Ağaoğlu Səməd Əhməd bəy oğlu (1909, Bakı – 6 avqust 1982, İstanbul) — yazıçı, publisist və Türkiyənin dövlət və siyasi xadimi olmuşdur. Üç dəfə Türkiyə Böyük Millət Məclisinə deputat seçilmiş, baş nazirin müavini, dövlət naziri olmuşdur.
Səməd Ağaoğlu | |
---|---|
türk. Samet Ağaoğlu | |
| |
Türkiyə Ticarət naziri | |
6 dekabr 1954 – 8 fevral 1958 | |
Əvvəlki | Fəthi Çəlikbaş |
Sonrakı | İbrahim Sıtkı Yırcalı |
11 noyabr 1952 – 8 aprel 1953 | |
Əvvəlki | Nuri Özsan |
Sonrakı | Xeyrəddin Ərkmən |
Türkiyə Baş nazirin müavini | |
5 iyun 1950 – 10 noyabr 1952 | |
Əvvəlki | Nihat Ərim |
Sonrakı | Fatin Rüştü Zorlu |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 1909 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 6 avqust 1982 |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri | |
Partiya | |
Təhsili |
|
Fəaliyyəti | yazıçı, siyasətçi |
Atası | Əhməd bəy Ağaoğlu |
Həyat yoldaşı | Nəriman Ağaoğlu |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı və siyasi fəaliyyəti
Səməd Ağaoğlu 1909-cu ildə Bakıda dünyaya gəlmiş, hələ körpə ikən atasının Türkiyəyə mühacirəti ilə ömrünü, taleyini bu ölkəyə bağlamalı olmuşdur. Ankarada hüquq fakultəsini bitirdikdən sonra bir müddət Strasburqda işləmişdir. Bu illərdə yaradıcılığa başlamış, ilk qələm təcrübələrini sınaqdan keçirmişdir. Sonralar Fransada keçən illərini "Strasburq xatirələri" adlı kitabında əks etdirmişdir. Türkiyəyə döndükdən sonra bir sıra mühüm dövlət işlərində çalışmış, millət vəkili] seçilmiş, nazir vəzifəsi tutmuşdur. Siyasi baxışlarına görə bir müddət həbsdə yatmış, azadlığa çıxdıqdan sonra ömrünün sonlarına qədər bədii-publisistik yaradıcılıqla məşğul olmuşdur.
1960-cı ildə — Adnan Menderes işinə görə, yəni 1960-cı il, 27 may dövlət çevrilişi ilə əlaqədar ömürlük həbs cəzasına məhkum olunmuş, 1964-cü ildə amnistiyaya buraxılmışdır. Ağaoğlu Səməd Əhmədbəy oğlu 1967-ci ildə ulularının vətəni Azərbaycanı ziyarət etmişdir.
Yaradıcılığı
Səməd Ağaoğlunun bədii irsi əsasən 1944–1965-ci illər arasında nəşr olunmuş "Strasburq xatirələri", "Hürriyyət", "Öyrətmən Qafur", "Böyük ailə", "Hücrədəki adam", "Qatırın ölümü" adlı məcmuələrdə toplanmışdır. Bundan əlavə, onun on beşə qədər kitabi çap olunmuşdur ki, ("Тanış izlər", "Dostum Menderes", "Sovet Rusiya Imperatorluğu", "İki partiya arasında fərqlər", "Demokrat partiyasını doğuluş və yüksəliş səbəbləri", "Qüvveyi-milliyyə ruhu" və s.) bunlar başlıca olaraq ədəbi-tənqid, siyasi-hüquqi araşdırmalar, xatirələr və səyahətnamələrdən ibarətdir.
Səməd Ağaoğlu dəmir pərdənin hökm sürdüyü ən çətin dövrdə — 1967-ci ildə Azərbaycana gəlmiş, "Sovet Rusiya İmperatorluğu" kitabının fəsillərindən birini doğma vətəninə həsr etmişdir.
Səməd Ağaoğlunun yaradıcılığında xüsusi yer tutan və bu gün Azərbaycan ədəbi-nəzəri fikri üçün aкtuallıq kəsb edən əsərləri atası Əhməd bəy Ağaoğlu haqqında xatirələridir. "Atamı xatırlarkən" və "Atamın dostları" adlı iki kitabdan ibarət bu xatirələr Türkiyədə nəşr olunmuşdur.
Ölümü
Səməd Ağaoğlu 1982-ci ilin avqust ayının 6-da, 73 yaşında dünyasını dəyişmişdir.
Ailəsi
Əhməd bəy Ağaoğlunun oğludur.
İstinadlar
Bu məqalədəki istinadlar müvafiq ilə göstərilməlidir. |
- Bibliothèque nationale de France Samet Ağaoğlu // BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- "Görkəmli Azərbaycanlılar" (PDF). 2019-03-20 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2013-06-18.
- "Səməd Ağaoğlu". 2019-03-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-05-10.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Agaoglu Semed Ehmed bey oglu 1909 Baki 6 avqust 1982 Istanbul yazici publisist ve Turkiyenin dovlet ve siyasi xadimi olmusdur Uc defe Turkiye Boyuk Millet Meclisine deputat secilmis bas nazirin muavini dovlet naziri olmusdur Semed Agaogluturk Samet AgaogluSemed AgaogluTurkiye Ticaret naziri6 dekabr 1954 8 fevral 1958EvvelkiFethi CelikbasSonrakiIbrahim Sitki Yircali11 noyabr 1952 8 aprel 1953EvvelkiNuri OzsanSonrakiXeyreddin ErkmenTurkiye Bas nazirin muavini5 iyun 1950 10 noyabr 1952EvvelkiNihat ErimSonrakiFatin Rustu ZorluTurkiye Boyuk Millet Meclisi IX X XI cagirisSexsi melumatlarDogum tarixi 1909Dogum yeri Baki Baki quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 6 avqust 1982 1982 08 06 Vefat yeri Istanbul Istanbul ili TurkiyeDefn yeri Ferikoy mezarligiPartiya Demokrat PartiyaTehsili Istanbul liseyi d Ankara Universitetinin Huquq bolmesi d Fealiyyeti yazici siyasetciAtasi Ehmed bey AgaogluHeyat yoldasi Neriman Agaoglu Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyati ve siyasi fealiyyetiSemed Agaoglu 1909 cu ilde Bakida dunyaya gelmis hele korpe iken atasinin Turkiyeye muhacireti ile omrunu taleyini bu olkeye baglamali olmusdur Ankarada huquq fakultesini bitirdikden sonra bir muddet Strasburqda islemisdir Bu illerde yaradiciliga baslamis ilk qelem tecrubelerini sinaqdan kecirmisdir Sonralar Fransada kecen illerini Strasburq xatireleri adli kitabinda eks etdirmisdir Turkiyeye dondukden sonra bir sira muhum dovlet islerinde calismis millet vekili secilmis nazir vezifesi tutmusdur Siyasi baxislarina gore bir muddet hebsde yatmis azadliga cixdiqdan sonra omrunun sonlarina qeder bedii publisistik yaradiciliqla mesgul olmusdur 1960 ci ilde Adnan Menderes isine gore yeni 1960 ci il 27 may dovlet cevrilisi ile elaqedar omurluk hebs cezasina mehkum olunmus 1964 cu ilde amnistiyaya buraxilmisdir Agaoglu Semed Ehmedbey oglu 1967 ci ilde ulularinin veteni Azerbaycani ziyaret etmisdir YaradiciligiSemed Agaoglunun bedii irsi esasen 1944 1965 ci iller arasinda nesr olunmus Strasburq xatireleri Hurriyyet Oyretmen Qafur Boyuk aile Hucredeki adam Qatirin olumu adli mecmuelerde toplanmisdir Bundan elave onun on bese qeder kitabi cap olunmusdur ki Tanis izler Dostum Menderes Sovet Rusiya Imperatorlugu Iki partiya arasinda ferqler Demokrat partiyasini dogulus ve yukselis sebebleri Quvveyi milliyye ruhu ve s bunlar baslica olaraq edebi tenqid siyasi huquqi arasdirmalar xatireler ve seyahetnamelerden ibaretdir Semed Agaoglu demir perdenin hokm surduyu en cetin dovrde 1967 ci ilde Azerbaycana gelmis Sovet Rusiya Imperatorlugu kitabinin fesillerinden birini dogma vetenine hesr etmisdir Semed Agaoglunun yaradiciliginda xususi yer tutan ve bu gun Azerbaycan edebi nezeri fikri ucun aktualliq kesb eden eserleri atasi Ehmed bey Agaoglu haqqinda xatireleridir Atami xatirlarken ve Atamin dostlari adli iki kitabdan ibaret bu xatireler Turkiyede nesr olunmusdur OlumuSemed Agaoglu 1982 ci ilin avqust ayinin 6 da 73 yasinda dunyasini deyismisdir AilesiEhmed bey Agaoglunun ogludur IstinadlarBu meqaledeki istinadlar muvafiq istinad sablonlari ile gosterilmelidir Bibliotheque nationale de France Samet Agaoglu BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Gorkemli Azerbaycanlilar PDF 2019 03 20 tarixinde PDF Istifade tarixi 2013 06 18 Semed Agaoglu 2019 03 22 tarixinde Istifade tarixi 2018 05 10