Konrad Adenauer (alm. Konrad Hermann Joseph Adenauer; 5 yanvar 1876[…], Köln, Prussiya, Almaniya Reyxi[d] – 19 aprel 1967[…]) — alman dövlət və siyasi xadimi, AFR-in ilk federal kansleri (1949–1963).
Konrad Adenauer | |
---|---|
alm. Konrad Adenauer | |
15 sentyabr 1949 – 16 oktyabr 1963 | |
Əvvəlki | vəzifə təsis edilib |
Sonrakı | Lüdviq Erhard |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum adı | Conrad Hermann Joseph Adenauer |
Doğum tarixi | 5 yanvar 1876[…] |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 19 aprel 1967[…](91 yaşında) |
Partiya |
|
Təhsili | |
Fəaliyyəti | vəkil, hakim, qiymətləndirici[d], siyasətçi, müqavimət döyüşçüsü[d], avtobioqraf[d], Almaniyanın kansleri, rəsm kolleksioneri[d] |
Uşağı | Maks Adenauer |
Dini | katolik |
| |
Təltifləri | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Konrad Adenauer yanvar ayının 5-i, 1876-cı ildə Kölndə anadan olmuşdur. Üç bacı-qardaşı ilə, o, sadə ailədə boya-başa çatmışdır. 1894-cü ildə məktəbi bitirdikdən sonra, əvvəlcə o, bank kargüzarı kimi, sonralar isə Frayburq, Münhen və Bonnda hüquqşünaslıq sahəsində təhsil almışdır. 1902-ci ildə Köln əyalət məhkəməsində köməkçi hakim qismində sınaqdan keçirdikdən sonra Kölndə bir vəkil ofisində çalışdı.
İrs və tərbiyə, tezliklə reynli katolik Adenaueri mərkəzə, Siyasi Katolisizm Partiyasına gətirib çıxardı. Onun siyasi karyerası 1906-cı ildə Köln şəhər müşaviri təyin edildiyi zaman başladı. O, birinci katib köməkçisi seçimindən üç il sonra bələdiyyə sədrinin müavini təyin edildi. Bacarıq və ixtiraçılığı Adenauerə xüsusilə birinci dünya müharibəsi zamanı Köln ərzaq təchizatı təşkilatçısı vəzifəsində uğur qazandırdı. 1917-ci ildə Köln bələdiyyə başçısı onu dövlət katibi etdi. Bu yolda addımlayaraq isə o, Prussiyanın ən gənc bələdiyyə başçısı oldu.
İş sahəsindəki uğuru onu şəxsi həyatındakı uğursuzluqlarla ilə qarşı- qarşıya qoydu. 1916-cı ildə ona üç övlad bəxş etmiş həyat yoldaşı vəfat etdi. O, özü isə bir ay boyunca xəstəxana və müalicə tələb edən ağır avtomobil qəzaşında aldığı üz xəsarətinə görə əziyyət çəkdi.
Siyasi fəaliyyəti
Veymar Respublikasında Adenauer Almaniyanın ən güclü siyasi fiqurlarından biri olmuşdur. O, Kölnü "Qərb metropolisi" etdi. 1919-cu ildə universitetin yaradılması, keçmiş qala sahəsinin yaşıl kəmərə çevrilməsi, Köln ticarətində dirçəliş, Reyn limanın uzadılması, Reyn üzərində yeni körpünün tikintisi, sənaye sahələrinin yaradılması onun işlədiyi dövrdə baş verdi.
1921-ci ildən 1933-cü ilədək onun Prussiya şurasının prezidenti vəzifəsində olması dövlət əhəmiyyətli təsirə malik oldu. Onun adı dəfələrlə Veymar Respublikası hökumətinın böhran zamanı kanslerliyə potensial namizədlərin sırasında çəkilirdi. Onun federalist və xristian-sosialist inancları "Veymar sistemi"nin əleyhdarlarının ona olan nifrətinə səbəb oldu. Faşistlər 1933-cü ildə hakimiyyətə gəldikdə, o, dərhal Köln bələdiyyə başçısı vəzifəsindən azad edilərək məmləkətindən qovuldu.
Nasism zülmü və müharibə illərində Adenauer ailəsi ilə birgə Bonn yaxınlığında kiçik şəhər Röndorfda yaşadı. Qalib Amerika 69 yaşlı günahsız siyasətçilər siyahısində üst qatda duran Adenaueri yenidən Köln başçısı elan etdi. Lakin bir neçə ay sonra, işğalçı siyasəti tənqid etdiyinə görə, səlahiyyətli Britaniya hərbi hökuməti, onu vəzifəsindən uzaqlaşdırdı. Siyasi fəaliyyətinə qoyulan qadağa dayandırılandan həmən sonra, 70 yaşlı siyasətçi indi tam olaraq diqqətini təsisindən sonra qısamüddətli qoşulduğu Xristian Demokrat İttifaqına (CDU) yönəltdi. Siyasi konsepsiyalar və proqram ideyaları ilə birinci dünya müharibəsindən sonra, inkişaf etmiş nasiszm dövrü ərzində, öz təcrübəsilə sınaqdan keçmiş Adenauer "siyasi partiyada ildırım karyera"ya qədəm qoydu. 5 fevral, 1946-cı ildə Adenauer Reyn CDU sədri, bir ay sonra isə Britaniya zonası üzrə CDU sədri seçildi. Oktyabr ayında isə o, Nordreyn-Vestfaliya əyalətində parlamentin CDU fraksiyasının rəhbərliyini öz üzərinə götürdü.
Adenauer yolunda həlledici addımlardan biri, 1948-ci ildə üç qərb müttəfiqləri əmri ilə yaradılmış parlament şurasının prezidenti seçilməsi və Almaniya Federativ Respublikasının konstitusiyasını hazırlaması oldu. Bu mövqe ona cəmiyyətdə hörmət qazandırdı. 73 yaşlı Adenauer 15 senytabr, 1949-cu ildə alman bundestaqının CDU/CSU fraksiyasından olan ilk kansleri seçildi. O, bu vəzifədə 14 il qaldı.
Onun başçılıq etdiyi hökumət yeni demokratiyanın uğurlu bünovrəsini qoydu. "Adenauer Erası" xarici siyasətdə əldə edilən dövlət suverenliyi, azad qərblə sıx əlaqə, Fransa və Avropa inteqrasiyası ilə barışıq, daxili siyasətdə məcburi köçkünlərin və qaçqınların inteqrasiya nailiyyəti, sosial bazar iqtisadiyyatının genişləndirilməsi, azad rəqabətin və ictimai dövlət məsuliyyətinin təşviqi ilə bağlıdır. İndiki "Alman iqtisadi möcüzəsi" daxili ictimai sülhü təmin etmədən mümkün olmazdı.
1957-ci ildə o, CDU / CSU-nun federal seçkilərdə uğur qazanan aparıcı namizədi oldu və səslərin əksəriyyətini qazandı. 1961-ci ildə o, CDU / CSU-FDP koalisiyasının yenidən kansleri seçildi və razılaşdırılmış qanunvericilikə geri döndü. 1966-cı ildə CDU sədri vəzifəsində oldu.
19 aprel 1967-ci ildə, 91 yaşında dünyasını dəyişən zaman o, almanlara Federal Respublikada azadlıq, sosial rifah və təminat bəxş edən, dünyada hörmət qazanmış dövlət xadimi idi. Konrad Adenauer Röndorf şəhərinin meşə qəbiristanlığında, sadə bir ailə məzarlığında dəfn olunmuşdur.
Allah rəhmət eləsin!
Xarici keçidlər
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Konrad Adenauer // RKDartists (nid.).
- Аденауэр Конрад // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- Adenauer-Geburtsurkunde.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Konrad Adenauer alm Konrad Hermann Joseph Adenauer 5 yanvar 1876 Koln Prussiya Almaniya Reyxi d 19 aprel 1967 alman dovlet ve siyasi xadimi AFR in ilk federal kansleri 1949 1963 Konrad Adenaueralm Konrad Adenauer Almaniya Federativ Respublikasinin 1 ci federal kansleri15 sentyabr 1949 16 oktyabr 1963Evvelkivezife tesis edilibSonrakiLudviq ErhardSexsi melumatlarDogum adi Conrad Hermann Joseph AdenauerDogum tarixi 5 yanvar 1876 1876 01 05 Dogum yeri Koln Prussiya Almaniya Reyxi d Vefat tarixi 19 aprel 1967 1967 04 19 91 yasinda Partiya Xristian Demokrat Ittifaqi 1945 1967 Tehsili Frayburq Universiteti Munhen Ludviq Maksimilian Universiteti Bonn UniversitetiFealiyyeti vekil hakim qiymetlendirici d siyasetci muqavimet doyuscusu d avtobioqraf d Almaniyanin kansleri resm kolleksioneri d Usagi Maks AdenauerDini katolikTeltifleri Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiKonrad Adenauer yanvar ayinin 5 i 1876 ci ilde Kolnde anadan olmusdur Uc baci qardasi ile o sade ailede boya basa catmisdir 1894 cu ilde mektebi bitirdikden sonra evvelce o bank karguzari kimi sonralar ise Frayburq Munhen ve Bonnda huquqsunasliq sahesinde tehsil almisdir 1902 ci ilde Koln eyalet mehkemesinde komekci hakim qisminde sinaqdan kecirdikden sonra Kolnde bir vekil ofisinde calisdi Irs ve terbiye tezlikle reynli katolik Adenaueri merkeze Siyasi Katolisizm Partiyasina getirib cixardi Onun siyasi karyerasi 1906 ci ilde Koln seher musaviri teyin edildiyi zaman basladi O birinci katib komekcisi seciminden uc il sonra belediyye sedrinin muavini teyin edildi Bacariq ve ixtiraciligi Adenauere xususile birinci dunya muharibesi zamani Koln erzaq techizati teskilatcisi vezifesinde ugur qazandirdi 1917 ci ilde Koln belediyye bascisi onu dovlet katibi etdi Bu yolda addimlayaraq ise o Prussiyanin en genc belediyye bascisi oldu Is sahesindeki uguru onu sexsi heyatindaki ugursuzluqlarla ile qarsi qarsiya qoydu 1916 ci ilde ona uc ovlad bexs etmis heyat yoldasi vefat etdi O ozu ise bir ay boyunca xestexana ve mualice teleb eden agir avtomobil qezasinda aldigi uz xesaretine gore eziyyet cekdi Siyasi fealiyyetiVeymar Respublikasinda Adenauer Almaniyanin en guclu siyasi fiqurlarindan biri olmusdur O Kolnu Qerb metropolisi etdi 1919 cu ilde universitetin yaradilmasi kecmis qala sahesinin yasil kemere cevrilmesi Koln ticaretinde dircelis Reyn limanin uzadilmasi Reyn uzerinde yeni korpunun tikintisi senaye sahelerinin yaradilmasi onun islediyi dovrde bas verdi 1921 ci ilden 1933 cu iledek onun Prussiya surasinin prezidenti vezifesinde olmasi dovlet ehemiyyetli tesire malik oldu Onun adi defelerle Veymar Respublikasi hokumetinin bohran zamani kanslerliye potensial namizedlerin sirasinda cekilirdi Onun federalist ve xristian sosialist inanclari Veymar sistemi nin eleyhdarlarinin ona olan nifretine sebeb oldu Fasistler 1933 cu ilde hakimiyyete geldikde o derhal Koln belediyye bascisi vezifesinden azad edilerek memleketinden qovuldu Nasism zulmu ve muharibe illerinde Adenauer ailesi ile birge Bonn yaxinliginda kicik seher Rondorfda yasadi Qalib Amerika 69 yasli gunahsiz siyasetciler siyahisinde ust qatda duran Adenaueri yeniden Koln bascisi elan etdi Lakin bir nece ay sonra isgalci siyaseti tenqid etdiyine gore selahiyyetli Britaniya herbi hokumeti onu vezifesinden uzaqlasdirdi Siyasi fealiyyetine qoyulan qadaga dayandirilandan hemen sonra 70 yasli siyasetci indi tam olaraq diqqetini tesisinden sonra qisamuddetli qosuldugu Xristian Demokrat Ittifaqina CDU yoneltdi Siyasi konsepsiyalar ve proqram ideyalari ile birinci dunya muharibesinden sonra inkisaf etmis nasiszm dovru erzinde oz tecrubesile sinaqdan kecmis Adenauer siyasi partiyada ildirim karyera ya qedem qoydu 5 fevral 1946 ci ilde Adenauer Reyn CDU sedri bir ay sonra ise Britaniya zonasi uzre CDU sedri secildi Oktyabr ayinda ise o Nordreyn Vestfaliya eyaletinde parlamentin CDU fraksiyasinin rehberliyini oz uzerine goturdu Adenauer yolunda helledici addimlardan biri 1948 ci ilde uc qerb muttefiqleri emri ile yaradilmis parlament surasinin prezidenti secilmesi ve Almaniya Federativ Respublikasinin konstitusiyasini hazirlamasi oldu Bu movqe ona cemiyyetde hormet qazandirdi 73 yasli Adenauer 15 senytabr 1949 cu ilde alman bundestaqinin CDU CSU fraksiyasindan olan ilk kansleri secildi O bu vezifede 14 il qaldi Onun basciliq etdiyi hokumet yeni demokratiyanin ugurlu bunovresini qoydu Adenauer Erasi xarici siyasetde elde edilen dovlet suverenliyi azad qerble six elaqe Fransa ve Avropa inteqrasiyasi ile barisiq daxili siyasetde mecburi kockunlerin ve qacqinlarin inteqrasiya nailiyyeti sosial bazar iqtisadiyyatinin genislendirilmesi azad reqabetin ve ictimai dovlet mesuliyyetinin tesviqi ile baglidir Indiki Alman iqtisadi mocuzesi daxili ictimai sulhu temin etmeden mumkun olmazdi 1957 ci ilde o CDU CSU nun federal seckilerde ugur qazanan aparici namizedi oldu ve seslerin ekseriyyetini qazandi 1961 ci ilde o CDU CSU FDP koalisiyasinin yeniden kansleri secildi ve razilasdirilmis qanunvericilike geri dondu 1966 ci ilde CDU sedri vezifesinde oldu 19 aprel 1967 ci ilde 91 yasinda dunyasini deyisen zaman o almanlara Federal Respublikada azadliq sosial rifah ve teminat bexs eden dunyada hormet qazanmis dovlet xadimi idi Konrad Adenauer Rondorf seherinin mese qebiristanliginda sade bir aile mezarliginda defn olunmusdur Allah rehmet elesin Xarici kecidler Siyasetci ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Bibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Konrad Adenauer RKDartists nid Adenauer Konrad Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 Adenauer Geburtsurkunde