Stepan Andreyeviç Bandera (ukr. Степан Андрійович Бандера; 1 yanvar 1909, , , Avstriya-Macarıstan — 15 oktyabr 1959, Münhen, Almaniya) — ukraynalı siyasətçi.
Stepan Bandera | |
---|---|
Stepan Andreyeviç Bandera | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | , , Avstriya-Macarıstan |
Vəfat tarixi | (50 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Vəfat səbəbi | zəhərlənmə[d] |
Təhsili |
|
Fəaliyyəti | siyasətçi |
Partiyası | |
Üzvlüyü | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Stepan Bandera 1909-cu ilin yanvarın birində Avstriya-Macarıstan imperiyasının Qalisiya bölgəsinin “Stari Uqrinov” kəndində anadan olub. Atası Andrey Mixayloviç Bandera katolik keşişi idi. Stepan 9 uşaqlı ailənin 3-cü övladı olaraq dünyaya gəlib. Bandera ailəsinin şəxsi evləri olmayıb onlar kilsəyə məxsus evdə yaşayıblar. Ata Bandera tam bir ukrayna milliyətçisi idi və uşaqlarınıda bu yöndə tərbiyə edirdi. Stepanın dünyaya göz açdığı evdə böyük bir kitabxana və milliyətçilik mövzusunda müzakirlər aparan qonaqlarla bol olub. Banderaların qonaqları liderləri – , ( Avstrya-Macarıstan parlametninin vəkili) və başqaları olub. Bu ev Stepan üçün ilk məktəb kimi olub. 1914-cü ildə başlayan dünya müharibəsi Stepanın ibtidai təhsil almasını mümkünsüz edir. İlk təhsilini atasından alan Stepana başlayan müharibədə böyük təsir edir. 3 dəfə müharibənin atəş xətti doğma kəndlərindən keçir. Son 1917-ci ildə evlərinə böyük zərər dəysədə Bandera ailəsindən tələfat olmur. Müharibənin sonlarına yaxın Avstrya-Macarıstna İmperiyasının zəifləməsi ilə Ukrayna Milliyətçi hərəkatı güclənir. Stepanın atası Andrey, 19 oktyabr 1918-ci ildə yaranan Qərbi Ukrayna Xalq Respublikasının parlamentinə Ukrayna milli radasının Stanislav şəhərindən millət vəkili olur. Anası isə müvəqqəti olaraq uşaqlarıyla birlikdə Ukraynanın Qərbindəki Yagelnitsa kəndinə köçür. 1919-cu ildə Ukrayna Qalisya ordusunun Polşa ilə müharibədə məğlub olması ilə Bandera ailəsi yenidən öz doğma kəndlərinə geri qayıdırlar. Qalisiyada isə vəziyyət gərinləşir. Şərqi Qaliçyanın Polşa tərəfindən ələ keçirilməsi ilə Polşa və Ukrayna milliyətçiləri üz-üzə gəlir. 1920-ci ildə Ukrayna Hərbi təşkilatı yaradıldı. Təşkilatın yaradıcları Ukrayna-Qaliçya ordusunun keçmiş zabit və əsgər heyəti idi. 1929-cu ildə isə UHT-nın bazasında Ukrayna Milliyətçi Təşkilatı yaradıldı. Ukrayna milliyətçiləri Ukraynanın Sovet imperiyası və Polşa arasında bölünməsi ilə iki cəbhədə savaşmalı oldular. Ən dəhşətlisi isə Rusiyaya qarşı əks mövqedə duran bu iki millətin bir-birinə qarşı mübarizəyə başlamasıydı.
Stepan belə ziddiyətli siyasi və hərbi şəraitdə 1919-cu ildə Striy şəhərində gimnaziyaya daxil olur. Stepan gimnaziyada 8 il təhsil aldı. Gimnaziya bütünlüklə Ukraynalı tələbə və müəllimlərdən ibarət olsa da, Polşa hakimiyyətinin təzyiqi ilə Polşa milliyətçiliyi təbliğ edilirdi. Bu da gimnaziyada oxuyan ukraynalı tələbələr arasında milliyətçi ruhun yüksəlməsinə səbəb olurdu. Gimnaziyanın 4-cü sinifində onu ən çox sevindirən hadisə baş verdi, Ukrayna milliyətçilərinin gizli casus təşkilatı “Plast”a qəbul olundu. Bandera bu təşkilatda özünü göstərə bilir. Eyni zamanda yaşıdları arasında öz dünyagörüşü və milliyətçi ideyaları təbliği ilə seçilir. Məhz onun liderliyində Qərbi Ukraynanın 2 böyük gənc milliyətçi qrupu: Dövlətçi Ukrayna Gəncləri və Ukrayna gimnasizyasının yuxarı sinif şagirdləri qrupu, Ukrayna Milliyətçi Gənclər Təşkilatı daxilində birləşdi. Gənc Stepan boş vaxtlarında isə gitar və mandalində ifa edir həm də şahmat oynayırdı.
1927-ci ildə Gimnaziyanı bitirən Stepan Çexoslavakiyanın şəhərindəki Ukrayna İqtisadiyyat Akademiyasında təhsilini davam etdirmək istəyir. Lakin Polşa höküməti Stepana xarici pasport vermir. Stepan doğma kəndinə qayıdır və orda maarifçilik işləri ilə məşğul olmağa başlayır. Stepan həvəskar teatr qrupu və mütəşəkkil idman klubu yaradır. Kəndində oxuma klubu yaradaraq gənclərin maariflənmə işinə nəzarət edir. Bu fəaliyyəti Stepanı, gimnaziyadan dostu Stepan Oxrimavoç vasitəsi ilə Ukrayna Hərbi Təşkilatına gətirib çıxarır. 1928-ci ildə UHT-na üzv olan Stepan təşkilatın təbliğat şöbəsində fəaliyyətə başlayır. Həmin il Lvov şəhərinə gələn Stepan aqronomiya fakultəsinə daxil olur. 1929-cu ildə yaranan Ukrayna Milliyyətçi Təşkilatının ilk üzvlərindən biri olur. Stepanın təşkilatda ilk vəzifəsi Kaluş rayonunda gizli miliyyətçi ədəbiyyatın yayılması, Lvov tələbələri arasında təbliğat aparılmasından ibarət olur. 1928-1930-cu illər arasında “Millətin fəxri” adlı yeraltı aylıq satirik jurnalda muxbir vəzifəsində işləyib. Stepan öz məqalələrini “Matvey Qordon” təxəllüsü ilə yazırdı. 1931-ci ildən xariclə əlaqəni gücləndirən gənc Stepan xaricdə Ukrayna milliyətçiliyinə aid nəşrləri ölkəyə gizli yolla gətirməyə başladı. 1932-ci ildə Dansiqdə kəşfiyyat kursu keçərək geri qayıdan Stepan UMT-nin Qərbi Ukrayna üzrə hərbi komendantı vəzifəsinə gətirilir. 1930-1933 –cü illər arası bandera 5 dəfə həbs olunur lakin haqqında heç bir sübut tapılmadığına görə hər dəfə 2-3 gün həbsdə tutulduqdna sonra azadlığa buraxılır. 22 dekabr 1932-ci ildə UMT-nin iki üzvü Bilasa və Danilişinanın edam ediləcəyi saatda Stepan Bandera və Roman Şuxeviç bir etiraz kompaniyası hazırlayır. Belə ki, edamların həyata keçirləcəyi saatda edamlara etiraz olaraq Lvovda olan Ukrayna kilsələri zəng çalmağa başlayır.
Bandera 1932-1933-cü illərdə Ukraynada yaranan kütləvi aclığa qarşı dəstək aksiyalar təşkil etdi. Eyni zamanda UMT Qərbi Ukraynada onlara qarşı hərəkətə keçən, Şərqi Ukrayna Komunist partiyasına qarşı mübarizəyə başladı. UMT-in 3 iyun 1933-cü ildə Lvov şəhərində keçirilən konfransında Sovet konsuluna qarşı hücum qərarı alındı. Əməliyyata Stepan Bandera şəxsən başçılıq edirdi. Lakin konsulun yerində olmaması əməliyyatın uğursuz alınmasına səbəb oldu. Əməliyyatı həyata keçirən Nikolay Lemiki Polşa hakimiyyəti ömürlük həbsə məhkum etdi. 1933-cü ildə baş tutan konfransda UHT-nin yenidən yaradılması Qərbi Ukrayna UMT-nin sturukturlarının təkmilləşdirilməsi qərara alındı. Struktur dəyişiklikləri və silahlı aksiyalar daha çox Banderanın rəhbərliyi altındakı bölməyə təsir etdi. Bandera sərhəd bölgələrində müxtəlif partiyaların gizli fəaliyyətinə diqqətin artırılması, kurslar vasitəsilə kütləvi idealist hərəkatın yaranması, polyaklarla silahlı mübarizə üçün kütlələrin cəlb edilməsinin vacib olduğunu vurğulayırdı. Bu məqsədlə kadr hazırlanması üçün Qərbi Ukraynada təşkilat işlərinin yenidən qurulması, tələbə , sabiq hərbiçilər, fəhlə və kəndlilər arasında təbliğatın gücləndirilməsi üçün çalışırdı. 1934-cü ildə UMT-nın fəaliyyəti geniş vüsət aldı, Polşa hakimiyyətinə qarşı silahlı müqavimət göstərilməsi qərara alındısada bu qərar həyata keçirilmədi.
15 iyun 1934-cü ildə Polşa Daxili İşlər naziri Bronislav Peratskoqa qarşı UMT tərəfindən sui qəsd həyata keçirildi. Nazir hadisə yerindən qaçmağı bacarır lakin daha sonra xaricə qaçan gənc Qriqori Matseyko tərəfindən öldürülür. Hadisədən sonra Polşa-Çexiya sərhəddini keçməyə çalışarkən Stepan Bandera Polşa polisi tərəfindən həbs edilir. Bandera məkməyə qədər 1 il ərzində tək adamlıq kameraya salınır əlləri zəncirlənir və yalnız yemək zamanı əlləri açılırdı.
18 noyabr 1935-ci ildə Ukrayna milliyyətçilərinin ilk məhkəməsində Bandera “Ukrayna vətəndaşları Polşa qanunverciliyinə tabe deyil” deyərək Polyak dilində ifadə verməkdən imtina etdi. 13 yanvar 1936-cı ildə məhkəmə son qərarını verdi, Nikolay Lebedev, Yaroslav Karpintsem və Stepan Bandera üçün edam hökmü verildi. Edam hökmü oxunan zaman Bandera “Ukrayna daim yaşayacaq” deyə qışqırır. Daha sonra edam hökmü ömürlük həbslə dəyişdirilir.
1 iyul 1936-cı ildə Bandera Varşavada həbsxanaya gətirilir. Lakin həbsxana şərtləri həddindən artıq ağır idi. 1937-ci ildə məhkum yaxınlarının gətirdikləri bağlamalara görə məhdudiyyət qoyulmasına qarşı Bandera və UMT-ın digər üzvləri 16 gün aclıq aksiyası keçirdilər və nəticədə güzəştlər əldə etdilər. Həmin il Banderanın həbsxanadan qaçırılması üçün edilən uğursuz cəhddən sonra Bandera karsere keçirilir digər UMT-ın üzvləri isə Polşadakı digər həbsxanalara göndərilir. Bir müddət sonra Bandera Brest qalasındakı həbsxanaya yerləşdirilir və yalnız Almaniyanın Polşaya hücumundan sonra azadlığıa çıxa bilir.
Həbsdən çıxdıqdan sonra Şərqi Ukraynda Sovet işğalına qarşı UMT-ın Şərqi Ukrayndada təşkilatlanması üçün işə başladı. 3 iyun 1940-cı ildə Stepan Bandera Krakovda Yaroslav Oparovski ilə evləndi.
1940-cı ildə UMT-da Stepan Bandera və polkovnik Andrey Melnik arasındakı qarşıdurma parçalanmaya gətirib çıxardı. Lakin 1 il sonra Bandera UMT-in rəhbəri seçildi. Bandera ilk olaraq bütün Ukraynada Sovet İmperiyasına qarşı ukrayna milliyətçilərini silahlı mübarizə üçün hazırlamağa başladı. Bunun üçün gizli olaraq Kiyev və Lvovda iki mərkəz qurdu.
başlaması ilə Bandera tabeçiliyində birliklərlə almanlarla birlikdə Sovet imepriyasına qarşı mübarizə aparmaq üçün işlərə başladı. İlk olaraq Almaniyada Ukrayna Milli Komitəsi yaradıldı. Lakin Banderanın fikrində tam müstəqil Ukrayna var idi və o Almanların nəzarəti altında yox almanlarla müttəfiq olaraq Sovetlərlə mübarizə aparmaq istəyirdi. 30 iyunda 1941-ci ildə almanların Lvov şəhərini ələ keçirməsi ilə həmin gün UMH rəsmisi Yaroslav Steçko “Ukrayna dövlətinin dirçəliş aktını” oxuyaraq Ukrayna torpaqlarında yeni Ukrayna dövlətinin qurulduğunu bəyan etdi. Növbəti gün Ukraynadakı kilsə xadimləridə bu işə cəlb edildi. UMH nəzdnində yerli idarəetmə strukturları yaradıldı. UMH-nın Sovetlərə qarşı almanlarla əməkdaşlıq etmək istəyinə baxmayaraq almanlar yeni yaranan Ukrayna dövlətini tanımaq istəmədilər. UMH-ın üzvləri almanlar tərəfindən həbs edildi. 5 iyulda almanlar Banderanı Ukraynanın suveren hüquqları haqda danışıqlar üçün dəvət etdi. Görüşə gələn Bandera almanlar tərəfindən həbs edildi. Almanlar Banderadan Ukraynanın müstəqillik aktından imtina etməsini tələb etdi lakin Bandera bunu qəbul etmədi. Stepan Bandera konslagerə göndərildi.
Konslagerdə həyatını davam etdirən Bandera 1942-ci almanlar tərəfindən yaradılan Ukrayna İstiqlal Ordsunun yaradılmasının xaricində qaldı. Lakin UİO-nun birçox üzvü öz hərəkatlarını Banderanın adı ilə bağlayırdı. Bandera bütün Ukrayna milliyyətçiləri üçün böyük lider kimi qəbul edilirdi. 1943-cü ildə UİO artıq ən güclü anti-sovet güclərindən birinə çevrilmişdi xüsusən əks-kəşfiyyatda əvəz olunmaz xidmətlər göstərilirdi. Lakin Ukraynada vəziyyəti gərginləşdirən başqa amillərdə vardı. Polşa milliyətçiləri milli dövlətlərinin süqutuna səbəb olan almanlara qarşı SSRİ ilə birlikdə mübarizə aparırdı, Ukraynalılar isə SSRİ-yə qarşı almanlarla birlikdə mübarizə aparırdı.
1944-cü ilə gəldikdə Almaniya üçün cəbhədə vəziyyət onların əleyhinə dəyişməyə başlamışdı. Bu səbəbdən yeni ittifaqlar yaratmaq üçün 25 sentyabrda həbs etdikləri ukrayna milliyətçilərini Stepan Bandera başda olmaqla azad etdilər. Almanlar Ukraynanın müstəqilliyini tanımağa hazır olduqlarını bildirsələrdə bu səfərdə onların təklifini Bandera qəbul etmir. 1945-ci ildə UMT növbəti konfransında Stepan Bandera təkrar qurumun sədri seçildi. Müharibənin sona çatması ilə Banderanın başçılıq etdiyi qurum Sovet Ukraynasında gizli fəaliyyətini davam etdirirdi.
Stepan Bandera müharibədən sonra Münhendə həyatını davam etdirdi. Maliyyə vəziyyətinin pis olmasına baxmayaraq UMT-nın fəaliyyətinin davma etməsi üçün əlindən gələni edirdi. Sovet əks-kəşfiyyatı isə Bandernaın öldürülməsi üçün müxtəlif planlar hazırlayırdı. Bandera həm UMT-ın üzvləri həm də Britaniya əks-kəşfiyyatı tərəfindən qorunurdu. Bütnü bunalra bamxayaraq 15 oktyabr 1959-cu ildə Stepan Bandera Sovet DTK əməkdaşı tərəfindən qətlə yetirildi. DTK əməkdaşı daha sonra alman polisi tərəfindən həbs edildi və 8 il həbs cəzasına məhkum edildi. Həbsdən çıxdıqdan sonra isə onun taleyi barədə heç bir məlumat yoxdur.
Bütün həyatını Ukraynanın müstəqilliyi uğrunda mübarizəyə sərf edən milliyyətçi Stepan Bandera bu gün Ukrayna milli qəhrəmanıdır.
İstinadlar
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Stepan Bandera - Perspectives for Ukrainian Revolution (english audio recordings)
- (ing.) PETLIURA, KONOVALETS, BANDERA - Three Leaders of Ukrainian Liberation Movement murdered by the Order of Moscow. Ukrainian Publishers Limited. 237, Liverpool Road, London, United Kingdom. 1962. (audiobook).
- Stepan Bandera'nın audiobooku "Ukrayna inqilabının perspektivləri" (Azərbaycan subtitrləri)
- Deutsche Nationalbibliothek Record #118652303 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
- Həsən Akifoğlu. "Stepan Bandera". Milliyyət Araşdırmalar Mərkəzi. 15 iyul 2019 tarixində .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Stepan Andreyevic Bandera ukr Stepan Andrijovich Bandera 1 yanvar 1909 Avstriya Macaristan 15 oktyabr 1959 Munhen Almaniya ukraynali siyasetci Stepan BanderaStepan Andreyevic BanderaDogum tarixi 1 yanvar 1909Dogum yeri Avstriya MacaristanVefat tarixi 15 oktyabr 1959 50 yasinda Vefat yeri Munxen Yuxari Bavariya Bavariya Qerbi AlmaniyaVefat sebebi zeherlenme d Tehsili Lvov Politexnikasi Milli Universiteti d Fealiyyeti siyasetciPartiyasi Ukrayna Milletcileri TeskilatiUzvluyu Ukrayna Milletcileri Teskilati Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiStepan Bandera monument in Ternopil Stepan Bandera 1909 cu ilin yanvarin birinde Avstriya Macaristan imperiyasinin Qalisiya bolgesinin Stari Uqrinov kendinde anadan olub Atasi Andrey Mixaylovic Bandera katolik kesisi idi Stepan 9 usaqli ailenin 3 cu ovladi olaraq dunyaya gelib Bandera ailesinin sexsi evleri olmayib onlar kilseye mexsus evde yasayiblar Ata Bandera tam bir ukrayna milliyetcisi idi ve usaqlarinida bu yonde terbiye edirdi Stepanin dunyaya goz acdigi evde boyuk bir kitabxana ve milliyetcilik movzusunda muzakirler aparan qonaqlarla bol olub Banderalarin qonaqlari liderleri Avstrya Macaristan parlametninin vekili ve basqalari olub Bu ev Stepan ucun ilk mekteb kimi olub 1914 cu ilde baslayan dunya muharibesi Stepanin ibtidai tehsil almasini mumkunsuz edir Ilk tehsilini atasindan alan Stepana baslayan muharibede boyuk tesir edir 3 defe muharibenin ates xetti dogma kendlerinden kecir Son 1917 ci ilde evlerine boyuk zerer deysede Bandera ailesinden telefat olmur Muharibenin sonlarina yaxin Avstrya Macaristna Imperiyasinin zeiflemesi ile Ukrayna Milliyetci herekati guclenir Stepanin atasi Andrey 19 oktyabr 1918 ci ilde yaranan Qerbi Ukrayna Xalq Respublikasinin parlamentine Ukrayna milli radasinin Stanislav seherinden millet vekili olur Anasi ise muveqqeti olaraq usaqlariyla birlikde Ukraynanin Qerbindeki Yagelnitsa kendine kocur 1919 cu ilde Ukrayna Qalisya ordusunun Polsa ile muharibede meglub olmasi ile Bandera ailesi yeniden oz dogma kendlerine geri qayidirlar Qalisiyada ise veziyyet gerinlesir Serqi Qalicyanin Polsa terefinden ele kecirilmesi ile Polsa ve Ukrayna milliyetcileri uz uze gelir 1920 ci ilde Ukrayna Herbi teskilati yaradildi Teskilatin yaradiclari Ukrayna Qalicya ordusunun kecmis zabit ve esger heyeti idi 1929 cu ilde ise UHT nin bazasinda Ukrayna Milliyetci Teskilati yaradildi Ukrayna milliyetcileri Ukraynanin Sovet imperiyasi ve Polsa arasinda bolunmesi ile iki cebhede savasmali oldular En dehsetlisi ise Rusiyaya qarsi eks movqede duran bu iki milletin bir birine qarsi mubarizeye baslamasiydi Stepan bele ziddiyetli siyasi ve herbi seraitde 1919 cu ilde Striy seherinde gimnaziyaya daxil olur Stepan gimnaziyada 8 il tehsil aldi Gimnaziya butunlukle Ukraynali telebe ve muellimlerden ibaret olsa da Polsa hakimiyyetinin tezyiqi ile Polsa milliyetciliyi teblig edilirdi Bu da gimnaziyada oxuyan ukraynali telebeler arasinda milliyetci ruhun yukselmesine sebeb olurdu Gimnaziyanin 4 cu sinifinde onu en cox sevindiren hadise bas verdi Ukrayna milliyetcilerinin gizli casus teskilati Plast a qebul olundu Bandera bu teskilatda ozunu gostere bilir Eyni zamanda yasidlari arasinda oz dunyagorusu ve milliyetci ideyalari tebligi ile secilir Mehz onun liderliyinde Qerbi Ukraynanin 2 boyuk genc milliyetci qrupu Dovletci Ukrayna Gencleri ve Ukrayna gimnasizyasinin yuxari sinif sagirdleri qrupu Ukrayna Milliyetci Gencler Teskilati daxilinde birlesdi Genc Stepan bos vaxtlarinda ise gitar ve mandalinde ifa edir hem de sahmat oynayirdi 1927 ci ilde Gimnaziyani bitiren Stepan Cexoslavakiyanin seherindeki Ukrayna Iqtisadiyyat Akademiyasinda tehsilini davam etdirmek isteyir Lakin Polsa hokumeti Stepana xarici pasport vermir Stepan dogma kendine qayidir ve orda maarifcilik isleri ile mesgul olmaga baslayir Stepan heveskar teatr qrupu ve mutesekkil idman klubu yaradir Kendinde oxuma klubu yaradaraq genclerin maariflenme isine nezaret edir Bu fealiyyeti Stepani gimnaziyadan dostu Stepan Oxrimavoc vasitesi ile Ukrayna Herbi Teskilatina getirib cixarir 1928 ci ilde UHT na uzv olan Stepan teskilatin tebligat sobesinde fealiyyete baslayir Hemin il Lvov seherine gelen Stepan aqronomiya fakultesine daxil olur 1929 cu ilde yaranan Ukrayna Milliyyetci Teskilatinin ilk uzvlerinden biri olur Stepanin teskilatda ilk vezifesi Kalus rayonunda gizli miliyyetci edebiyyatin yayilmasi Lvov telebeleri arasinda tebligat aparilmasindan ibaret olur 1928 1930 cu iller arasinda Milletin fexri adli yeralti ayliq satirik jurnalda muxbir vezifesinde isleyib Stepan oz meqalelerini Matvey Qordon texellusu ile yazirdi 1931 ci ilden xaricle elaqeni guclendiren genc Stepan xaricde Ukrayna milliyetciliyine aid nesrleri olkeye gizli yolla getirmeye basladi 1932 ci ilde Dansiqde kesfiyyat kursu kecerek geri qayidan Stepan UMT nin Qerbi Ukrayna uzre herbi komendanti vezifesine getirilir 1930 1933 cu iller arasi bandera 5 defe hebs olunur lakin haqqinda hec bir subut tapilmadigina gore her defe 2 3 gun hebsde tutulduqdna sonra azadliga buraxilir 22 dekabr 1932 ci ilde UMT nin iki uzvu Bilasa ve Danilisinanin edam edileceyi saatda Stepan Bandera ve Roman Suxevic bir etiraz kompaniyasi hazirlayir Bele ki edamlarin heyata kecirleceyi saatda edamlara etiraz olaraq Lvovda olan Ukrayna kilseleri zeng calmaga baslayir Bandera 1932 1933 cu illerde Ukraynada yaranan kutlevi acliga qarsi destek aksiyalar teskil etdi Eyni zamanda UMT Qerbi Ukraynada onlara qarsi herekete kecen Serqi Ukrayna Komunist partiyasina qarsi mubarizeye basladi UMT in 3 iyun 1933 cu ilde Lvov seherinde kecirilen konfransinda Sovet konsuluna qarsi hucum qerari alindi Emeliyyata Stepan Bandera sexsen basciliq edirdi Lakin konsulun yerinde olmamasi emeliyyatin ugursuz alinmasina sebeb oldu Emeliyyati heyata keciren Nikolay Lemiki Polsa hakimiyyeti omurluk hebse mehkum etdi 1933 cu ilde bas tutan konfransda UHT nin yeniden yaradilmasi Qerbi Ukrayna UMT nin sturukturlarinin tekmillesdirilmesi qerara alindi Struktur deyisiklikleri ve silahli aksiyalar daha cox Banderanin rehberliyi altindaki bolmeye tesir etdi Bandera serhed bolgelerinde muxtelif partiyalarin gizli fealiyyetine diqqetin artirilmasi kurslar vasitesile kutlevi idealist herekatin yaranmasi polyaklarla silahli mubarize ucun kutlelerin celb edilmesinin vacib oldugunu vurgulayirdi Bu meqsedle kadr hazirlanmasi ucun Qerbi Ukraynada teskilat islerinin yeniden qurulmasi telebe sabiq herbiciler fehle ve kendliler arasinda tebligatin guclendirilmesi ucun calisirdi 1934 cu ilde UMT nin fealiyyeti genis vuset aldi Polsa hakimiyyetine qarsi silahli muqavimet gosterilmesi qerara alindisada bu qerar heyata kecirilmedi 15 iyun 1934 cu ilde Polsa Daxili Isler naziri Bronislav Peratskoqa qarsi UMT terefinden sui qesd heyata kecirildi Nazir hadise yerinden qacmagi bacarir lakin daha sonra xarice qacan genc Qriqori Matseyko terefinden oldurulur Hadiseden sonra Polsa Cexiya serheddini kecmeye calisarken Stepan Bandera Polsa polisi terefinden hebs edilir Bandera mekmeye qeder 1 il erzinde tek adamliq kameraya salinir elleri zencirlenir ve yalniz yemek zamani elleri acilirdi 18 noyabr 1935 ci ilde Ukrayna milliyyetcilerinin ilk mehkemesinde Bandera Ukrayna vetendaslari Polsa qanunverciliyine tabe deyil deyerek Polyak dilinde ifade vermekden imtina etdi 13 yanvar 1936 ci ilde mehkeme son qerarini verdi Nikolay Lebedev Yaroslav Karpintsem ve Stepan Bandera ucun edam hokmu verildi Edam hokmu oxunan zaman Bandera Ukrayna daim yasayacaq deye qisqirir Daha sonra edam hokmu omurluk hebsle deyisdirilir 1 iyul 1936 ci ilde Bandera Varsavada hebsxanaya getirilir Lakin hebsxana sertleri heddinden artiq agir idi 1937 ci ilde mehkum yaxinlarinin getirdikleri baglamalara gore mehdudiyyet qoyulmasina qarsi Bandera ve UMT in diger uzvleri 16 gun acliq aksiyasi kecirdiler ve neticede guzestler elde etdiler Hemin il Banderanin hebsxanadan qacirilmasi ucun edilen ugursuz cehdden sonra Bandera karsere kecirilir diger UMT in uzvleri ise Polsadaki diger hebsxanalara gonderilir Bir muddet sonra Bandera Brest qalasindaki hebsxanaya yerlesdirilir ve yalniz Almaniyanin Polsaya hucumundan sonra azadligia cixa bilir Hebsden cixdiqdan sonra Serqi Ukraynda Sovet isgalina qarsi UMT in Serqi Ukrayndada teskilatlanmasi ucun ise basladi 3 iyun 1940 ci ilde Stepan Bandera Krakovda Yaroslav Oparovski ile evlendi 1940 ci ilde UMT da Stepan Bandera ve polkovnik Andrey Melnik arasindaki qarsidurma parcalanmaya getirib cixardi Lakin 1 il sonra Bandera UMT in rehberi secildi Bandera ilk olaraq butun Ukraynada Sovet Imperiyasina qarsi ukrayna milliyetcilerini silahli mubarize ucun hazirlamaga basladi Bunun ucun gizli olaraq Kiyev ve Lvovda iki merkez qurdu baslamasi ile Bandera tabeciliyinde birliklerle almanlarla birlikde Sovet imepriyasina qarsi mubarize aparmaq ucun islere basladi Ilk olaraq Almaniyada Ukrayna Milli Komitesi yaradildi Lakin Banderanin fikrinde tam musteqil Ukrayna var idi ve o Almanlarin nezareti altinda yox almanlarla muttefiq olaraq Sovetlerle mubarize aparmaq isteyirdi 30 iyunda 1941 ci ilde almanlarin Lvov seherini ele kecirmesi ile hemin gun UMH resmisi Yaroslav Stecko Ukrayna dovletinin dircelis aktini oxuyaraq Ukrayna torpaqlarinda yeni Ukrayna dovletinin quruldugunu beyan etdi Novbeti gun Ukraynadaki kilse xadimleride bu ise celb edildi UMH nezdninde yerli idareetme strukturlari yaradildi UMH nin Sovetlere qarsi almanlarla emekdasliq etmek isteyine baxmayaraq almanlar yeni yaranan Ukrayna dovletini tanimaq istemediler UMH in uzvleri almanlar terefinden hebs edildi 5 iyulda almanlar Banderani Ukraynanin suveren huquqlari haqda danisiqlar ucun devet etdi Goruse gelen Bandera almanlar terefinden hebs edildi Almanlar Banderadan Ukraynanin musteqillik aktindan imtina etmesini teleb etdi lakin Bandera bunu qebul etmedi Stepan Bandera konslagere gonderildi Konslagerde heyatini davam etdiren Bandera 1942 ci almanlar terefinden yaradilan Ukrayna Istiqlal Ordsunun yaradilmasinin xaricinde qaldi Lakin UIO nun bircox uzvu oz herekatlarini Banderanin adi ile baglayirdi Bandera butun Ukrayna milliyyetcileri ucun boyuk lider kimi qebul edilirdi 1943 cu ilde UIO artiq en guclu anti sovet guclerinden birine cevrilmisdi xususen eks kesfiyyatda evez olunmaz xidmetler gosterilirdi Lakin Ukraynada veziyyeti gerginlesdiren basqa amillerde vardi Polsa milliyetcileri milli dovletlerinin suqutuna sebeb olan almanlara qarsi SSRI ile birlikde mubarize aparirdi Ukraynalilar ise SSRI ye qarsi almanlarla birlikde mubarize aparirdi 1944 cu ile geldikde Almaniya ucun cebhede veziyyet onlarin eleyhine deyismeye baslamisdi Bu sebebden yeni ittifaqlar yaratmaq ucun 25 sentyabrda hebs etdikleri ukrayna milliyetcilerini Stepan Bandera basda olmaqla azad etdiler Almanlar Ukraynanin musteqilliyini tanimaga hazir olduqlarini bildirselerde bu seferde onlarin teklifini Bandera qebul etmir 1945 ci ilde UMT novbeti konfransinda Stepan Bandera tekrar qurumun sedri secildi Muharibenin sona catmasi ile Banderanin basciliq etdiyi qurum Sovet Ukraynasinda gizli fealiyyetini davam etdirirdi Stepan Bandera muharibeden sonra Munhende heyatini davam etdirdi Maliyye veziyyetinin pis olmasina baxmayaraq UMT nin fealiyyetinin davma etmesi ucun elinden geleni edirdi Sovet eks kesfiyyati ise Bandernain oldurulmesi ucun muxtelif planlar hazirlayirdi Bandera hem UMT in uzvleri hem de Britaniya eks kesfiyyati terefinden qorunurdu Butnu bunalra bamxayaraq 15 oktyabr 1959 cu ilde Stepan Bandera Sovet DTK emekdasi terefinden qetle yetirildi DTK emekdasi daha sonra alman polisi terefinden hebs edildi ve 8 il hebs cezasina mehkum edildi Hebsden cixdiqdan sonra ise onun taleyi barede hec bir melumat yoxdur Butun heyatini Ukraynanin musteqilliyi ugrunda mubarizeye serf eden milliyyetci Stepan Bandera bu gun Ukrayna milli qehremanidir IstinadlarHemcinin baxXarici kecidlerStepan Bandera Perspectives for Ukrainian Revolution english audio recordings ing PETLIURA KONOVALETS BANDERA Three Leaders of Ukrainian Liberation Movement murdered by the Order of Moscow Ukrainian Publishers Limited 237 Liverpool Road London United Kingdom 1962 audiobook Stepan Bandera nin audiobooku Ukrayna inqilabinin perspektivleri Azerbaycan subtitrleri Deutsche Nationalbibliothek Record 118652303 Umumi tenzimleme nezareti GND alm 2012 2016 Hesen Akifoglu Stepan Bandera Milliyyet Arasdirmalar Merkezi 15 iyul 2019 tarixinde