Xunkar-Paşa Germanoviç İsrapilov (digər adları Xunkar, Xunkarpaşa, Xunker, Xunkerpaşa) (rus. Хункар-Паша Германович Исрапилов, 13 noyabr 1967, Alleroy – 1 fevral 2000, Qroznı) — Tanınmamış Çeçen İçkeriya Respublikası Silahlı Qüvvələrində yüksək vəzifələr tutmuş, 1990-2000-ci illərdə Çeçen münaqişəsinin fəal iştirakçısı, 1995-ci ildəki Qızılyar teraktının əsas liderlərindən biri. Çeçen İçkeriya Respublikasının səhra komandiri. Şamil Basayevin yaxın tərəfdarlarından biri.
Xunkar-Paşa İsrapilov | |
---|---|
rus. Хункар-Паша Исрапилов | |
Şəxsi məlumatlar | |
Ləqəbi | Boss |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Alleroy, Çeçen-İnquş MSSR, RSFSR, SSRİ |
Vəfat tarixi | (32 yaşında) |
Vəfat yeri | Qroznı, Çeçenistan, Rusiya |
Vəfat səbəbi | döyüşdə ölüm |
Vətəndaşlığı | SSRİ (1984-86) Azərbaycan (1992) (1992-93) Çeçen İçkeriya Respublikası (1993-2000) |
Hərbi fəaliyyəti | |
Mənsubiyyəti | Çeçen |
Rütbəsi | Briqada generalı |
Döyüşlər | Qarabağ müharibəsi (1992-94): Şuşanın işğalı (1992) (1992-1993) Birinci Çeçenistan müharibəsi (1994-1996): Budyonnovsk teraktı (1995) Hərbçilərin Qudermes hərəkatı (dekabr 1995) Qızılyar teraktı (1995) İkinci çeçen müharibəsi (1999-2009): Dağıstan əməliyyatı (1999) (1999-2000) |
Təltifləri | Çeçen İçkeriya Respublikasının «Millətin Fəxri» ordeni |
Tərcümeyi-halı
13 noyabr 1967-ci ildə Çeçen-İnquş Muxtar Sovet Sosialist Respublikasının Kurçaloyevski rayonunun Alleroy kəndində anadan olub. Orconikidze Piyada Məktəbini bitirib. 1984-1986-cı illərdə SSRİ Daxili İşlər Nazirliyinin Daxili Qoşunları sıralarında həqiqi hərbi xidmətdə olmuşdur.
1992-1993-cü illərdə tərkibində Abxaziyadakı hərbi əməliyyatlarda, həmçinin Azərbaycanın tərəfində Qarabağ müharibəsində iştirak etmişdir.
1992-ci ilin noyabrında İsrapilov Abxaziyaya müstəqilliyini özü elan etmiş respublikanın tərəfində hərbi əməliyyatlarda iştirak etmək üçün gəldi. İlk Şromskaya əməliyyatında iştirak etdi, burada özünü qəddar və cəsarətli bir döyüşçü olduğunu sübut etdi. Bir neçə muzdlu əsgəri ilə dəfələrlə düşmənin arxa hissəsində döyüşlər apardı, işçi qüvvəsinə ziyan vurdu, gürcü qoşunlarının yerləşməsi haqqında qiymətli məlumatlar əldə etdi. 1993-cü ilin mayında Xunkar bir qrup döyüşçü ilə Kaman kəndinə girdi, atəş nöqtələrini və gizli yerləri gördü. 16 may 1993-cü ildə, Kamandakı ikinci bir döyüş zamanı, Xunkar və qrupu 3 evi yandırdı və təxminən 70 gürcü əsgəri və yerli sakinləri məhv etdi. 1993-cü ilin iyul əməliyyatında, Şroma-Quma kəndinin azad edilməsi zamanı aparılan əməliyyatın üzvü idi.
1994-1996-cı illərin ilk Çeçen müharibəsi zamanı Çeçenistanın şərq bölgələrində separatçıların dəstəsinə komandanlıq etdi.
— Alleroy kəndindən olan Xunkar İsrapilov. Əlamətlər: 30a yaxın yaş, boyu 170 sm, qısa qara saqqal saxlayır, sağ yanağında bir yara var. Şamil Basayevin ən yaxın köməkçisi hesab olunur.
İsrapilov dəstəsi yaraqlılara maddi dəstək vermək üçün istifadə olunan neft quyularının işinə nəzarət edir.14-19 iyun 1995-ci ildə İsrapilov Budyonnovska Basayevin basqınında iştirak etdi. 14 dekabr 1995-ci ildə, Salman Raduyev və Sultan Gelisxanov ilə birlikdə federal qoşunlara döyüşdə güc tətbiq edərək, 19 dekabr tarixinə qədər Qudermesin çox hissəsini tutdu və saxladı. 9 yanvar 1996-cı ildə Raduev və Turpal Atgeriyev ilə birlikdə Qızılyara basqın zamanı bir dəstəyə əmr verdi. Əslində şəhərə hücumun hərbi lideri idi. Xasavyurd rayonunun Pervomaysk kəndinin müdafiəsinin rəhbərlərindən biri idi. Pervomayskdakı qarşıdurma zamanı İsrapilov verdiyi müsahibədə belə demişdi: "250 döyüşçümüz 15 min nəfərlik Rusiya qoşunlarının 22 hücumunu dəf etdi. Qoşunun tərkibi OMON, SOBR və Alfa xüsusi təyinatlılarından, iki tank briqadası və desant qüvvələrindən ibarət idi. Mücahidlər 800-ə qədər rus əsgərini döyüşdə məhv etdilər".
1996-cı ilin yayında Çeçen İçkeriya Respublikası Silahlı Qüvvələrinin Cənub-Şərq Cəbhəsinin komandiri oldu. Onun dəstəsində 150-yə qədər muzdlu da daxil olmaqla 1600-ə qədər döyüşçü var idi. Bölmələrə Şamil Basayev, Sultan Gelisxanov və Ələvudi Həmzətov komandirlik edirdi. Silahlı birləşmənin tərkibinə 5-6 tank, 7-8 PDM, 6 top, 4 RYAS, 7 zenit qurğusu, 7-8 DZRK daxil idi.
Müharibədən sonra briqada generalı rütbəsini aldı. 1996-cı ilin sentyabrında Yandarbiyevin fərmanı ilə "Çeçen İçkeriya Respublikası koalisiya hökumətinin vergi polisi şöbəsinin müdiri" təyin edildi. 26 aprel 1997-ci il tarixində İsrapilov hücuma məruz qaldı, Xunkarın Qroznıda yaşadığı evinə Muxa qumbaraatanından naməlum atəş açıldı. Xunkar yaralanaraq xəstəxanaya yerləşdirildi.
1997-ci ilin may ayında Aslan Masxadovun sərəncamı ilə yeni qurulan "Çeçen İçkeriya Respublikası Antiterror Mərkəzinin" direktoru təyin edildi. Onun sərəncamında cəmi 350 nəfərdən ibarət istintaq briqadaları və sürətli reaksiya qrupları fəaliyyətə başladı. 1998-ci ilin sonuna qədər Antiterror Mərkəzininə rəhbərlik etmişdir.
1998-ci ildə Xunkar-Paşa Masxadova qarşı çıxdı. 29 sentyabr 1998-ci ildə Qroznıda keçirilən növbəti "Rusiya-Çeçen Döyüşü iştirakçıları və Müqavimət döyüşçülərinin birgə Konqresi"ndə o, Basayev və Raduyev ilə Masxadovu hakimiyyəti ələ keçirməkdə, konstitusiyanı pozmaqda və müstəqillik ideyalarından yayınmaqda günahlandırdı. Əslində isə səhra komandirləri Aslan Masxadovun istefasını tələb etdilər.
1999-cu ilin avqust - sentyabr aylarında Novolak rayonunda və Dağıstanın Kadar zonasında separatçıların döyüş əməliyyatlarında birbaşa iştirak etdi. 1999-2000-ci illərdə Qroznı uğrunda döyüşlərdə separatçı dəstələrinə rəhbərlik etdi.
Xunkar-Paşa İsrapilov 1 fevral 2000-ci ildə Qroznı rayonunun Alxan-Kala bölgəsindəki mədən ərazilərindən çıxarkən mina partlaması nəticəsində həlak oldu.
Əlavə məlumat
- Xunkar-Paşanın əmisi oğlu İbrahim də qanunsuz silahlı dəstələrin üzvü idi. Xüsusilə, o, yerli məmurların öldürülməsini, hərbçilərə qarşı terror hücumlarını həyata keçirən dəstənin bir üzvü idi. İstintaqın məlumatına görə, İbrahim İsrapilov Kislovodsk-Mineralnıye Vodı marşrutunu bombalayan bir qrup terrorçuya rəhbərlik etmiş və hücumu Doka Umarovun əmri ilə planlaşdırmışdı. Cinayətin istintaqı zamanı İbrahim İsrapilov 2003-cü ilin sonunda Stavropol diyarının Predqornı bölgəsində tutuldu. 2004-cü ilin iyununda 43 yaşlı İbrahim maksimum təhlükəsizlik koloniyasında cəza çəkməklə 20 il azadlıqdan məhrum edildi.
- Aleksandr Nevzorovun 1997-ci ildə çəkdiyi "Zərərli" filmində rusiyalı aktyor, şoumen Dimitri Nağıyev - Xunkar-Paşa İsrapilovla eyniləşdirilən çeçen səhra komandiri Dukuz İsrapilov rolunu canlandırmışdı.
- Xunkar-Paşanın qardaşı Ruslan İsrapilov 2016-cı ildə Türkiyənin şimal-qərbindəki Kocaeli bölgəsində öldürüldü. Qatillər onun yaşadığı evin qapısını döydülər və ondan çölə çıxmasını istədilər. Ruslan evdən çıxdıqdan sonra ona dörd atəş açıldı.
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Xunkar Pasa Germanovic Israpilov diger adlari Xunkar Xunkarpasa Xunker Xunkerpasa rus Hunkar Pasha Germanovich Israpilov 13 noyabr 1967 Alleroy 1 fevral 2000 Qrozni Taninmamis Cecen Ickeriya Respublikasi Silahli Quvvelerinde yuksek vezifeler tutmus 1990 2000 ci illerde Cecen munaqisesinin feal istirakcisi 1995 ci ildeki Qizilyar teraktinin esas liderlerinden biri Cecen Ickeriya Respublikasinin sehra komandiri Samil Basayevin yaxin terefdarlarindan biri Xunkar Pasa Israpilovrus Hunkar Pasha IsrapilovSexsi melumatlarLeqebi BossDogum tarixi 13 noyabr 1967Dogum yeri Alleroy Cecen Inqus MSSR RSFSR SSRIVefat tarixi 1 fevral 2000 32 yasinda Vefat yeri Qrozni Cecenistan RusiyaVefat sebebi doyusde olumVetendasligi SSRI 1984 86 Azerbaycan 1992 1992 93 Cecen Ickeriya Respublikasi 1993 2000 Herbi fealiyyetiMensubiyyeti CecenRutbesi Briqada generaliDoyusler Qarabag muharibesi 1992 94 Susanin isgali 1992 1992 1993 Birinci Cecenistan muharibesi 1994 1996 Budyonnovsk terakti 1995 Herbcilerin Qudermes herekati dekabr 1995 Qizilyar terakti 1995 Ikinci cecen muharibesi 1999 2009 Dagistan emeliyyati 1999 1999 2000 Teltifleri Cecen Ickeriya Respublikasinin Milletin Fexri ordeniTercumeyi hali13 noyabr 1967 ci ilde Cecen Inqus Muxtar Sovet Sosialist Respublikasinin Kurcaloyevski rayonunun Alleroy kendinde anadan olub Orconikidze Piyada Mektebini bitirib 1984 1986 ci illerde SSRI Daxili Isler Nazirliyinin Daxili Qosunlari siralarinda heqiqi herbi xidmetde olmusdur 1992 1993 cu illerde terkibinde Abxaziyadaki herbi emeliyyatlarda hemcinin Azerbaycanin terefinde Qarabag muharibesinde istirak etmisdir 1992 ci ilin noyabrinda Israpilov Abxaziyaya musteqilliyini ozu elan etmis respublikanin terefinde herbi emeliyyatlarda istirak etmek ucun geldi Ilk Sromskaya emeliyyatinda istirak etdi burada ozunu qeddar ve cesaretli bir doyuscu oldugunu subut etdi Bir nece muzdlu esgeri ile defelerle dusmenin arxa hissesinde doyusler apardi isci quvvesine ziyan vurdu gurcu qosunlarinin yerlesmesi haqqinda qiymetli melumatlar elde etdi 1993 cu ilin mayinda Xunkar bir qrup doyuscu ile Kaman kendine girdi ates noqtelerini ve gizli yerleri gordu 16 may 1993 cu ilde Kamandaki ikinci bir doyus zamani Xunkar ve qrupu 3 evi yandirdi ve texminen 70 gurcu esgeri ve yerli sakinleri mehv etdi 1993 cu ilin iyul emeliyyatinda Sroma Quma kendinin azad edilmesi zamani aparilan emeliyyatin uzvu idi 1994 1996 ci illerin ilk Cecen muharibesi zamani Cecenistanin serq bolgelerinde separatcilarin destesine komandanliq etdi Rusiya Federal Tehlukesizlik Xidmetinin emeliyyat icmalinda deyilirdi Alleroy kendinden olan Xunkar Israpilov Elametler 30a yaxin yas boyu 170 sm qisa qara saqqal saxlayir sag yanaginda bir yara var Samil Basayevin en yaxin komekcisi hesab olunur Israpilov destesi yaraqlilara maddi destek vermek ucun istifade olunan neft quyularinin isine nezaret edir 14 19 iyun 1995 ci ilde Israpilov Budyonnovska Basayevin basqininda istirak etdi 14 dekabr 1995 ci ilde Salman Raduyev ve Sultan Gelisxanov ile birlikde federal qosunlara doyusde guc tetbiq ederek 19 dekabr tarixine qeder Qudermesin cox hissesini tutdu ve saxladi 9 yanvar 1996 ci ilde Raduev ve Turpal Atgeriyev ile birlikde Qizilyara basqin zamani bir desteye emr verdi Eslinde sehere hucumun herbi lideri idi Xasavyurd rayonunun Pervomaysk kendinin mudafiesinin rehberlerinden biri idi Pervomayskdaki qarsidurma zamani Israpilov verdiyi musahibede bele demisdi 250 doyuscumuz 15 min neferlik Rusiya qosunlarinin 22 hucumunu def etdi Qosunun terkibi OMON SOBR ve Alfa xususi teyinatlilarindan iki tank briqadasi ve desant quvvelerinden ibaret idi Mucahidler 800 e qeder rus esgerini doyusde mehv etdiler 1996 ci ilin yayinda Cecen Ickeriya Respublikasi Silahli Quvvelerinin Cenub Serq Cebhesinin komandiri oldu Onun destesinde 150 ye qeder muzdlu da daxil olmaqla 1600 e qeder doyuscu var idi Bolmelere Samil Basayev Sultan Gelisxanov ve Elevudi Hemzetov komandirlik edirdi Silahli birlesmenin terkibine 5 6 tank 7 8 PDM 6 top 4 RYAS 7 zenit qurgusu 7 8 DZRK daxil idi Muharibeden sonra briqada generali rutbesini aldi 1996 ci ilin sentyabrinda Yandarbiyevin fermani ile Cecen Ickeriya Respublikasi koalisiya hokumetinin vergi polisi sobesinin mudiri teyin edildi 26 aprel 1997 ci il tarixinde Israpilov hucuma meruz qaldi Xunkarin Qroznida yasadigi evine Muxa qumbaraatanindan namelum ates acildi Xunkar yaralanaraq xestexanaya yerlesdirildi 1997 ci ilin may ayinda Aslan Masxadovun serencami ile yeni qurulan Cecen Ickeriya Respublikasi Antiterror Merkezinin direktoru teyin edildi Onun serencaminda cemi 350 neferden ibaret istintaq briqadalari ve suretli reaksiya qruplari fealiyyete basladi 1998 ci ilin sonuna qeder Antiterror Merkezinine rehberlik etmisdir 1998 ci ilde Xunkar Pasa Masxadova qarsi cixdi 29 sentyabr 1998 ci ilde Qroznida kecirilen novbeti Rusiya Cecen Doyusu istirakcilari ve Muqavimet doyusculerinin birge Konqresi nde o Basayev ve Raduyev ile Masxadovu hakimiyyeti ele kecirmekde konstitusiyani pozmaqda ve musteqillik ideyalarindan yayinmaqda gunahlandirdi Eslinde ise sehra komandirleri Aslan Masxadovun istefasini teleb etdiler 1999 cu ilin avqust sentyabr aylarinda Novolak rayonunda ve Dagistanin Kadar zonasinda separatcilarin doyus emeliyyatlarinda birbasa istirak etdi 1999 2000 ci illerde Qrozni ugrunda doyuslerde separatci destelerine rehberlik etdi Xunkar Pasa Israpilov 1 fevral 2000 ci ilde Qrozni rayonunun Alxan Kala bolgesindeki meden erazilerinden cixarken mina partlamasi neticesinde helak oldu Elave melumatXunkar Pasanin emisi oglu Ibrahim de qanunsuz silahli destelerin uzvu idi Xususile o yerli memurlarin oldurulmesini herbcilere qarsi terror hucumlarini heyata keciren destenin bir uzvu idi Istintaqin melumatina gore Ibrahim Israpilov Kislovodsk Mineralniye Vodi marsrutunu bombalayan bir qrup terrorcuya rehberlik etmis ve hucumu Doka Umarovun emri ile planlasdirmisdi Cinayetin istintaqi zamani Ibrahim Israpilov 2003 cu ilin sonunda Stavropol diyarinin Predqorni bolgesinde tutuldu 2004 cu ilin iyununda 43 yasli Ibrahim maksimum tehlukesizlik koloniyasinda ceza cekmekle 20 il azadliqdan mehrum edildi Aleksandr Nevzorovun 1997 ci ilde cekdiyi Zererli filminde rusiyali aktyor soumen Dimitri Nagiyev Xunkar Pasa Israpilovla eynilesdirilen cecen sehra komandiri Dukuz Israpilov rolunu canlandirmisdi Xunkar Pasanin qardasi Ruslan Israpilov 2016 ci ilde Turkiyenin simal qerbindeki Kocaeli bolgesinde olduruldu Qatiller onun yasadigi evin qapisini doyduler ve ondan cole cixmasini istediler Ruslan evden cixdiqdan sonra ona dord ates acildi Istinadlar