Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqaləni lazımdır. |
Bu məqalədə heç bir məlumatın mənbəsi . |
Almaniya Federativ Respublikası digər adı ilə Qərbi Almaniya — XV əsrdən etibarən Almaniya olaraq adlandırılan dövlətin, İkinci dünya müharibəsindən sonra siyasi və çoğrafi olaraq parçalanması nəticəsində yaranmış iki dövlətdən biri.
Birlik, Ədalət və Azadlıq | |||||
| Almaniya Federativ Respublikası | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Westdeutschland | |||||
| |||||
| «Einigkeit und Recht und Freiheit» | |||||
| Himn: Das Lied der Deutschen Almanların mahnısı | |||||
 | |||||
| | |||||
| Paytaxt | Bonn | ||||
| Dilləri | alman dili | ||||
| Rəsmi dilləri | Alman dili | ||||
| Valyuta | Alman markı | ||||
| Ərazisi |
| ||||
| Əhalisi |
| ||||
| İdarəetmə forması | Federal Parlament Respublikası | ||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
Tarixi
1949–1990-cı illər aralığında mövcud olmuş Qərbi Almaniya 1990-cı ildə Almaniya Demokratik Respublikası ilə birləşmişdir. Qərbi Almaniyanın paytaxtı Bonn şəhəri idi. 1989-cu ildə Berlin divarının dağıdılmasının ardından Qərbi Almaniya ilə Almaniya Demokratik Respublikası birləşmiş və nəticədə mövcud Almaniya yaradılmışdır. Soyuq müharibənin başlanğıcında Avropa Qərb və Şərq blokları arasında bölündü. Almaniya iki ölkəyə bölündü. Əvvəlcə Qərbi Almaniya özünü 1871–1945-ci illərdəki Alman Reyxinin demokratik şəkildə yenidən təşkil edilmiş yeganə davamı kimi təqdim edərək, bütün Almaniya üçün müstəsna mandat iddia etdi.Qərbi Almaniyanın üç cənub-qərb əyaləti 1952-ci ildə Baden-Vürtemberqi meydana gətirmək üçün birləşdi və Saar əyaləti 1957-ci ildə Fransa tərəfindən Müttəfiqlər tərəfindən işğal edilmiş Almaniyadan Saar Protektoratı olaraq ayrıldıqdan sonra Qərbi Almaniyaya bir dövlət olaraq qoşuldu (ayrılıq tam qanuni deyildi). Sovet İttifaqının buna qarşı çıxdığı kimi). Nəticədə on ştatdan əlavə, Qərbi Berlin qeyri-rəsmi de-fakto on birinci ştat hesab olunurdu. De-yure Qərbi Almaniyanın bir hissəsi olmasa da, Berlin Müttəfiq Nəzarət Şurasının (ACC) nəzarəti altında olduğundan, Qərbi Berlin siyasi cəhətdən Qərbi Almaniya ilə birləşdi və onun federal qurumlarında birbaşa və ya dolayısı ilə təmsil olunurdu. Bu gün Almaniyanın tutduğu nüfuzlu mövqeyinin əsası 1950-ci illərin (Wirtschaftswunder) iqtisadi möcüzəsi zamanı, Qərbi Almaniyanın İkinci Dünya Müharibəsinin gətirdiyi böyük dağıntıdan dünyanın ikinci ən böyük iqtisadiyyatına çevrildiyi zaman qoyuldu. 1963-cü ilə qədər vəzifəsində qalan ilk kansler Konrad Adenauer neytrallıqdan çox NATO ilə tam uyğunlaşma üçün çalışdı və hərbi alyansa üzvlüyünü təmin etdi. Adenauer həm də indiki Avropa Birliyinə çevrilən müqavilələrin tərəfdarı idi. 1975-ci ildə G6 qurulanda Qərbi Almaniyanın üzv olub-olmayacağı ilə bağlı ciddi müzakirələr aparılmırdı. Berlin Divarının açılışı ilə simvollaşdırılan Şərq Blokunun tədricən dağılmasından sonra hər iki dövlət Almaniyanın birləşməsinə nail olmaq üçün hərəkətə keçdi. Şərqi Almaniya 1990-cı ildə Almaniya Federativ Respublikasının ləğvi və ona qoşulması üçün səs verdi. Müharibədən sonrakı beş əyalət (Länder) yenidən birləşmiş Berlin ilə birlikdə yenidən quruldu və bu, xüsusi statusunu sona çatdırdı və əlavə Torpaq (Landtaq) yaratdı. Onlar 3 oktyabr 1990-cı ildə rəsmi olaraq federal respublikaya qoşuldular, ştatların ümumi sayını ondan on altıya çatdırdılar və Almaniyanın bölünməsinə son qoydular. Yenidən birləşən Almaniya, əvvəllər qeyri-rəsmi olaraq Qərbi Almaniya adlanan dövlətin birbaşa davamıdır və yeni dövlət deyil, çünki proses mahiyyətcə könüllü qoşulma aktı idi: Almaniya Federativ Respublikası Almaniya Demokratik Respublikasının əlavə altı əyalətini əhatə edəcək şəkildə genişləndirildi. Genişlənmiş Federativ Respublikası Qərbi Almaniyanın siyasi mədəniyyətini saxladı və beynəlxalq təşkilatlardakı mövcud üzvlüyünü, habelə Qərbin xarici siyasətinə uyğunluğunu və Birləşmiş Millətlər Təşkilatı, NATO, OECD və Avropa İqtisadi Birliyi kimi Qərb ittifaqlarına mənsubluğunu davam etdirdi.
İstinadlar
- The Bonn Republic — West German democracy, 1945–1990, Anthony James Nicholls, Longman, 1997
- Germany // Encyclopædia Britannica (Online). İstifadə tarixi: 9 May 2022.
Xarici keçidlər
 | Almaniya ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Bu meqalede hec bir melumatin menbesi gosterilmemisdir Lutfen etibarli menbeler elave etmekle meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Qerez yaradan menbesiz hisseler muzakiresiz siline biler Almaniya Federativ Respublikasi diger adi ile Qerbi Almaniya XV esrden etibaren Almaniya olaraq adlandirilan dovletin Ikinci dunya muharibesinden sonra siyasi ve cografi olaraq parcalanmasi neticesinde yaranmis iki dovletden biri Birlik Edalet ve AzadliqAlmaniya Federativ RespublikasiWestdeutschlandBayraq Gerb Einigkeit und Recht und Freiheit Himn Das Lied der Deutschen Almanlarin mahnisi23 may 1949 3 oktyabr 1990Paytaxt BonnDilleri alman diliResmi dilleri Alman diliValyuta Alman markiErazisi 248 577 km Ehalisi 63 250 000 nef 1990 Idareetme formasi Federal Parlament Respublikasi Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixi1949 1990 ci iller araliginda movcud olmus Qerbi Almaniya 1990 ci ilde Almaniya Demokratik Respublikasi ile birlesmisdir Qerbi Almaniyanin paytaxti Bonn seheri idi 1989 cu ilde Berlin divarinin dagidilmasinin ardindan Qerbi Almaniya ile Almaniya Demokratik Respublikasi birlesmis ve neticede movcud Almaniya yaradilmisdir Soyuq muharibenin baslangicinda Avropa Qerb ve Serq bloklari arasinda bolundu Almaniya iki olkeye bolundu Evvelce Qerbi Almaniya ozunu 1871 1945 ci illerdeki Alman Reyxinin demokratik sekilde yeniden teskil edilmis yegane davami kimi teqdim ederek butun Almaniya ucun mustesna mandat iddia etdi Qerbi Almaniyanin uc cenub qerb eyaleti 1952 ci ilde Baden Vurtemberqi meydana getirmek ucun birlesdi ve Saar eyaleti 1957 ci ilde Fransa terefinden Muttefiqler terefinden isgal edilmis Almaniyadan Saar Protektorati olaraq ayrildiqdan sonra Qerbi Almaniyaya bir dovlet olaraq qosuldu ayriliq tam qanuni deyildi Sovet Ittifaqinin buna qarsi cixdigi kimi Neticede on statdan elave Qerbi Berlin qeyri resmi de fakto on birinci stat hesab olunurdu De yure Qerbi Almaniyanin bir hissesi olmasa da Berlin Muttefiq Nezaret Surasinin ACC nezareti altinda oldugundan Qerbi Berlin siyasi cehetden Qerbi Almaniya ile birlesdi ve onun federal qurumlarinda birbasa ve ya dolayisi ile temsil olunurdu Bu gun Almaniyanin tutdugu nufuzlu movqeyinin esasi 1950 ci illerin Wirtschaftswunder iqtisadi mocuzesi zamani Qerbi Almaniyanin Ikinci Dunya Muharibesinin getirdiyi boyuk dagintidan dunyanin ikinci en boyuk iqtisadiyyatina cevrildiyi zaman qoyuldu 1963 cu ile qeder vezifesinde qalan ilk kansler Konrad Adenauer neytralliqdan cox NATO ile tam uygunlasma ucun calisdi ve herbi alyansa uzvluyunu temin etdi Adenauer hem de indiki Avropa Birliyine cevrilen muqavilelerin terefdari idi 1975 ci ilde G6 qurulanda Qerbi Almaniyanin uzv olub olmayacagi ile bagli ciddi muzakireler aparilmirdi Berlin Divarinin acilisi ile simvollasdirilan Serq Blokunun tedricen dagilmasindan sonra her iki dovlet Almaniyanin birlesmesine nail olmaq ucun herekete kecdi Serqi Almaniya 1990 ci ilde Almaniya Federativ Respublikasinin legvi ve ona qosulmasi ucun ses verdi Muharibeden sonraki bes eyalet Lander yeniden birlesmis Berlin ile birlikde yeniden quruldu ve bu xususi statusunu sona catdirdi ve elave Torpaq Landtaq yaratdi Onlar 3 oktyabr 1990 ci ilde resmi olaraq federal respublikaya qosuldular statlarin umumi sayini ondan on altiya catdirdilar ve Almaniyanin bolunmesine son qoydular Yeniden birlesen Almaniya evveller qeyri resmi olaraq Qerbi Almaniya adlanan dovletin birbasa davamidir ve yeni dovlet deyil cunki proses mahiyyetce konullu qosulma akti idi Almaniya Federativ Respublikasi Almaniya Demokratik Respublikasinin elave alti eyaletini ehate edecek sekilde genislendirildi Genislenmis Federativ Respublikasi Qerbi Almaniyanin siyasi medeniyyetini saxladi ve beynelxalq teskilatlardaki movcud uzvluyunu habele Qerbin xarici siyasetine uygunlugunu ve Birlesmis Milletler Teskilati NATO OECD ve Avropa Iqtisadi Birliyi kimi Qerb ittifaqlarina mensublugunu davam etdirdi IstinadlarThe Bonn Republic West German democracy 1945 1990 Anthony James Nicholls Longman 1997 Germany Encyclopaedia Britannica Online Istifade tarixi 9 May 2022 Xarici kecidler Almaniya ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin