯錫爾 bó-xī-ěr | 1934－1949 | Nasirin böyük oğlu. Respublikanın 23-cü ilinin dördüncü ayında hakimiyyəti miras aldı. Lakin Kulum üsyanı da iştirak etdiyi zaman tutuldu və həbsxanaya göndərildi. 1951-ci ildə həbsxanada olarkən ölmüşdür. |
İstinadlar
- 达远, 黄. "试论清代哈密回旗". 新疆大学中亚文化研究所.
- Library of Congress. Orientalia Division. Arthur William Hummel (redaktor). Eminent Chinese of the Chʻing period (1644-1912) (reprint). Chʻeng Wen Publishing. 1943. səh. 263. 2023-07-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2011-05-08.
- Arthur William Hummel. Arthur William Hummel (redaktor). Eminent Chinese of the Ch'ing period (1644-1912). Che̓ng Wen Publishing House. 1972. səh. 263. 2023-07-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2011-05-08.
- Arthur William Hummel. Arthur William Hummel (redaktor). Eminent Chinese of the Ch'ing period: 1644-1912, Volumes 1. SMC publ. 1991. səh. 263. ISBN . 2023-07-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2011-05-08.
- James A. Millward. Eurasian crossroads: a history of Xinjiang. Columbia University Press. 2007. səh. 190. ISBN . 2023-07-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-06-28.
- Alexander Douglas Mitchell Carruthers; Jack Humphrey Miller. Unknown Mongolia: a record of travel and exploration in north-west Mongolia and Dzungaria, Volume 2. Lippincott. 1914. səh. 487. 2023-07-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-06-28.
- Carruthers Douglas. Unknown Mongoli: A Record of Travel and Exploration in North-West Mongolia and Dzungaria. BiblioBazaar, LLC. 2009. səh. 487. ISBN . 2023-07-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-06-28.
- Alexander Douglas Mitchell Carruthers; Jack Humphrey Miller. Unknown Mongolia: a record of travel and exploration in north-west Mongolia and Dzungaria, Volume 2. Lippincott. 1914. səh. 489. 2023-07-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-06-28.
- Alexander Mildred Cable; Francesca French. The Gobi desert. Hodder and Stoughton. 1944. səh. 134. 2023-07-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-06-28.
- Reginald Charles Francis Schomberg. Peaks and plains of central Asia. M. Hopkinson ltd. 1933. səh. 78. 2023-07-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-06-28.
- Royal Central Asian Society, Central Asian Society, London. Journal of the Royal Central Asian Society, Volume 21. Royal Central Asian Society. 1934. səh. 82. 2023-07-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-06-28.
- S. Frederick Starr. Xinjiang: China's Muslim borderland. M.E. Sharpe. 2004. səh. 74. ISBN . 2023-07-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-06-28.
- Kate James. Women of the Gobi: Journeys on the Silk Road. Pluto Press Australia. 2006. səh. 178. ISBN . 2023-07-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-06-28.
- Andrew D. W. Forbes. Warlords and Muslims in Chinese Central Asia: a political history of Republican Sinkiang 1911-1949. Cambridge, England: CUP Archive. 1986. səh. 247. ISBN . 2017-01-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-06-28.
- Andrew D. W. Forbes. Warlords and Muslims in Chinese Central Asia: a political history of Republican Sinkiang 1911-1949. Cambridge, England: CUP Archive. 1986. səh. 44. ISBN . 2023-07-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-06-28.
- Усов В. Н. Советская разведка в Китае: 30-е годы XX века. — М., Тов-во науч. изд. КМК, 2007. — — c. 357
- James A. Millward. Eurasian crossroads: a history of Xinjiang. Columbia University Press. 2007. səh. 191. ISBN . 2023-07-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-06-28.
- 《清史稿》卷二百十一 表五十一／藩部世表三
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kumul xanligi uyg قۇمۇل خانلىقى Hamian cokekliyinde yerlesen feodal turk dovleti Monqolustanin Xosun erazisi daxil Kumul xanlari Cagatay ulusu xanlarinin birbasa neslinden idiler 1696 ci ilde Sin dovletinin asilligini qebul etmisdiler 1930 cu ilde Cin Respublikasinin Sintszyan vilayetinin qubernatoru Tsin Sujen terefinden legv edilmisdir Musir dovrde xanliq indiki Sincanin Hami vilayetinin erazisini ehate edirdi Sin imperiyasindan yarimasili 1696 1912 Cin Respublikasindan yarimasili 1912 1930 Kumul xanligiKumul xanligiBayraq 1696 1930Dilleri Cigatay diliResmi dilleri uygurDovlet dini IslamEhalisi uygurlarIdareetme formasi monarxiyaTarixiYaranmasi Min Imparatorlugu turfanlar ve Min arasindaki qarsidurmada boyuk rol oynayan Kumul Xanligi ile basqa adi Kara Del xerac verne seviyyesinde munasibetler qurmusdu Xanliq Mine xerac verirdi Seid Babanin xan oldugu vaxt Kumul Xanligi 1646 ci ilde Sin sulalesinin Min sulalesine qarsi usyani zamani Min sulalesi destekleyen cinli muselmanlara komek gosterirdi Min terefdarlarinin meglubiyyetinden ve Kumul sahzadesi Turumtainin doyuslerde Sin qosunu terefinden oldurulduyunden sonra Kumul xanligi Sin sulalesinin hakimiyyetini qebul etdi 1647 ci ilden baslayaraq Kumul xanlari Sin sulalesine tabe oldular ve xerac vermeye basladilar 1696 ci ilde Oryat Mancur muharibesi zamani Min sulalesinin vassali kimi muharibeye qusuldugundan Abdulla beye Yasak Tarxan titulu verildi Xanliq Min sulalesi ugrunda Cunqarlarla vurusurdu Sincan 1884 cu ilde Dunqan usyanindan sonra bir eyalete cevrildikde de Kumul vassal xanliq olmaga davam edirdi Idare olunmasi Xanlar hemcinin Sin imperatorundan Qinvanq birinci dereceli sahzade titulunu da almisdilar Xanlar Sin sarayindan edam qerarlari istisna olmaqla genis selahiyyetler elde etmisdiler Edam qerarini yalniz Kumulda oturan cinli memuru vere bilerdi Xanlar resmi olaraq Cin imperatorunun vassali idi ve her alti ilden bir imperatora sexsen qulluq etmek ucun Pekine getmeli idiler Xanliq Kumul knyazligi olaraq da bilinirdi Cinliler ise onu Hami adlandirirdilar Xanlar Imperator sarayi ve Cin memurlari ile dostluq munasibeti saxlayirdilar Mehemmed Xan ve onun xelefi olan Sah Maqsud tebeleri uzerine agir vergiler qoyur ve mecburi emeye celb edirdiler Bu da 1907 ci ve 1912 ci illerde onlarin hakimiyyetine qarsi iki usyana getirib cixarmisdi Xana dovletin idare edilmesinde vezir komek edirdi Son xan Sah Maqsud Hami knyazi Yulbars Xani bas vezir teyin etmisdi Xanligin legvi Esas meqale Kumul usyani Xan Urumcide olan Sincan hokumetine xerac verirdi Sincanda oturan Sin valisi Yanq Zenqxin ruhen monarxist idi ve xanligin islerine qarismirdi Buna gore de Xan Sah Maqsudla mehriban munasibetler saxlayirdi Uygurlari usyan etmekden cekindiren xanligin movcudlugu idi Bele ki xanliq hokumeti ozluyunde onlarla eyni milliyyete ve dine malik idi Xanligin legvi ise qanli usyana getirib cixardi 1930 cu ilde Xan Sah Maqsudun olumunden sonra Jin Suren xanligi Hami Ie ve Yivu inzibati bolgesi olmaqla uc eyalete boldu Legv edilmis xanligin erazisinde yeni vergiler tetbiq edildi ve cinli idareediciler teyin edildi Vergi toplayanlar nezaretin olmamasindan istifade ederek resmi vergilerle yanasi kendlileri tamamile muflis etmeye catdiran qeyri qanuni pul teleb etmeye basladilar Yanq Zenqxinq dovrunde buraya getirilen qosunlar techizatin zeif temin edilmesi sebebinden yerli ehalini qaret ederek ozlerini temin etmeye basladilar Qansu qacqinlarina yerli uygur kendlilerinin hesabina torpaq ayrildi Hem xanligin legvi hem de butun bunlar Kumul usyanina sebeb oldu ve bu muddet erzinde Yulbars Xan Nasiri varis kimi taxta qaytarmaga calisdi Usyancilar evvel muvefeqiyyet qazanib Besirin oglu Nasiri xan elan etselerde meglub oldular Sonuncu xan Nasir ise hebs edilerek zindana atildi O 1949 cu ilde hebsxanada oldu Kumul xanlariKumul Xanligini xan idare edirdi Onlar hakimiyyete irsen yiyelenirdiler Kumula rehberlik eden xanlarin siyahisi asagidaki kimidir Xanlar Adi hakimiyyet illeri haqqinda melumat1 ci xan Abdulla Bey 額貝都拉 e bei dōu la 1697 1709 Xanliqda hakimiyyetinin 36 ci ilinde o Birinci dereceli Yasak Tarxan titulunu aldi Xanliqda hakimiyyetinin 48 ci ilinde olmusdur 2 ci xan 郭帕 guō pa Qapur Bey 1709 1711 Abdulla Beyin boyuk oglu Xanliqda hakimiyyetinin 48 ci ilinde Birinci dereceli Yasak Tarxan titulu unvanina layiq goruldu Xan hakimiyyetinin ellinci ilinde vefat etmisdir 3 cu xan Emin 額敏 E mǐn 1711 1740 Qapur beyin boyuk oglu Xanliqda hakimiyyetinin 50 ci ilinde Birinci dereceli Yasak Tarxan titulu unvanina layiq goruldu Yonqzenqin hakimiyyetinin besinci ilinde Zenqquo Qonq 鎮國公 Dovleti qoruyan hersoq vezifesine yukseldi Yonqzenqin hakimiyyetinin 7 ci ilinde Qusan Beizi 固山 貝 子 Bayraq Sahzadesi vezifesine yukseldi Qianlunun hakimiyyetinin 5 ci ilinde ise vefat etmisdir 4 cu xan Yusif 玉素甫 Yu su fǔ ve yaxud Yusif 玉素卜yu su bǔ 1740 1767 Eminin boyuk oglu Qianlunun hakimiyyetinin besinci ilinde Jasaq Zenqo Qonq rutbesini miras aldi Qianlunun hakimiyyetinin 10 cu ilinde Qusan Beiziye yukseldi Qianlunun hokmranliginin 23 cu ilinde Beile Pinji 貝勒 品級 titulu aldi Qianlunun hokmranliginin 24 cu ilinde ona Duoluo Beile 多羅貝勒 Junvanq Pinji 郡王 品級 titulu verildi 31 ci ilinin 12 ci ayinda 1767 ci il yanvar olmusdur 5 ci xan Isaq 伊薩克 yi sa ke 1767 1780 Yusifin ikinci oglu Qianlunun hokmranliginin 32 ci ilinde Junvanq Pinji Jasaq Duoluo Beil titulunu miras aldi Hakimiyyetinin 45 ci ilinde vefat etmisdir 6 ci xan 額爾德錫爾 e Er de xi er 1780 1813 Isaqin boyuk oglu Qianlunun hakimiyyetinin 45 ci ilinde Junvanq Pinji Jasaq Duoluo Beil titulunu miras aldi 48 ci ilde imperator emri ile ona daimi varislik verildi butun nesilleri avtomatik olaraq titulunu miras alacaqdi Imperator Jiaqinqin hakimiyyetinin 18 ci ilinde oldu 7 ci xan Besirr 博錫爾 bo xi er 1813 1867 e Er de xi erin oglu Jiaqinqin 18 ci ilinde hakimiyyeti miras aldi atasinin titullari ile Daoquanqin hokmranliginin 12 ci ilinde Duoluo Junvanqa yukseldi 多 羅 郡王 Xianfenqin hakimiyyetinin ucuncu ilinde ona Qinvang 親王 rutbesi verildi Tonqzinin hakimiyyetinin besinci ilinde Dunqan usyani basladi lakin o Tsine sadiq qaldi Tonqzinin hakimiyyetinin altinci ilinde olumunden sonra Hezhuo Qinvanq 和碩親王 tituluna layiq goruldu 8 ci xan Mehemmed 賣哈莫特 mai hǎ mo te 1867 1882 Bo xi erin oglu Tonqzinin hakimiyyetinin altinci ilinde Jasaq Hesuo Qinvanq titulunu miras aldi Quanqxunun hakimiyyetinin yeddinci ilinde oldu ve titulunu alacaq varisi qalmamisdi 9 cu xan Sah Maqsud 沙木胡索特 sha mu hu suǒ te 1882 1930 Mehemmedin qardasi oglu Quanqxunun hakimiyyetinin sekkizinci ilinde hakimiyyeti miras aldi Cin Respublikasinin dorduncu ilinde Qinvanq olaraq maasi ikiqat artirildi Cin Respublikasinin 19 cu ilinde altinci ayin altinci gunu xestelikden vefat etdi 10 cu xan Nasir 聶滋爾 nie zi er 1930 1934 Sah Maqsudun ikinci oglu Cin Respublikasinin 19 cu ilinde 9 cu ayin 13 de titullarini miras aldi Cin Respublikasinin 23 cu ilinde oldu In the 23rd year of the Republic he died 11 ci xan Besir 伯錫爾 bo xi er 1934 1949 Nasirin boyuk oglu Respublikanin 23 cu ilinin dorduncu ayinda hakimiyyeti miras aldi Lakin Kulum usyani da istirak etdiyi zaman tutuldu ve hebsxanaya gonderildi 1951 ci ilde hebsxanada olarken olmusdur Istinadlar达远 黄 试论清代哈密回旗 新疆大学中亚文化研究所 Library of Congress Orientalia Division Arthur William Hummel redaktor Eminent Chinese of the Chʻing period 1644 1912 reprint Chʻeng Wen Publishing 1943 seh 263 2023 07 25 tarixinde Istifade tarixi 2011 05 08 Arthur William Hummel Arthur William Hummel redaktor Eminent Chinese of the Ch ing period 1644 1912 Che ng Wen Publishing House 1972 seh 263 2023 07 25 tarixinde Istifade tarixi 2011 05 08 Arthur William Hummel Arthur William Hummel redaktor Eminent Chinese of the Ch ing period 1644 1912 Volumes 1 SMC publ 1991 seh 263 ISBN 957 638 066 9 2023 07 25 tarixinde Istifade tarixi 2011 05 08 James A Millward Eurasian crossroads a history of Xinjiang Columbia University Press 2007 seh 190 ISBN 978 0 231 13924 3 2023 07 25 tarixinde Istifade tarixi 2010 06 28 Alexander Douglas Mitchell Carruthers Jack Humphrey Miller Unknown Mongolia a record of travel and exploration in north west Mongolia and Dzungaria Volume 2 Lippincott 1914 seh 487 2023 07 25 tarixinde Istifade tarixi 2010 06 28 Carruthers Douglas Unknown Mongoli A Record of Travel and Exploration in North West Mongolia and Dzungaria BiblioBazaar LLC 2009 seh 487 ISBN 978 1 110 31384 6 2023 07 25 tarixinde Istifade tarixi 2010 06 28 Alexander Douglas Mitchell Carruthers Jack Humphrey Miller Unknown Mongolia a record of travel and exploration in north west Mongolia and Dzungaria Volume 2 Lippincott 1914 seh 489 2023 07 25 tarixinde Istifade tarixi 2010 06 28 Alexander Mildred Cable Francesca French The Gobi desert Hodder and Stoughton 1944 seh 134 2023 07 25 tarixinde Istifade tarixi 2010 06 28 Reginald Charles Francis Schomberg Peaks and plains of central Asia M Hopkinson ltd 1933 seh 78 2023 07 25 tarixinde Istifade tarixi 2010 06 28 Royal Central Asian Society Central Asian Society London Journal of the Royal Central Asian Society Volume 21 Royal Central Asian Society 1934 seh 82 2023 07 25 tarixinde Istifade tarixi 2010 06 28 S Frederick Starr Xinjiang China s Muslim borderland M E Sharpe 2004 seh 74 ISBN 0 7656 1318 2 2023 07 25 tarixinde Istifade tarixi 2010 06 28 Kate James Women of the Gobi Journeys on the Silk Road Pluto Press Australia 2006 seh 178 ISBN 1 86403 329 0 2023 07 25 tarixinde Istifade tarixi 2010 06 28 Andrew D W Forbes Warlords and Muslims in Chinese Central Asia a political history of Republican Sinkiang 1911 1949 Cambridge England CUP Archive 1986 seh 247 ISBN 0 521 25514 7 2017 01 09 tarixinde Istifade tarixi 2010 06 28 Andrew D W Forbes Warlords and Muslims in Chinese Central Asia a political history of Republican Sinkiang 1911 1949 Cambridge England CUP Archive 1986 seh 44 ISBN 0 521 25514 7 2023 07 25 tarixinde Istifade tarixi 2010 06 28 Usov V N Sovetskaya razvedka v Kitae 30 e gody XX veka M Tov vo nauch izd KMK 2007 ISBN 978 5 87317 367 9 c 357 James A Millward Eurasian crossroads a history of Xinjiang Columbia University Press 2007 seh 191 ISBN 978 0 231 13924 3 2023 07 25 tarixinde Istifade tarixi 2010 06 28 清史稿 卷二百十一 表五十一 藩部世表三