Vattasilər — 1471–1549/1554-cü illərdə Mərakeşi idarə edən ərəb əsilli sülalə.
Tarixi dövlət | |
Vattasilər | |
---|---|
| |
Paytaxt | Fəs |
Dilləri | Bərbər dili, ərəb dili |
Rəsmi dilləri | |
Dövlət dini | sünni islam |
Valyuta | Dirhəm |
İdarəetmə forması | Sultan, monarxiya |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
15-ci əsrin sonlarında Mərakeşdə hakimiyyətdə olan Merinilər sülaləsinin hakimiyyəti zəifləmiş və ara müharibələri nəticəsində süquta uğramışdı. Həmin dövrdə Asila hakimi, Vattasi sülaləsindən olan , Merini sultanlığının hakimiyyətinə son qoyan qarşı mübarizədə qalib gələrək, 1471-ci ildə Fəs şəhərini tutdu və özünü Mərakeşin yeni sultanı elan etdi.
Lakin Portuqaliya krallığı ilə mübarizədə müvəffəqiyyət qazana bilməyən Məhəmməd ibn Yəhya 1471-ci ildə Tanjer, 1473-cü ildə Asila şəhərlərini itirdi. Portuqallar Mərakeş sahillərində Əsfa (Safi), Məzaqan və Əzəmmur kimi qalalar inşa etdirdilər.
1492-ci ildə Qranada əmirliyinin süqutu ilə İspaniyadan qaçan bir çox əndəlüslü Mərakeşə sığındı. Həmçinin 1497-ci ildə ispanlar Vattasilərə məxsus Melilya şəhərini də işğal etdilər.
Vattasilər İspaniya və Portuqaliya ilə mübarizəni davam etdirərkən, Mərakeşi ələ keçirən Səədilər ölkənin cənubunda ciddi təhlükəyə çevrildilər. 1549-cu ildə Fəs şəhərini tutan Səədilər Vattasi hökmranlığına son qoysalar da, 1554-cü ilin əvvəlində Fəsə daxil olan Osmanlıların Əlcəzair valisi Saleh Paşa Vattasi hakimiyyətini yenidən bərpa etdi. Lakin Osmanlı qoşunlarının geri çəkilməsi ilə Səədilər 1554-cü ilin sentyabrında yenidən Fəsi ələ keçirdilər və Vattasi sülaləsinin hakimiyyətinə tamamilə son qoyuldu.
İstinadlar
- ""İslam Ansiklopedisi, "Vattâsîler" maddesi, Türk Diyanet Vakfı, İstanbul (2012), c.42, s.571-572"" (türk). 13 oktyabr 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 6 aprel 2024.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vattasiler 1471 1549 1554 cu illerde Merakesi idare eden ereb esilli sulale Tarixi dovletVattasiler1472 1554Paytaxt FesDilleri Berber dili ereb diliResmi dilleri Berber diliDovlet dini sunni islamValyuta DirhemIdareetme formasi Sultan monarxiya Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixi15 ci esrin sonlarinda Merakesde hakimiyyetde olan Meriniler sulalesinin hakimiyyeti zeiflemis ve ara muharibeleri neticesinde suquta ugramisdi Hemin dovrde Asila hakimi Vattasi sulalesinden olan Merini sultanliginin hakimiyyetine son qoyan qarsi mubarizede qalib gelerek 1471 ci ilde Fes seherini tutdu ve ozunu Merakesin yeni sultani elan etdi Lakin Portuqaliya kralligi ile mubarizede muveffeqiyyet qazana bilmeyen Mehemmed ibn Yehya 1471 ci ilde Tanjer 1473 cu ilde Asila seherlerini itirdi Portuqallar Merakes sahillerinde Esfa Safi Mezaqan ve Ezemmur kimi qalalar insa etdirdiler 1492 ci ilde Qranada emirliyinin suqutu ile Ispaniyadan qacan bir cox endeluslu Merakese sigindi Hemcinin 1497 ci ilde ispanlar Vattasilere mexsus Melilya seherini de isgal etdiler Vattasiler Ispaniya ve Portuqaliya ile mubarizeni davam etdirerken Merakesi ele keciren Seediler olkenin cenubunda ciddi tehlukeye cevrildiler 1549 cu ilde Fes seherini tutan Seediler Vattasi hokmranligina son qoysalar da 1554 cu ilin evvelinde Fese daxil olan Osmanlilarin Elcezair valisi Saleh Pasa Vattasi hakimiyyetini yeniden berpa etdi Lakin Osmanli qosunlarinin geri cekilmesi ile Seediler 1554 cu ilin sentyabrinda yeniden Fesi ele kecirdiler ve Vattasi sulalesinin hakimiyyetine tamamile son qoyuldu Istinadlar Islam Ansiklopedisi Vattasiler maddesi Turk Diyanet Vakfi Istanbul 2012 c 42 s 571 572 turk 13 oktyabr 2022 tarixinde Istifade tarixi 6 aprel 2024 Xarici kecidler