Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Vilson Ermənistanı — 28-ci ABŞ Prezidenti Vudro Vilsonun Dövlət Departamenti tərəfindən tərtib edilən, Sevr müqaviləsində Ermənistan Demokratik Respublikasının həyata keçirilməmiş sərhəd konfiqurasiyası.:40–44 Sevr müqaviləsi 1920-ci ilin avqustunda Antanta dövlətləri ilə Osmanlı imperiyasının məğlub olmuş hökuməti arasında tərtib edilmiş və imzalanmış sülh müqaviləsi idi, lakin heç vaxt ratifikasiya olunmadı və daha sonra Lozanna müqaviləsi ilə əvəz olundu. Vilson Ermənistanının təklif olunan sərhədləri erməni əhalisi olan Ərzurum, Bitlis, Van və Trabzon kimi Osmanlı vilayətlərini əhatə edirdi. Trabzon vilayətinin hissələrinin daxil edilməsi Ermənistan Demokratik Respublikasının Trabzon limanında Qara dənizə çıxışını təmin etmək məqsədi daşıyırdı. Təklif olunan 1919-cu il Paris Sülh Konfransında müzakirə edildi, lakin hökuməti belə bir dövlətin təhlükəli vəziyyətindən qorxdu, ona görə də onun bir hissəsi Vilson Ermənistanına daxil edildi.
ABŞ Senatı 1920-ci ildə Vilsonun Ermənistanda mandat yaratmaq təklifini rədd etdi. Türkiyədə İstiqlaliyyət müharibəsinin başlaması Osmanlı imperiyasının Sevr müqaviləsini ratifikasiya etməməsinə səbəb oldu. Həmin ilin sonunda Ermənistan–Türkiyə müharibəsi başladı. Ermənistan məğlub oldu və 1920-ci il noyabrın 2-də Sevr müqaviləsində qeyd olunanlardan imtina edərək Gümrü müqaviləsini imzaladı. Qars müqaviləsi 1920-ci il dekabrın 2-də Ermənistan Demokratik Respublikası SSRİ tərəfindən ilhaq edildikdən sonra Sovet Rusiyası ilə Türkiyə arasında müzakirə edilmiş və 1921-ci il oktyabrın 23-də Ermənistandakı Sovet hökuməti arasında imzalanmışdır. Sonuncunu devrilmiş Ermənistan hökuməti heç vaxt qəbul etmədi. Sovet Rusiyası hökuməti Moskva müqaviləsində (1921) onun Ermənistan və Türkiyə ərazisi hesab etdiyi ərazi arasında oxşar sərhəd haqqında ayrıca danışıqlar aparmışdı.
Danışıqlar
London Konfransı zamanı Devid Lloyd Corc Vilsonu Anadolu üçün, xüsusən də erməni diasporunun dəstəyi ilə yaradılmış Qərbi Ermənistan İdarəsinin iddia etdiyi vilayətlər üçün mandat qəbul etməyə təşviq etdi. Vilson, erməni milli hərəkatının irəli sürdüyü iddiaları öyrənmək və bu iddiaların öz 14 maddəsi ilə uyğun olub-olmadığını müəyyən etmək üçün və general bölgəyə göndərdi. 12-ci maddə aşağıdakı kimi idi:
 | Osmanlı imperiyasının türk hissələri təhlükəsiz və davamlı suverenlik əldə etməlidir, lakin hazırda türk hakimiyyəti altında olan digər millətlər birmənalı olaraq mövcudluq zəmanəti və muxtar inkişaf üçün tamamilə toxunulmaz şərtlər almalıdırlar. Dardanel boğazı beynəlxalq zəmanətlə bütün xalqların gəmilərinin sərbəst keçməsi və ticarəti üçün daim açıq olmalıdır. |  |
King-Crane Komissiyası "ermənilərin travmatik bir təcrübə yaşadıqlarını, Osmanlı imperiyasının onların hüquqlarına hörmətlə yanaşacağına bir daha etibar edə bilməyəcəklərini və ermənilərin xalq olduğunu" qeyd etmişdi. Buna görə də Komissiya Ermənistanın Qafqaz cəbhəsi zamanı əldə etdiyi müstəqilliyinə beynəlxalq ictimaiyyət tərəfindən hörmət edilməli və müttəfiqlər tərəfindən sığortalanmasını tövsiyə etmişdi.
Qalereya
-
![image]()
Sevr müqaviləsinə əsasən Vilson Ermənistanı -
![image]()
Prezident Vilson tərəfindən verilən Ermənistan sərhədlərini göstərən xəritə
İstinadlar
- Hovanisyan, Riçard . The Republic of Armenia: Between Crescent and Sickle: Partition and Sovietization. 4. Berkeley: . 1996b. ISBN .
- "The King-Crane Commission Report, August 28, 1919". November 2, 2021 tarixində . İstifadə tarixi: November 23, 2023.
Xarici keçidlər
- Armenian Cause and International Law.
- Arbitral Award of the President of the United States of America Woodrow Wilson. Full Report of the Committee upon the Arbitration of the Boundary between Turkey and Armenia. Washington, November 22nd, 1920. Prepared with an introduction by Ara Papian. 2011
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vilson Ermenistani 28 ci ABS Prezidenti Vudro Vilsonun Dovlet Departamenti terefinden tertib edilen Sevr muqavilesinde Ermenistan Demokratik Respublikasinin heyata kecirilmemis serhed konfiqurasiyasi 40 44 Sevr muqavilesi 1920 ci ilin avqustunda Antanta dovletleri ile Osmanli imperiyasinin meglub olmus hokumeti arasinda tertib edilmis ve imzalanmis sulh muqavilesi idi lakin hec vaxt ratifikasiya olunmadi ve daha sonra Lozanna muqavilesi ile evez olundu Vilson Ermenistaninin teklif olunan serhedleri ermeni ehalisi olan Erzurum Bitlis Van ve Trabzon kimi Osmanli vilayetlerini ehate edirdi Trabzon vilayetinin hisselerinin daxil edilmesi Ermenistan Demokratik Respublikasinin Trabzon limaninda Qara denize cixisini temin etmek meqsedi dasiyirdi Teklif olunan 1919 cu il Paris Sulh Konfransinda muzakire edildi lakin hokumeti bele bir dovletin tehlukeli veziyyetinden qorxdu ona gore de onun bir hissesi Vilson Ermenistanina daxil edildi Vilson Ermenistaninin xeritesi ABS Senati 1920 ci ilde Vilsonun Ermenistanda mandat yaratmaq teklifini redd etdi Turkiyede Istiqlaliyyet muharibesinin baslamasi Osmanli imperiyasinin Sevr muqavilesini ratifikasiya etmemesine sebeb oldu Hemin ilin sonunda Ermenistan Turkiye muharibesi basladi Ermenistan meglub oldu ve 1920 ci il noyabrin 2 de Sevr muqavilesinde qeyd olunanlardan imtina ederek Gumru muqavilesini imzaladi Qars muqavilesi 1920 ci il dekabrin 2 de Ermenistan Demokratik Respublikasi SSRI terefinden ilhaq edildikden sonra Sovet Rusiyasi ile Turkiye arasinda muzakire edilmis ve 1921 ci il oktyabrin 23 de Ermenistandaki Sovet hokumeti arasinda imzalanmisdir Sonuncunu devrilmis Ermenistan hokumeti hec vaxt qebul etmedi Sovet Rusiyasi hokumeti Moskva muqavilesinde 1921 onun Ermenistan ve Turkiye erazisi hesab etdiyi erazi arasinda oxsar serhed haqqinda ayrica danisiqlar aparmisdi DanisiqlarLondon Konfransi zamani Devid Lloyd Corc Vilsonu Anadolu ucun xususen de ermeni diasporunun desteyi ile yaradilmis Qerbi Ermenistan Idaresinin iddia etdiyi vilayetler ucun mandat qebul etmeye tesviq etdi Vilson ermeni milli herekatinin ireli surduyu iddialari oyrenmek ve bu iddialarin oz 14 maddesi ile uygun olub olmadigini mueyyen etmek ucun ve general bolgeye gonderdi 12 ci madde asagidaki kimi idi Osmanli imperiyasinin turk hisseleri tehlukesiz ve davamli suverenlik elde etmelidir lakin hazirda turk hakimiyyeti altinda olan diger milletler birmenali olaraq movcudluq zemaneti ve muxtar inkisaf ucun tamamile toxunulmaz sertler almalidirlar Dardanel bogazi beynelxalq zemanetle butun xalqlarin gemilerinin serbest kecmesi ve ticareti ucun daim aciq olmalidir King Crane Komissiyasi ermenilerin travmatik bir tecrube yasadiqlarini Osmanli imperiyasinin onlarin huquqlarina hormetle yanasacagina bir daha etibar ede bilmeyeceklerini ve ermenilerin xalq oldugunu qeyd etmisdi Buna gore de Komissiya Ermenistanin Qafqaz cebhesi zamani elde etdiyi musteqilliyine beynelxalq ictimaiyyet terefinden hormet edilmeli ve muttefiqler terefinden sigortalanmasini tovsiye etmisdi QalereyaSevr muqavilesine esasen Vilson Ermenistani Prezident Vilson terefinden verilen Ermenistan serhedlerini gosteren xeriteIstinadlarHovanisyan Ricard The Republic of Armenia Between Crescent and Sickle Partition and Sovietization 4 Berkeley 1996b ISBN 978 0520088047 The King Crane Commission Report August 28 1919 November 2 2021 tarixinde Istifade tarixi November 23 2023 Xarici kecidlerArmenian Cause and International Law Arbitral Award of the President of the United States of America Woodrow Wilson Full Report of the Committee upon the Arbitration of the Boundary between Turkey and Armenia Washington November 22nd 1920 Prepared with an introduction by Ara Papian 2011