Xarici Kosmos Müqaviləsi, rəsmi adı ilə Ay və digər Göy cisimləri daxil olmaqla, Kosmosun Kəşfi və İstifadəsində Dövlətlərin Fəaliyyətlərini İdarəetmə Prinsipləri Müqaviləsi — beynəlxalq kosmik hüququn əsasını təşkil edən müqavilədir. 27 yanvar 1967-ci ildə ABŞ, İngiltərə və Sovet İttifaqında imzalanması üçün açılan müqavilə, 10 oktyabr 1967-ci ildə qüvvəyə minmişdit. 2015-ci ilin sentyabr ayına kimi konvensiyaya 104 ölkə qoşulub. 24 ölkə müqaviləni imzalamış, lakin təsdiqləmə işlərini bitirməmişdir. Müqavilənin bəzi maddələri
- Xarici Kosmosun kəşfi və istismarı bütün ölkələrin maraqları və mənafeləri nəzərə alınmaqla həyata keçirilir.
- Bütün ölkələr Xarici Kosmosun tədqiqində və istifadəsində sərbəstdirlər.
- Xarici Kosmosa qarşı suverenlik, işğal və buna bənzər heç bir iddia ilə çıxış edilə bilməz.
- Dövlətlər nə orbitə, nə də xarici kosmosdakı göy cisimlərinə və ya stansiyalarına; nüvə silahlarını və ya digər kütləvi qırğın silahlarını yerləşdirə bilməzlər.
- Yerin peyki Ay və digər göy cisimləri yalnız dinc məqsədlər üçün istifadə edilə bilər.
- Dövlətlər, milli kosmik fəaliyyətlərdən və bu fəaliyyətlər zamanı verdikləri zərərlərə görə məsuliyyət daşıyırlar
Xarici Kosmos Müqaviləsi ing. Outer Space Treaty fr. Traité de l'espace rus. Договор о космосе isp. Tratado sobre el espacio ultraterrestre çin. 外层空间条约 | |
---|---|
Ay və digər Göy cisimləri daxil olmaqla, Kosmosun Kəşfi və İstifadəsində Dövlətlərin Fəaliyyətlərini İdarəetmə Prinsipləri Müqaviləsi | |
İmzalanma tarixi | 27 yanvar 1967 |
İmzalanma yeri | London, Moskva, Washington D.C. |
Qüvvəyə minməsi | 10 oktyabr 1967 |
İmzalayanlar | 104 |
Dilləri | ingilis dili, fransız dili, rus dili, ispan dili, standart çincə |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Eyni prinsiplərə uyğun olaraq hazırlanan “Ay müqaviləsi”nin 11-ci maddəsində Ay və digər səma cisimlərinin Bəşəriyyətin ortaq mirası olduğu və Ayın səthində mülk iddiaları edilə bilinməyəcəyi açıq şəkildə bildirilmişdir. Türkiyə 2012-ci ildə bu sənədi imzalamışdır.
Nəticədə nə real insanlar, nə də dövlətlər beynəlxalq hüquq baxımından bu cür göy cisimlərinə iddia edə bilməzlər. Bundan əlavə, 21 Birləşmiş Millətlər Təşkilatının üzvü tərəfindən tanınan Çin Respublikası (Tayvan), Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş Məclisinin 1971-ci ildə Çinin üzvlüyünü Çinə qaytarmasından əvvəl təsdiqlənmişdir.
İstinadlar
- "Treaty on Principles Governing the Activities of States in the Exploration and Use of Outer Space, including the Moon and Other Celestial Bodies". United Nations Office for Disarmament Affairs. 1 aprel 2016 tarixində . İstifadə tarixi: 18 aprel 2013.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Xarici Kosmos Muqavilesi resmi adi ile Ay ve diger Goy cisimleri daxil olmaqla Kosmosun Kesfi ve Istifadesinde Dovletlerin Fealiyyetlerini Idareetme Prinsipleri Muqavilesi beynelxalq kosmik huququn esasini teskil eden muqaviledir 27 yanvar 1967 ci ilde ABS Ingiltere ve Sovet Ittifaqinda imzalanmasi ucun acilan muqavile 10 oktyabr 1967 ci ilde quvveye minmisdit 2015 ci ilin sentyabr ayina kimi konvensiyaya 104 olke qosulub 24 olke muqavileni imzalamis lakin tesdiqleme islerini bitirmemisdir Muqavilenin bezi maddeleriXarici Kosmosun kesfi ve istismari butun olkelerin maraqlari ve menafeleri nezere alinmaqla heyata kecirilir Butun olkeler Xarici Kosmosun tedqiqinde ve istifadesinde serbestdirler Xarici Kosmosa qarsi suverenlik isgal ve buna benzer hec bir iddia ile cixis edile bilmez Dovletler ne orbite ne de xarici kosmosdaki goy cisimlerine ve ya stansiyalarina nuve silahlarini ve ya diger kutlevi qirgin silahlarini yerlesdire bilmezler Yerin peyki Ay ve diger goy cisimleri yalniz dinc meqsedler ucun istifade edile biler Dovletler milli kosmik fealiyyetlerden ve bu fealiyyetler zamani verdikleri zererlere gore mesuliyyet dasiyirlarXarici Kosmos Muqavilesi ing Outer Space Treaty fr Traite de l espace rus Dogovor o kosmose isp Tratado sobre el espacio ultraterrestre cin 外层空间条约Ay ve diger Goy cisimleri daxil olmaqla Kosmosun Kesfi ve Istifadesinde Dovletlerin Fealiyyetlerini Idareetme Prinsipleri MuqavilesiImzalanma tarixi 27 yanvar 1967Imzalanma yeri London Moskva Washington D C Quvveye minmesi 10 oktyabr 1967Imzalayanlar 104Dilleri ingilis dili fransiz dili rus dili ispan dili standart cince Vikianbarda elaqeli mediafayllar Terefler Imzalayanlar Teref olmayanlar Eyni prinsiplere uygun olaraq hazirlanan Ay muqavilesi nin 11 ci maddesinde Ay ve diger sema cisimlerinin Beseriyyetin ortaq mirasi oldugu ve Ayin sethinde mulk iddialari edile bilinmeyeceyi aciq sekilde bildirilmisdir Turkiye 2012 ci ilde bu senedi imzalamisdir Neticede ne real insanlar ne de dovletler beynelxalq huquq baximindan bu cur goy cisimlerine iddia ede bilmezler Bundan elave 21 Birlesmis Milletler Teskilatinin uzvu terefinden taninan Cin Respublikasi Tayvan Birlesmis Milletler Teskilatinin Bas Meclisinin 1971 ci ilde Cinin uzvluyunu Cine qaytarmasindan evvel tesdiqlenmisdir Istinadlar Treaty on Principles Governing the Activities of States in the Exploration and Use of Outer Space including the Moon and Other Celestial Bodies United Nations Office for Disarmament Affairs 1 aprel 2016 tarixinde Istifade tarixi 18 aprel 2013