Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Vera Muxina (rus. Ве́ра Игна́тьевна Му́хина; latış. Vera Muhina; 19 iyun (1 iyul) 1889, Riqa – 6 oktyabr 1953[…], Moskva) — Sovet heykəltaraşı. SSRİ xalq rəssamı (1943). 5 dəfə (1941, 1943, 1946, 1951, 1952) Stalin mükafatı laureatı.
| Vera Muxina | |
|---|---|
| rus. Ве́ра Игна́тьевна Му́хина; latış. Vera Muhina | |
 1989-cu ilin SSRİ poçt markası. | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Riqa, Rusiya imperiyası |
| Vəfat tarixi | (64 yaşında) |
| Vəfat yeri | Moskva, RSFSR, SSRİ |
| Dəfn yeri | |
| Vətəndaşlığı |  SSRİ Rusiya |
| Fəaliyyəti | heykəltaraş, kostyum dizayneri[d], dəb dizayneri, textile designer[d], mühazirəçi |
| Mükafatları |    |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Vera Muxina 1 iyul 1889-cu ildə Riqada sahibkar ailəsində anadan olmuşdur. Muxinlər ailəsi XIX əsrin birinci yarısından Riqada məşhur idilər. Onlar şəhər salır, maarifçiliyə pul ayırır, xeyriyyəçiliklə məşğul olurdular, bir sözlə əsl sahibkarlar kimi tanınırdılar. Lakin onların məişəti dvoryanlardan az fərqlənirdi. Atası İqnati Kuzmiç çətənə lifinin ticarəti ilə məşğul olurdu. Həyat yoldaşı dünyadan vaxtsız getdikdən sonra o, qızları ilə birlikdə Krıma, Feodosiya şəhərinə köçür. Veranın və onun böyük bacısının uşaqlığı analarının həyatdan vaxtsız gedişindən sonra kədərli keçib. Anası taundan öləndə Vera yaşyarımlıq idi.
Atası qızlarının tərbiyəsi və təhsililə məşğul olur: evə musiqi, rəsm müəllimləri dəvət etməyə başlayır. Həmin vaxtdan da Veranın istedadı meydana çıxır, ilk dəfə olaraq atasını təqlid edərək rəsmlər çəkməyə başlayır. O uşaq yaşlarından sənətə, rəsm çəkməyə böyük maraq göstərir və Feodosiya şəhərindəki gimnaziyada təhsil alır.
1903-cü ildə atası vəfat edir, Veranın tərbiyəsi ilə əmiləri məşğul olurlar, gimnaziyanın son illərini onlarda keçirir. O, gimnaziyanı müvəffəqiyyətlə başa vurur.
1911-ci ildə Moskvaya, Preçistendəki öz evinə gedir və burada kübar həyata yaxınlaşır.
Bir müddət sonra Parisə gedərək şəhərlə yaxından tanış olur.Luvr muzeyinə baş çəkir, sərgilərə qatılır, məşhur fransız heykəltaraşı ilə tanış olur. Ondan dərs alır. Vera onun yanında ilk yaradıcılıq işlərinə başlayır. Burdeliyanın yanında o, ilk işlərini yaratdı: "Oturan oğlan" (1912) və "Oturan fiqur" (1913) onun ilk peşəkar etüdü olur.
Vera Muxina 1914-cü ilin yayında rəfiqələri ilə birlikdə İtaliyaya səyahət edir.Roma, Venesiya, Florensiya və başqa şəhərləri gəzir.Mikelancelonun əsərləri ilə tanış olur. Bu tanışlıq onu yeni yaradıcılıq ideyaları ilə zənginləşdirir. Elə bu vaxt Birinci Dünya müharibəsi başlayır və o, Rusiyaya qayıdaraq hospitalda təmənnasız işləməyə başlayır. 1918-ci ildə müharibə qurtardıqdan sonra öz sevimli işini davam etdirir və 1914-cü ildə tanış olduğu həyat yoldaşı Zaikovun portretini yaradır.
1926-1927-ci illərdə isə kustar-rəssamlıq texnikumunda dərs deməyə başlayır. Bu dövrdə yaratdığı "İnqilabın alovu" kompozisiyası orijinal iş kimi sənət aləmində maraqla qarşılanır. Bu kompozisiyası heç də zamanın tələbilə bağlı deyil, heykəltaraşın idealının ifadəsi idi, onun yeni, kamil, azad insana inamıdı. Muxina deyirdi:
"Hər üslübün öz ritmi var və bu ritm öz dövründən, onun sosial simasından, onu yaradan sinifin mədəniyyətindən yaranır".
1931-ci ildə ailə portretləri seriyasına qayıtmağa başlayır, qeyri-adi portretlər yaradır. Moskvada, Sadovo — Spesskoy 21-də onun XIX əsrin Moskva malikanələrini xatırladan emalatxanası və evi var idi.
1937-ci ildə Parisdəki Ümumdünya sərgisi keçirilir. Sərgidə göstərilmək üçün onun yaratdığı möhtəşəm "Fəhlə və kolxozçu" kompozisiyası Parisə aparılır. Parislilər bu heykəli özlərində saxlamaq üçün imza yığırlar. Fransız yazıçısı, Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı laureatı Romen Rollan rəy kitabında belə yazmışdı:
"Sena sahillərində iki sovet nəhəngi ram olmayan ruh yüksəkliyi ilə oraq və çəkici ucaldırlar və biz onların sinələrindən xalqı azadlığa, birliyə səsləyən və onların qələbəsinə gətirib çıxaran qəhrəmanlıq himninin axdığını eşidirik".
Məşhur qrafik heyrətini belə ifadə edib:
"Sizin əsəriniz biz fransız sənətkarlarının başına sanki bir qaynar qazan su tökdü. Biz bütün gecəni ondan danışırıq".
Heykəli Eyfel qülləsinin yaxınlığında yerləşdirirlər. Lakin parislilərin bu xahişi SSRİ rəhbərliyini qane etmir. Heykəli Moskvaya gətirirlər və o, Moskvada Xalq Təsərrüfat Nailiyyətləri Sərgisində ucaldılır.
1940-cı illər
Vera Muxina 1940-cı illərdə bir çox layihələrə imza atır. Moskvada Moskvareq körpüsü üçün üç heykəl variantı, Maksim Qorkiyə həsr olunmuş iki abidə və onun "Çörək" kompozisiyasını yaradır. Ancaq onun şəxsiyyətinə və yaradıcılığına münasibət birmənalı olmur. Məhz elə buna görə də başladığı işlərin heç birini sona çatdıra bilmir. Sağlığında onun heç bir şəxsi sərgisi təşkil edilmir. Onu "yuxarı"larda heç kim himayə etmir. Bu da onun səhhətinə mənfi təsir edir.
1943-cü ildə o özünün ən faciəvi "Qayıdış" əsərini yaradır. Əsəri bir neçə variantda işləyir. Sonra isə heykəltaraş bu əsərlərini məhv edir. Onun sonuncu monumental əsərləri - Maksim Qorki və Pyotr Çaykovskiyə həsr etdiyi heykəllər olur. Ancaq bu əsərləri də tam başa çatdıra bilmir, 6 oktyabr 1953-cü ildə vəfat edir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Мухина Вера Игнатьевна // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- Vera Muchina // RKDartists (nid.).
- Wera Ignatjewna Muchina // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- Oktay. Heykəltəraş ömrü. Vera Muxina heç bir vaxt Stalinlə danışmayıb və onu yaxından görməyib 2016-03-05 at the Wayback Machine. "Xalq Cəbhəsi" qəzeti, 14 dekabr 2012, səh. 13. (az.)
- Savalan Fərəcov. Sovetlərin simvolunu yaratmış heykəltaraş[ölü keçid]. "Mədəniyyət" qəzeti, 10.06.2015 (az.)
- Sovet məhsulları haqqında faktlar[ölü keçid]. lent.az, 11.11.2013 (az.)
Ədəbiyyat
- Зотов А. Мухина Вера Игнатьевна: Народный художник СССР. — М.-Л.: Искусство, 1944. — 16, [6] с. — (Массовая библиотека). — 15 000 экз.
- Воронов Н. В. Вера Мухина (Монография). — М.: Изобразительное искусство, 1989. — 336 с. — 18 500 экз. — .
- Воронов Н. В. «Рабочий и колхозница». — М.: Московский рабочий, 1990. — 80, [16] с. — (Биография московского памятника). — 45 000 экз. — .
- Воронова О. И. Вера Игнатьевна Мухина. — М.: Искусство, 1976. — 230 с. — (Жизнь в искусстве).
Xarici keçidlər
- Мухина Вера Игнатьевна. Биография и творчество художника на Artonline.ru
- Работы В.Мухиной в библиотеке «Старатель»
- Г. Ревзин. Пляски смерти и торговли. // «Коммерсант», 22.09.09
- Brief online biography
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vera Muxina rus Ve ra Igna tevna Mu hina latis Vera Muhina 19 iyun 1 iyul 1889 Riqa 6 oktyabr 1953 Moskva Sovet heykeltarasi SSRI xalq ressami 1943 5 defe 1941 1943 1946 1951 1952 Stalin mukafati laureati Vera Muxinarus Ve ra Igna tevna Mu hina latis Vera Muhina 1989 cu ilin SSRI poct markasi Dogum tarixi 1 iyul 1889Dogum yeri Riqa Rusiya imperiyasiVefat tarixi 6 oktyabr 1953 64 yasinda Vefat yeri Moskva RSFSR SSRIDefn yeri Novodevicye qebiristanligiVetendasligi SSRI RusiyaFealiyyeti heykeltaras kostyum dizayneri d deb dizayneri textile designer d muhazireciMukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiRiqada doguldugu eve vurulmus xatire lovhesi Vera Muxina 1 iyul 1889 cu ilde Riqada sahibkar ailesinde anadan olmusdur Muxinler ailesi XIX esrin birinci yarisindan Riqada meshur idiler Onlar seher salir maarifciliye pul ayirir xeyriyyecilikle mesgul olurdular bir sozle esl sahibkarlar kimi taninirdilar Lakin onlarin meiseti dvoryanlardan az ferqlenirdi Atasi Iqnati Kuzmic cetene lifinin ticareti ile mesgul olurdu Heyat yoldasi dunyadan vaxtsiz getdikden sonra o qizlari ile birlikde Krima Feodosiya seherine kocur Veranin ve onun boyuk bacisinin usaqligi analarinin heyatdan vaxtsiz gedisinden sonra kederli kecib Anasi taundan olende Vera yasyarimliq idi Atasi qizlarinin terbiyesi ve tehsilile mesgul olur eve musiqi resm muellimleri devet etmeye baslayir Hemin vaxtdan da Veranin istedadi meydana cixir ilk defe olaraq atasini teqlid ederek resmler cekmeye baslayir O usaq yaslarindan senete resm cekmeye boyuk maraq gosterir ve Feodosiya seherindeki gimnaziyada tehsil alir 1903 cu ilde atasi vefat edir Veranin terbiyesi ile emileri mesgul olurlar gimnaziyanin son illerini onlarda kecirir O gimnaziyani muveffeqiyyetle basa vurur 1911 ci ilde Moskvaya Precistendeki oz evine gedir ve burada kubar heyata yaxinlasir Bir muddet sonra Parise gederek seherle yaxindan tanis olur Luvr muzeyine bas cekir sergilere qatilir meshur fransiz heykeltarasi ile tanis olur Ondan ders alir Vera onun yaninda ilk yaradiciliq islerine baslayir Burdeliyanin yaninda o ilk islerini yaratdi Oturan oglan 1912 ve Oturan fiqur 1913 onun ilk pesekar etudu olur Vera Muxina 1914 cu ilin yayinda refiqeleri ile birlikde Italiyaya seyahet edir Roma Venesiya Florensiya ve basqa seherleri gezir Mikelancelonun eserleri ile tanis olur Bu tanisliq onu yeni yaradiciliq ideyalari ile zenginlesdirir Ele bu vaxt Birinci Dunya muharibesi baslayir ve o Rusiyaya qayidaraq hospitalda temennasiz islemeye baslayir 1918 ci ilde muharibe qurtardiqdan sonra oz sevimli isini davam etdirir ve 1914 cu ilde tanis oldugu heyat yoldasi Zaikovun portretini yaradir Muxina stekani Vera Muxinanin tertib etdiyi das stekanin muasir dizayni 1926 1927 ci illerde ise kustar ressamliq texnikumunda ders demeye baslayir Bu dovrde yaratdigi Inqilabin alovu kompozisiyasi orijinal is kimi senet aleminde maraqla qarsilanir Bu kompozisiyasi hec de zamanin telebile bagli deyil heykeltarasin idealinin ifadesi idi onun yeni kamil azad insana inamidi Muxina deyirdi Her uslubun oz ritmi var ve bu ritm oz dovrunden onun sosial simasindan onu yaradan sinifin medeniyyetinden yaranir 1931 ci ilde aile portretleri seriyasina qayitmaga baslayir qeyri adi portretler yaradir Moskvada Sadovo Spesskoy 21 de onun XIX esrin Moskva malikanelerini xatirladan emalatxanasi ve evi var idi Fehle ve kolxozcu Esas meqale Fehle ve kolxozcu 1937 ci ilde Parisdeki Umumdunya sergisi kecirilir Sergide gosterilmek ucun onun yaratdigi mohtesem Fehle ve kolxozcu kompozisiyasi Parise aparilir Parisliler bu heykeli ozlerinde saxlamaq ucun imza yigirlar Fransiz yazicisi Edebiyyat uzre Nobel mukafati laureati Romen Rollan rey kitabinda bele yazmisdi Sena sahillerinde iki sovet nehengi ram olmayan ruh yuksekliyi ile oraq ve cekici ucaldirlar ve biz onlarin sinelerinden xalqi azadliga birliye sesleyen ve onlarin qelebesine getirib cixaran qehremanliq himninin axdigini esidirik Meshur qrafik heyretini bele ifade edib Sizin eseriniz biz fransiz senetkarlarinin basina sanki bir qaynar qazan su tokdu Biz butun geceni ondan danisiriq Heykeli Eyfel qullesinin yaxinliginda yerlesdirirler Lakin parislilerin bu xahisi SSRI rehberliyini qane etmir Heykeli Moskvaya getirirler ve o Moskvada Xalq Teserrufat Nailiyyetleri Sergisinde ucaldilir 1940 ci illerVera Muxina 1940 ci illerde bir cox layihelere imza atir Moskvada Moskvareq korpusu ucun uc heykel varianti Maksim Qorkiye hesr olunmus iki abide ve onun Corek kompozisiyasini yaradir Ancaq onun sexsiyyetine ve yaradiciligina munasibet birmenali olmur Mehz ele buna gore de basladigi islerin hec birini sona catdira bilmir Sagliginda onun hec bir sexsi sergisi teskil edilmir Onu yuxari larda hec kim himaye etmir Bu da onun sehhetine menfi tesir edir 1943 cu ilde o ozunun en facievi Qayidis eserini yaradir Eseri bir nece variantda isleyir Sonra ise heykeltaras bu eserlerini mehv edir Onun sonuncu monumental eserleri Maksim Qorki ve Pyotr Caykovskiye hesr etdiyi heykeller olur Ancaq bu eserleri de tam basa catdira bilmir 6 oktyabr 1953 cu ilde vefat edir Hemcinin baxFehle ve kolxozcuIstinadlarMuhina Vera Ignatevna Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 Vera Muchina RKDartists nid Wera Ignatjewna Muchina Brockhauz Ensiklopediyasi alm Oktay Heykelteras omru Vera Muxina hec bir vaxt Stalinle danismayib ve onu yaxindan gormeyib 2016 03 05 at the Wayback Machine Xalq Cebhesi qezeti 14 dekabr 2012 seh 13 az Savalan Ferecov Sovetlerin simvolunu yaratmis heykeltaras olu kecid Medeniyyet qezeti 10 06 2015 az Sovet mehsullari haqqinda faktlar olu kecid lent az 11 11 2013 az EdebiyyatZotov A Muhina Vera Ignatevna Narodnyj hudozhnik SSSR M L Iskusstvo 1944 16 6 s Massovaya biblioteka 15 000 ekz Voronov N V Vera Muhina Monografiya M Izobrazitelnoe iskusstvo 1989 336 s 18 500 ekz ISBN 5 85200 078 7 Voronov N V Rabochij i kolhoznica M Moskovskij rabochij 1990 80 16 s Biografiya moskovskogo pamyatnika 45 000 ekz ISBN 5 239 00763 2 Voronova O I Vera Ignatevna Muhina M Iskusstvo 1976 230 s Zhizn v iskusstve Xarici kecidlerVikianbarda Vera Muxina ile elaqeli mediafayllar var Muhina Vera Ignatevna Biografiya i tvorchestvo hudozhnika na Artonline ru Raboty V Muhinoj v biblioteke Staratel G Revzin Plyaski smerti i torgovli Kommersant 22 09 09 Brief online biography