Qamışlıq pişiyi (lat. Felis chaus) — pişiklər fəsiləsinin pişik cinsinin növü. Antropogen təsirlər altında sayı azalan həssas növdür.
Qamışlıq pişiyi | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||||
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Qamışlıq pişiyi | ||||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||||
| ||||||||||||
|
Qısa təsviri
Xarici görünüşünə görə vaşaqı xatırladır. Pişikkimilərə daxil olan növlər içərisində ən irisidir. Erkəklərin bədəninin uzunluğu 66 - 96 sm, dişilərin bədəninin uzunluğu 59 - 84 sm, quyruğunun uzunluğu 30 sm-ə, çəkisi 16 kq-a qədərdir. Bədəni nisbətən qısa, ayaqları uzun, qulaqlarında kiçik tükcüklər vardır. Xəzinin rəngi birrəngli kürəntəhər-qonurtəhər-boz, ayaqlarında, quyruğunda və sinəsində köndələn tünd zolaqlar var. Quyruğunun uc hissəsi qara rənglidir. Gözünün qüzehli qişası yaşımtıl-sarı rənglidir. Göz bəbəyi çatdaqşəkilli, şaqulidir. Burnu çəhrayıdır. Pəncələrin yasdıqları çılpaqdır, üzərində xəz yoxdur, qara rənglidir. Cinsi demorfizm nəzərə çarpır – erkəklər dişilərdən fərqlənir. Ömrünün uzunluğu 15 ildir..
Yayılması
Kiçik və orta Asiya, Zaqafqaziya, Hindistan, Çinə doğru ərazilərdə yayılmışdır. Azərbaycanda yayılma ərazisi Samur-Dəvəçi düzənliyini, Quba-Qusar rayonunun dağətəyi yerlər, Xəzər dənizinin sahillərini əhatə edir. Kür, Araz, Alazan çaylarının sahillərində də rast gəlinir.
Yaşayış yeri və həyat tərzi
Soyuq hava şəraitinə qarşı davamsızdır. Bəzən insanların yaşayış yerlərinə yaxın məskunlaşır. Cütləşmə fevral-mart aylarında baş verir və pişiklər üçün xarakterik olan erkək fərdlərin bərk qışqırıqları ilə müşahidə olunur. Hamiləlik dövrü 66 gün davam edir. May ayında 2 - 5 bala doğulur. Yarım ildən sonra cinsi yetişkənliyə çatır. Heyvanlar cütləşmə dövründə insanlar üçün təhlükəli ola bilər. Qidasının tərkibi məskunlaşma zonasından asılıdır. Əsasən, qunduz, gəmiricilər (, siçanlar və ) və suda üzən quşlarla qidalanır. Tısbağa, ilan, kərtənkələ yeyir.
Məhdudlaşdırıcı amillər
Yaşayış yerlərinin sayında kəskin azalmaya səbəb olmuşdur
Qorunması üçün qəbul edilmiş tədbirlər
siyahısına salınmışdır. Xüsusi mühafizə tədbirləri mövcud deyil.
Qorunması üçünt məsləhət görülmüş tədbirlər
əsas yaşayış biotopları olan qamışlıq ərazilərdə və tərəfindən yanğınlar törədilməsinin qarşısını almaq məqsədilə mühafizə tədbirlərinin gücləndirilməsi
Yarımnövləri
Ədəbiyyat
- Azərbaycanın Qırmızı Kitabı, II cild, Bakı, 2013.
- Аzərbaycan faunası. Məməlilər (Mammalia). Bakı: Elm, 1978. с.159-161. 2.
- Громов И.М., Ербаева М.А. Млекопитающие фауны России и сопредельных территорий. Зайцеобразные и грызуны. Ред. А.А. Аристов, Г.И. Баранова. СПб: ЗИН РАН. 1995. c. 522. 3.
- Животный мир Азербайджана, 2000. c. 584 - 587. 4.
- Насибов С.Б., Гидаятов Ю.Х. 1985. Распространение и численность камышового кота на Большом и Малом Кавказе в пределах Азербайджана. Баку. c. 120-131.
İstinadlar
- Mammal Species of the World (ing.): A Taxonomic and Geographic Reference. / D. E. Wilson, D. M. Reeder 3 Baltimore: JHU Press, 2005. 35, 2142 p.
- Smith A. T., Xie Y., Lunde D. P., Wilson D. E., Wozencraft W. C., Hoffmann R. S., Sung W., MacKinnon J. R. A Guide to the Mammals of China. (ing.). / A. T. Smith, Y. Xie Princeton: Princeton University Press, 2008. P. 394.
- Məməlilər (AMEA-nın Zoologiya İnstitutu 2015-05-07 at the Wayback Machine)
- Azərbaycanın Qırmızı Kitabı, II cild, Bakı, 2013.
- Животный мир Азербайджана, 2000. c. 584 - 587. 4.
Xarici keçidlər
- Entry in IUCN Red List of Threatened Species 2009.2 2012-01-17 at the Wayback Machine
- Cat Specialist Group Species Accounts: Jungle Cat (Felis chaus) 2016-03-03 at the Wayback Machine
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qamisliq pisiyi lat Felis chaus pisikler fesilesinin pisik cinsinin novu Antropogen tesirler altinda sayi azalan hessas novdur Qamisliq pisiyiElmi tesnifatXETA parent ve rang parametrlerini doldurmaq lazimdir Qamisliq pisiyiBeynelxalq elmi adiFelis chaus Schreb 1777Sekil axtarisiITIS 183802NCBI 61376EOL 328671FW 224047Qisa tesviriXarici gorunusune gore vasaqi xatirladir Pisikkimilere daxil olan novler icerisinde en irisidir Erkeklerin bedeninin uzunlugu 66 96 sm disilerin bedeninin uzunlugu 59 84 sm quyrugunun uzunlugu 30 sm e cekisi 16 kq a qederdir Bedeni nisbeten qisa ayaqlari uzun qulaqlarinda kicik tukcukler vardir Xezinin rengi birrengli kurenteher qonurteher boz ayaqlarinda quyrugunda ve sinesinde kondelen tund zolaqlar var Quyrugunun uc hissesi qara renglidir Gozunun quzehli qisasi yasimtil sari renglidir Goz bebeyi catdaqsekilli saqulidir Burnu cehrayidir Pencelerin yasdiqlari cilpaqdir uzerinde xez yoxdur qara renglidir Cinsi demorfizm nezere carpir erkekler disilerden ferqlenir Omrunun uzunlugu 15 ildir YayilmasiKicik ve orta Asiya Zaqafqaziya Hindistan Cine dogru erazilerde yayilmisdir Azerbaycanda yayilma erazisi Samur Deveci duzenliyini Quba Qusar rayonunun dageteyi yerler Xezer denizinin sahillerini ehate edir Kur Araz Alazan caylarinin sahillerinde de rast gelinir Yasayis yeri ve heyat terziSoyuq hava seraitine qarsi davamsizdir Bezen insanlarin yasayis yerlerine yaxin meskunlasir Cutlesme fevral mart aylarinda bas verir ve pisikler ucun xarakterik olan erkek ferdlerin berk qisqiriqlari ile musahide olunur Hamilelik dovru 66 gun davam edir May ayinda 2 5 bala dogulur Yarim ilden sonra cinsi yetiskenliye catir Heyvanlar cutlesme dovrunde insanlar ucun tehlukeli ola biler Qidasinin terkibi meskunlasma zonasindan asilidir Esasen qunduz gemiriciler sicanlar ve ve suda uzen quslarla qidalanir Tisbaga ilan kertenkele yeyir Mehdudlasdirici amillerYasayis yerlerinin sayinda keskin azalmaya sebeb olmusdurQorunmasi ucun qebul edilmis tedbirlersiyahisina salinmisdir Xususi muhafize tedbirleri movcud deyil Qorunmasi ucunt meslehet gorulmus tedbirleresas yasayis biotoplari olan qamisliq erazilerde ve terefinden yanginlar toredilmesinin qarsisini almaq meqsedile muhafize tedbirlerinin guclendirilmesiYarimnovleri Turkiye Qafqaz Iordaniya Livan Suriya Israil Iraq Iran Pakistan Rusiya Merkezi Asiya Nepal Butan Tayland Laos Kamboca ve Vyetnam Sri Lanka Hindistan Pakistan Misir Qerbi HindistanEdebiyyatAzerbaycanin Qirmizi Kitabi II cild Baki 2013 Azerbaycan faunasi Memeliler Mammalia Baki Elm 1978 s 159 161 2 Gromov I M Erbaeva M A Mlekopitayushie fauny Rossii i sopredelnyh territorij Zajceobraznye i gryzuny Red A A Aristov G I Baranova SPb ZIN RAN 1995 c 522 3 Zhivotnyj mir Azerbajdzhana 2000 c 584 587 4 Nasibov S B Gidayatov Yu H 1985 Rasprostranenie i chislennost kamyshovogo kota na Bolshom i Malom Kavkaze v predelah Azerbajdzhana Baku c 120 131 IstinadlarMammal Species of the World ing A Taxonomic and Geographic Reference D E Wilson D M Reeder 3 Baltimore JHU Press 2005 35 2142 p ISBN 978 0 8018 8221 0 Smith A T Xie Y Lunde D P Wilson D E Wozencraft W C Hoffmann R S Sung W MacKinnon J R A Guide to the Mammals of China ing A T Smith Y Xie Princeton Princeton University Press 2008 P 394 Memeliler AMEA nin Zoologiya Institutu 2015 05 07 at the Wayback Machine Azerbaycanin Qirmizi Kitabi II cild Baki 2013 Zhivotnyj mir Azerbajdzhana 2000 c 584 587 4 Xarici kecidlerEntry in IUCN Red List of Threatened Species 2009 2 2012 01 17 at the Wayback Machine Cat Specialist Group Species Accounts Jungle Cat Felis chaus 2016 03 03 at the Wayback MachineHemcinin baxCol pisiyi