Romeo və Cülyetta (ing. Romeo and Juliet , rus. Ромео и Джульетта) – rus bəstəkarı Sergey Prokofiyev tərəfindən ingilis şairi Uilyam Şekspirin "Romeo və Cülyetta" pyesinin motivləri əsasında bəstələnmiş balet. Bu balet dünyada ən çox səhnələşdirilən və əksər böyük balet şirkət və teatrlarının repertuarına daxil olan əsərlərdəndir. Prokofiyev baletin musiqisini orkestr üçün üç süitası və bəzi pianino işləri əsasında formalaşdırmışdır.
Romeo və Cülyetta | |
---|---|
Romeo and Juliet Ромео и Джульетта | |
Tipi | Klassik balet |
Bəstəkar | Sergey Prokofiyev |
Premyera | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
Balet və tərəfindən (o əvvəlcə Romeo və Cülyetta mövzusunun Prokofiyevin özü tərəfindən işlənməsini məsləhət görmüşdür) yaradılmış libretto əsasında, Prokofiyev tərəfindən 1935-ci ilin sentyabrında, Kirov Baletinin (indiki ) sifarişi ilə tamamlanmışdır. Orijinal halında balet "xoşbəxt" sonluqlu olsa da, iki tanınmış tənqidçi – "Pravda" qəzetinin tənqidçilərindən biri olan Şostakoviç və "azmış modernistlər"dən olan Piotrovskinin də aralarına daxil olduğu bir çox tənqidçilərin mənfi rəylərindən sonra əsərə bir az diqqət çəkiçi və həyəcanlandırıcı səhnələr əlavə edilmişdir. Baletin musiqisinin yaradılmasında istifadə edilmiş süitalar əvvəlcədən Moskvada və ABŞ – da dinlənilmiş olsa da, tam halda balet 30 dekabr, 1938-ci ildə Çexoslovakiyanın Brno şəhərində ictimayətə təqdim edilmişdir. Əsərin bu gün daha çox istifadə olunan önəmli versiyası isə Leonid Lavrovskinin xareoqrafik quruluşunda, baş rollarda və olmaqla 11 yanvar, 1940-cı ildə Sankt-Peterburq (o zamankı Leninqrad) şəhərindəki Mariinski teatrında (o zamankı Kirov teatrı) təqdim edilmişdir.
1962-ci ildə "Romeo və Cülyetta" baletinin Con Krankonun təqdimatında təqdim edilməsi ilə şirkət dünya şöhrəti qazanmışdır. Həmin təqdimatda əsərin ABŞ premyerası 1969-cu ildə həyata keçirilmişdir.
1965-ci ildə şirkəti xareoqraf Sör Kennet MakMillanın təqdimatında baletin "Covent Garden"da Kral Opera Evində təqdimatı keçirilmişdir. Səhnə və kostyum dizayneri Nikolas Corcaydis olan bu tədqimatda Marqot Fonteyn və Rudolf Nureyev əsas xarakterlərə yeni həyat vermişlər. Eyni zamanda Cülyütta rolu Fonteynin bitməkdə olan kariyerasında yeni canlanmaya səbəb olmuşdur.
Baletin bir Amerika şirkəti tərəfindən ilk təqdimatı 1984–1985-ci il teatr mövsümündə, "" tərəfindən həyata keçirilmiş, balet, Nyu-Yorkda , Vaşinqtonda isə göstərilmişdir.
1985-ci ildə baletin Sergey Lazlonun təqdimatında, Budapeştdə, premyerası keçirilmişdir.
2007-ci ildə Prokofiyevin musiqisi əsasında "Romeo + Juliet" tamaşası təqdim edilmişdir.
4 iyul, 2008-ci ildə Prokofiyevin ailəsinin razılığı və icazəsi ilə bəstəkarın şəxsən yazdığı librettonun dünya premyerası keçirilmişdir. "The People's Artist: Prokofiev's Soviet Years" tədqiqatının müəllifi, musiqişünas Simon Morrison həmin librettonu Moskva arxivlərinin birindən tapmış, icazə aldıqdan sonra bütün librettonu bərpa etmiş, Mark Morris ona yenidən xareoqrafik quruluş vermişdir. Layihənin premyerası Nyu-Yorkda "Fisher Center for the Performing Arts at Bard College"də keçirilmişdir. Daha sonra balet , Norfolk, London, Nyu-York və Çikaqoda göstərilmişdir.
Strukturu
- I Pərdə
- I Səhnə
- No 1 Introduction
- No 2
- No 3 Küçənin canlanması
- No 4 Səhər rəqsi
- No 5 Savaş
- No 6 Döyüş
- No 7 Şahzadə əmr verir
- No 8
- II Səhnə
- No 9 Bal üçün hazırlıq (Cülyetta və qulluqçusu)
- No 10 Gənc qız Cülyetta
- No 11 Qonaqların gəlişi (Minuet)
- No 12 Maskalar
- No 13 (və ya Montekkilər və Kapuletilər)
- No 14 Cülyettanın dəyişməsi
- No 15 Merkuçio
- No 16 Madrigal
- No 17 Tibaltın Romeonu görməsi
- No 18 Qonaqların dağılışması (Gavotte) (Bu nömrə Prokofiyevin 1 No. – li simfoniyasının üçüncü hissəsinin adaptasiyasıdır. )
- No 19 Eyvan : Səhnə
- No 20 Romeonun dəyişməsi
- No 21 Sevgi rəqsi
- II Pərdə
- I Səhnə
- No 22 Xalq rəqsi
- No 23 Romeo və Merkuçio
- No 24 Beş cütlüyün rəqsi
- No 25 Mandolinalarla rəqs
- No 26 Qulluqçu
- No 27 Qulluqçu Romeoya Cülyettadan məktub gətirir
- II Səhnə
- No 28 Romeo Keşiş Laurenslə birgə
- No 29 Cülyetta Keşiş Laurenslə birgə
- III Səhnə
- No 30 İnsanlar əylənməyə davam edirlər
- No 31 Yenidən xalq rəqsi
- No 32 Tibaltın Merkuççio ilə görüşməsi
- No 33 Tibalt və Merkuççionun savaşması
- No 34 Merkuççionun ölümü
- No 35 Romeo Merkuççionun ölümünə görə intiqam almağa qərar verir
- No 36 Final
- III Pərdə
- I Səhnə
- No 37 Introduction
- No 38 Romeo və Cülyütta (Cülyüttanın yataq otağı)
- No 39 Axırıncı vədalaşma
- No 40 Qulluqçu
- No 41 Cülyütta Parislə evlənməkdən imtina edir
- No 42 Tənha Cülyetta
- No 43 Interlude
- II Səhnə
- No 44 Keşiş Laurensin yanında
- No 45 Interlude
- III Səhnə
- No 46 Yenidən Cülyüttanın yataq otağı
- No 47 Yalnız Cülyütta
- No 48 Səhər serenadası
- No 49 Qızların su zanbaqları ilə rəqsi
- No 50 Cülyetta cənazə başında
- Epiloq
- No 51 Cülyetta cənazə mərasimində
- No 52 Cülyettanın ölümü
İnstrumentasiya
Bütün klassik əsərlərin instrumentasiyasında istifadə edilən musiqi alətləri xaric, "Romeo və Cülyetta"nın musiqisinin ifa edilməsi üçün tenor da ehtiyac vardır. Solo və orkestrın tərkibində istifadə edilən bu musiqi aləti əsərin səslənməsinə bənzəri olmayan bir xüsusilik əlavə etmişdir. Prokofiyev musiqiyə italiyansayağı görünüş vermək üçün cornet, və mandolinalardan istifadə etmişdir.
Tam instrumentasiya üçün aşağıdakı musiqi alətlərindən istifadə edilir:
- : pikkolo, 2 fleyta, 2 qoboy (ikincisi ingilis rojoku ilə əvəz edilir), ingilis rojoku, iki klarnet (ikincisi E-flat klarnetlə əvəz edilə bilir), bass klarnet, 2 faqot, kontrafaqot, tenor saksafon.
- : 6 valtorna, 3 truba, kornet, 3 trombon, tuba.
- Zərb alətləri: litavra, kiçik baraban, ksilofon, üçbucaq, taxta qutular, marakas, zənglər, dəf, kolakola (a’’), tava, böyük baraban.
- : pianino, çelstra, orqan.
- Simli musiqi alətləri: 2 mandolina, viola d'amur (və ya viola).
Musiqinin hazırlanmasında istifadə edilmiş süitalar
Süita No. 1 Romeo və Cülyettadan, Op. 64 bis
- Xalq rəqsi
- Səhnə (Küçənin canlanması)
- Madrigal
- Minuet (Qonaqların gəlişi)
- Maskalar
- Romeo və Cülyütta
- Tibaltın ölümü
Süita No. 2 Romeo və Cülyettadan, Op. 64 ter
- Montekkilər və Kapiletilər
- Balaca Cülyetta
- Keşiş Lauriens
- Rəqs
- Romeo və Cülyetta ayrılmamışdan əvvəl
- Qızların su zanbaqları ilə rəqsi
- Romeo və Cülyettanın məzarı
Süita No. 3 Romeo və Cülyattadan, Op. 101
- Romeo fəvvarənin yanında
- Səhər rəqsi
- Cülyetta
- Qulluqçu
- Aubade (Səhər serenadası)
- Cülyettanın ölümü…
Pianinoda ifa üçün on kiçik əsər, Op. 75
Prokofiyev 1937-ci ildə Romeo və Cülyettada istifadə üçün seçdiyi musiqiləri – Pianinoda ifa üçün Op. 75 on kiçik əsər əsəri istifadə etməmiş,lakin daha sonra onları özü təqdim etmişdir.
- Xalq rəqsi
- Səhnə: Küçənin canlanması
- Minuet: Qonaqların gəlişi
- Gənc qız Cülyetta
- Maskarad
- Montekkilər və Kapulettilər
- Keşiş Laurens
- Merkuççio
- Qızların su zanbaqları rəqsi
- Romeo və Cülyetta ayrılmamışdan əvvəl
Ədəbiyyat
- Clark, Katerina Petersburg: Crucible of Cultural Revolution (Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press, 1995)
- Morrison, Simon The People’s Artist: Prokofiev’s Soviet Years (Oxford: Oxford University Press, 2008)
İstinadlar
- The People's Artist by Simon Morrison, p.32
- Clark, p. 291
Xarici keçidlər
- Romeo and Juliet Rudolf Nureyev təəfindən xareoqrafik quruluş verilmiş balet
- Romeo & Juliet, On Motifs of Shakespeare: prokofiyevin orijinal librettosunun Simon Morrison tərəfindən bərpa layihəsi haqqında website 2013-05-17 at the Wayback Machine
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Romeo ve Culyetta deqiqlesdirme Romeo ve Culyetta ing Romeo and Juliet rus Romeo i Dzhuletta rus bestekari Sergey Prokofiyev terefinden ingilis sairi Uilyam Sekspirin Romeo ve Culyetta pyesinin motivleri esasinda bestelenmis balet Bu balet dunyada en cox sehnelesdirilen ve ekser boyuk balet sirket ve teatrlarinin repertuarina daxil olan eserlerdendir Prokofiyev baletin musiqisini orkestr ucun uc suitasi ve bezi pianino isleri esasinda formalasdirmisdir Romeo ve CulyettaRomeo and Juliet Romeo i DzhulettaTipi Klassik baletBestekar Sergey ProkofiyevPremyera 4 mart 1938Brno Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiBalet ve terefinden o evvelce Romeo ve Culyetta movzusunun Prokofiyevin ozu terefinden islenmesini meslehet gormusdur yaradilmis libretto esasinda Prokofiyev terefinden 1935 ci ilin sentyabrinda Kirov Baletinin indiki sifarisi ile tamamlanmisdir Orijinal halinda balet xosbext sonluqlu olsa da iki taninmis tenqidci Pravda qezetinin tenqidcilerinden biri olan Sostakovic ve azmis modernistler den olan Piotrovskinin de aralarina daxil oldugu bir cox tenqidcilerin menfi reylerinden sonra esere bir az diqqet cekici ve heyecanlandirici sehneler elave edilmisdir Baletin musiqisinin yaradilmasinda istifade edilmis suitalar evvelceden Moskvada ve ABS da dinlenilmis olsa da tam halda balet 30 dekabr 1938 ci ilde Cexoslovakiyanin Brno seherinde ictimayete teqdim edilmisdir Eserin bu gun daha cox istifade olunan onemli versiyasi ise Leonid Lavrovskinin xareoqrafik qurulusunda bas rollarda ve olmaqla 11 yanvar 1940 ci ilde Sankt Peterburq o zamanki Leninqrad seherindeki Mariinski teatrinda o zamanki Kirov teatri teqdim edilmisdir 1962 ci ilde Romeo ve Culyetta baletinin Con Krankonun teqdimatinda teqdim edilmesi ile sirket dunya sohreti qazanmisdir Hemin teqdimatda eserin ABS premyerasi 1969 cu ilde heyata kecirilmisdir 1965 ci ilde sirketi xareoqraf Sor Kennet MakMillanin teqdimatinda baletin Covent Garden da Kral Opera Evinde teqdimati kecirilmisdir Sehne ve kostyum dizayneri Nikolas Corcaydis olan bu tedqimatda Marqot Fonteyn ve Rudolf Nureyev esas xarakterlere yeni heyat vermisler Eyni zamanda Culyutta rolu Fonteynin bitmekde olan kariyerasinda yeni canlanmaya sebeb olmusdur Baletin bir Amerika sirketi terefinden ilk teqdimati 1984 1985 ci il teatr movsumunde terefinden heyata kecirilmis balet Nyu Yorkda Vasinqtonda ise gosterilmisdir 1985 ci ilde baletin Sergey Lazlonun teqdimatinda Budapestde premyerasi kecirilmisdir 2007 ci ilde Prokofiyevin musiqisi esasinda Romeo Juliet tamasasi teqdim edilmisdir 4 iyul 2008 ci ilde Prokofiyevin ailesinin raziligi ve icazesi ile bestekarin sexsen yazdigi librettonun dunya premyerasi kecirilmisdir The People s Artist Prokofiev s Soviet Years tedqiqatinin muellifi musiqisunas Simon Morrison hemin librettonu Moskva arxivlerinin birinden tapmis icaze aldiqdan sonra butun librettonu berpa etmis Mark Morris ona yeniden xareoqrafik qurulus vermisdir Layihenin premyerasi Nyu Yorkda Fisher Center for the Performing Arts at Bard College de kecirilmisdir Daha sonra balet Norfolk London Nyu York ve Cikaqoda gosterilmisdir StrukturuI Perde I SehneNo 1 Introduction No 2 No 3 Kucenin canlanmasi No 4 Seher reqsi No 5 Savas No 6 Doyus No 7 Sahzade emr verir No 8 dd II SehneNo 9 Bal ucun hazirliq Culyetta ve qulluqcusu No 10 Genc qiz Culyetta No 11 Qonaqlarin gelisi Minuet No 12 Maskalar No 13 ve ya Montekkiler ve Kapuletiler No 14 Culyettanin deyismesi No 15 Merkucio No 16 Madrigal No 17 Tibaltin Romeonu gormesi No 18 Qonaqlarin dagilismasi Gavotte Bu nomre Prokofiyevin 1 No li simfoniyasinin ucuncu hissesinin adaptasiyasidir No 19 Eyvan Sehne No 20 Romeonun deyismesi No 21 Sevgi reqsi dd II Perde I SehneBaletin 1999 cu ilde Azerbaycan Dovlet Akademik Opera ve Balet Teatrinda sehnelesdirilmesiNo 22 Xalq reqsi No 23 Romeo ve Merkucio No 24 Bes cutluyun reqsi No 25 Mandolinalarla reqs No 26 Qulluqcu No 27 Qulluqcu Romeoya Culyettadan mektub getirir dd II SehneNo 28 Romeo Kesis Laurensle birge No 29 Culyetta Kesis Laurensle birge dd III SehneNo 30 Insanlar eylenmeye davam edirler No 31 Yeniden xalq reqsi No 32 Tibaltin Merkuccio ile gorusmesi No 33 Tibalt ve Merkuccionun savasmasi No 34 Merkuccionun olumu No 35 Romeo Merkuccionun olumune gore intiqam almaga qerar verir No 36 Final dd III Perde I SehneBaletin sehnelesdirilmesi zamani Artyom Ovcarenko Romeo Nina Kaptsova ise Culyetta rolundaNo 37 Introduction No 38 Romeo ve Culyutta Culyuttanin yataq otagi No 39 Axirinci vedalasma No 40 Qulluqcu No 41 Culyutta Parisle evlenmekden imtina edir No 42 Tenha Culyetta No 43 Interlude dd II SehneNo 44 Kesis Laurensin yaninda No 45 Interlude dd III SehneNo 46 Yeniden Culyuttanin yataq otagi No 47 Yalniz Culyutta No 48 Seher serenadasi No 49 Qizlarin su zanbaqlari ile reqsi No 50 Culyetta cenaze basinda dd Epiloq No 51 Culyetta cenaze merasiminde No 52 Culyettanin olumu dd InstrumentasiyaCengaverlerin reqsi source source Baletin I perdesinin II sehnesinden Cengaverlerin reqsi Bu faylin oxunmasinda problem var Bax media komek Butun klassik eserlerin instrumentasiyasinda istifade edilen musiqi aletleri xaric Romeo ve Culyetta nin musiqisinin ifa edilmesi ucun tenor da ehtiyac vardir Solo ve orkestrin terkibinde istifade edilen bu musiqi aleti eserin seslenmesine benzeri olmayan bir xususilik elave etmisdir Prokofiyev musiqiye italiyansayagi gorunus vermek ucun cornet ve mandolinalardan istifade etmisdir Tam instrumentasiya ucun asagidaki musiqi aletlerinden istifade edilir pikkolo 2 fleyta 2 qoboy ikincisi ingilis rojoku ile evez edilir ingilis rojoku iki klarnet ikincisi E flat klarnetle evez edile bilir bass klarnet 2 faqot kontrafaqot tenor saksafon 6 valtorna 3 truba kornet 3 trombon tuba Zerb aletleri litavra kicik baraban ksilofon ucbucaq taxta qutular marakas zengler def kolakola a tava boyuk baraban pianino celstra orqan Simli musiqi aletleri 2 mandolina viola d amur ve ya viola Musiqinin hazirlanmasinda istifade edilmis suitalarSuita No 1 Romeo ve Culyettadan Op 64 bis Xalq reqsi Sehne Kucenin canlanmasi Madrigal Minuet Qonaqlarin gelisi Maskalar Romeo ve Culyutta Tibaltin olumuSuita No 2 Romeo ve Culyettadan Op 64 ter Montekkiler ve Kapiletiler Balaca Culyetta Kesis Lauriens Reqs Romeo ve Culyetta ayrilmamisdan evvel Qizlarin su zanbaqlari ile reqsi Romeo ve Culyettanin mezariSuita No 3 Romeo ve Culyattadan Op 101 Romeo fevvarenin yaninda Seher reqsi Culyetta Qulluqcu Aubade Seher serenadasi Culyettanin olumu Pianinoda ifa ucun on kicik eser Op 75Prokofiyev 1937 ci ilde Romeo ve Culyettada istifade ucun secdiyi musiqileri Pianinoda ifa ucun Op 75 on kicik eser eseri istifade etmemis lakin daha sonra onlari ozu teqdim etmisdir Xalq reqsi Sehne Kucenin canlanmasi Minuet Qonaqlarin gelisi Genc qiz Culyetta Maskarad Montekkiler ve Kapulettiler Kesis Laurens Merkuccio Qizlarin su zanbaqlari reqsi Romeo ve Culyetta ayrilmamisdan evvelEdebiyyatClark Katerina Petersburg Crucible of Cultural Revolution Cambridge Massachusetts Harvard University Press 1995 Morrison Simon The People s Artist Prokofiev s Soviet Years Oxford Oxford University Press 2008 IstinadlarThe People s Artist by Simon Morrison p 32 Clark p 291Xarici kecidlerVikianbarda Romeo ve Culyetta ile elaqeli mediafayllar var Romeo and Juliet Rudolf Nureyev teefinden xareoqrafik qurulus verilmis balet Romeo amp Juliet On Motifs of Shakespeare prokofiyevin orijinal librettosunun Simon Morrison terefinden berpa layihesi haqqinda website 2013 05 17 at the Wayback MachineHemcinin bax