Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tomas Vudro Vilson (ing. Thomas Woodrow Wilson; 28 dekabr 1856[…] – 3 fevral 1924[…], Vaşinqton, ABŞ) — Amerika Birləşmiş Ştatlarının 28-ci prezidenti (1913–1921). 1919-cu il Nobel Sülh Mükafatı laureatı. ABŞ tarixində elmlər doktoru elmi dərəcəsinə malik olan yeganə prezidentdir.
| Vudro Vilson | |
|---|---|
| ing. Woodrow Wilson | |
 | |
| 4 mart 1913 – 4 mart 1921 | |
| Vitse-prezident | Tomas Marşal |
| Əvvəlki | Uilyam Taft |
| Sonrakı | Uorren Hardinq |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum adı | Woodrow Wilson |
| Doğum tarixi | 28 dekabr 1856[…] |
| Vəfat tarixi | 3 fevral 1924[…](67 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | |
| Partiya | |
| Təhsili |
|
| Fəaliyyəti | siyasətçi, universitet müəllimi[d], vəkil, akademik[d], dövlət xadimi, politoloq, hüquqşünas, müəllim, yazıçı |
| Həyat yoldaşları |
|
| Uşaqları | 3 |
| Dini | Presviterianlıq |
| Hərbi xidmət | |
| Döyüşlər | |
| Elmi fəaliyyəti | |
| Elmi dərəcəsi | |
| | |
| Təltifləri |  |
 | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Adı tarixdə 100 ən çox öyrənilmiş şəxsiyyətlər siyahısına daxil edilib.
Həyatı
6 aprel 1917-ci ildə Vudro Vilson ABŞ-nin Birinci dünya müharibəsinə qatılması barədə qərar verdi. Konqresə müraciətində o, "Bütün müharibələrə son qoymaq məqsədilə müharibəyə başlamağa" çağırırdı.
8 yanvar 1918-ci ildə o Konqresdəki çıxışında müharibədən sonrakı dünyanın yenidən qurulmasını, daimi sülhün təmin edilməsini nəzərdə tutan və "14 bənd" adı ilə məşhur olan tezislərini irəli sürdü. Müharibədən sonra bu tezislərdə irəli sürülən ideyalardan yalnız 5-i, o cümlədən Millətlər Cəmiyyətinin qurulması fikri həyata keçirildi.
28 may 1919-cu ildə Əlimərdan bəy Topçubaşovun başçılıq etdiyi Azərbaycan nümayəndə heyəti Paris sülh konfransında ABŞ prezidenti Vudro Vilsonla görüşərək Xalq Cümhuriyyətinin tanınmasını xahiş edib. Antitürk və ermənipərəst mövqeyi ilə seçilən Vilson bu xahişi rədd edib.
Ermənistanın Türkiyəyə ərazi iddiaları ABŞ prezidenti Vudro Vilsonun hamiliyi ilə güclü surətdə dəstəklənirdi. V. Vilson Ermənistan üzərində ABŞ-nin mandatını rəsmiləşdirmək üçün Senata müraciət etmişdi. Lakin 1920-ci il iyunun 1-də ABŞ Senatı 23 səs lehinə, 52 səslə əleyhinə olmaqla prezidentin arzusunu rədd etdi.
Düşüncələri
Vilsonun düşüncələrinə görə insan haqları "Böyük Ermənistan və ermənilərin xilası"ndan ibarət idi. Sevr müqaviləsinin VI bölməsinin 89-cu maddəsinə görə Ərzurum, Trapezund, Van, Bitlis Ermənistana verilirdi. Onun sərhədlərini Vilson təyin edəcəkdi. Lakin elə bu vaxt müzəffər türk ordusu bir-birinin ardınca doğma vilayətlərini güclü hamisi olan düşmənin tapdağından azad edir və məkrli planın reallaşmaq ehtimalını puça çıxarırdı. V. Vilsonun qərarı ilə yaradılmalı olan süni "Müstəqil Ermənistan" iki həftəyə süqut etdi.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Cooper J. M. Woodrow Wilson // Encyclopædia Britannica (ing.).
- https://www.georgiawomen.org/ellen-louise-axson-wilson.
- Reader's Digest, The Reader's Digest (ing.). // Reader's Digest NYC: 2018. Vol. 191, Iss. 1141. P. 73. ed. size: 5653440 ISSN 0034-0375
- www.accademiadellescienze.it (it.).
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Tomas Vudro Vilson ing Thomas Woodrow Wilson 28 dekabr 1856 3 fevral 1924 Vasinqton ABS Amerika Birlesmis Statlarinin 28 ci prezidenti 1913 1921 1919 cu il Nobel Sulh Mukafati laureati ABS tarixinde elmler doktoru elmi derecesine malik olan yegane prezidentdir Vudro Vilsoning Woodrow WilsonAmerika Birlesmis Statlarinin 28 ci prezidenti4 mart 1913 4 mart 1921Vitse prezidentTomas MarsalEvvelkiUilyam TaftSonrakiUorren HardinqSexsi melumatlarDogum adi Woodrow WilsonDogum tarixi 28 dekabr 1856 1856 12 28 Vefat tarixi 3 fevral 1924 1924 02 03 67 yasinda Vefat yeri Vasinqton ABSDefn yeri Vasinqton milli kafedraliPartiya ABS Demokratlar PartiyasiTehsili Prinston Universiteti 1875 1879 Cons Hopkins Universiteti 1886 Virciniya Universiteti d Fealiyyeti siyasetci universitet muellimi d vekil akademik d dovlet xadimi politoloq huquqsunas muellim yaziciHeyat yoldaslari Edit Uilson 1915 1924 Ellen Aksson Uilson 1885 1914 Usaqlari 3Dini PresviterianliqHerbi xidmetDoyusler Birinci Dunya muharibesiElmi fealiyyetiElmi derecesi felsefe doktoruTeltifleri source source Vikianbarda elaqeli mediafayllar Adi tarixde 100 en cox oyrenilmis sexsiyyetler siyahisina daxil edilib Heyati6 aprel 1917 ci ilde Vudro Vilson ABS nin Birinci dunya muharibesine qatilmasi barede qerar verdi Konqrese muracietinde o Butun muharibelere son qoymaq meqsedile muharibeye baslamaga cagirirdi 8 yanvar 1918 ci ilde o Konqresdeki cixisinda muharibeden sonraki dunyanin yeniden qurulmasini daimi sulhun temin edilmesini nezerde tutan ve 14 bend adi ile meshur olan tezislerini ireli surdu Muharibeden sonra bu tezislerde ireli surulen ideyalardan yalniz 5 i o cumleden Milletler Cemiyyetinin qurulmasi fikri heyata kecirildi 28 may 1919 cu ilde Elimerdan bey Topcubasovun basciliq etdiyi Azerbaycan numayende heyeti Paris sulh konfransinda ABS prezidenti Vudro Vilsonla goruserek Xalq Cumhuriyyetinin taninmasini xahis edib Antiturk ve ermeniperest movqeyi ile secilen Vilson bu xahisi redd edib Ermenistanin Turkiyeye erazi iddialari ABS prezidenti Vudro Vilsonun hamiliyi ile guclu suretde desteklenirdi V Vilson Ermenistan uzerinde ABS nin mandatini resmilesdirmek ucun Senata muraciet etmisdi Lakin 1920 ci il iyunun 1 de ABS Senati 23 ses lehine 52 sesle eleyhine olmaqla prezidentin arzusunu redd etdi DusunceleriVilsonun dusuncelerine gore insan haqlari Boyuk Ermenistan ve ermenilerin xilasi ndan ibaret idi Sevr muqavilesinin VI bolmesinin 89 cu maddesine gore Erzurum Trapezund Van Bitlis Ermenistana verilirdi Onun serhedlerini Vilson teyin edecekdi Lakin ele bu vaxt muzeffer turk ordusu bir birinin ardinca dogma vilayetlerini guclu hamisi olan dusmenin tapdagindan azad edir ve mekrli planin reallasmaq ehtimalini puca cixarirdi V Vilsonun qerari ile yaradilmali olan suni Musteqil Ermenistan iki hefteye suqut etdi Hemcinin baxVudro Vilsonun 14 maddesiIstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Cooper J M Woodrow Wilson Encyclopaedia Britannica ing https www georgiawomen org ellen louise axson wilson Reader s Digest The Reader s Digest ing Reader s DigestNYC 2018 Vol 191 Iss 1141 P 73 ed size 5653440 ISSN 0034 0375 www accademiadellescienze it it