Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Tofiq Ağahüseynov — (tam adı: Tofiq Yaqub oğlu Ağahüseynov (1 fevral 1923, Nuxa – 12 may 2021, Bakı) — SSRİ Silahlı Qüvvələrində general-polkovnik rütbəsi alan ilk və yeganə azərbaycanlı.
| Tofiq Ağahüseynov | |
|---|---|
 | |
  | |
| 17 aprel 1997 – 2 aprel 2002 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 1 fevral 1923 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 12 may 2021(98 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | |
| Partiya | |
| Təhsili |
|
| Fəaliyyəti | hərbi qulluqçu |
| Hərbi xidmət | |
| Mənsubiyyəti | Sovet Sosialist Respublikaları İttifaqı |
| Qoşun növü | Hava hücumundan müdafiə |
| Döyüşlər | |
| Rütbəsi | general-polkovnik |
| | |
| Təltifləri |   |
Həyatı
Tofiq Yaqub oğlu Ağahüseynov 1923-cü il fevral ayının 1-də Şəkidə anadan olub. 1930-cu ildə T.Ağahüseynov atası, anası, özündən böyük iki qardaşından ibarət olan ailəsi ilə birlikdə yeddi yaşında olarkən Bakıya köçüblər. Orta məktəbi Bakıda bitirib. 4-cü sinifi bitirərkən T.Ağahüsyenov bərk xəstələnir. Ayağa qalxmaq belə iqtidarında olmayan Ağahüseynov buna görə Mərdəkandakı uşaq sanatoriyasına göndərilir. Sonralar səhhəti yaxşılaşan Ağahüseynov 10-cu sinifi əla qiymətlərlə bitirdikdən sonra sənədlərini Azərbaycan Sənaye İnstitunun energetika fakültəsinə verir. 1941-ci ilin sentyabrında isə o, Bakı Zenit Artilleriya Məktəbinə daxil olur. Bir il yarımdan sonra Tofiq leytenant rütbəsi alır və bu rütbə ilə Bakıdan ayrılmalı olur.
Müharibə illərində
1944-cü ilin yanvarında Sağsahil Ukraynada Sovet qoşunlarının hücumları başlandı. Korsun — Şevçenko rayonunda düşmənin 10 diviziyası və 1 briqadası mühasirəyə alınaraq məhv edildi. Sonra 4-cü Ukrayna cəbhəsinin qoşunları Pripyat çayından Dneprin mənbəsinə qədər böyük cəbhə boyu hücuma keçərək cənub qövsündə faşist ordusunun çox güclü qruplaşmasını darmadağın etdi və aprelin 17-də Sağsahil Ukrayna azad oldu. Sovet ordusu Rumıniya və Çexoslovakiyanın sərhədlərinə çatdı. Ordumuz qara dəniz donanmasının da iştirakı ilə Krımı və Odessanı azad etdi. Tofiq Ağahüseynov öz tərcüməyi-halında yazır:
 | ... Qoşunlarımız müvəffəqiyyətlə sərhəd xəttinə yaxınlaşırdı. Hiss edirdik ki, həyatımızda nə isə dəyişiklik olacaq. Tezliklə divizionun yerinin dəyişdirilməsi barədə əmr alındı. Lakin nə komandir, nə də biz haraya göndəriləcəyimizi bilmirdik. Qoşunlarımız artıq Polşa ərazisinə girmişdi. Eşelona yüklənməyə hazırlıq işləri başlandı. Texnikanı cəmləyib yükləmə stansiyasına gəldik. İki gündən sonra eşelon verdilər. Topları və digər texnikanı platformaya yüklədik, şəxsi heyət isə yük vaqonlarında yerləşdirildi. Mayın 8-də hamının həsrətlə gözlədiyi qələbə qazanıldı. |  |
Hərbi xidmət yolu
1-ci Belarusiya cəbhəsində vzvod-komandiri, əlahiddə zenit artilleriyası divizionu qərargah rəisinin köməkçisi olmuş, Visla-Oder və Berlin əməliyyatlarında iştirak etmişdir. Müharibə bitdikdən sonra Tofiq Ağahüseynovun qulluq etdiyi diviziya 1946-cı ilin oktyabrına qədər Almaniyada qalır.
Onun sağlamlığı, fiziki hazırlığı, ətrafındakılara münasibəti, cəsarəti, dönməzliyi, xüsusilə də daim biliyini artırması gələcəkdə böyük hərbçi olacağına yol açan faktorlardan idi. 1949-cu ildə Dzerjinski adına Hərbi Akademiyaya, bunun ardınca Hərbi Artilleriya Akademiyasına daxil olur.
Tofiq Ağahüseynov 1960–64-cü illərdə Hövsanda yerləşən Hava Hücumundan Müdafiə polkuna komandirlik edir, 1964-cü ilin sonlarında Volqoqrada göndərilir və diviziya komandiri kimi orada çalışır. 1968-ci ildə general-mayor rütbəsi alır. 1969-cu ildən Rostovda korpus komandiri təyin edilir.
1972-ci ildə general-leytenant rütbəsi alır və 1975-ci ildə Bakı Dairəsi Hava Hücumundan Müdafiə Komandanının birinci müavini təyin edilir. 1980-ci ildə general-polkovnik rütbəsini alan Tofiq Ağahüseynova həm də Bakı Dairəsi Hava Hücumundan Müdafiə Komandanı vəzifəsi həvalə edilir. O, üç çağırış Azərbaycan SSR Ali Sovetinin deputatı seçilib.
O, SSRİ Silahlı Qüvvələrində general-polkovnik rütbəsi alan ilk azərbaycanlıdır. Tofiq Ağahüseynova 1982-ci ildə daha böyük bir vəzifə həvalə etdilər. O, Varşava Müqaviləsi dövlətlərinin birləşmiş silahlı qüvvələri baş komandanlığının Çexoslovakiyadakı nümayəndəsi təyin olunur.
Azərbaycan Prezidenti Heydər Əliyevin 1997-ci il 17 aprel tarixli sərəncamı ilə Tofiq Ağahüseynov prezidentin hərbi məsələlər üzrə köməkçisi təyin olunur. Eyni zamanda, general-polkovnik rütbəsində Azərbaycan Milli Ordusu sıralarına bərpa edilir. Bu zaman onun 74 yaşı var idi.
Tofiq Ağahüseynov 13 may 2021-ci ildə, 98 yaşında vəfat edib.İkinci Fəxri Xiyabanda dəfn olunmuşdur.
| İllər | Tutduğu vəzifə | Yerləşdiyi yer | Rütbəsi | |
|---|---|---|---|---|
| 1942 | Tağım komandiri | Arxangelsk vilayəti |  Leytenant | |
| 1943 | Zenit artilleriyasının batareya komandiri | Arxangelsk vilayəti | Leytenant | |
| 1944 | Əlahiddə zenit-artilleriya divizionu qərargah rəisinin köməkçisi | Polşa, Almaniya | Leytenant | |
| 1946 | Zenit batareyası komandirinin müavini | Bakı | Baş leytenant | |
| 1947–1949 | Zenit batareyası komandirinin müavini | Bakı | kapitan | |
| 1949–1953 | Dzerjiniski adına hərbi akademiyanın dinləyicisi | Moskva | mayor | |
| 1953–1954 | Hərbi komandirlik artilleriya akademiyasının dinləyicisi | Leninqrad | mayor | |
| 1954–1955 | Zenit artilleriya divizionunun komandiri | Bakı | mayor | |
| 1955–1957 | HHM Bakı dairəsi artilleriya qərargahının baş zabiti | Bakı | Podpolkovnik | |
| 1957–1960 | Zenit-artilleriya alayı komandirinin müavini | Bakı | Podpolkovnik | |
| 1960–1964 | Zenit-raket alayının komandiri | Bakı | Polkovnik | |
| 1964–1967 | HHM 10-cu diviziyasının komandir müavini | Volqoqrad | Polkovnik | |
| 1967–1969 | HHM 10-cu diviziyasının komandiri | Volqoqrad | General-mayor | |
| 1969–1975 | HHM 12-ci korpusunun komandir müavini | Rostov-Don | General-mayor | |
| 1975–1980 | HHM Bakı dairəsi qoşunları komandanının birinci müavini | Bakı | General-mayor | |
| 1980–1982 | Zaqafqaziya hərbi Dairəsi HHM komandanı | Tbilisi | General-mayor | |
| 1982–1987 | Varşava müqaviləsi dövlətləri Birləşmiş Silahlı Qüvvələri komandanının CSSR HHM komandanı yanında nümayəndəsi | Praqa | General-polkovnik |
Hərbi xidmətindən sonrakı fəaliyyəti
Sovet Ordusu sıralarında azad edildikdən sonra T.Ağahüseynov daimi yaşamaq üçün Bakıya qayıdır. İşə düzəlmək barədə Azərbaycan KP MK-nın o zamankı I katibi K.Bağırova dəfələrlə edilən müraciətlər heç bir nəticə vermədi. 1988-ci ilin oktyabrda ona respublikada "Avtomobil həvəskarları" cəmiyyətinə rəhbərlik etməyi təklif etdilər. Bu könüllü cəmiyyət 1974-cü ildə yaradılmışdı. Avtomobil sahiblərini birləşdirirdi. Cəmiyyəti fəaliyyətində əsas məqsəd yol-nəqliyyat hadisələrinin qarşısını almaq idi. Cəmiyyət Respublika DAM ilə sıx əməkdaşlıq edirdi. Cəmiyyətin işinə avtomobil həvəskarlarının geniş dairəsini cəlb etmək məqsədilə həvəskar sürücülərin hazırlığı üzrə kurslar yaradıldı, habelə avtomobil və motosikletlərin iştirakı ilə idman tədbirləri keçirilməyə başladı. Cəmiyyətin tədris avtomaşınları üçün böyük parkı və yaxşı tədris bazası vardı. Bundan başqa respublikanın bütün böyük şəhər və rayonlarda onun filialları fəaliyyət göstərirdi. Yol-qəza hadisələrinin sayını azaltmaq üçün fəal iş aparılırdı. Lakin yenidən qurma ilə əlaqədar cəmiyyət təsərrüfat hesabına keçirildi ki, bu da onun maliyyə imkanlarına mənfi təsir göstərirdi. İdman dərnəkləri maliyyə çatışmazlığı üzündən öz fəaliyyətlərini dayandırmalı oldular, Xalq Cəbhəsinin hakimiyyəti illərində isə onlar bütünlüklə cəmiyyətin gəlirlərindən asılı vəziyyətə düşdülər. Yüksək vergilər ictimai tədbirlər həyata keçirməyə imkan vermirdi. Lakin bu çətinliklərə baxmayaraq T.Ağahüseynov cəmiyyətin fəaliyyətini müəyyən dərəcədə yaxşılaşdıra bildi. Azərbaycan SSR Nazirlər Sovetinin 5 iyun 1974-cü il tarixli qərarı ilə yaradılmış "Avtomobil həvəskarları" könüllü cəmiyyətinə T.Ağahüseynov sədr seçildikdən sonra bu təşkilatın işində böyük dəyişikliklər baş vermişdi. Yol hadisələrini araşdırarkən T.Ağahüseynov uşaqlarla bağlı hadisələri həmişə diqqət mərkəzində saxlamışdır. Gəncə şəhərində yaradılan və öz fəaliyyətini çoxdan dayandırmış uşaq şəhərciyi T.Ağahüseynovun təşəbbüsü ilə bərpa edilmiş, həyata ikinci vəsiqə qazanmışdır.
Rütbələri
- Leytenant (1942)
- Mayor (1954)
- Podpolkovnik (1956)
- Polkovnik (1960)
- General-mayor (3 fevral 1968)
- General-leytenant (5 dekabr 1972)
- General-polkovnik (6 may 1980)
Mükafatları
Müharibə illərində və sonralar dövlətin ali mükafatlarına, orden və medallara layiq görülüb. Qırmızı Bayraq, Oktyabr İnqilabı, Birinci Dərəcəli Vətən Müharibəsi, Qırmızı Ulduz ordenləri onun yaxasını bəzəyib.
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin 1 fevral 2008-ci il tarixli Sərəncamı ilə Azərbaycanda hərbi qulluqçuluq sahəsində xidmətlərinə görə ilə, 17 yanvar 2013-cü il tarixli Sərəncamı ilə Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin formalaşdırılmasında və hərbçi kadrların hazırlanmasında xüsusi xidmətlərinə görə və 31 yanvar 2018-ci ildə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fəxri diplomu ilə təltif olunmuşdur.
Haqqında deyilənlər
General Ağahüseynovu tanıyanlar, onunla birgə xidmət edənlər hərbi xidmətləri yanaşı onun insani keyfiyyətlərini də yüksək qiymətləndirmişlər. HHM Qırmızı Bayraqlı Bakı dairəsi hərbi Şurasının üzvləri və dairə komandanı, T.Ağahüseynov haqqında xüsusilə yüksək fikirdə olmuşlar.
General-polkovnik Fyodor Akimoviç Olifirov:
| | ... Tofiq Yaqub oğlu inadlı əməyi, dərin biliyi, cəsarəti, böyük işgüzarlığı və tabeliyində olanlara sonsuz qayğısı ilə özünə qarşı tükənməz hörmət və məhəbbət qazanmışdı. | |
General-polkovnik Stepan Karpoviç Çubarov:
| | ... Mən general Ağahüseynovu ən müxtəlif vəzifələrdə görmüşəm və bir dəfə də eşitməmişəm ki, o kiməsə səsini qaldırsın. O sadə, qayğıkeş və diqqətcildir. Günahkarı elə formada tənbeh edir ki, ləyaqətinə və qüruruna toxunmur. Əsgərdən tutmuş generala qədər hamıya "Siz" deyə müraciət edir, təkcə elə bununla qarşılıqlı hörmət, işgüzarlıq ab-havası yaradırdı. Tofiq Yaqub oğlu əsgərlərlə ümumi dil tapmağı bacarırdı. Onlarla tez-tez ünsiyyətdə olur, necə yedizdirilmələri barədə sorğu-suala tutur, faydalı məsləhətlər verirdi. | |
T.Ağahüseynovu yaxından tanıyan Sabir Ələkbərovun fikirləri də maraqlıdır. S.Ələkbərov öz xatirələrində yazır:
| | ... 1971-ci ildə Ç.İldırım adına Azərbaycan Politexnik İnstitutunu bitirdikdən sonra məni Ordu sıralarına çağırdılar. Novorossiysk şəhərində - HHM Qoşunları Rostov korpusunda xidmətə başladım. Mənimlə birlikdə SSRİ-nin müxtəlif regionlarından olan millətlərin nümayəndələri, o cümlədən azərbaycanlılar da xidmət edirdilər. Vəzifələr bölüşdürüləndə mənə təsərrüfat hissəsi üzrə xidmət təklif olundu. Onda dedim ki, institutu mühəndis-radiotexnik ixtisası üzrə bitirmişəm. Cavabım polkovniki təəccübləndirdi və o soruşdu ki, mən haradanam, milliyətim nədir. Cavab verdim ki, Bakıdanam və milliyətcə azərbaycanlıyam. Polkovnik dedi ki, cənublular adətən mətbəxdə və təsərrrüfatda işləməyə üstünlük verirlər. Elə buradaca kimsə xəbərdarlıq etdi ki, ehtiyatlı olmaq lazımdır, bu sözlər Ağahüseynova çata bilər. Bu familiyanı ilk dəfə belə eşitdim. Lakin bilmirdim ki, onun bizim xidmətimizlə bağlılığı var. "Hələlik qərargahda işlə sonrasına baxarıq" - deyə polkovnik söhbətə nöqtə qoydu. Bir neçə həftədən sonra mən yüksək vəzifəli bir şəxsdən T.Ağahüseynov haqqında məlumat verməsini xahiş etdim. O təəccüblə soruşdu: "Necə yəni sən öz həmyerlin olan bu böyük şəxsiyyəti tanımırsan?". Hiss etdim ki, o mənə inanmır, zarafat etdiyimi düşünür. Ağahüseynovu tanımamağıma inanandan sonra dedi ki, Tofiq Ağahüseynov general-leytenantdır və Rostov korpusunun komandiridir. Mənə göstərilən xüsusi münasibətin səbəbini yalnız indi anladım. Həmin gündən fəxr etməyə başladım ki, həmyerlim belə yüksək rütbəyə və vəzifəyə çatıb. | |
Filmoqrafiya
Mənbə
- Leytenantdan general-polkovnikədək. — Bakı: "hərbi nəşriyyat", 2001. −184 səhifə
İstinadlar
Bu məqalədəki istinadlar müvafiq ilə göstərilməlidir. |
- https://report.az/herbi-xeberler/istefada-olan-general-polkovnik-vefat-edib/.
- "Prezidentin təltif etdiyi Tofiq Ağahüseynov kimdir?". 2018-02-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-09-11.
- "Şərəfli general ömrü — 96 yaşlı general-polkovniklə MÜSAHİBƏ". 2021-05-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-05-13.
- "Azərbaycanlı general-polkovnik dünyasını dəyişdi". 2022-01-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-05-13.
- İstefada olan general Tofiq Ağahüseynov DƏFN EDİLDİ
- "İlham Əliyev generalın dəfninə əklil göndərdi". 2021-06-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-05-13.
- general-polkovnik Tofiq Ağahüseynov
Xarici keçidlər
- General-polkovnik Tofiq Ağahüseynovun 95 ilik yubileyi keçirilib 2018-07-20 at the Wayback Machine
- 100 ilin generalı
- Tofiq Ağahüseynov — Sovet ordusunda general-polkovnik rütbəsinə qədər yüksələn azərbaycanlı
- Память о героях вечна, подвиги их бессмертны
- https://report.az/herbi-xeberler/istefada-olan-general-polkovnik-vefat-edib/
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Tofiq Agahuseynov tam adi Tofiq Yaqub oglu Agahuseynov 1 fevral 1923 Nuxa 12 may 2021 Baki SSRI Silahli Quvvelerinde general polkovnik rutbesi alan ilk ve yegane azerbaycanli Tofiq AgahuseynovAzerbaycan Respublikasi Prezidentinin Herbi meseleler uzre komekcisi17 aprel 1997 2 aprel 2002Sexsi melumatlarDogum tarixi 1 fevral 1923 1923 02 01 Dogum yeri Nuxa Seki qezasi Azerbaycan SSR ZSFSR SSRIVefat tarixi 12 may 2021 2021 05 12 98 yasinda Vefat yeri Baki AzerbaycanDefn yeri II Fexri XiyabanPartiya Sovet Ittifaqi Kommunist PartiyasiTehsili Strateji Raket Quvveleri Herbi Akademiyasi d Azerbaycan Dovlet Neft ve Senaye UniversitetiFealiyyeti herbi qulluqcuHerbi xidmetMensubiyyeti Sovet Sosialist Respublikalari IttifaqiQosun novu Hava hucumundan mudafieDoyusler Boyuk Veten muharibesiRutbesi general polkovnikTeltifleriHeyatiTofiq Yaqub oglu Agahuseynov 1923 cu il fevral ayinin 1 de Sekide anadan olub 1930 cu ilde T Agahuseynov atasi anasi ozunden boyuk iki qardasindan ibaret olan ailesi ile birlikde yeddi yasinda olarken Bakiya kocubler Orta mektebi Bakida bitirib 4 cu sinifi bitirerken T Agahusyenov berk xestelenir Ayaga qalxmaq bele iqtidarinda olmayan Agahuseynov buna gore Merdekandaki usaq sanatoriyasina gonderilir Sonralar sehheti yaxsilasan Agahuseynov 10 cu sinifi ela qiymetlerle bitirdikden sonra senedlerini Azerbaycan Senaye Institunun energetika fakultesine verir 1941 ci ilin sentyabrinda ise o Baki Zenit Artilleriya Mektebine daxil olur Bir il yarimdan sonra Tofiq leytenant rutbesi alir ve bu rutbe ile Bakidan ayrilmali olur Muharibe illerinde1944 cu ilin yanvarinda Sagsahil Ukraynada Sovet qosunlarinin hucumlari baslandi Korsun Sevcenko rayonunda dusmenin 10 diviziyasi ve 1 briqadasi muhasireye alinaraq mehv edildi Sonra 4 cu Ukrayna cebhesinin qosunlari Pripyat cayindan Dneprin menbesine qeder boyuk cebhe boyu hucuma kecerek cenub qovsunde fasist ordusunun cox guclu qruplasmasini darmadagin etdi ve aprelin 17 de Sagsahil Ukrayna azad oldu Sovet ordusu Ruminiya ve Cexoslovakiyanin serhedlerine catdi Ordumuz qara deniz donanmasinin da istiraki ile Krimi ve Odessani azad etdi Tofiq Agahuseynov oz tercumeyi halinda yazir Qosunlarimiz muveffeqiyyetle serhed xettine yaxinlasirdi Hiss edirdik ki heyatimizda ne ise deyisiklik olacaq Tezlikle divizionun yerinin deyisdirilmesi barede emr alindi Lakin ne komandir ne de biz haraya gonderileceyimizi bilmirdik Qosunlarimiz artiq Polsa erazisine girmisdi Eselona yuklenmeye hazirliq isleri baslandi Texnikani cemleyib yukleme stansiyasina geldik Iki gunden sonra eselon verdiler Toplari ve diger texnikani platformaya yukledik sexsi heyet ise yuk vaqonlarinda yerlesdirildi Mayin 8 de haminin hesretle gozlediyi qelebe qazanildi Herbi xidmet yolu 1 ci Belarusiya cebhesinde vzvod komandiri elahidde zenit artilleriyasi divizionu qerargah reisinin komekcisi olmus Visla Oder ve Berlin emeliyyatlarinda istirak etmisdir Muharibe bitdikden sonra Tofiq Agahuseynovun qulluq etdiyi diviziya 1946 ci ilin oktyabrina qeder Almaniyada qalir Onun saglamligi fiziki hazirligi etrafindakilara munasibeti cesareti donmezliyi xususile de daim biliyini artirmasi gelecekde boyuk herbci olacagina yol acan faktorlardan idi 1949 cu ilde Dzerjinski adina Herbi Akademiyaya bunun ardinca Herbi Artilleriya Akademiyasina daxil olur Tofiq Agahuseynov 1960 64 cu illerde Hovsanda yerlesen Hava Hucumundan Mudafie polkuna komandirlik edir 1964 cu ilin sonlarinda Volqoqrada gonderilir ve diviziya komandiri kimi orada calisir 1968 ci ilde general mayor rutbesi alir 1969 cu ilden Rostovda korpus komandiri teyin edilir 1972 ci ilde general leytenant rutbesi alir ve 1975 ci ilde Baki Dairesi Hava Hucumundan Mudafie Komandaninin birinci muavini teyin edilir 1980 ci ilde general polkovnik rutbesini alan Tofiq Agahuseynova hem de Baki Dairesi Hava Hucumundan Mudafie Komandani vezifesi hevale edilir O uc cagiris Azerbaycan SSR Ali Sovetinin deputati secilib O SSRI Silahli Quvvelerinde general polkovnik rutbesi alan ilk azerbaycanlidir Tofiq Agahuseynova 1982 ci ilde daha boyuk bir vezife hevale etdiler O Varsava Muqavilesi dovletlerinin birlesmis silahli quvveleri bas komandanliginin Cexoslovakiyadaki numayendesi teyin olunur Azerbaycan Prezidenti Heyder Eliyevin 1997 ci il 17 aprel tarixli serencami ile Tofiq Agahuseynov prezidentin herbi meseleler uzre komekcisi teyin olunur Eyni zamanda general polkovnik rutbesinde Azerbaycan Milli Ordusu siralarina berpa edilir Bu zaman onun 74 yasi var idi Tofiq Agahuseynov 13 may 2021 ci ilde 98 yasinda vefat edib Ikinci Fexri Xiyabanda defn olunmusdur Iller Tutdugu vezife Yerlesdiyi yer Rutbesi1942 Tagim komandiri Arxangelsk vilayeti Leytenant1943 Zenit artilleriyasinin batareya komandiri Arxangelsk vilayeti Leytenant1944 Elahidde zenit artilleriya divizionu qerargah reisinin komekcisi Polsa Almaniya Leytenant1946 Zenit batareyasi komandirinin muavini Baki Bas leytenant1947 1949 Zenit batareyasi komandirinin muavini Baki kapitan1949 1953 Dzerjiniski adina herbi akademiyanin dinleyicisi Moskva mayor1953 1954 Herbi komandirlik artilleriya akademiyasinin dinleyicisi Leninqrad mayor1954 1955 Zenit artilleriya divizionunun komandiri Baki mayor1955 1957 HHM Baki dairesi artilleriya qerargahinin bas zabiti Baki Podpolkovnik1957 1960 Zenit artilleriya alayi komandirinin muavini Baki Podpolkovnik1960 1964 Zenit raket alayinin komandiri Baki Polkovnik1964 1967 HHM 10 cu diviziyasinin komandir muavini Volqoqrad Polkovnik1967 1969 HHM 10 cu diviziyasinin komandiri Volqoqrad General mayor1969 1975 HHM 12 ci korpusunun komandir muavini Rostov Don General mayor1975 1980 HHM Baki dairesi qosunlari komandaninin birinci muavini Baki General mayor1980 1982 Zaqafqaziya herbi Dairesi HHM komandani Tbilisi General mayor1982 1987 Varsava muqavilesi dovletleri Birlesmis Silahli Quvveleri komandaninin CSSR HHM komandani yaninda numayendesi Praqa General polkovnikHerbi xidmetinden sonraki fealiyyetiSovet Ordusu siralarinda azad edildikden sonra T Agahuseynov daimi yasamaq ucun Bakiya qayidir Ise duzelmek barede Azerbaycan KP MK nin o zamanki I katibi K Bagirova defelerle edilen muracietler hec bir netice vermedi 1988 ci ilin oktyabrda ona respublikada Avtomobil heveskarlari cemiyyetine rehberlik etmeyi teklif etdiler Bu konullu cemiyyet 1974 cu ilde yaradilmisdi Avtomobil sahiblerini birlesdirirdi Cemiyyeti fealiyyetinde esas meqsed yol neqliyyat hadiselerinin qarsisini almaq idi Cemiyyet Respublika DAM ile six emekdasliq edirdi Cemiyyetin isine avtomobil heveskarlarinin genis dairesini celb etmek meqsedile heveskar suruculerin hazirligi uzre kurslar yaradildi habele avtomobil ve motosikletlerin istiraki ile idman tedbirleri kecirilmeye basladi Cemiyyetin tedris avtomasinlari ucun boyuk parki ve yaxsi tedris bazasi vardi Bundan basqa respublikanin butun boyuk seher ve rayonlarda onun filiallari fealiyyet gosterirdi Yol qeza hadiselerinin sayini azaltmaq ucun feal is aparilirdi Lakin yeniden qurma ile elaqedar cemiyyet teserrufat hesabina kecirildi ki bu da onun maliyye imkanlarina menfi tesir gosterirdi Idman dernekleri maliyye catismazligi uzunden oz fealiyyetlerini dayandirmali oldular Xalq Cebhesinin hakimiyyeti illerinde ise onlar butunlukle cemiyyetin gelirlerinden asili veziyyete dusduler Yuksek vergiler ictimai tedbirler heyata kecirmeye imkan vermirdi Lakin bu cetinliklere baxmayaraq T Agahuseynov cemiyyetin fealiyyetini mueyyen derecede yaxsilasdira bildi Azerbaycan SSR Nazirler Sovetinin 5 iyun 1974 cu il tarixli qerari ile yaradilmis Avtomobil heveskarlari konullu cemiyyetine T Agahuseynov sedr secildikden sonra bu teskilatin isinde boyuk deyisiklikler bas vermisdi Yol hadiselerini arasdirarken T Agahuseynov usaqlarla bagli hadiseleri hemise diqqet merkezinde saxlamisdir Gence seherinde yaradilan ve oz fealiyyetini coxdan dayandirmis usaq seherciyi T Agahuseynovun tesebbusu ile berpa edilmis heyata ikinci vesiqe qazanmisdir RutbeleriLeytenant 1942 Mayor 1954 Podpolkovnik 1956 Polkovnik 1960 General mayor 3 fevral 1968 General leytenant 5 dekabr 1972 General polkovnik 6 may 1980 MukafatlariMuharibe illerinde ve sonralar dovletin ali mukafatlarina orden ve medallara layiq gorulub Qirmizi Bayraq Oktyabr Inqilabi Birinci Dereceli Veten Muharibesi Qirmizi Ulduz ordenleri onun yaxasini bezeyib Azerbaycan Respublikasinin Prezidenti Ilham Eliyevin 1 fevral 2008 ci il tarixli Serencami ile Azerbaycanda herbi qulluqculuq sahesinde xidmetlerine gore Sohret ordeni ile 17 yanvar 2013 cu il tarixli Serencami ile Azerbaycan Respublikasi Silahli Quvvelerinin formalasdirilmasinda ve herbci kadrlarin hazirlanmasinda xususi xidmetlerine gore Azerbaycan Bayragi ordeni ve 31 yanvar 2018 ci ilde Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin fexri diplomu ile teltif olunmusdur Haqqinda deyilenlerGeneral Agahuseynovu taniyanlar onunla birge xidmet edenler herbi xidmetleri yanasi onun insani keyfiyyetlerini de yuksek qiymetlendirmisler HHM Qirmizi Bayraqli Baki dairesi herbi Surasinin uzvleri ve daire komandani T Agahuseynov haqqinda xususile yuksek fikirde olmuslar General polkovnik Fyodor Akimovic Olifirov Tofiq Yaqub oglu inadli emeyi derin biliyi cesareti boyuk isguzarligi ve tabeliyinde olanlara sonsuz qaygisi ile ozune qarsi tukenmez hormet ve mehebbet qazanmisdi General polkovnik Stepan Karpovic Cubarov Men general Agahuseynovu en muxtelif vezifelerde gormusem ve bir defe de esitmemisem ki o kimese sesini qaldirsin O sade qaygikes ve diqqetcildir Gunahkari ele formada tenbeh edir ki leyaqetine ve qururuna toxunmur Esgerden tutmus generala qeder hamiya Siz deye muraciet edir tekce ele bununla qarsiliqli hormet isguzarliq ab havasi yaradirdi Tofiq Yaqub oglu esgerlerle umumi dil tapmagi bacarirdi Onlarla tez tez unsiyyetde olur nece yedizdirilmeleri barede sorgu suala tutur faydali meslehetler verirdi T Agahuseynovu yaxindan taniyan Sabir Elekberovun fikirleri de maraqlidir S Elekberov oz xatirelerinde yazir 1971 ci ilde C Ildirim adina Azerbaycan Politexnik Institutunu bitirdikden sonra meni Ordu siralarina cagirdilar Novorossiysk seherinde HHM Qosunlari Rostov korpusunda xidmete basladim Menimle birlikde SSRI nin muxtelif regionlarindan olan milletlerin numayendeleri o cumleden azerbaycanlilar da xidmet edirdiler Vezifeler bolusdurulende mene teserrufat hissesi uzre xidmet teklif olundu Onda dedim ki institutu muhendis radiotexnik ixtisasi uzre bitirmisem Cavabim polkovniki teeccublendirdi ve o sorusdu ki men haradanam milliyetim nedir Cavab verdim ki Bakidanam ve milliyetce azerbaycanliyam Polkovnik dedi ki cenublular adeten metbexde ve teserrrufatda islemeye ustunluk verirler Ele buradaca kimse xeberdarliq etdi ki ehtiyatli olmaq lazimdir bu sozler Agahuseynova cata biler Bu familiyani ilk defe bele esitdim Lakin bilmirdim ki onun bizim xidmetimizle bagliligi var Helelik qerargahda isle sonrasina baxariq deye polkovnik sohbete noqte qoydu Bir nece hefteden sonra men yuksek vezifeli bir sexsden T Agahuseynov haqqinda melumat vermesini xahis etdim O teeccuble sorusdu Nece yeni sen oz hemyerlin olan bu boyuk sexsiyyeti tanimirsan Hiss etdim ki o mene inanmir zarafat etdiyimi dusunur Agahuseynovu tanimamagima inanandan sonra dedi ki Tofiq Agahuseynov general leytenantdir ve Rostov korpusunun komandiridir Mene gosterilen xususi munasibetin sebebini yalniz indi anladim Hemin gunden fexr etmeye basladim ki hemyerlim bele yuksek rutbeye ve vezifeye catib FilmoqrafiyaMenbeLeytenantdan general polkovnikedek Baki herbi nesriyyat 2001 184 sehifeIstinadlarBu meqaledeki istinadlar muvafiq istinad sablonlari ile gosterilmelidir https report az herbi xeberler istefada olan general polkovnik vefat edib Prezidentin teltif etdiyi Tofiq Agahuseynov kimdir 2018 02 04 tarixinde Istifade tarixi 2018 09 11 Serefli general omru 96 yasli general polkovnikle MUSAHIBE 2021 05 13 tarixinde Istifade tarixi 2021 05 13 Azerbaycanli general polkovnik dunyasini deyisdi 2022 01 04 tarixinde Istifade tarixi 2021 05 13 Istefada olan general Tofiq Agahuseynov DEFN EDILDI Ilham Eliyev generalin defnine eklil gonderdi 2021 06 22 tarixinde Istifade tarixi 2021 05 13 general polkovnik Tofiq AgahuseynovXarici kecidlerGeneral polkovnik Tofiq Agahuseynovun 95 ilik yubileyi kecirilib 2018 07 20 at the Wayback Machine 100 ilin generali Tofiq Agahuseynov Sovet ordusunda general polkovnik rutbesine qeder yukselen azerbaycanli Pamyat o geroyah vechna podvigi ih bessmertny https report az herbi xeberler istefada olan general polkovnik vefat edib