Veymar Respublikası (alm. Weimarer Republik) və ya rəsmi olaraq Almaniya Respublikası (alm. Deutsches Republik) – 1919–1933-cü illərdə Almaniyada mövcud olmuş respublika dövrü.
dağılıb | |||||
Veymar Respublikası | |||||
---|---|---|---|---|---|
Deutsches Reich | |||||
| |||||
Himn: Das Lied der Deutschen | |||||
| |||||
| |||||
Paytaxt | Berlin | ||||
Dilləri | alman dili | ||||
Rəsmi dilləri | Alman | ||||
Dövlət dini | Dünyəvi dövlət | ||||
Ərazisi | 468,787 km² | ||||
Əhalisi | 62,411,000 | ||||
İdarəetmə forması | Respublika | ||||
Prezident | |||||
• 1919 — 1925 | Fridrix Ebert | ||||
• 1925 — 1933 | Paul fon Hindenburq | ||||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Veymar Konstitusiyası
1919-cu il 31 iyulda Veymarda Almaniya respublikasının Konstitusiyası qəbul edildi və 11 noyabrda qüvvəyə mindi. 1933-cü ilə qədər Almaniya respublikası eyni zamanda "Veymar Respublikası" kimi də tanınır. Veymar Konstitusiyasına görə Almaniya parlamentli federal quruluşlu prezident respublikası elan edildi. Almaniya parlamenti iki palatadan ibarət idi. Yuxarı palata reyxctrat adlanır və lantaqların, yəni Almaniyada federativ dövlət quruluşu vahidi kimi qəbul edilən torpaqların nümayəndələrindən təşkil edilirdi. Aşağı palata isə reyxstaq, yəni ölkə məclisi adlanırdı. 20 yaşına çatan Almaniya vətəndaşları seçki hüququna malik idi. Reyxstaq, dörd ildən bir ölkə əhalisinin ümumi sayına görə seçilirdi. 1871-ci il konstitusiyasından fərqli olaraq, Veymar Konstitusiyasında demokratik azadlıqlar öz əksini tapmışdı. Prezident ümumi səsvermə yolu ilə yeddi il müddətinə seçilirdi. Reyxstaqın 68 nəfər üzvündən 27 nəfəri prezident tərəfindən təyin edilirdi. Konstitusiya prezidentə xüsusi səlahiyyətlər verirdi. Konstitusiyanın 25-ci maddəsinə əsasən prezident parlamenti buraxa bilərdi. 48-ci maddəyə əsasən prezident ölkədə fövqəladə vəziyyət elan edə bilərdi. Konstitusiyaya görə Almaniyanın muxtar dövlətlərə — torpaqlara bölünməsi saxlanıldı. Landlar, yəni torpaqlar, muxtar dövlət hüququ ilə Almaniyanın tərkibinə daxil olurdular. Landların qanunverici orqanları landtaqlar idi. O zaman Almaniyada landtaqların sayı on yeddi idi. Konstitusiya xüsusi mülkiyyəti qorumağa təminat verirdi. Bu Konstitusiya nəticəsində Almaniya yunker-burjua Almaniyasından burjua-yunker Almaniyasına çevrildi. Veymar Konstitusiyasının qəbul edilməsi 1918-ci il noyabr inqilabının böyük nailiyyəti və Almaniyada burjua-demokratik prinsiplərin inkişafı və möhkəmləndirilməsi yolunda mühüm addım oldu.
Tarixi
1918-ci il Noyabr inqilabı nəticəsində yaranmışdır. 1933-cü ilin yanvarında nasional sosialistlərin hakimiyyətə gəlməsi ilə Veymar Respublikası III Reyxlə əvəzlənir.
Mənbə
- S. Mustafayeva. Avropa və Amerika ölkələrinin ən yeni tarixi. I hissə. Bakı,2010.
Daxili keçid
- Vera A. Von der 'Polizei der Demokratie' zum 'Glied und Werkzeug der nationalsozialistischen Gemeinschaft'. Nomos, 2019. S. 104.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Veymar Respublikasi alm Weimarer Republik ve ya resmi olaraq Almaniya Respublikasi alm Deutsches Republik 1919 1933 cu illerde Almaniyada movcud olmus respublika dovru dagilibVeymar RespublikasiDeutsches ReichBayraq d Gerb d Himn Das Lied der Deutschen1930 ci ilde Veymar Almaniyasi 9 noyabr 1918 1933Paytaxt BerlinDilleri alman diliResmi dilleri AlmanDovlet dini Dunyevi dovletErazisi 468 787 km Ehalisi 62 411 000Idareetme formasi RespublikaPrezident 1919 1925 Fridrix Ebert 1925 1933 Paul fon Hindenburq Vikianbarda elaqeli mediafayllarVeymar Konstitusiyasi1919 cu il 31 iyulda Veymarda Almaniya respublikasinin Konstitusiyasi qebul edildi ve 11 noyabrda quvveye mindi 1933 cu ile qeder Almaniya respublikasi eyni zamanda Veymar Respublikasi kimi de taninir Veymar Konstitusiyasina gore Almaniya parlamentli federal quruluslu prezident respublikasi elan edildi Almaniya parlamenti iki palatadan ibaret idi Yuxari palata reyxctrat adlanir ve lantaqlarin yeni Almaniyada federativ dovlet qurulusu vahidi kimi qebul edilen torpaqlarin numayendelerinden teskil edilirdi Asagi palata ise reyxstaq yeni olke meclisi adlanirdi 20 yasina catan Almaniya vetendaslari secki huququna malik idi Reyxstaq dord ilden bir olke ehalisinin umumi sayina gore secilirdi 1871 ci il konstitusiyasindan ferqli olaraq Veymar Konstitusiyasinda demokratik azadliqlar oz eksini tapmisdi Prezident umumi sesverme yolu ile yeddi il muddetine secilirdi Reyxstaqin 68 nefer uzvunden 27 neferi prezident terefinden teyin edilirdi Konstitusiya prezidente xususi selahiyyetler verirdi Konstitusiyanin 25 ci maddesine esasen prezident parlamenti buraxa bilerdi 48 ci maddeye esasen prezident olkede fovqelade veziyyet elan ede bilerdi Konstitusiyaya gore Almaniyanin muxtar dovletlere torpaqlara bolunmesi saxlanildi Landlar yeni torpaqlar muxtar dovlet huququ ile Almaniyanin terkibine daxil olurdular Landlarin qanunverici orqanlari landtaqlar idi O zaman Almaniyada landtaqlarin sayi on yeddi idi Konstitusiya xususi mulkiyyeti qorumaga teminat verirdi Bu Konstitusiya neticesinde Almaniya yunker burjua Almaniyasindan burjua yunker Almaniyasina cevrildi Veymar Konstitusiyasinin qebul edilmesi 1918 ci il noyabr inqilabinin boyuk nailiyyeti ve Almaniyada burjua demokratik prinsiplerin inkisafi ve mohkemlendirilmesi yolunda muhum addim oldu Tarixi1918 ci il Noyabr inqilabi neticesinde yaranmisdir 1933 cu ilin yanvarinda nasional sosialistlerin hakimiyyete gelmesi ile Veymar Respublikasi III Reyxle evezlenir MenbeS Mustafayeva Avropa ve Amerika olkelerinin en yeni tarixi I hisse Baki 2010 Daxili kecidUcuncu ReyxVera A Von der Polizei der Demokratie zum Glied und Werkzeug der nationalsozialistischen Gemeinschaft Nomos 2019 S 104 ISBN 978 3 8452 9797 2