Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
ABŞ Konqresi — Amerika Birləşmiş Ştatlarının ikipalatlı qanunverici dövlət hakimiyyət orqanı, Vaşinqton şəhərində yerləşir (binası Kapitoli adlanır). Senatdan (100 üzv) və Nümayəndələr Məclisindən (435 üzv) ibarətdir. Konqresin Sədri ABŞ vitse-prezidentidir , onun müavini müvəqqəti sədridir.
Birləşmiş Ştatlar Konqresi | |
---|---|
United States Congress | |
Ümumi məlumatlar | |
Təsis tarixi | 4 mart 1789 |
İdarə heyəti | |
Mayk Pens, Respublikaçılar partiyası Yanvar 20, 2017 tarixindən | |
Nensi Pelosi, Yanvar 3, 2019 tarixindən | |
Senatın müvəqqəti Prezidenti | , Respublikaçılar partiyası Yanvar 3, 2019 tarixindən |
Quruluşu | |
siyasi partiyalar | Respublikaçılar (53) |
fraksiyalar | (232) Respublikaçılar (196) Müstəqil(1) Vakant (6) |
Məclis zalı | |
Sayt | |
congress.gov | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
Birinci Kontinental Konqresdən formalaşmışdır. 1776 il iyulun 4-də İkinci Kontinental Konqres ABŞ İstiqlaliyyət Bəyannaməsi qəbul etdi. Konstitusiyaya görə Konqres xüsusilə müharibə elan etməyə, silahlı güvvələri saxlamağa, ittifaq qanunlarının icra etmək üçün milis çağırmağa, təyin etməyə və yığmağa, xarici dövlətlərlə ticarəti tənzim etməyə, pul kəsməyə, ölçü vahidlərini, Ali Məhkəmədən daha aşağı məhkəmələri və poçt xidmətlərini müəyyənləşdriməyə bilər. Hər iki palatı məsələlərin əksəriyyətini səsvermə ilə həll edir, üzvlər "aye" yaxud "no" deməlidir. İldə adətən bir sessiya keçirilir, bəzən əlavə sessiya baş verir.
Səlahiyyəti
Konqresin konstitusiya səlahiyyətləri xeyli genişdir. Onların arasında ən əsas yeri maliyyə sahəsinə baxmaq tutur. Bu ABŞ-nin "pul kisəsi hakimiyyəti" adlanır.
Konqres ölkənin bütün ərazisi üçün vahid vergini, rüsumları, aksiz rüsumlarını müəyyən edir, federal büdcəni müəyyənləşdirir, dövlət səhmlərindən başqa bütün sahələrə ianələr ayırır, kreditə pul verir. Konqres həm də ABŞ-nin adından borcları ödəyir, xarici ticarəti və ştatlar arasında ticarəti tənzimləyir. Konqres prezidentə bu və digər məqsədlər üçün ianələr ayırmasına təsir edir, hökumət müəssisələrinin və idarələrinin fəaliyyətini də Konqres yoxlayır. Konqres həm də büdcə ianələrinin xərclənmələrini də yoxlayır.
Konqres müharibə elan etmək, silahlı qüvvələri formalaşdırmaq və onların saxlanması üçün pul ayırmaq hüququna malikdir. Konqres həm də quru və dəniz qüvvələrinin idarə edilməsi üçün hüquq vermək səlahiyyətinə malıikdir. Bu səlahiyyətlərlə Konqres hərbi büdcənin formalaşdırılmasına və silahlı qüvvələrin orqanlarına təsir edir, lakin silahlı qüvvələrdən istifadə edilməsi prezident hakimiyyətinə məxsusdur.
Nümayəndələr Palatasının hüququ var ki, seçkilər vaxtı prezidentliyə namizədlərdən heç biri seçicilərin səsinin yarısı ilə seçilməyibsə, ABŞ-nin prezidentini seçsin. (ABŞ tarixində Nümayəndələr Palatası bu hüququndan 2 dəfə istifadə edib: 1801 və 1825-ci illərdə).
Hökumətin rəsmi şəxslərinin təyinatına Senat nəzarət edir. Senat bu təyinatları təsdiq edir: 1) Hökumətin idarə rəhbəri; 2) Diplomatik nümayəndələr; 3) Ali Məhkəmənin üzvləri; 4) Federal məhkəmənin üzvləri; 5) Silahlı qüvvələrin və sərhəd xidmətinin ali rütbəli şəxslərinin irəli çəkilmələri və yerdəyişmələri. Əgər vitse-prezident seçkilər vaxtı seçilmirsə, Senat onu seçir.
Konstitusiyaya görə, Konqres vəzifəli şəxsləri, o cümlədən prezidenti və vitse-prezidenti, əgər onlar satqınlıqda günahkar biliniblərsə, rüşvət almaq və s. əməllər ediblərsə, onları impiçment qaydasına görə vəzifələrindən kənar edə bilər. Bu məsələdə palataların səlahiyyətləri bölünür. Təkcə Nümayəndələr Palatası impiçment qaydasında istintaq qrupu yarada bilər. Senat isə bu halda məhkəmə rolunu həyata keçirə bilər. Əgər məsuliyyətə cəlb edilən şəxs təqsirli bilinirsə, Senat onun haqqında yeganə cəza tədbiri – vəzifədən kənaretməni tətbiq edir.
Konqresin komitələri
Senatda 16 daimi və 4 xüsusi komitə var. Daimi komitələr:
- Kənd təsərrüfatı, ərzaq və meşə təsərrüfatı üzrə;
- İanələr üzrə;
- Silahlı qüvvələrin işi üzrə;
- Bank işi, ev tikintisi və şəhərlərin problemi üzrə;
- Büdcə;
- Ticarət, elm və nəqliyyat üzrə;
- Enerji və təbii ehtiyatlar üzrə;
- Ətraf mühitin problemləri və ictimai iş üzrə;
- Maliyyə;
- Xarici işlər üzrə;
- Hökumət məsələləri üzrə;
- Hüquq üzrə;
- Əmək və əhali ehtiyatları üzrə;
- Senatın reqlamenti və administrasiyası məsələləri üzrə;
- Xırda biznes məsələləri üzrə;
- Veteranların işi üzrə.
Xüsusi komitələr:
- Kəşfiyyat üzrə;
- Hindu məsələləri üzrə;
- Etika üzrə;
- Yaşlıların işi üzrə.
Nümayəndələr Palatasında 22 daimi və 5 xüsusi komitə var. Daimi komitələr:
- Kənd təsərrüfatı üzrə;
- İanələr üzrə;
- Silahlı qüvvələrin işi üzrə;
- Bank işi, maliyyə və şəhərlərin problemləri üzrə;
- Büdcə üzrə;
- Kolumbiya dairəsinin işi üzrə;
- Təhsil və əmək üzrə;
- Enerji və ticarət üzrə;
- Xarici işlər üzrə;
- Hökumət əməliyyatları üzrə;
- Palatanın administrasiya məsələləri üzrə;
- Daxili və adalar işi üzrə;
- Hüquq üzrə;
- Dənizçilik ticarəti və balıq yetişdirmə üzrə;
- Poçt işləri və vətəndaş xidməti üzrə;
- İctimai işlər və nəqliyyat üzrə;
- Qanunlar komitəsi üzrə;
- Elm, kosmos və texnika üzrə;
- Xırda biznes məsələləri üzrə;
- Rəsmi şəxslərin xidmət hərəkətləri standartları üzrə;
- Veteranların işi üzrə;
- Mədaxil və məxaric üzrə
Xüsusi komitələr:
- Kəşfiyyat;
- Ahılların işi üzrə;
- Uşaq, gənclər və ailə işləri üzrə;
- Aclıq problemi üzrə;
- Narkomaniya problemi və narkotiklər üzərində nəzarət üzrə.
Komitələrin sədrləri konqresdə seçilən fiqurlar hesab edilirlər. Xüsusi komitələr palatalar tərəfindən müəyyən bir məqsədi yerinə yetirmək üçün yaradılır, lakin praktikada onların çoxu konqresin bir neçə çağırışları müddətində fəaliyyət göstərir, öz səlahiyyətləri və iş metodları ilə faktiki olaraq daimi komitələrdən fərqlənmir.
Həm də hər iki palatanın birləşmiş komitələri də mövcuddur. Belə komitələr dörddür:
- İqtisadi;
- Vergi qoyuluşu;
- Konqresin kitabxanası üzrə;
- Nəşriyyat üzrə.
Demək olar ki, bütün daimi komitələr alt komitələri yaradırlar. Alt-komitələr komitələrin kompetensiyası çərçivəsində daha xırda problemlərlə məşğul olurlar.
Konqresin vəzifəli şəxsləri
Hər iki palatanın öz vəzifəli şəxsləri var. Nümayəndələr Palatasının spikeri ən mühüm təsiredici şəxslərindən biridir. Spiker vəzifəsinə namizəd palatada çoxluğun fraksiyası tərəfindən irəli sürülür və palatanın iclasında təsdiq edilir. Spikerin prezident administrasiyası ilə əlaqələrinin rolu o vaxt yüksək olur ki, prezident bir partiyadan, Nümayəndələr Palatası isə digər partiya tərəfindən idarə edilir.
Senatın sədri vitse-prezident hesab olunur, amma səsvermə hüququ olmur. Çoxluğun fraksiyasının irəli sürməsi şərti ilə Senat öz yaşlı və hörmətli şəxslərindən birini müvəqqəti sədr seçir. O, sədr funksiyalarını yerinə yetirir, səsvermədə iştirak edir və Senat tərəfindən qəbul edilən qanunları imzalayır. Senatın sədrinin funksiyaları və səlahiyyətləri vacibliyinə görə Nümayəndələr Palatasının spikerinin funksiyası və səlahiyyətlərindən aşağıdır.
Senat
Bəzi səlahiyyətlərə yalnız Senat malikdir, o cümlədən Kabinet, hakimlər və prezidentlə imzalanmış müqavilərin təsdiq etməsi. Senatda hər bir ştat iki üzvlə təqdim edilir.
Nümayəndələr Palatası
Başçısı spikerdir.
İstinadlar
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Senatın saytı
- Nümayəndələr Palatasının saytı
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun meqalenin muzakire sehifesine diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin ABS Konqresi Amerika Birlesmis Statlarinin ikipalatli qanunverici dovlet hakimiyyet orqani Vasinqton seherinde yerlesir binasi Kapitoli adlanir Senatdan 100 uzv ve Numayendeler Meclisinden 435 uzv ibaretdir Konqresin Sedri ABS vitse prezidentidir onun muavini muveqqeti sedridir Birlesmis Statlar KonqresiUnited States CongressUmumi melumatlarTesis tarixi 4 mart 1789Idare heyetiMayk Pens Respublikacilar partiyasi Yanvar 20 2017 tarixindenNensi Pelosi Yanvar 3 2019 tarixindenSenatin muveqqeti Prezidenti Respublikacilar partiyasi Yanvar 3 2019 tarixindenQurulususiyasi partiyalar Respublikacilar 53 45 Biteref 2 fraksiyalar 232 Respublikacilar 196 Musteqil 1 Vakant 6 Meclis zali konfrans zali Saytcongress gov Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiBirinci Kontinental Konqresden formalasmisdir 1776 il iyulun 4 de Ikinci Kontinental Konqres ABS Istiqlaliyyet Beyannamesi qebul etdi Konstitusiyaya gore Konqres xususile muharibe elan etmeye silahli guvveleri saxlamaga ittifaq qanunlarinin icra etmek ucun milis cagirmaga teyin etmeye ve yigmaga xarici dovletlerle ticareti tenzim etmeye pul kesmeye olcu vahidlerini Ali Mehkemeden daha asagi mehkemeleri ve poct xidmetlerini mueyyenlesdrimeye biler Her iki palati meselelerin ekseriyyetini sesverme ile hell edir uzvler aye yaxud no demelidir Ilde adeten bir sessiya kecirilir bezen elave sessiya bas verir SelahiyyetiKonqresin konstitusiya selahiyyetleri xeyli genisdir Onlarin arasinda en esas yeri maliyye sahesine baxmaq tutur Bu ABS nin pul kisesi hakimiyyeti adlanir Konqres olkenin butun erazisi ucun vahid vergini rusumlari aksiz rusumlarini mueyyen edir federal budceni mueyyenlesdirir dovlet sehmlerinden basqa butun sahelere ianeler ayirir kredite pul verir Konqres hem de ABS nin adindan borclari odeyir xarici ticareti ve statlar arasinda ticareti tenzimleyir Konqres prezidente bu ve diger meqsedler ucun ianeler ayirmasina tesir edir hokumet muessiselerinin ve idarelerinin fealiyyetini de Konqres yoxlayir Konqres hem de budce ianelerinin xerclenmelerini de yoxlayir Konqres muharibe elan etmek silahli quvveleri formalasdirmaq ve onlarin saxlanmasi ucun pul ayirmaq huququna malikdir Konqres hem de quru ve deniz quvvelerinin idare edilmesi ucun huquq vermek selahiyyetine maliikdir Bu selahiyyetlerle Konqres herbi budcenin formalasdirilmasina ve silahli quvvelerin orqanlarina tesir edir lakin silahli quvvelerden istifade edilmesi prezident hakimiyyetine mexsusdur Numayendeler Palatasinin huququ var ki seckiler vaxti prezidentliye namizedlerden hec biri secicilerin sesinin yarisi ile secilmeyibse ABS nin prezidentini secsin ABS tarixinde Numayendeler Palatasi bu huququndan 2 defe istifade edib 1801 ve 1825 ci illerde Hokumetin resmi sexslerinin teyinatina Senat nezaret edir Senat bu teyinatlari tesdiq edir 1 Hokumetin idare rehberi 2 Diplomatik numayendeler 3 Ali Mehkemenin uzvleri 4 Federal mehkemenin uzvleri 5 Silahli quvvelerin ve serhed xidmetinin ali rutbeli sexslerinin ireli cekilmeleri ve yerdeyismeleri Eger vitse prezident seckiler vaxti secilmirse Senat onu secir Konstitusiyaya gore Konqres vezifeli sexsleri o cumleden prezidenti ve vitse prezidenti eger onlar satqinliqda gunahkar biliniblerse rusvet almaq ve s emeller ediblerse onlari impicment qaydasina gore vezifelerinden kenar ede biler Bu meselede palatalarin selahiyyetleri bolunur Tekce Numayendeler Palatasi impicment qaydasinda istintaq qrupu yarada biler Senat ise bu halda mehkeme rolunu heyata kecire biler Eger mesuliyyete celb edilen sexs teqsirli bilinirse Senat onun haqqinda yegane ceza tedbiri vezifeden kenaretmeni tetbiq edir Konqresin komiteleriSenatda 16 daimi ve 4 xususi komite var Daimi komiteler Kend teserrufati erzaq ve mese teserrufati uzre Ianeler uzre Silahli quvvelerin isi uzre Bank isi ev tikintisi ve seherlerin problemi uzre Budce Ticaret elm ve neqliyyat uzre Enerji ve tebii ehtiyatlar uzre Etraf muhitin problemleri ve ictimai is uzre Maliyye Xarici isler uzre Hokumet meseleleri uzre Huquq uzre Emek ve ehali ehtiyatlari uzre Senatin reqlamenti ve administrasiyasi meseleleri uzre Xirda biznes meseleleri uzre Veteranlarin isi uzre Xususi komiteler Kesfiyyat uzre Hindu meseleleri uzre Etika uzre Yaslilarin isi uzre Numayendeler Palatasinda 22 daimi ve 5 xususi komite var Daimi komiteler Kend teserrufati uzre Ianeler uzre Silahli quvvelerin isi uzre Bank isi maliyye ve seherlerin problemleri uzre Budce uzre Kolumbiya dairesinin isi uzre Tehsil ve emek uzre Enerji ve ticaret uzre Xarici isler uzre Hokumet emeliyyatlari uzre Palatanin administrasiya meseleleri uzre Daxili ve adalar isi uzre Huquq uzre Denizcilik ticareti ve baliq yetisdirme uzre Poct isleri ve vetendas xidmeti uzre Ictimai isler ve neqliyyat uzre Qanunlar komitesi uzre Elm kosmos ve texnika uzre Xirda biznes meseleleri uzre Resmi sexslerin xidmet hereketleri standartlari uzre Veteranlarin isi uzre Medaxil ve mexaric uzre Xususi komiteler Kesfiyyat Ahillarin isi uzre Usaq gencler ve aile isleri uzre Acliq problemi uzre Narkomaniya problemi ve narkotikler uzerinde nezaret uzre Komitelerin sedrleri konqresde secilen fiqurlar hesab edilirler Xususi komiteler palatalar terefinden mueyyen bir meqsedi yerine yetirmek ucun yaradilir lakin praktikada onlarin coxu konqresin bir nece cagirislari muddetinde fealiyyet gosterir oz selahiyyetleri ve is metodlari ile faktiki olaraq daimi komitelerden ferqlenmir Hem de her iki palatanin birlesmis komiteleri de movcuddur Bele komiteler dorddur Iqtisadi Vergi qoyulusu Konqresin kitabxanasi uzre Nesriyyat uzre Demek olar ki butun daimi komiteler alt komiteleri yaradirlar Alt komiteler komitelerin kompetensiyasi cercivesinde daha xirda problemlerle mesgul olurlar Konqresin vezifeli sexsleriHer iki palatanin oz vezifeli sexsleri var Numayendeler Palatasinin spikeri en muhum tesiredici sexslerinden biridir Spiker vezifesine namized palatada coxlugun fraksiyasi terefinden ireli surulur ve palatanin iclasinda tesdiq edilir Spikerin prezident administrasiyasi ile elaqelerinin rolu o vaxt yuksek olur ki prezident bir partiyadan Numayendeler Palatasi ise diger partiya terefinden idare edilir Senatin sedri vitse prezident hesab olunur amma sesverme huququ olmur Coxlugun fraksiyasinin ireli surmesi serti ile Senat oz yasli ve hormetli sexslerinden birini muveqqeti sedr secir O sedr funksiyalarini yerine yetirir sesvermede istirak edir ve Senat terefinden qebul edilen qanunlari imzalayir Senatin sedrinin funksiyalari ve selahiyyetleri vacibliyine gore Numayendeler Palatasinin spikerinin funksiyasi ve selahiyyetlerinden asagidir SenatBezi selahiyyetlere yalniz Senat malikdir o cumleden Kabinet hakimler ve prezidentle imzalanmis muqavilerin tesdiq etmesi Senatda her bir stat iki uzvle teqdim edilir Numayendeler PalatasiBascisi spikerdir IstinadlarHemcinin baxXarici kecidlerSenatin sayti Numayendeler Palatasinin saytiVikianbarda ABS Konqresi ile elaqeli mediafayllar var