Soya cərəyanı (yap. 宗谷海流) — Yapon dənizinin ən şimal hissəsindən keçən isti dəniz cərəyanı. Son qolosen dövründə Soya cərəyanının sürəti zəyifləmiş Oxot dənizinin cənub hissəsinə təsiri olduqca azalmışdır. Bu baxımda Kiçik Kuril adaları daha çox seçilir. Burada Sakit okeanın ərazisindən keçən soyuq Oyaşio cərəyanı Soya cərəyanının zəyifləməsinə təsir göstərir. Soyanın ən güşlü sıəsiri isə hələ də Saxalin adasının cənub-qərb və cənub hissələrinə, Moneron adasına, Kunaşir və İturup adalarının Oxot dənizi hissələrinə təsir göstərir.
Soya cərəyanı | |
---|---|
| |
Ümumi məlumatlar | |
Akvatoriya | Sakit okean |
Tip | İsti |
Duzluluğu | 33,8—34,5 ‰ |
Coğrafiyası
Soya cərəyanı öz növbəsində Tsuşima cərəyanınin şimal qolunu təşkil edərək onun güçünün 30 % özü ilə aparır. Burada Primorsk cərəyanının təsiri ilə şimala istiqamətlənir. Laperuz boğazı ilə Soya burnunun yaxınlığından Oxot dənizinə keçir. Burada isə iki qola bölünür. Şimal qolu dairəvi formada hərəhət edir. Hokkoyda adasının şimal sahillərindən keçərək Kunaşir adasına istiqamətlənir. Oxot dənizinin şimalına yaxın isə soyuq cərəyanların təsini ilə hər iki qol Sakit okeanına istiqamətlənir. Urup, Şikotan, İturup və Kunaçir adalartının arasından keçir. XVII—XVIII əsrlərdə cərəyanın kiçik buzlaşma dönəmində Şikotan adasında palıd ağacı yoxa çıxmışdır.
Əhəmiyyəti
Bu isti cərəyan Okot dənizinin flora və faunasına mühün fraktiki əhəmiyyəti vardır. Soyuq və isti cərəyanların toqquşduğu ərazi olan bölgə dəniz canlıları baxımından zəngindir. Digərv tərəfdən güçlü sənayeləşən Yaponiyanın tullantı suları bu crəyan vastəsi ilə Oxot dənizinə istiqamətlənir. Bu ərazi isə Rusiyanın məhəlli sularıdır.
Hidroqrafiya
Soya cərəyanının isti və duzlu suları Oxot dənizini Hokkaydo adası sahilləri, oradan isə Cənubi Kuril adaları istiqamətində yönəlir. Cərəyan 0-70 metr dərinliklə hərəkət edir. Cərəyanın duzluğu 33,8—34,2 ‰; iyun-noyabr aylarında tempertaturu isə +14…+17° təkil edir. Bu dövrdə cərəyan Saxalin adasının cənub-qərb hissəsini, Moneron adasını, Hamobay adalarının şimalını qızdırır. Yayda bu regionda daha az duman və yağış olur. Günəş radiasiyasının çox düşməsi səbəbindən bölgənin flora və faunası zənginləşir. Qışda isə burada qar örtüyü daimi olmur. İsti cərəyan yayda Aniva körfəzində suyun temperaturunu +24° qədər artırır. Kunaşirin Oxot dənizi sularında isə temperatur +20° qədər artırır. Bu isə rusların burada çimməyini mümkün edir. Qışda və yazda isə onun təsiri olduqca azalır. Bu zaman ona soyuq Şərqi Saxalin cərəyanı əks təsir göstərir.
İstinadlar
- "Arxivlənmiş surət" (PDF). 2016-07-29 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2017-11-04.
- "Arxivlənmiş surət" (PDF). 2016-12-20 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2017-11-04.
- . 2018-10-17 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-04.
- "Arxivlənmiş surət" (PDF). 2013-12-19 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2017-11-04.
- . 2016-03-05 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-04.
- "Течение Соя и его влияние на распределение и миграцию морских организмов в Южно-Курильском районе - темы дипломов, курсовиков, рефератов и докладов". 2013-01-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-01-18.
- "АТЛАС ПО ОКЕАНОГРАФИИ БЕРИНГОВА, ОХОТСКОГО И ЯПОНСКОГО МОРЕЙ". 2013-01-29 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-01-18.
- "Новая Курилороссия". 2013-01-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-01-18.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-02-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-11-04.
- "Мыс Анива. Фотографии. - Анивский залив - Отчеты по рыбалкам - Статьи - Морская рыбалка на Сахалине". 2013-01-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-01-18.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Soya cereyani yap 宗谷海流 Yapon denizinin en simal hissesinden kecen isti deniz cereyani Son qolosen dovrunde Soya cereyaninin sureti zeyiflemis Oxot denizinin cenub hissesine tesiri olduqca azalmisdir Bu baximda Kicik Kuril adalari daha cox secilir Burada Sakit okeanin erazisinden kecen soyuq Oyasio cereyani Soya cereyaninin zeyiflemesine tesir gosterir Soyanin en guslu siesiri ise hele de Saxalin adasinin cenub qerb ve cenub hisselerine Moneron adasina Kunasir ve Iturup adalarinin Oxot denizi hisselerine tesir gosterir Soya cereyaniSoya cereyani 6 Umumi melumatlarAkvatoriya Sakit okeanTip IstiDuzlulugu 33 8 34 5 CografiyasiSoya cereyani oz novbesinde Tsusima cereyaninin simal qolunu teskil ederek onun gucunun 30 ozu ile aparir Burada Primorsk cereyaninin tesiri ile simala istiqametlenir Laperuz bogazi ile Soya burnunun yaxinligindan Oxot denizine kecir Burada ise iki qola bolunur Simal qolu dairevi formada herehet edir Hokkoyda adasinin simal sahillerinden kecerek Kunasir adasina istiqametlenir Oxot denizinin simalina yaxin ise soyuq cereyanlarin tesini ile her iki qol Sakit okeanina istiqametlenir Urup Sikotan Iturup ve Kunacir adalartinin arasindan kecir XVII XVIII esrlerde cereyanin kicik buzlasma doneminde Sikotan adasinda palid agaci yoxa cixmisdir EhemiyyetiBu isti cereyan Okot denizinin flora ve faunasina muhun fraktiki ehemiyyeti vardir Soyuq ve isti cereyanlarin toqqusdugu erazi olan bolge deniz canlilari baximindan zengindir Digerv terefden guclu senayelesen Yaponiyanin tullanti sulari bu creyan vastesi ile Oxot denizine istiqametlenir Bu erazi ise Rusiyanin mehelli sularidir HidroqrafiyaSoya cereyaninin isti ve duzlu sulari Oxot denizini Hokkaydo adasi sahilleri oradan ise Cenubi Kuril adalari istiqametinde yonelir Cereyan 0 70 metr derinlikle hereket edir Cereyanin duzlugu 33 8 34 2 iyun noyabr aylarinda tempertaturu ise 14 17 tekil edir Bu dovrde cereyan Saxalin adasinin cenub qerb hissesini Moneron adasini Hamobay adalarinin simalini qizdirir Yayda bu regionda daha az duman ve yagis olur Gunes radiasiyasinin cox dusmesi sebebinden bolgenin flora ve faunasi zenginlesir Qisda ise burada qar ortuyu daimi olmur Isti cereyan yayda Aniva korfezinde suyun temperaturunu 24 qeder artirir Kunasirin Oxot denizi sularinda ise temperatur 20 qeder artirir Bu ise ruslarin burada cimmeyini mumkun edir Qisda ve yazda ise onun tesiri olduqca azalir Bu zaman ona soyuq Serqi Saxalin cereyani eks tesir gosterir Istinadlar Arxivlenmis suret PDF 2016 07 29 tarixinde PDF Istifade tarixi 2017 11 04 Arxivlenmis suret PDF 2016 12 20 tarixinde PDF Istifade tarixi 2017 11 04 2018 10 17 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 11 04 Arxivlenmis suret PDF 2013 12 19 tarixinde PDF Istifade tarixi 2017 11 04 2016 03 05 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 11 04 Techenie Soya i ego vliyanie na raspredelenie i migraciyu morskih organizmov v Yuzhno Kurilskom rajone temy diplomov kursovikov referatov i dokladov 2013 01 29 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 01 18 ATLAS PO OKEANOGRAFII BERINGOVA OHOTSKOGO I YaPONSKOGO MOREJ 2013 01 29 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 01 18 Novaya Kurilorossiya 2013 01 29 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 01 18 Arxivlenmis suret 2022 02 19 tarixinde Istifade tarixi 2017 11 04 Mys Aniva Fotografii Anivskij zaliv Otchety po rybalkam Stati Morskaya rybalka na Sahaline 2013 01 29 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 01 18