Bu məqaləni lazımdır.(dekabr 2023) |
Bu məqalədə heç bir məlumatın mənbəsi . |
Rza şah Pəhləvi (fars. رضا پهلوی; 15 mart 1878, Alaşt, Mazandaran ostanı – 26 iyul 1944, Yohannesburq, Transvaal[d]) — İran şahı (1925–1941), Pəhləvilər sülaləsinin banisi. Əhməd şah Qacarı devirib Pəhləvi xanədanını qurmuşdur. Onun qurduğu Pəhləvi rejimi sekulyarist, milliyyətçi, militarist və anti-kommunist rejimdir.
Rza şah Pəhləvi | |
---|---|
fars. رضا پهلوی | |
İranın Şahənşahı | |
15 dekabr 1925 – 16 sentyabr 1941 | |
Əvvəlki | Sultan Əhməd şah Qacar |
Sonrakı | Məhəmməd Rza Pəhləvi |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Alaşt, Savadkuh, Mazandaran |
Vəfat tarixi | (66 yaşında) |
Vəfat yeri | Yohanesburq, Cənubi Afrika |
Vəfat səbəbi | ürək-damar xəstəliyi[d] |
Dəfn yeri | Rza şah Pəhləvinin məqbərəsi |
Fəaliyyəti | siyasətçi, hərbi qulluqçu |
Həyat yoldaşı | Tac-ol-Mülük |
Uşaqları | Oğulları: Məhəmməd Rza, qızları: Əşrəf, Şəms |
Ailəsi | Pəhləvilər |
Dini | İslam |
Rütbəsi | briqada generalı |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Doğumu
Rza Xan 1878-ci il martın 15-də Mazandaran əyalətinin Savadkuh şəhərindəki Alaşt kəndində anadan olmuşdur. Atası Abbas Əli (1815–1878) Savadkuhda polkovnik idi. Anası Qafqazlı immiqrant idi. Rza Xanın babası Murad Əli Xan bir əsgər idi və 1848-ci ildə Herat mühasirəsində həyatını itirdi.
Murad Əli Xanın 7 oğlu var idi. İlk oğlu Çıraq Əli Tehranda yaşamış və orduda xidmət etmişdir. İkinci oğlu Nüsrətullah Xan Savadkuhda xidmət eləmiş və Rza Xanın əmisi ilə bir müddət çalışmışdır. Rza Xanın atası Abbas Əli Xan yeddinci oğlu idi.
Rza Xanın atası Abbas Əli Xan 1814-cü ildə Alaştda dünyaya gəlmişdir. Əfqan müharibəsində döyüşmüşdür. Rza Xan Albay Abbas Əli Xanın ikinci nikahından doğulmuşdur.
İslahatları
- və digərlərinin çıxardığı qarışıqlığı susdurdu və İran Azərbaycanı və Gilan — Mazandaranda mərkəzi hökumətin gücünü oturtdu. O, kürd üsyanlarını basdı.
- Xüsusilə Kaşan və Luristanda hökm sürən quldurları yoxdur etdi.
- Ordunun birləşməsi və modernləşdirilməsi. Hərbi xidmətdən keçmək.
- Xuzistanda ortaya çıxan hökumətin basdırılması, bölgənin İrana təkrar bağlanması.
- Cənub-Şimal dəmir yolunun tikintisi.
- yerinə məhkəmə sisteminin yaradılması. Kapitulyasiya qanunlarının ləğvi.
- qurulması və ingilis banklarının İran iqtisadiyyatındakı yerlərinin kiçildilməsi.
- Dəniz və hava qüvvələrinin yaradılması.
- İran pullarını xarici banklarda İrana aparmaq.
- Gömrük qanunvericiliyinin aradan qaldırılması və gəlirlərin dövlət hesabına daxil edilməsi.
- Ziraat Bankının təsisi.
- Hat və Dress kodunu çıxarmaq.
- Tütün və şəkər fabriklərinin ölkənin dörd bir yanında qurulması.
- Təhsil sisteminin modernləşdirilməsi.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Rışard Kapuşinski "Şahənşah" — romandan bir parça (rus dilində)
- [1] [ölü keçid]
- Rezā Shāh // SNAC (ing.). 2010.
- Arfa H. Reza Shah Pahlavi // Encyclopædia Britannica (ing.).
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin dekabr 2023 Bu meqalede hec bir melumatin menbesi gosterilmemisdir Lutfen etibarli menbeler elave etmekle meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Qerez yaradan menbesiz hisseler muzakiresiz siline biler Bu adin diger istifade formalari ucun bax Rza Pehlevi deqiqlesdirme Rza sah Pehlevi fars رضا پهلوی 15 mart 1878 Alast Mazandaran ostani 26 iyul 1944 Yohannesburq Transvaal d Iran sahi 1925 1941 Pehleviler sulalesinin banisi Ehmed sah Qacari devirib Pehlevi xanedanini qurmusdur Onun qurdugu Pehlevi rejimi sekulyarist milliyyetci militarist ve anti kommunist rejimdir Rza sah Pehlevifars رضا پهلوی Iranin Sahensahi15 dekabr 1925 16 sentyabr 1941EvvelkiSultan Ehmed sah QacarSonrakiMehemmed Rza PehleviSexsi melumatlarDogum tarixi 15 mart 1878Dogum yeri Alast Savadkuh MazandaranVefat tarixi 26 iyul 1944 66 yasinda Vefat yeri Yohanesburq Cenubi AfrikaVefat sebebi urek damar xesteliyi d Defn yeri Rza sah Pehlevinin meqberesiFealiyyeti siyasetci herbi qulluqcuHeyat yoldasi Tac ol MulukUsaqlari Ogullari Mehemmed Rza qizlari Esref SemsAilesi PehlevilerDini IslamRutbesi briqada generali Vikianbarda elaqeli mediafayllarDogumuRza sah Pehlevinin dogum yeri Savadkuh Rza Xan 1878 ci il martin 15 de Mazandaran eyaletinin Savadkuh seherindeki Alast kendinde anadan olmusdur Atasi Abbas Eli 1815 1878 Savadkuhda polkovnik idi Anasi Qafqazli immiqrant idi Rza Xanin babasi Murad Eli Xan bir esger idi ve 1848 ci ilde Herat muhasiresinde heyatini itirdi Murad Eli Xanin 7 oglu var idi Ilk oglu Ciraq Eli Tehranda yasamis ve orduda xidmet etmisdir Ikinci oglu Nusretullah Xan Savadkuhda xidmet elemis ve Rza Xanin emisi ile bir muddet calismisdir Rza Xanin atasi Abbas Eli Xan yeddinci oglu idi Rza Xanin atasi Abbas Eli Xan 1814 cu ilde Alastda dunyaya gelmisdir Efqan muharibesinde doyusmusdur Rza Xan Albay Abbas Eli Xanin ikinci nikahindan dogulmusdur Islahatlarive digerlerinin cixardigi qarisiqligi susdurdu ve Iran Azerbaycani ve Gilan Mazandaranda merkezi hokumetin gucunu oturtdu O kurd usyanlarini basdi Xususile Kasan ve Luristanda hokm suren quldurlari yoxdur etdi Ordunun birlesmesi ve modernlesdirilmesi Herbi xidmetden kecmek Xuzistanda ortaya cixan hokumetin basdirilmasi bolgenin Irana tekrar baglanmasi Cenub Simal demir yolunun tikintisi yerine mehkeme sisteminin yaradilmasi Kapitulyasiya qanunlarinin legvi qurulmasi ve ingilis banklarinin Iran iqtisadiyyatindaki yerlerinin kicildilmesi Deniz ve hava quvvelerinin yaradilmasi Iran pullarini xarici banklarda Irana aparmaq Gomruk qanunvericiliyinin aradan qaldirilmasi ve gelirlerin dovlet hesabina daxil edilmesi Ziraat Bankinin tesisi Hat ve Dress kodunu cixarmaq Tutun ve seker fabriklerinin olkenin dord bir yaninda qurulmasi Tehsil sisteminin modernlesdirilmesi Hemcinin baxTaculmulukXarici kecidlerRisard Kapusinski Sahensah romandan bir parca rus dilinde 1 olu kecid Sexs ve ya bioqrafiya haqqinda olan bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Reza Shah SNAC ing 2010 Arfa H Reza Shah Pahlavi Encyclopaedia Britannica ing