Tifon (yun. Τυφῶν, Τυφωεύς, Τυφάων sözün kökü τύφω feli mənası "tüstülənmək" deməkdir.) yunan mifologiyasındanəhəng yerin alov qüvvəsinin şəxsləşdirilmiş adı, Geyanın Tartardan olan oğlu.
Tfon | |
---|---|
Mifologiya | Yunan |
Adının izahı | Tüstülənmək |
Yunanca adı | Τυφῶν, Τυφωεύς, Τυφάων |
Cinsi | kişi[d] |
Atası | Tartar |
Anası | Geya |
Uşaqları | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Doğulması
Nəhənglərin məhv edilməsindən sonra hiddətə gələn Geya tanrılardan qisas almaq üçün Tartar ilə cütləşərək Kilikiyada Tifonu dünyaya gətirmiş olur. Bu dəhşətli məxluq Geyanın uşaqlarınin içində ən güclüsü və qadiri sayılırmış. Qurşağa qədər insan, ondan aşağı əjdaha cildli olan, bütün bədəni lələklərlə örtülmüş bu məxluqun çiyinlərindən yüzlərlə ilan başları, ayaqlarından isə gürzələr çıxarmış. Onun başı ulduzlara, bir əli qərbə və digər əli şərqə çatarmış. Tifon öküz kimi böyürər, Şir kimi nərildəyər və it kimi hürərmiş. Doğulmasından sonra tanrılar ondan qorxaraq heyvan cildlərinə girərək Misirdə gizlənirlər. Tanrılardan təkcə Zevs və qızı ilahə Afina Tifonu ram etmək qərarına gəlirlər. Zevs uzaqdan Tifona ildrımlarla yaxın məsafədən isə Kronun orağı ilə həmlələr etdikdən sonra onunla əlbəyaxa olur. Tifon ilan ayaqları ilə Zevsin bədəninə sarılaraq orağı qopararaq onun əlinin və ayaqlarının vətərlərini yarır. Sonra onu Kilikiyaya gətirərək mağaraya atmış olur. Onun vətərlərini isə ayı dərisinə bükərək mağarada gizlədir. Zevsin bic oğlu Hermes və Egipan (Pan) vətərləri tapıb Zevsin bədəninə yerləşdirirlər. Təzədən qüvvə cəmləmiş olan Zevs Tifona hücuma keçir. Uzun döyüşdən sonra Yaralı Tifon qaçaraq Siciliyaya üz tutur. Zevs Etna dağını onun üzərinə aşırdaraq Tifonu məhv edir.
Tifon törəmələri
Tifonun yarı qadın və yarı ilan cildli Yexidna ilə cütləşməsindən köpək Orf, köpək Kerber, Lerney hidrası, Hemera, Skilla, Hesperid almasını mühafizə edən əjdaha, Kolxidada qızıl qoyun dərisini mühafizə edən əjdaha və Prometeyin qaraciyərini yeyən qartal törənmişdirlər.
İstinadlar
- Любкер Ф. Inferi (rus.). // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга, Ф. Гельбке, П. В. Никитин, В. А. Канский, пер. А. Д. Вейсман, Ф. Гельбке, Л. А. Георгиевский, А. И. Давиденков, В. А. Канский, П. В. Никитин, И. А. Смирнов, Э. А. Верт, О. Ю. Клеменчич, Н. В. Рубинский СПб: Общество классической филологии и педагогики, 1885. С. 661–663.
- Любкер Ф. Typhoeus (rus.). // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга, Ф. Гельбке, П. В. Никитин, В. А. Канский, пер. А. Д. Вейсман, Ф. Гельбке, Л. А. Георгиевский, А. И. Давиденков, В. А. Канский, П. В. Никитин, И. А. Смирнов, Э. А. Верт, О. Ю. Клеменчич, Н. В. Рубинский СПб: Общество классической филологии и педагогики, 1885. С. 1429.
- Любкер Ф. Chimaera (rus.). // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга, Ф. Гельбке, П. В. Никитин, В. А. Канский, пер. А. Д. Вейсман, Ф. Гельбке, Л. А. Георгиевский, А. И. Давиденков, В. А. Канский, П. В. Никитин, И. А. Смирнов, Э. А. Верт, О. Ю. Клеменчич, Н. В. Рубинский СПб: Общество классической филологии и педагогики, 1885. С. 281.
- Мифы народов мира. М., 1991–92. В 2 т. Т.2. С.514–515, Любкер Ф. Реальный словарь классических древностей. М., 2001. В 3 т. Т.3. С.447–448
Mənbə
- Греческая Мифология, Катерина Серви, EKDOTİKE ATHENON, Афины 2007 ,
- Софиа Сули, Греческая Мифология, Издателство Михалис Тубис А.О., 1995
- Panaghiotis Christou, Katharini Papastamatis, Griechische Mythologie, 2008
Xarici keçidlər
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Tifon yun Tyfῶn Tyfweys Tyfawn sozun koku tyfw feli menasi tustulenmek demekdir yunan mifologiyasindaneheng yerin alov quvvesinin sexslesdirilmis adi Geyanin Tartardan olan oglu TfonMifologiya YunanAdinin izahi TustulenmekYunanca adi Tyfῶn Tyfweys TyfawnCinsi kisi d Atasi TartarAnasi GeyaUsaqlari Sfinks Kerber Hidra Ximera Vikianbarda elaqeli mediafayllarDogulmasiNehenglerin mehv edilmesinden sonra hiddete gelen Geya tanrilardan qisas almaq ucun Tartar ile cutleserek Kilikiyada Tifonu dunyaya getirmis olur Bu dehsetli mexluq Geyanin usaqlarinin icinde en guclusu ve qadiri sayilirmis Qursaga qeder insan ondan asagi ejdaha cildli olan butun bedeni leleklerle ortulmus bu mexluqun ciyinlerinden yuzlerle ilan baslari ayaqlarindan ise gurzeler cixarmis Onun basi ulduzlara bir eli qerbe ve diger eli serqe catarmis Tifon okuz kimi boyurer Sir kimi nerildeyer ve it kimi hurermis Dogulmasindan sonra tanrilar ondan qorxaraq heyvan cildlerine girerek Misirde gizlenirler Tanrilardan tekce Zevs ve qizi ilahe Afina Tifonu ram etmek qerarina gelirler Zevs uzaqdan Tifona ildrimlarla yaxin mesafeden ise Kronun oragi ile hemleler etdikden sonra onunla elbeyaxa olur Tifon ilan ayaqlari ile Zevsin bedenine sarilaraq oragi qopararaq onun elinin ve ayaqlarinin veterlerini yarir Sonra onu Kilikiyaya getirerek magaraya atmis olur Onun veterlerini ise ayi derisine bukerek magarada gizledir Zevsin bic oglu Hermes ve Egipan Pan veterleri tapib Zevsin bedenine yerlesdirirler Tezeden quvve cemlemis olan Zevs Tifona hucuma kecir Uzun doyusden sonra Yarali Tifon qacaraq Siciliyaya uz tutur Zevs Etna dagini onun uzerine asirdaraq Tifonu mehv edir Tifon toremeleriTifonun yari qadin ve yari ilan cildli Yexidna ile cutlesmesinden kopek Orf kopek Kerber Lerney hidrasi Hemera Skilla Hesperid almasini muhafize eden ejdaha Kolxidada qizil qoyun derisini muhafize eden ejdaha ve Prometeyin qaraciyerini yeyen qartal torenmisdirler IstinadlarLyubker F Inferi rus Realnyj slovar klassicheskih drevnostej po Lyubkeru pod red F F Zelinskij A I Georgievskij M S Kutorga F Gelbke P V Nikitin V A Kanskij per A D Vejsman F Gelbke L A Georgievskij A I Davidenkov V A Kanskij P V Nikitin I A Smirnov E A Vert O Yu Klemenchich N V Rubinskij SPb Obshestvo klassicheskoj filologii i pedagogiki 1885 S 661 663 Lyubker F Typhoeus rus Realnyj slovar klassicheskih drevnostej po Lyubkeru pod red F F Zelinskij A I Georgievskij M S Kutorga F Gelbke P V Nikitin V A Kanskij per A D Vejsman F Gelbke L A Georgievskij A I Davidenkov V A Kanskij P V Nikitin I A Smirnov E A Vert O Yu Klemenchich N V Rubinskij SPb Obshestvo klassicheskoj filologii i pedagogiki 1885 S 1429 Lyubker F Chimaera rus Realnyj slovar klassicheskih drevnostej po Lyubkeru pod red F F Zelinskij A I Georgievskij M S Kutorga F Gelbke P V Nikitin V A Kanskij per A D Vejsman F Gelbke L A Georgievskij A I Davidenkov V A Kanskij P V Nikitin I A Smirnov E A Vert O Yu Klemenchich N V Rubinskij SPb Obshestvo klassicheskoj filologii i pedagogiki 1885 S 281 Mify narodov mira M 1991 92 V 2 t T 2 S 514 515 Lyubker F Realnyj slovar klassicheskih drevnostej M 2001 V 3 t T 3 S 447 448MenbeGrecheskaya Mifologiya Katerina Servi EKDOTIKE ATHENON Afiny 2007 ISBN 960 213 378 3 ISBN 978 960 213 378 1 Sofia Suli Grecheskaya Mifologiya Izdatelstvo Mihalis Tubis A O 1995 ISBN 960 540 118 5 Panaghiotis Christou Katharini Papastamatis Griechische Mythologie 2008 ISBN 978 88 476 2283 8Xarici kecidlerVikianbarda Typhon ile elaqeli mediafayllar var Hemcinin bax