Hərbi dəniz qüvvələri, həmçinin donanma və ya flot — hərbi əməliyyatların okean və dəniz teatrlarında strateji və əməliyyat vəzifələrini həll etmək üçün nəzərdə tutulmuş silahlı qüvvələr növü. Hərbi dəniz qüvvələri həm müstəqil əməliyyatlar keçirməklə, həm də silahlı qüvvələrin digər qolları ilə birgə səylərlə öz problemlərini həll edir.
Tarixi
Azərbaycan donanma tarixi çox qədim çağlara gedib çıxır. Buna sübut olaraq Qobustandakı qayaüstü rəsmləri göstərmək olar. Orta Çağlarda Azərbaycanda feodal xanlıqlarının yaranması, eləcə də IX–X əsrlərdə vikinqlərin və ilə gəmi tikintisi yeni inkişaf qazanır. Özəlliklə Şirvanşahlar dövlətinin güclənməsi ilə Bakının önəmi bir liman şəhəri kimi artır. 1175-ci ildə I Axsitan Bakı yaxınlığında 73 rəqib gəmisini qıraraq rus donanmasını məğlub edir. Bu fakt XII əsrdə Şirvan donanmasının yüksək keyfiyyətindən xəbər verir. 1172-ci ildəki Şamaxı zəlzələsindən sonra paytaxtın köçürülməsi Bakının önəmin daha da artırır. Saray şairi Xaqani Şirvaninin yazdığına görə, Bakı böyük limana və Xəzərdə uluslararası ticarətin mərkəzinə çevrilir. Şirvanşah III Fəribürzun vaxtında Bakı adaların birində hərbi baza kimi istifadə edilən Səbayıl qalası tikilir.
Orta Çağ səyyahlarının qeydlərindən Şirvan gəmilərinin görünüşü haqqda əldə etmək olur: "görkəmcə qaleraya oxşayırlar, amma ölçüləri tartanınkı kimidir". Beləliklə, Şirvan gəmisi uzunburun, hündürdallı, əyik dirəkləri və qıyqacı yelkənləri olan iki dorlu, qaleraya oxşayan və tartana ölçülü, 30 tonnadək yükü qaldıra biləcək gəmi olmalı idi.
İstinadlar
- Коллектив авторов. статья «Военно-Морской Флот» // . 2 (10000 nüs.). М.: . Под ред. . 1994. 169–176. ISBN .
- Коллектив авторов. статья «Военно-Морской Флот» // . 2 (105000 nüs.). М.: . Под ред. 1978. 235–242.
- Коллектив авторов. статья «Военно-Морской Флот» // Военный энциклопедический словарь. 1 (5000 nüs.). М.: . Под ред. 2001. 315–317. ISBN .
- Коллектив авторов. статья «Военно-Морской Флот» // «Военно-морской словарь» (100000 nüs.). М.: . 1989. 82. ISBN .
- Thor Heyerdahl — Scandinavian Ancestry. Tracing Roots to Azerbaijan. 2010-02-02 at the Wayback Machine "Azerbaijan International" jurnalı.
- Нурулла Алиев, доктор ист. наук, капитан 1 ранга. — Азербайджан и военно-морские события на Каспии в средние века. 2021-09-17 at the Wayback Machine Журнал İRS, № 1(61), 2013.
- Нурулла Алиев, доктор ист. наук, капитан 1 ранга. — Военные суда на Каспии в средние века 2021-09-17 at the Wayback Machine. Журнал İRS, № 3(63), 2013.
Əlavə ədəbiyyat
- Штенцель А. «История войн на море». 1 (5000 nüs.). М.: ЭКСМО. 2002. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Herbi deniz quvveleri hemcinin donanma ve ya flot herbi emeliyyatlarin okean ve deniz teatrlarinda strateji ve emeliyyat vezifelerini hell etmek ucun nezerde tutulmus silahli quvveler novu Herbi deniz quvveleri hem musteqil emeliyyatlar kecirmekle hem de silahli quvvelerin diger qollari ile birge seylerle oz problemlerini hell edir Meglubedilmez armada Ispaniya kralliginin deniz quvvelerinin gemileri TarixiAzerbaycan donanma tarixi cox qedim caglara gedib cixir Buna subut olaraq Qobustandaki qayaustu resmleri gostermek olar Orta Caglarda Azerbaycanda feodal xanliqlarinin yaranmasi elece de IX X esrlerde vikinqlerin ve ile gemi tikintisi yeni inkisaf qazanir Ozellikle Sirvansahlar dovletinin guclenmesi ile Bakinin onemi bir liman seheri kimi artir 1175 ci ilde I Axsitan Baki yaxinliginda 73 reqib gemisini qiraraq rus donanmasini meglub edir Bu fakt XII esrde Sirvan donanmasinin yuksek keyfiyyetinden xeber verir 1172 ci ildeki Samaxi zelzelesinden sonra paytaxtin kocurulmesi Bakinin onemin daha da artirir Saray sairi Xaqani Sirvaninin yazdigina gore Baki boyuk limana ve Xezerde uluslararasi ticaretin merkezine cevrilir Sirvansah III Feriburzun vaxtinda Baki adalarin birinde herbi baza kimi istifade edilen Sebayil qalasi tikilir Orta Cag seyyahlarinin qeydlerinden Sirvan gemilerinin gorunusu haqqda elde etmek olur gorkemce qaleraya oxsayirlar amma olculeri tartaninki kimidir Belelikle Sirvan gemisi uzunburun hundurdalli eyik direkleri ve qiyqaci yelkenleri olan iki dorlu qaleraya oxsayan ve tartana olculu 30 tonnadek yuku qaldira bilecek gemi olmali idi IstinadlarKollektiv avtorov statya Voenno Morskoj Flot 2 10000 nus M Pod red 1994 169 176 ISBN 5 203 00299 1 Kollektiv avtorov statya Voenno Morskoj Flot 2 105000 nus M Pod red 1978 235 242 Kollektiv avtorov statya Voenno Morskoj Flot Voennyj enciklopedicheskij slovar 1 5000 nus M Pod red 2001 315 317 ISBN 5 85270 219 6 Kollektiv avtorov statya Voenno Morskoj Flot Voenno morskoj slovar 100000 nus M 1989 82 ISBN 5 203 00174 X Thor Heyerdahl Scandinavian Ancestry Tracing Roots to Azerbaijan 2010 02 02 at the Wayback Machine Azerbaijan International jurnali Nurulla Aliev doktor ist nauk kapitan 1 ranga Azerbajdzhan i voenno morskie sobytiya na Kaspii v srednie veka 2021 09 17 at the Wayback Machine Zhurnal IRS 1 61 2013 Nurulla Aliev doktor ist nauk kapitan 1 ranga Voennye suda na Kaspii v srednie veka 2021 09 17 at the Wayback Machine Zhurnal IRS 3 63 2013 Elave edebiyyatShtencel A Istoriya vojn na more 1 5000 nus M EKSMO 2002 ISBN 5 94661 037 6