Tunisin fəthi 1535-ci ilin iyun ayında Tunis şəhərinin Osmanlı imperiyasının nəzarətindən çıxaraq İspaniya imperiyasının nəzarəti altına keçməsi ilə nəticələnən döyüşdür.
Tunisin fəthi | |||
---|---|---|---|
Halkü'l-Vada edilmiş olan hücumu göstərən Jan Cornelisz Vermeyenin ait bir tablosu. Arxa planda Tunis görünür. V Karlın 1535-ci ildə Tunisə girişini göstərən Jan Cornelisz Vermeyenin qravyürası. | |||
Tarix | iyun 1535 | ||
Yeri | |||
Səbəbi | Tunisin Osmanlılar tərəfindən alınması | ||
Nəticəsi | Müttəfiqlərin qələbəsi. Tunisin Osmanlı nəzarətindən geri alınması | ||
Münaqişə tərəfləri | |||
| |||
Komandan(lar) | |||
| |||
Tərəflərin qüvvəsi | |||
| |||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Arxa plan
1532-ci ildə Osmanlı sultanı olan I Süleyman Əlcəzairdə olan Barbaros Xeyrəddin Paşanı İstanbula çağırtdıraraq ona yeni bir donanma yaratmasını əmr etmişdir. 1532-ci ilin avqust ayında Xədim Həsən Ağanı öz yerinə naib təyin edərək yola çıxan Barbaros Xeyrəddin Paşa 1533-cü ilin dekabr ayının axırlarında İstanbula çatır. Burada Osmanlı donanmasının admiralı rütbəsinə yüksəldildikdən sonra 1534-cü ilin may ayında səksən gəmi ilə bərabər İtaliyaya hərbi səfər təşkil etmişdir. O, burada bir sıra kiçik hücumlar həyata keçirdikdən sonra, Tunis istiqamətində hərəkət etmişdir. Buraya təşkil etmiş olduğu hücumlar nəticəsində 1534-cü il avqust ayının 16-da Hafsilərin nəzarəti altında olan şəhəri ələ keçirmişdir. Belə bir ağır məğlubiyyətə düçar olduqdan sonra Hafsilərin başçısı olan Mövlay Həsən Müqəddəs Roma İmperatoru V Karldan kömək istəmək məcburiyyətində qalmışdır.
Fəth
1535-ci ilin may ayında imperator V Karl Andrea Dorianın komandanlığı altında böyük bir donanma hazırlatmış və özünün də iştirakı ilə Halkü'l-Vad ərazisinə qoşun çıxardılmışdır. V Karla sadiq olan dövlətlər ilə bərabər, Genuya Respublikası, Portuqaliya krallığı, Papa dövləti və Malta Cəngavərləri də bu mühasirə zamanı imperatordan öz dəstəklərini əsirgəməmişdirlər. Osmanlı imperiyası isə öz növbəsində müttəfiqi olan Fransa krallığından dəstək almışdır. Baş vermiş olan hərbi əməliyyatlar zamanı Osmanlı tərəfi məğlubiyyətə düçar olarkən, Barbaros Xeyrəddin Paşa isə öz növbəsində Əlcəzairə çəkilmək məcburiyətində qalmışdır. Tunisi ələ keçirdikdən sonra V Karl, Mövlay Həsənin hakimiyyətini özünə qaytarmış və öz əsgərlərinin bir hissəsini şəhərdə yerləşdirdikdən sonra avqust ayında buradan ayrılmışdır.
İstinadlar
- Aralıq dənizi donanmasında 15 qalyon, Kantabria donanmasında 42 gəmi, Malaqa donanmasında 150 gəmi
- Crowley, Roger; sf. 61
- Garnier, sf. 96
- Uzunçarşılı, İsmail Hakkı; sf. 371
- Arıkan, Muzaffer; Toledo, Paulino; sf. 491
- Uzunçarşılı, İsmail Hakkı; sf. 372
- Uzunçarşılı, İsmail Hakkı; sf. 373
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Tunisin fethi deqiqlesdirme Tunisin fethi 1535 ci ilin iyun ayinda Tunis seherinin Osmanli imperiyasinin nezaretinden cixaraq Ispaniya imperiyasinin nezareti altina kecmesi ile neticelenen doyusdur Tunisin fethiHalku l Vada edilmis olan hucumu gosteren Jan Cornelisz Vermeyenin ait bir tablosu Arxa planda Tunis gorunur V Karlin 1535 ci ilde Tunise girisini gosteren Jan Cornelisz Vermeyenin qravyurasi Tarix iyun 1535Yeri TunisSebebi Tunisin Osmanlilar terefinden alinmasiNeticesi Muttefiqlerin qelebesi Tunisin Osmanli nezaretinden geri alinmasiMunaqise terefleriV Karl Habsburq Ispaniyasi Muqeddes Roma imperiyasi Neapol kralligi Siciliya kralligi Flandriya qrafligi Genuya Respublikasi Portuqaliya kralligi Papa dovleti Malta cengaverleri Osmanli imperiyasi Fransa kralligiKomandan lar V Karl Alvaro de Bazan Garcia Alvarez de Toledo Fernando Alvarez de Toledo Andrea Doria Luis Xeyreddin BarbarossaTereflerin quvvesiUmumi esger 60 000 Umumi gemi 398 207 gemi 10 qalyon 6 qalyon 19 qalyon 1 man of war tipli gemi ve 20 karavella 8 qalyon 4 qalyon 60 hulks 82 doyus gemisi 2 qalyon Vikianbarda elaqeli mediafayllarArxa plan1532 ci ilde Osmanli sultani olan I Suleyman Elcezairde olan Barbaros Xeyreddin Pasani Istanbula cagirtdiraraq ona yeni bir donanma yaratmasini emr etmisdir 1532 ci ilin avqust ayinda Xedim Hesen Agani oz yerine naib teyin ederek yola cixan Barbaros Xeyreddin Pasa 1533 cu ilin dekabr ayinin axirlarinda Istanbula catir Burada Osmanli donanmasinin admirali rutbesine yukseldildikden sonra 1534 cu ilin may ayinda seksen gemi ile beraber Italiyaya herbi sefer teskil etmisdir O burada bir sira kicik hucumlar heyata kecirdikden sonra Tunis istiqametinde hereket etmisdir Buraya teskil etmis oldugu hucumlar neticesinde 1534 cu il avqust ayinin 16 da Hafsilerin nezareti altinda olan seheri ele kecirmisdir Bele bir agir meglubiyyete ducar olduqdan sonra Hafsilerin bascisi olan Movlay Hesen Muqeddes Roma Imperatoru V Karldan komek istemek mecburiyyetinde qalmisdir Feth1535 ci ilin may ayinda imperator V Karl Andrea Dorianin komandanligi altinda boyuk bir donanma hazirlatmis ve ozunun de istiraki ile Halku l Vad erazisine qosun cixardilmisdir V Karla sadiq olan dovletler ile beraber Genuya Respublikasi Portuqaliya kralligi Papa dovleti ve Malta Cengaverleri de bu muhasire zamani imperatordan oz desteklerini esirgememisdirler Osmanli imperiyasi ise oz novbesinde muttefiqi olan Fransa kralligindan destek almisdir Bas vermis olan herbi emeliyyatlar zamani Osmanli terefi meglubiyyete ducar olarken Barbaros Xeyreddin Pasa ise oz novbesinde Elcezaire cekilmek mecburiyetinde qalmisdir Tunisi ele kecirdikden sonra V Karl Movlay Hesenin hakimiyyetini ozune qaytarmis ve oz esgerlerinin bir hissesini seherde yerlesdirdikden sonra avqust ayinda buradan ayrilmisdir IstinadlarAraliq denizi donanmasinda 15 qalyon Kantabria donanmasinda 42 gemi Malaqa donanmasinda 150 gemi Crowley Roger sf 61 Garnier sf 96 Uzuncarsili Ismail Hakki sf 371 Arikan Muzaffer Toledo Paulino sf 491 Uzuncarsili Ismail Hakki sf 372 Uzuncarsili Ismail Hakki sf 373