Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Şəms Pəhləvi (fars. شمس پهلوی; 28 oktyabr 1917, Tehran – 29 fevral 1996, Santa-Barbara, Kaliforniya) – İranın Şahənşahı Məhəmməd Rza Pəhləvinin bacısı, Rza şah Pəhləvi övladı. Qardaşının hakimiyyəti illərində Qırmızı Aslan və Günəş Cəmiyyətinin prezidenti olmuşdur.
| Şəms Pəhləvi | |
|---|---|
| fars. شمس پهلوی | |
 | |
| Doğum tarixi | 28 oktyabr 1917 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 29 fevral 1996 (78 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | xərçəng xəstəliyi |
| Həyat yoldaşı | |
| Atası | Rza şah Pəhləvi |
| Anası | Tacülmüluk |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Şəms Pəhləvi 1917-ci ilin 28 oktyabr tarixində Tehran şəhərində Rza şah Pəhləvi və Tacülmülukün böyük qızları olaraq anadan olmuşdur. Şəms Pəhləvi atasının təziqi ilə İranın 1935–1939-cu illərdə baş nazir olmuş Mahmud Cəmin oğlu Firudin Cəmlə evləndirilmişdir.
Rza şah Pəhləvinin ölümündən sonra məcburi evləndirilən Şəms Pəhləvi boşanmışdır. 1941-ci ildə başlamasından sonra Rza şah Pəhləvi hakimiyyəti təhvil vermək məcburiyyətində qalmış və sürgünə yollanmışdır.
Rza şah Pəhləvinin sürgündə olduğu Mavriki Respublikasının Port-Luiz və daha sonra gedəcəkləri CAR-ın Yohannesburq şəhərlərində Şəms atası ilə birlikdə olmuş və bu dövrdə İranda çap edilən günlük Ettela'at qəzetində öz xatirələrini çap etdirmişdir. Şəms Pəhləvi 1945-ci ildə ölkənin bir müddət Mədəniyyət Naziri olmuş Mehrdad Pahlbod adlı iranlı ilə evlənərək Amerika Birləşmiş Ştatlarının Kaliforniya ştatına köçmüşdür.
Bu dövrdə ailənin Tehranla olan əlaqələri hələ də, qalmaqda idi və 1951–1954-cü illəri əhatə edən Abadan böhranından sonra Şəms Pəhləvi İranı yenidən tərk etmək məcburiyyətində qalmışdır. 1940-cı ildə Şəms Roma-Katolik kilsəsinin inancı olan katolikliyi qəbul edərək dinini dəyişdirlmişdir. Fərziyyələrə görə Şəmsin belə qərar verməsində Şah olan qardaşı Rza şah Pəhləvinin yaxın dostu avropalı Ernst Perronun əhəmiyyətli təsiri olmuşdur. Daha sonra Şəmsin həyat yoldaşı və övladlarıda xristianlığı qəbul etmişdir.
1953-cü ildə böhranın başa çatmasından sonra Pəhləvi ailəsi yenidən ölkə üzərindəki hakimiyyətini bərpa etmişdir. Bu zaman Şəms Pəhləvi bacısı və Rza şah Pəhləvinin əkiz tayı olan Əşrəf Pəhləvidən fərqli olaraq ön planda olmağı yox, ictimai işlərdə və cəmiyyət arasında görünməməyə üstünlük vermişdir. Buna baxmayaraq Şəms atasından ona saxlanılan mirası qorumağa davam etmişdir.
1979-cu ildə İranda baş vermiş İslam İnqilabından sonra Şəms ölkəni birdəfəlik tərk etmək yenidən Amerika Birləşmiş Ştatlarına yollanmaq məcburiyyətində qalmışdır. 1996-cı ilin 29 fevral tarixində Şəms Pəhləvi Kaliforniya ştatının Santa-Barbara şəhərində yerləşən evində 78 yaşında vəfat etmişdir.
İstinadlar
- Lundy D. R. The Peerage (ing.).
- Sharif, Mehdi. "I cannot blame them". The Iranian. 24 June 2002. 12 March 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 5 November 2012.
- . Fouman. 16 December 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 February 2013.
- "QUEST FOR DEMOCRACY IN IRAN C: a century of struggle against authoritarian rule". 2017-02-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-03-29.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sems Pehlevi fars شمس پهلوی 28 oktyabr 1917 Tehran 29 fevral 1996 Santa Barbara Kaliforniya Iranin Sahensahi Mehemmed Rza Pehlevinin bacisi Rza sah Pehlevi ovladi Qardasinin hakimiyyeti illerinde Qirmizi Aslan ve Gunes Cemiyyetinin prezidenti olmusdur Sems Pehlevifars شمس پهلوی Dogum tarixi 28 oktyabr 1917 1917 10 28 Dogum yeri Tehran Tehran sehristani Tehran ostani IranVefat tarixi 29 fevral 1996 1996 02 29 78 yasinda Vefat yeri Santa Barbara Santa Barbara qrafligi Kaliforniya ABSVefat sebebi xerceng xesteliyiHeyat yoldasi Firudin CemAtasi Rza sah PehleviAnasi Taculmuluk Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiSahzade Sems Pehlevi ve ikinci heyat yoldasi Mehrdad Pahlbodla birlikde 1978 Sems Pehlevi 1917 ci ilin 28 oktyabr tarixinde Tehran seherinde Rza sah Pehlevi ve Taculmulukun boyuk qizlari olaraq anadan olmusdur Sems Pehlevi atasinin teziqi ile Iranin 1935 1939 cu illerde bas nazir olmus Mahmud Cemin oglu Firudin Cemle evlendirilmisdir Rza sah Pehlevinin olumunden sonra mecburi evlendirilen Sems Pehlevi bosanmisdir 1941 ci ilde baslamasindan sonra Rza sah Pehlevi hakimiyyeti tehvil vermek mecburiyyetinde qalmis ve surgune yollanmisdir Rza sah Pehlevinin surgunde oldugu Mavriki Respublikasinin Port Luiz ve daha sonra gedecekleri CAR in Yohannesburq seherlerinde Sems atasi ile birlikde olmus ve bu dovrde Iranda cap edilen gunluk Ettela at qezetinde oz xatirelerini cap etdirmisdir Sems Pehlevi 1945 ci ilde olkenin bir muddet Medeniyyet Naziri olmus Mehrdad Pahlbod adli iranli ile evlenerek Amerika Birlesmis Statlarinin Kaliforniya statina kocmusdur Bu dovrde ailenin Tehranla olan elaqeleri hele de qalmaqda idi ve 1951 1954 cu illeri ehate eden Abadan bohranindan sonra Sems Pehlevi Irani yeniden terk etmek mecburiyyetinde qalmisdir 1940 ci ilde Sems Roma Katolik kilsesinin inanci olan katolikliyi qebul ederek dinini deyisdirlmisdir Ferziyyelere gore Semsin bele qerar vermesinde Sah olan qardasi Rza sah Pehlevinin yaxin dostu avropali Ernst Perronun ehemiyyetli tesiri olmusdur Daha sonra Semsin heyat yoldasi ve ovladlarida xristianligi qebul etmisdir 1953 cu ilde bohranin basa catmasindan sonra Pehlevi ailesi yeniden olke uzerindeki hakimiyyetini berpa etmisdir Bu zaman Sems Pehlevi bacisi ve Rza sah Pehlevinin ekiz tayi olan Esref Pehleviden ferqli olaraq on planda olmagi yox ictimai islerde ve cemiyyet arasinda gorunmemeye ustunluk vermisdir Buna baxmayaraq Sems atasindan ona saxlanilan mirasi qorumaga davam etmisdir 1979 cu ilde Iranda bas vermis Islam Inqilabindan sonra Sems olkeni birdefelik terk etmek yeniden Amerika Birlesmis Statlarina yollanmaq mecburiyyetinde qalmisdir 1996 ci ilin 29 fevral tarixinde Sems Pehlevi Kaliforniya statinin Santa Barbara seherinde yerlesen evinde 78 yasinda vefat etmisdir IstinadlarLundy D R The Peerage ing Sharif Mehdi I cannot blame them The Iranian 24 June 2002 12 March 2022 tarixinde Istifade tarixi 5 November 2012 Fouman 16 December 2013 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 21 February 2013 QUEST FOR DEMOCRACY IN IRAN C a century of struggle against authoritarian rule 2017 02 15 tarixinde Istifade tarixi 2019 03 29