Andrea Doria (30 noyabr 1466 – 25 noyabr 1560) — admiral və condottieri. 1538 dəki Preveze Dəniz döyüşünə Barbaros Xeyrəddin Paşanın əmrindəki Osmanlı Donanmasıyla döyüşən Müqəddəs İttifaq donanmasına rəhbərlik etmişdir.
Andrea Doria | |
---|---|
it. Andrea Doria | |
| |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | , |
Vəfat tarixi | (93 yaşında) |
Vəfat yeri | , |
Fəaliyyəti | Kondottiyeri, siyasətçi, əsgər, Admiral |
Atası | Caracosa Doria |
Anası | Ceva Doria |
Hərbi xidmət | |
Mənsubiyyəti | Genuya Respublikası |
Rütbəsi | |
Elmi fəaliyyəti | |
Elm sahəsi | siyasət, hərbi iş[d] |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Gəncliyi
doğuldu. Ailəsi köklü ailələrindən Dorialardan gəlirdi. Hər ikisi də Doria ailəsindən gələn Andrea Coeva və Maria Caracosa'nın oğlu. Anasının ölümünün ardından 19 yaşındakı Andrea Romaya göndərildi. Ailənin daha köhnə bir qolundan gələn qohumu Dominikan Doria Papa əmrindəki papalıq gözətçi birliyində kapitan idi. Burada bütün hərbi təlimlərdəki üstün müvəffəqiyyəti səbəbindən sürətli bir şəkildə yüksəldi. ölməsindən sonra papa seçilən xələfi Doria ailəsinin iddialı olmasından məmnun deyildi. Gənc Andrea beləcə Dominikin tövsiyəsinə uyğun gələrək hərbi karyera istəyən zadəganların başvurabiləcəyi ən yaxşı məktəb olaraq qəbul edilən Dük Urbinonun sarayına müraciət etdi. Urbinonun sarayında bir az vaxt keçirən Andrea, şahzadə heç bir bir zaman savaşmadığından qazanılacaq bir qələbə də olmadığı üçün yolunu başqa şəkildə davam etdirməyə qərar verdi. 1503-cü ildə Korsikada o dövr Fransız tabeliyindəki üçün döyüşərkən qazandığı müvəffəqiyyətlərlə əhəmiyyətli bir kapitan olduğunu göstərdi. donanmasıyla Osmanlı donanmasına və qarşı çox sayda vuruşmaya qatıldı.
Fransa — Müqəddəs Roma müharibəsi
Andrea Dorianın yaşadığı bu dövrdə əvvəl daha sonra da tərəfindən işğal olunur. Fransa Ordusuna qatılan Doria general rütbəsi ilə 1524-cü ildə Marselin azad olunmağında vəzifə tutur. Fransa hakimiyyətinə keçməsi üçün çalışsa da Fransız idarəsini təsdiq etməz. Condottieri müqaviləsinin dolmasıyla birlikdə V Karlın xidmətinə girər.
Cenovanın müstəqilliyi
Doria Fransızların əmrində Neapolu mühasirəyə alan qardaşı oğlu Filipdən mühasirəni qaldırmasını istəyir. Doria davam edər, şəhərin qabaqcıl şəxsləri ilə birlikdə Fransızları qovaraq himayəsinə girər. Aristokratiyanı sarsıdacaq şəkildə konstitusiyanı yeniləyərək hizipçiliyə son verir. Qurduğu 28 Alberghi adını verdiyi rəhbərlik orqanıyla qabaqda gələn ailələrin dəstəyini alır və iqtidarlarını gücləndirər. Şəhərin idarəsini almağı rədd etsə də köhnə bənzərinə yaxın vəzifə adı ilə konsul olar və əhəmiyyətli qərarlar əsnasında fikrinə müraciət edilən bir adam halına gəlir. Verdikləri töhfələrinə görə çox sayda titul, mülk və imtiyaz sahibi olmuşdur.
Admiral
İmperatorluq donanmasında admiral rütbəsilə olduqca müvəffəqiyyətli olan Doria qarşı saysız səfərə qatılar, və Patrası ələ keçirər. 1535-ci ildə Tunisin fəthinə qatılar. 1538-ci ilin Fevral ayında Papa liderliyində qurulan Müqəddəs İttifaq donanmasına rəhbərlik edər. , İspaniya, , Venesiya və Malta Cəngavərləri ittifaqı 1538-ci il Sentyabr ayında Preveze Dəniz döyüşünə Barbaros Hayreddin Paşa əmrindəki Osmanlı Donanmasına məğlub olar. Doria 1541-ci ildəki V Karlın müvəffəqiyyətsiz səfərinə qatılar. İmperatora beş il daha xidmət edir. İrəliləmiş yaşına baxmayaraq çox çevik və uğurlu olmuşdur.
Sonrakı illəri
1544-cü ildə Crepi Müqaviləsi ilə sona çatan İtaliya müharibələrinin ardından Doria təqaüd günlərini keçirmək üçün istirahətə çəkilməyi düşünür. Ancaq böyük sərvəti və varisi olan Giannetti Dorianın məğrur siyasəti üzündən çox sayda düşmən qazanır. 1547-ci ildə ailəyə qarşı Fieşi sui-qəsdi təşkil olunur. Zərbə cəhdi müvəffəqiyyətsiz olsa da Giannetti öldürülür. Doria zərbə bəhanəsiylə soylu ailələrdən zərbəçilərə kömək edənləri təmizləyərək iqtidarını Parma və Piacenzanı da əhatə edəcək şəkildə genişləndirir. Cenevrədə bənzər zərbələrlə qarşılaşsa da iqtidarı verməyən Doria, İmperatordan gələn şəhərin mərkəzinə təhkimatlı bir qala inşa etmə və İspan əsgərlərini təmin etmə təklifini də davamlı olaraq rədd edərək şəhərin müstəqilliyini qoruamağa çalışır. 1550-ci ildə 84 yaşında yenə Cəzairli dəniz quldurlarına qarşı səfərə çıxar. 1552-ci ildə Ponza Deniz müharibəsində Turqut Rəis Andrea Doria əmrindəki İspan-İtalyan donanmasını məğlub edir. İspaniya ilə Fransa arasında yenə döyüş çıxması Fransızların 1553-cü ildə Korsikanı işğal eləməsi səbəbindən komandir yenə vəzifəyə çağırılar. 1553–1555 illəri arasında adada müvəffəqiyyətlə mübarizə aparır. 1555-ci ildə qalıcı olaraq dönər. Qardaşı oğlu Giovanni Andrea Doria onun kimi Əlcəzairə hücum eləsə də 1560-cı ildəki Piyalə Paşa və Turqut Rəis əmrindəki Osmanlı Donanmasına məğlub olur. Giovanni Andrea Andrea Dorianın varisi olur və ailənin ənənəsini davam etdirir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Çex Milli Hakimiyyət Məlumat bazası.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Andrea Doria 30 noyabr 1466 25 noyabr 1560 admiral ve condottieri 1538 deki Preveze Deniz doyusune Barbaros Xeyreddin Pasanin emrindeki Osmanli Donanmasiyla doyusen Muqeddes Ittifaq donanmasina rehberlik etmisdir Andrea Doriait Andrea Doriaterefinden cekilmis portretiSexsi melumatlarDogum tarixi 30 noyabr 1466Dogum yeri Vefat tarixi 25 noyabr 1560 93 yasinda Vefat yeri Fealiyyeti Kondottiyeri siyasetci esger AdmiralAtasi Caracosa DoriaAnasi Ceva DoriaHerbi xidmetMensubiyyeti Genuya RespublikasiRutbesiElmi fealiyyetiElm sahesi siyaset herbi is d Vikianbarda elaqeli mediafayllarGencliyidoguldu Ailesi koklu ailelerinden Dorialardan gelirdi Her ikisi de Doria ailesinden gelen Andrea Coeva ve Maria Caracosa nin oglu Anasinin olumunun ardindan 19 yasindaki Andrea Romaya gonderildi Ailenin daha kohne bir qolundan gelen qohumu Dominikan Doria Papa emrindeki papaliq gozetci birliyinde kapitan idi Burada butun herbi telimlerdeki ustun muveffeqiyyeti sebebinden suretli bir sekilde yukseldi olmesinden sonra papa secilen xelefi Doria ailesinin iddiali olmasindan memnun deyildi Genc Andrea belece Dominikin tovsiyesine uygun gelerek herbi karyera isteyen zadeganlarin basvurabileceyi en yaxsi mekteb olaraq qebul edilen Duk Urbinonun sarayina muraciet etdi Urbinonun sarayinda bir az vaxt keciren Andrea sahzade hec bir bir zaman savasmadigindan qazanilacaq bir qelebe de olmadigi ucun yolunu basqa sekilde davam etdirmeye qerar verdi 1503 cu ilde Korsikada o dovr Fransiz tabeliyindeki ucun doyuserken qazandigi muveffeqiyyetlerle ehemiyyetli bir kapitan oldugunu gosterdi donanmasiyla Osmanli donanmasina ve qarsi cox sayda vurusmaya qatildi Fransa Muqeddes Roma muharibesiAndrea Dorianin yasadigi bu dovrde evvel daha sonra da terefinden isgal olunur Fransa Ordusuna qatilan Doria general rutbesi ile 1524 cu ilde Marselin azad olunmaginda vezife tutur Fransa hakimiyyetine kecmesi ucun calissa da Fransiz idaresini tesdiq etmez Condottieri muqavilesinin dolmasiyla birlikde V Karlin xidmetine girer Cenovanin musteqilliyiDoria Fransizlarin emrinde Neapolu muhasireye alan qardasi oglu Filipden muhasireni qaldirmasini isteyir Doria davam eder seherin qabaqcil sexsleri ile birlikde Fransizlari qovaraq himayesine girer Aristokratiyani sarsidacaq sekilde konstitusiyani yenileyerek hizipciliye son verir Qurdugu 28 Alberghi adini verdiyi rehberlik orqaniyla qabaqda gelen ailelerin desteyini alir ve iqtidarlarini guclendirer Seherin idaresini almagi redd etse de kohne benzerine yaxin vezife adi ile konsul olar ve ehemiyyetli qerarlar esnasinda fikrine muraciet edilen bir adam halina gelir Verdikleri tohfelerine gore cox sayda titul mulk ve imtiyaz sahibi olmusdur AdmiralImperatorluq donanmasinda admiral rutbesile olduqca muveffeqiyyetli olan Doria qarsi saysiz sefere qatilar ve Patrasi ele kecirer 1535 ci ilde Tunisin fethine qatilar 1538 ci ilin Fevral ayinda Papa liderliyinde qurulan Muqeddes Ittifaq donanmasina rehberlik eder Ispaniya Venesiya ve Malta Cengaverleri ittifaqi 1538 ci il Sentyabr ayinda Preveze Deniz doyusune Barbaros Hayreddin Pasa emrindeki Osmanli Donanmasina meglub olar Doria 1541 ci ildeki V Karlin muveffeqiyyetsiz seferine qatilar Imperatora bes il daha xidmet edir Irelilemis yasina baxmayaraq cox cevik ve ugurlu olmusdur Sonraki illeri1544 cu ilde Crepi Muqavilesi ile sona catan Italiya muharibelerinin ardindan Doria teqaud gunlerini kecirmek ucun istirahete cekilmeyi dusunur Ancaq boyuk serveti ve varisi olan Giannetti Dorianin megrur siyaseti uzunden cox sayda dusmen qazanir 1547 ci ilde aileye qarsi Fiesi sui qesdi teskil olunur Zerbe cehdi muveffeqiyyetsiz olsa da Giannetti oldurulur Doria zerbe behanesiyle soylu ailelerden zerbecilere komek edenleri temizleyerek iqtidarini Parma ve Piacenzani da ehate edecek sekilde genislendirir Cenevrede benzer zerbelerle qarsilassa da iqtidari vermeyen Doria Imperatordan gelen seherin merkezine tehkimatli bir qala insa etme ve Ispan esgerlerini temin etme teklifini de davamli olaraq redd ederek seherin musteqilliyini qoruamaga calisir 1550 ci ilde 84 yasinda yene Cezairli deniz quldurlarina qarsi sefere cixar 1552 ci ilde Ponza Deniz muharibesinde Turqut Reis Andrea Doria emrindeki Ispan Italyan donanmasini meglub edir Ispaniya ile Fransa arasinda yene doyus cixmasi Fransizlarin 1553 cu ilde Korsikani isgal elemesi sebebinden komandir yene vezifeye cagirilar 1553 1555 illeri arasinda adada muveffeqiyyetle mubarize aparir 1555 ci ilde qalici olaraq doner Qardasi oglu Giovanni Andrea Doria onun kimi Elcezaire hucum elese de 1560 ci ildeki Piyale Pasa ve Turqut Reis emrindeki Osmanli Donanmasina meglub olur Giovanni Andrea Andrea Dorianin varisi olur ve ailenin enenesini davam etdirir Hemcinin baxKorsikanin fethi 1553 IstinadlarCex Milli Hakimiyyet Melumat bazasi