Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Salqir (ukr. Салгир, Krım-Tat. Salğır, Салгъыр) — Krımda ən uzun çaydır, lakin ən bolsulu çay deyil (Belbek də həmçinin). Çay yatağının uzunluğu 232 km, çəkilmə sahəsi 3.750 km²-dir (digər mənbələrə görə 4010 km² qədər). Aşağıda axında ildə üç aydan çox müddətə quruyur. Əhəmiyyətli iqtisadi (suvarma da daxil olmaqla) və rekreasiya əhəmiyyəti var: çayın sahilində çox sayda park və gölməçələr var. Uzunluğu 204 km, drenaj hövzəsi 3750 km²-dir.Suyun orta axını 2 m³ / s təşkil edir.
| Salqir | |
|---|---|
 | |
| Ölkə | |
| Mənbəyi | Çatırdağ yaylası, Krım dağları |
| Mənsəbi | Sivaş körfəzi |
| Uzunluğu |
|
| Su sərfi | 2 m³/s |
| Hövzəsinin sahəsi | 3.750 km² |
| [ru] | 21020000212106300002310 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Hidroqrafiya
Dəniz səviyyəsindən 390 metr yüksəklikdə Anqara və Kizilkobinka çaylarının birləşməsindən, Çatırdağ yamaclarında başlayır, Sivaş körfəzinə axır. Yuxarı axında suyun 40% -ni Ayanın sol qolundan götürür. Simferopol şəhərinin yaxınlığında bir su anbarı meydana gətirir. Şimali Krım kanalından keçir. Vadisi əsasən qutu şəklindədir. Vadinin eni 300-600 metr (yuxarı axınlarda) 2-3 km-ə (aşağı axınlarda) dəyişir. Eni 3,5,5 m-dən 8-15 m-ə qədər dəyişir. Dayaz ərazilərdə dərinlik 0.3-0.5 m-ə, uzanmalarda – 1,6 m-ə çatır, ərazidə suyun düşməsi 6 m / km, çöllərdə 0.27 m / km-ə çatır. Dördüncü dövrün əvvəlində qədim Salqir daha bolsulu idi, suları daha sürətli idi və Simferopoldan fərqli bir istiqamətə axırdı. Yayda, yuxarı axınlarda (Simferopoldan yuxarı) çay bəzən quruyur. Maksimum daşqın dağlarda qarın əriməsi ilə əlaqədar olaraq yazda, həmçinin yağış və qarların çox olduğu payız-qış dövründə olur. 1933-cü ilin dekabr ayında Salqirdə rekord dərəcədə yüksək su axını sürəti 118 m³ / s oldu (Pionerskoye kəndi yaxınlığında orta illik axın sürəti cəmi 1.29 m³ / s idi). Çay hər qış donmur.
Fauna
Müşahidə olunan balıqların ümumi növləri: gümüşü daban balığı, Xəzər şəmayısı, Qafqaz enlibaşı, Amur enlibaşı, adi külmə, xanı balığı, alabalıq.
Ekoloji problemlər
1837-ci ildə Krım ətrafında səyahət edən Rusiya Elmlər Akademiyasının üzvü Anatoli Mixayloviç Demidov yazırdı: "Salgirdən suyu çömçə ilə götürürlər və barellərdə aparırlar." O zaman Salqir suyu qəpik dəyərində idi. Su kristal təmiz idi. Ancaq 19-cu əsrin sonlarında çaydakı suyun keyfiyyəti pisləşdi və artıq quyulardan istifadə edərək içməli su təlbatı ödənirdi.
İstinadlar
- "Набережная Симферополя | Путешествие по Крыму". 2019-11-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-06-22.
- Салгир 2020-06-24 at the Wayback Machinewater-rf.ru.
- А. А. Соколов. Гидрография СССР (рус.). — Л.: Гидрометеоиздат, 1952. — 287 с.
- Геология Крыма 2019-12-05 at the Wayback Machinewww.krim.biz.ua.
- "Сергей Винник. Урожай без воды". 2021-10-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-06-22.
- "Источник жизни или река Салгир нуждается в спасении". 2020-06-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-06-22.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Salqir ukr Salgir Krim Tat Salgir Salgyr Krimda en uzun caydir lakin en bolsulu cay deyil Belbek de hemcinin Cay yataginin uzunlugu 232 km cekilme sahesi 3 750 km dir diger menbelere gore 4010 km qeder Asagida axinda ilde uc aydan cox muddete quruyur Ehemiyyetli iqtisadi suvarma da daxil olmaqla ve rekreasiya ehemiyyeti var cayin sahilinde cox sayda park ve golmeceler var Uzunlugu 204 km drenaj hovzesi 3750 km dir Suyun orta axini 2 m s teskil edir SalqirOlke Ukrayna RusiyaMenbeyi Catirdag yaylasi Krim daglariMensebi Sivas korfeziUzunlugu 232 kmSu serfi 2 m sHovzesinin sahesi 3 750 km ru 21020000212106300002310 Vikianbarda elaqeli mediafayllarHidroqrafiyaDeniz seviyyesinden 390 metr yukseklikde Anqara ve Kizilkobinka caylarinin birlesmesinden Catirdag yamaclarinda baslayir Sivas korfezine axir Yuxari axinda suyun 40 ni Ayanin sol qolundan goturur Simferopol seherinin yaxinliginda bir su anbari meydana getirir Simali Krim kanalindan kecir Vadisi esasen qutu seklindedir Vadinin eni 300 600 metr yuxari axinlarda 2 3 km e asagi axinlarda deyisir Eni 3 5 5 m den 8 15 m e qeder deyisir Dayaz erazilerde derinlik 0 3 0 5 m e uzanmalarda 1 6 m e catir erazide suyun dusmesi 6 m km collerde 0 27 m km e catir Dorduncu dovrun evvelinde qedim Salqir daha bolsulu idi sulari daha suretli idi ve Simferopoldan ferqli bir istiqamete axirdi Yayda yuxari axinlarda Simferopoldan yuxari cay bezen quruyur Maksimum dasqin daglarda qarin erimesi ile elaqedar olaraq yazda hemcinin yagis ve qarlarin cox oldugu payiz qis dovrunde olur 1933 cu ilin dekabr ayinda Salqirde rekord derecede yuksek su axini sureti 118 m s oldu Pionerskoye kendi yaxinliginda orta illik axin sureti cemi 1 29 m s idi Cay her qis donmur FaunaMusahide olunan baliqlarin umumi novleri gumusu daban baligi Xezer semayisi Qafqaz enlibasi Amur enlibasi adi kulme xani baligi alabaliq Ekoloji problemler1837 ci ilde Krim etrafinda seyahet eden Rusiya Elmler Akademiyasinin uzvu Anatoli Mixaylovic Demidov yazirdi Salgirden suyu comce ile gotururler ve barellerde aparirlar O zaman Salqir suyu qepik deyerinde idi Su kristal temiz idi Ancaq 19 cu esrin sonlarinda caydaki suyun keyfiyyeti pislesdi ve artiq quyulardan istifade ederek icmeli su telbati odenirdi Istinadlar Naberezhnaya Simferopolya Puteshestvie po Krymu 2019 11 22 tarixinde Istifade tarixi 2020 06 22 Salgir 2020 06 24 at the Wayback Machinewater rf ru A A Sokolov Gidrografiya SSSR rus L Gidrometeoizdat 1952 287 s Geologiya Kryma 2019 12 05 at the Wayback Machinewww krim biz ua Sergej Vinnik Urozhaj bez vody 2021 10 28 tarixinde Istifade tarixi 2020 06 22 Istochnik zhizni ili reka Salgir nuzhdaetsya v spasenii 2020 06 25 tarixinde Istifade tarixi 2020 06 22