Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Bu məqaləni lazımdır. |
Arxangelsk vilayəti (rus. Архангельская область) — Rusiya Federasiyasının vilayətlərindən biri. Mərkəzi Arxangelsk şəhəri.
| Arxangelsk vilayəti | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
| |||||
|
| |||||
| Ölkə | |||||
| İnzibati mərkəz | Arxangelsk | ||||
| Tarixi və coğrafiyası | |||||
| Yaradılıb | 23 sentyabr 1937 | ||||
| Sahəsi |
| ||||
| Hündürlük | 77 m | ||||
| Saat qurşağı |
| ||||
| Əhalisi | |||||
| Əhalisi |
| ||||
| Rəqəmsal identifikatorlar | |||||
| ISO kodu | RU-ARK | ||||
| Avtomobil nömrəsi | 29 | ||||
| Rəsmi sayt | |||||
 | |||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
Ümumi məlumat
Rusiya Federasiyasının Şimal-Qərb Federal dairəsinə daxildir. Rusiyanın Avropa hissəsinin şimalında yerləşir. Nen Muxtar Mahalını (Kolquyev və Vaqaç adaları ilə birlikdə) və Şimal Buzlu okeanının adalarını (Novaya Zemlya, Frans-İosif Torpağı, Solovets və s.) əhatə edir. 1937-ci il sentyabrın 23-də təşkil edilmişdir. Sahəsi 587,4 min km². Əh. 1304,5 min (2005). 21 rayonu, 14 şəhəri, 31 şəhər tipli qəsəbə var. Mərkəzi Arxangelsk şəhəridir.
Təbiəti
Arxangelsk vilayəti Şərqi Avropa düzənliyinin şimal-şərq kənarındadır. Mərkəzi və cənub hissəsi çay dərələri ilə parçalanmış düzənlikdir (hündürlüyü 150–200 m). Qərbdə kiçik təpəliklər, şərqdə Timan düzənliyi, şimal-şərqdə Timan təpəliyi (hündürlüyü 471 m-ədək) ilə Pay-Xoy silsiləsi arasında olan Peçora ovalığından ibarətdir. Faydalı qazıntıları: neft, qaz, almaz (Arxangelsk almazlı rayonu), boksit, torf, tikinti materialları; mineral su bulaqları. İqlimi sərtdir. Qışı soyuq, yayı qısa və sərindir. Orta temperatur yanvarda −12 °C dən −18 °C-yədək, iyulda 8 °C-dən (şimalda) 16 °C-yə (cənubda) qədərdir. Ortaillik yağıntı 300–500 mm. Ağ dəniz sahillərində tez-tez duman olur. Vegetasiya müddəti şimalda 50–60 gün, cənubda 150–155 gündür. Əsas çayları (Şimali Dvina, Mezen, Oneqa və Peçora) Şimal Buzlu okeanı hövzəsinə aiddir. Arxangelsk vilayətində çoxlu (təqribən 2,5 min) göl var. Ən böyükləri: Laça, Kenozero, Kojozero. Ərazisinin şimal-şərqi tundra, cənubu iynəyarpaqlı meşələrdir. Meşələr ərazinin təqribən 1/2-ni tutur. Qleyli tundra, podzollaşmış, torflu bataqlıq və s. torpaqlar yayılmışdır. Heyvanları: şimal maralı, qonur ayı, sığın, ağ dovşan, tülkü; quşlardan tundra kəkliyi, ağ kəklik, tetra quşu, Sibir xoruzu və s. Pineqa qoruğu, Vodlozero (qismən) və Kenozero milli parkları Arxangelsk vilayəti ərazisindədir.
Təsərrüfatı
Arxangelsk vilayəti Şimal iqtisadi rayonunun sənaye regionlarından biridir; sənaye məhsulunun həcmi dəyərinə görə təqribən 14 dəfə kənd təsərrüfat məhsulunun həcmini üstələyir. Ölkə iqtisadiyyatında inkişaf etmiş meşə kompleksi (Rusiyada sellüloz istehsalının təqribən 33%-i, kartonun 26%-i, taxta-şalbanın 9,7%-i, emallıq oduncağın 9%-i və kağızın 9%-i), gəmiqayırma və balıq sənayesi ilə seçilir. Ümumi regional məhsul strukturunda sənayenin həcmi 39,4%, ticarətin — 12,3%, nəqliyyatın — 11,4%, tikintinin — 10,1%, kənd təsərrüfatının — 2,1%, rabitənin həcmi isə 1,3% təşkil edir (2003). Müəssisələrin mülkiyyət formalarına görə nisbəti (təşkilatların sayına görə): özəl — 66,5%, dövlət və bələdiyyə — 17,1%, ictimai və dini təşkilatların (birliklərin) — 9,8%, mülkiyyətin digər formaları — 6,5%. Arxangelsk vilayətinin iqtisadi fəal əhalisi 763 min nəfərdir, 82%-i iqtisadiyyatda çalışır. Məşğulluğun sahəvi strukturu: sənaye 26,7%, ticarət və ictimai iaşə 14,5%, təhsil 10,6%, nəqliyyat 9,4%, səhiyyə 7,8%, mənzil-kommunal təsərrüfatı 6,0%, kənd təsərrüfatı 5,2%, tikinti 4,9% və s. İşsizliyin səviyyəsi 9,9%-dir. Adambaşına pul gəlirləri ayda 6,01 min rubl (Rusiya Federasiyası üzrə orta hesabla göstəricinin təqribən 95%-i) təşkil edir; əhalinin təqribən 30%-inin gəlirləri yaşayış minimumundan aşağıdır.
Sənayesi
Arxangelsk vilayətinin sənaye məhsulunun həcmi 106185 mln. rubl təşkil edir (2004). Sənaye istehsalının sahəvi strukturu: meşə, ağac emalı və sellüloz-kağız sənayesi 39%, yanacaq — 25%, maşınqayırma və metal emalı — 19,3%, elektroenergetika — 8,5%, yeyinti — 4,8%. Boksit (Plesetsk rayonunda İksin yatağı və s.), almaz (Arxangelskdən 90 km şimalda Lomonosov ad. yataq), neft və qaz yataqları kəşf edilmiş və istismar olunur. İlkin enerji resurslarının 90%-indən çoxu digər regionlardan gətirilir, təqribən 8%-i yerli yanacaq növləridir: odun, sellüloz-kağız və meşə-kimya sənayesinin tullantıları, torf (Solvıçeqodsk və Şenkursk torf-briket zavodları). Arxangelsk, Severodvinsk və Kotlasda iri İES-lər fəaliyyət göstərir. Elektrik təchizatı mərkəzləşməmiş bir sıra rayonlarda (əsasən şimal) elektrik enerjisini dizel elektrik stansiyaları hasil edir.
Arxangelsk vilayəti Rusiya Federasiyasının meşə təsərrüfatı kompleksi (meşə tədarükü, ağac emalı, sellüloz-kağız sahələri və faner istehsalı daxil olmaqla bitkin istehsal tsiklinə malikdir) məhsulunun ən iri tədarükçülərindən biridir. Vilayət Rusiya Federasiyasının subyektləri arasında taxta-şalban, emallıq oduncaq, sellüloz, karton, kağız istehsalı üzrə aparıcı yer tutur. Əsas meşə təsərrüfatı rayonu Arxangelsk-Voloqda dəmir yoluna yaxın ərazidir. Ən iri ağac emalı müəssisələri tundra zonasında, meşə ixracı portlarının yaxınlığında yerləşir. İri meşə emalı mərkəzləri: Arxangelsk, Novodvinsk, Kotlas və Koryajma. Oduncağın kimyəvi emalı Arxangelsk, Kotlas, Solombal sellüloz-kağız kombinatlarında, həmçinin Arxangelsk və Oneqa hidroliz zavodlarında həyata keçirilir. Arxangelsk vilayəti sənayesinin ikinci iri ixtisaslaşmış sahəsi gəmiqayırmadır (o cümlədən atom sualtı qayıqları, buzqıranlar). İri gəmilərin istehsalı və təmirinin əsas mərkəzləri: Severodvinsk (həmçinin hərbi gəmilərin), Arxangelsk, Kotlas. Dövlət Rusiya atom gəmiqayırmasının mərkəzi (Severodvinsk; "Sevmaş", "Zvyozdoçka" və s. müəssisələr daxildir) və "Plesetsk" Dövlət sınaq kosmodromu (Mirnı şəhər) vilayətin ərazisində yerləşir. Arxangelsk vilayətində yol maşınlarının ("Sevdormaş", Severodvinsk) və meşə təsərrüfatı üçün avadanlığın (Arxangelsk, Solombal maşınqayırma zavodu) istehsalı da in kişaf etmişdir. Balıq sənayesi də (vilayətin yeyinti sənayesi məhsulunun 50%-indən çoxu) seçilir. İllik balıq ovu təqribən 200 min ton təşkil edir (treska, paltus, xanı balığı, navaha balığı, siyənək və somğa ovlanır); 120 min tondan artıq yeyinti balıq məhsulları və konservləri istehsal olunur. Sahə müəssisələrinin çoxu Arxangelskdədir; onlardan ən irisi "Tral donanmasının Arxangelsk bazası"dır (ovun 75–80%-i). Yosunların ovu, əsasən, Solovets adaları və Jijgin ada rayonunda aparılır (ildə 2000 tonadək yosun; "Arxangelsk təcrübə yosun kombinatı"). Arxangelsk vilayətində almazların taraşlanması üzrə müəssisələr (Koryajm və Severodvinskdə), tikiş fabrikləri, təbii dəri və xəzdən ayaqqabı istehsal edən müəssisələr fəaliyyət göstərir. Əsas sənaye mərkəzləri: Arxangelsk, Severodvinsk, Novodvinsk, Koryajm, Oneqa. Meşə təsərrüfatı kompleksinin məhsulu (sellüloz, taxta-şalban, karton, kağız) Arxangelsk vilayəti ixracatının təqribən 3/4-ünü təmin edir; həmçinin xam neft, gəmiqayırma məhsulları ixrac olunur. İxracda maşınqayırma məhsulları (ağac tədarükü texnikası, elektroenergetika üçün avadanlıq və s.) üstünlük təşkil edir.
Kənd təsərrüfatı
Arxangelsk vilayətinin Kənd təsərrüfatının ümumi məhsulunun dəyəri 5867,1 mln. rubl təşkil edir (2004). Dəyər ifadəsində bitkiçilik məhsulları üstünlük təşkil edir (56%). Kənd təsərrüfatı üçün yararlı torpaq sahələrinin sahəsi 583,4 min ha (o cümlədən 46% əkin yeri). Arxangelsk vilayəti riskli əkinçilik zonasında yerləşir. Şimal şəraitində əsas Kənd təsərrüfatı bitkiləri kartof və tərəvəzdir. Bitkiçilik Arxangelsk vilayətinin ehtiyaclarını təmin edən məhsulların istehsalına yönəlmişdir. Əsas Kənd təsərrüfatı rayonu vilayətin cənubunda yerləşir.
Heyvandarlığın əsas sahəsi südlük-ətlik maldarlıqdır (yüksək məhsuldarlığa malik Xolmoqor cinsi); donuz, qoyun və keçi (cədvəl 3), quş, maral (şimalda) yetişdirilir. Arxangelsk vilayətində cins mal-qara, xəzlik heyvan (şimal tülküsü, su samuru) yetişdirilir; dəniz vəhşi heyvan ovçuluğu inkişaf etmişdir.
Kənd təsərrüfatı üçün yararlı torpaq sahələrinin 94,5%-i taxıl istehsalının 62,2%-ini, mal və quş əti istehsalının 55,3%-ini təmin edən Kənd təsərrüfatı təşkilatlarının torpaqlarına aiddir. Əhali təsərrüfatlarında təqr. 94% kartof, 92% tərəvəz, təqribən 40% heyvan və quş əti və 50%-ə yaxın süd istehsal edilir.
Nəqliyyatı
Arxangelsk vilayəti ərazisinin nəqliyyat mənimsənilməsi yüksək deyil. Daşınan yüklərin ümumi həcminin ½-i və bütün daşınan sərnişinlərin 95%-i avtomobil nəqliyyatının payına düşür. Bərkörtüklü avtomobil yollarının uzunluğu 7,23 min km-dir. Əsas avtomobil yolu federal əhəmiyyətli Arxangelsk — Voloqda magistralıdır. Dəniz və çay daşımaları da inkişaf etmişdir. Gəmiçiliyə yararlı çay yollarının uzunluğu 3,8 min km, axıdılan yolların uzunluğu 9 min km-dir. Ən mühüm su nəqliyyat sistemi — Şimal Dvinadır (qolları ilə). Əsas dəniz və çay portları: Arxangelsk (uzaq rayonlarla rabitəni təmin edir), Oneqa, Mezen, Kotlas. Arxangelsk vilayətinin dəmir yollarının uzunluğu 1,76 min km-dir. Əsas dəmir yolu magistralı Arxangelsk — Moskvadır. Digər mühüm dəmir yolları: Kotlas — Voloqda, Arxangelsk — Murmansk, Kotlas — Kirov, Arxangelsk — Karpoqorı. Arxangelsk (beynəlxalq) və Kotlasda aeroport fəaliyyət göstərir. Vilayətin cənub-şərq hissəsində magistral qaz və neft kəmərləri keçir.
Şəhərlərı
Həmçinin bax
İstinadlar
- Шахрай С. М., Алексеев С. С., Собчак А. А., Конституционное совещание Российской Федерации, phaile Конституция Российской Федерации (rus.). // Российская газета Россия: 1993. Т. 102. С. 102. ISSN 1606-5484; 1560-0823
Xarici keçidlər
 | Rusiya ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Arxangelsk vilayeti rus Arhangelskaya oblast Rusiya Federasiyasinin vilayetlerinden biri Merkezi Arxangelsk seheri Arxangelsk vilayetiBayraq d Gerb d 63 30 sm e 43 00 s u Olke RusiyaInzibati merkez ArxangelskTarixi ve cografiyasiYaradilib 23 sentyabr 1937Sahesi 587 400 km Hundurluk 77 mSaat qursagi Moskva vaxti d EhalisiEhalisi 1 127 051 nef 1 yanvar 2021 Reqemsal identifikatorlarISO kodu RU ARKAvtomobil nomresi 29Resmi sayt Vikianbarda elaqeli mediafayllarUmumi melumatRusiya Federasiyasinin Simal Qerb Federal dairesine daxildir Rusiyanin Avropa hissesinin simalinda yerlesir Nen Muxtar Mahalini Kolquyev ve Vaqac adalari ile birlikde ve Simal Buzlu okeaninin adalarini Novaya Zemlya Frans Iosif Torpagi Solovets ve s ehate edir 1937 ci il sentyabrin 23 de teskil edilmisdir Sahesi 587 4 min km Eh 1304 5 min 2005 21 rayonu 14 seheri 31 seher tipli qesebe var Merkezi Arxangelsk seheridir TebietiArxangelsk vilayeti Serqi Avropa duzenliyinin simal serq kenarindadir Merkezi ve cenub hissesi cay dereleri ile parcalanmis duzenlikdir hundurluyu 150 200 m Qerbde kicik tepelikler serqde Timan duzenliyi simal serqde Timan tepeliyi hundurluyu 471 m edek ile Pay Xoy silsilesi arasinda olan Pecora ovaligindan ibaretdir Faydali qazintilari neft qaz almaz Arxangelsk almazli rayonu boksit torf tikinti materiallari mineral su bulaqlari Iqlimi sertdir Qisi soyuq yayi qisa ve serindir Orta temperatur yanvarda 12 C den 18 C yedek iyulda 8 C den simalda 16 C ye cenubda qederdir Ortaillik yaginti 300 500 mm Ag deniz sahillerinde tez tez duman olur Vegetasiya muddeti simalda 50 60 gun cenubda 150 155 gundur Esas caylari Simali Dvina Mezen Oneqa ve Pecora Simal Buzlu okeani hovzesine aiddir Arxangelsk vilayetinde coxlu teqriben 2 5 min gol var En boyukleri Laca Kenozero Kojozero Erazisinin simal serqi tundra cenubu iyneyarpaqli meselerdir Meseler erazinin teqriben 1 2 ni tutur Qleyli tundra podzollasmis torflu bataqliq ve s torpaqlar yayilmisdir Heyvanlari simal marali qonur ayi sigin ag dovsan tulku quslardan tundra kekliyi ag keklik tetra qusu Sibir xoruzu ve s Pineqa qorugu Vodlozero qismen ve Kenozero milli parklari Arxangelsk vilayeti erazisindedir TeserrufatiArxangelsk vilayeti Simal iqtisadi rayonunun senaye regionlarindan biridir senaye mehsulunun hecmi deyerine gore teqriben 14 defe kend teserrufat mehsulunun hecmini usteleyir Olke iqtisadiyyatinda inkisaf etmis mese kompleksi Rusiyada selluloz istehsalinin teqriben 33 i kartonun 26 i taxta salbanin 9 7 i emalliq oduncagin 9 i ve kagizin 9 i gemiqayirma ve baliq senayesi ile secilir Umumi regional mehsul strukturunda senayenin hecmi 39 4 ticaretin 12 3 neqliyyatin 11 4 tikintinin 10 1 kend teserrufatinin 2 1 rabitenin hecmi ise 1 3 teskil edir 2003 Muessiselerin mulkiyyet formalarina gore nisbeti teskilatlarin sayina gore ozel 66 5 dovlet ve belediyye 17 1 ictimai ve dini teskilatlarin birliklerin 9 8 mulkiyyetin diger formalari 6 5 Arxangelsk vilayetinin iqtisadi feal ehalisi 763 min neferdir 82 i iqtisadiyyatda calisir Mesgullugun sahevi strukturu senaye 26 7 ticaret ve ictimai iase 14 5 tehsil 10 6 neqliyyat 9 4 sehiyye 7 8 menzil kommunal teserrufati 6 0 kend teserrufati 5 2 tikinti 4 9 ve s Issizliyin seviyyesi 9 9 dir Adambasina pul gelirleri ayda 6 01 min rubl Rusiya Federasiyasi uzre orta hesabla gostericinin teqriben 95 i teskil edir ehalinin teqriben 30 inin gelirleri yasayis minimumundan asagidir SenayesiArxangelsk vilayetinin senaye mehsulunun hecmi 106185 mln rubl teskil edir 2004 Senaye istehsalinin sahevi strukturu mese agac emali ve selluloz kagiz senayesi 39 yanacaq 25 masinqayirma ve metal emali 19 3 elektroenergetika 8 5 yeyinti 4 8 Boksit Plesetsk rayonunda Iksin yatagi ve s almaz Arxangelskden 90 km simalda Lomonosov ad yataq neft ve qaz yataqlari kesf edilmis ve istismar olunur Ilkin enerji resurslarinin 90 inden coxu diger regionlardan getirilir teqriben 8 i yerli yanacaq novleridir odun selluloz kagiz ve mese kimya senayesinin tullantilari torf Solviceqodsk ve Senkursk torf briket zavodlari Arxangelsk Severodvinsk ve Kotlasda iri IES ler fealiyyet gosterir Elektrik techizati merkezlesmemis bir sira rayonlarda esasen simal elektrik enerjisini dizel elektrik stansiyalari hasil edir Arxangelsk vilayeti Rusiya Federasiyasinin mese teserrufati kompleksi mese tedaruku agac emali selluloz kagiz saheleri ve faner istehsali daxil olmaqla bitkin istehsal tsikline malikdir mehsulunun en iri tedarukculerinden biridir Vilayet Rusiya Federasiyasinin subyektleri arasinda taxta salban emalliq oduncaq selluloz karton kagiz istehsali uzre aparici yer tutur Esas mese teserrufati rayonu Arxangelsk Voloqda demir yoluna yaxin erazidir En iri agac emali muessiseleri tundra zonasinda mese ixraci portlarinin yaxinliginda yerlesir Iri mese emali merkezleri Arxangelsk Novodvinsk Kotlas ve Koryajma Oduncagin kimyevi emali Arxangelsk Kotlas Solombal selluloz kagiz kombinatlarinda hemcinin Arxangelsk ve Oneqa hidroliz zavodlarinda heyata kecirilir Arxangelsk vilayeti senayesinin ikinci iri ixtisaslasmis sahesi gemiqayirmadir o cumleden atom sualti qayiqlari buzqiranlar Iri gemilerin istehsali ve temirinin esas merkezleri Severodvinsk hemcinin herbi gemilerin Arxangelsk Kotlas Dovlet Rusiya atom gemiqayirmasinin merkezi Severodvinsk Sevmas Zvyozdocka ve s muessiseler daxildir ve Plesetsk Dovlet sinaq kosmodromu Mirni seher vilayetin erazisinde yerlesir Arxangelsk vilayetinde yol masinlarinin Sevdormas Severodvinsk ve mese teserrufati ucun avadanligin Arxangelsk Solombal masinqayirma zavodu istehsali da in kisaf etmisdir Baliq senayesi de vilayetin yeyinti senayesi mehsulunun 50 inden coxu secilir Illik baliq ovu teqriben 200 min ton teskil edir treska paltus xani baligi navaha baligi siyenek ve somga ovlanir 120 min tondan artiq yeyinti baliq mehsullari ve konservleri istehsal olunur Sahe muessiselerinin coxu Arxangelskdedir onlardan en irisi Tral donanmasinin Arxangelsk bazasi dir ovun 75 80 i Yosunlarin ovu esasen Solovets adalari ve Jijgin ada rayonunda aparilir ilde 2000 tonadek yosun Arxangelsk tecrube yosun kombinati Arxangelsk vilayetinde almazlarin taraslanmasi uzre muessiseler Koryajm ve Severodvinskde tikis fabrikleri tebii deri ve xezden ayaqqabi istehsal eden muessiseler fealiyyet gosterir Esas senaye merkezleri Arxangelsk Severodvinsk Novodvinsk Koryajm Oneqa Mese teserrufati kompleksinin mehsulu selluloz taxta salban karton kagiz Arxangelsk vilayeti ixracatinin teqriben 3 4 unu temin edir hemcinin xam neft gemiqayirma mehsullari ixrac olunur Ixracda masinqayirma mehsullari agac tedaruku texnikasi elektroenergetika ucun avadanliq ve s ustunluk teskil edir Kend teserrufatiArxangelsk vilayetinin Kend teserrufatinin umumi mehsulunun deyeri 5867 1 mln rubl teskil edir 2004 Deyer ifadesinde bitkicilik mehsullari ustunluk teskil edir 56 Kend teserrufati ucun yararli torpaq sahelerinin sahesi 583 4 min ha o cumleden 46 ekin yeri Arxangelsk vilayeti riskli ekincilik zonasinda yerlesir Simal seraitinde esas Kend teserrufati bitkileri kartof ve terevezdir Bitkicilik Arxangelsk vilayetinin ehtiyaclarini temin eden mehsullarin istehsalina yonelmisdir Esas Kend teserrufati rayonu vilayetin cenubunda yerlesir Heyvandarligin esas sahesi sudluk etlik maldarliqdir yuksek mehsuldarliga malik Xolmoqor cinsi donuz qoyun ve keci cedvel 3 qus maral simalda yetisdirilir Arxangelsk vilayetinde cins mal qara xezlik heyvan simal tulkusu su samuru yetisdirilir deniz vehsi heyvan ovculugu inkisaf etmisdir Kend teserrufati ucun yararli torpaq sahelerinin 94 5 i taxil istehsalinin 62 2 ini mal ve qus eti istehsalinin 55 3 ini temin eden Kend teserrufati teskilatlarinin torpaqlarina aiddir Ehali teserrufatlarinda teqr 94 kartof 92 terevez teqriben 40 heyvan ve qus eti ve 50 e yaxin sud istehsal edilir NeqliyyatiArxangelsk vilayeti erazisinin neqliyyat menimsenilmesi yuksek deyil Dasinan yuklerin umumi hecminin i ve butun dasinan sernisinlerin 95 i avtomobil neqliyyatinin payina dusur Berkortuklu avtomobil yollarinin uzunlugu 7 23 min km dir Esas avtomobil yolu federal ehemiyyetli Arxangelsk Voloqda magistralidir Deniz ve cay dasimalari da inkisaf etmisdir Gemiciliye yararli cay yollarinin uzunlugu 3 8 min km axidilan yollarin uzunlugu 9 min km dir En muhum su neqliyyat sistemi Simal Dvinadir qollari ile Esas deniz ve cay portlari Arxangelsk uzaq rayonlarla rabiteni temin edir Oneqa Mezen Kotlas Arxangelsk vilayetinin demir yollarinin uzunlugu 1 76 min km dir Esas demir yolu magistrali Arxangelsk Moskvadir Diger muhum demir yollari Kotlas Voloqda Arxangelsk Murmansk Kotlas Kirov Arxangelsk Karpoqori Arxangelsk beynelxalq ve Kotlasda aeroport fealiyyet gosterir Vilayetin cenub serq hissesinde magistral qaz ve neft kemerleri kecir SeherleriHemcinin baxQolsovoe goluIstinadlarShahraj S M Alekseev S S Sobchak A A Konstitucionnoe soveshanie Rossijskoj Federacii phaile Konstituciya Rossijskoj Federacii rus Rossijskaya gazetaRossiya 1993 T 102 S 102 ISSN 1606 5484 1560 0823Xarici kecidler Rusiya ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin