Pirolüzit — tetraqonal sinqoniya. Rast gəlmə tezliyi şkalası: tez-tez rast gələn.
Pirolüzit | |
---|---|
Ümumi məlumatlar | |
Kateqoriya | Mineral |
Formul (təkrarlanan vahid) | MnO₂ |
IV/D.03a | |
Xüsusiyyətləri | |
Kristalloqrafik sinqoniya | tetraqonal[d] |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Növ müxtəliflikləri
Polianit – mineralın aydınkristallik növ müxtəlifliyi.
Xassələri
Rəng – çox vaxt göyümtül çalarlı poladı-bozdan qarayadək, polianitin–dəmiri-boz; Mineralın cizgisinin rəngi – qara, tutqun; Parıltı – yarımmetal parıltısından metal parıltısınadək, donuq; Şəffaflıq – qeyri-şəffaf; Sıxlıq – 4,7-5,2; Sərtlik – mineralın aqreqat halından asılıdır: kristallarda – 6-6,5; aqreqatlarda 2-dək azalır; Kövrəkdir; Ayrılma – {110} üzrə mükəmməl; Bölünmə – qeyri-hamar, tikanlı; Başqa xassələr – yarımkeçiricilik xassələrli ilə səciyyələnir; Morfologiya – kristallar: vertikal cizgili, sütunvari, iynəvari; İkiləşmə: nadirdir; Mineral aqreqatları: dənəvər, gizlikristallik, torpaq- və hisvari (duda), qarışıq lifli kütlələr; böyrək - və salxımvari əmələgəlmələr – «qara şüşə kəllə», radial-şüalı oolitlər, konkresiyalar, təbəqəvari dendritlər, qabıq və qaysaqlar, jelvaklar, həmçinin druzalar və fırçalar (polianit), manqanit, rodoxrozit, dolomit və b. üzrə psevdomorfozalar.
Mənşəyi və yayılması
Pirolüzit əsasən ekzogen mənşəlidir. Onun ən böyük yataqları hövzələrin sahilyanı zonalarında yerləşən çökmə-dəniz əmələgəlmələri ilə təmsil olunmuşdur. Pirolüzit manqanla zənginləşmiş süxurların aşınma qabığının və manqan filizi yataqlarının oksidləşmə zonalarının xarakterik mineralıdır (manqan papağı). Sualtı püskürmələrlə onun eksqalyasion - çökmə əmələgəlmələri əlaqədardır. Bəzən hidrotermal yolla əmələ gəlir. Birlikdə rast gəldiyi minerallar: maqnetit, psilomelan, braunit, , ramsdellit, hötit, hidrohötit, lepidokrokit, kvars, kalsit. Mineralın tapıldığı yerlər: Balaqxat, Naqpur, Banda (Hindistan); Qrut-Aylend adası (Avstraliya); Qana; Çiatura (Gürcüstan); Nikopol (Ukrayna); Prşibram (Çexiya); Zigerland, İlmenau, Erenşok, Elqesburq (Almaniya); Layfayett (Braziliya) və b. Azərbaycanda manqan filizi obyektləri Molla-Cəlil və Elvor yataqları (Göy-Göl rayonu) və Şahbuz (Biçənək), Ordubad (Kvanus), Qazax (Daşsalahlı), Şəmkir, Kəlbəcər rayonlarında yerləşən bir sıra kiçik filiz təzahürləri ilə təmsil olunmuşdur.
Tətbiqi
Mühüm manqan filizidir; quru eliktrik batareyalarının istehsalında, kimya, şüşə, dəri emalı sənayesində, təbabətdə və başqa sahələrdə geniş istifadə edilir.
İstinadlar
- Strunz K. H., Tennyson C. Mineralogische Tabellen : Eine Klassifizierung der Mineralien auf kristallchemischer Grundlage, mit einer Einfuhrung in die Kristallchemie. 8 Leypsiq: Akademische Verlagsgesellschaft, 1982.
- mineralienatlas.de (ing.).
Mənbə
- Azərbaycan mineralları. Bakı: Nafta-Press, 2004.
Xarici keçidlər
- THE MINERAL PYROLUSITE
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Piroluzit tetraqonal sinqoniya Rast gelme tezliyi skalasi tez tez rast gelen PiroluzitUmumi melumatlarKateqoriya MineralFormul tekrarlanan vahid MnO IV D 03aXususiyyetleriKristalloqrafik sinqoniya tetraqonal d Vikianbarda elaqeli mediafayllarNov muxteliflikleriPolianit mineralin aydinkristallik nov muxtelifliyi XasseleriReng cox vaxt goyumtul calarli poladi bozdan qarayadek polianitin demiri boz Mineralin cizgisinin rengi qara tutqun Parilti yarimmetal pariltisindan metal pariltisinadek donuq Seffafliq qeyri seffaf Sixliq 4 7 5 2 Sertlik mineralin aqreqat halindan asilidir kristallarda 6 6 5 aqreqatlarda 2 dek azalir Kovrekdir Ayrilma 110 uzre mukemmel Bolunme qeyri hamar tikanli Basqa xasseler yarimkeciricilik xasselerli ile seciyyelenir Morfologiya kristallar vertikal cizgili sutunvari iynevari Ikilesme nadirdir Mineral aqreqatlari denever gizlikristallik torpaq ve hisvari duda qarisiq lifli kutleler boyrek ve salximvari emelegelmeler qara suse kelle radial suali oolitler konkresiyalar tebeqevari dendritler qabiq ve qaysaqlar jelvaklar hemcinin druzalar ve fircalar polianit manqanit rodoxrozit dolomit ve b uzre psevdomorfozalar Menseyi ve yayilmasiPiroluzit esasen ekzogen menselidir Onun en boyuk yataqlari hovzelerin sahilyani zonalarinda yerlesen cokme deniz emelegelmeleri ile temsil olunmusdur Piroluzit manqanla zenginlesmis suxurlarin asinma qabiginin ve manqan filizi yataqlarinin oksidlesme zonalarinin xarakterik mineralidir manqan papagi Sualti puskurmelerle onun eksqalyasion cokme emelegelmeleri elaqedardir Bezen hidrotermal yolla emele gelir Birlikde rast geldiyi minerallar maqnetit psilomelan braunit ramsdellit hotit hidrohotit lepidokrokit kvars kalsit Mineralin tapildigi yerler Balaqxat Naqpur Banda Hindistan Qrut Aylend adasi Avstraliya Qana Ciatura Gurcustan Nikopol Ukrayna Prsibram Cexiya Zigerland Ilmenau Erensok Elqesburq Almaniya Layfayett Braziliya ve b Azerbaycanda manqan filizi obyektleri Molla Celil ve Elvor yataqlari Goy Gol rayonu ve Sahbuz Bicenek Ordubad Kvanus Qazax Dassalahli Semkir Kelbecer rayonlarinda yerlesen bir sira kicik filiz tezahurleri ile temsil olunmusdur TetbiqiMuhum manqan filizidir quru eliktrik batareyalarinin istehsalinda kimya suse deri emali senayesinde tebabetde ve basqa sahelerde genis istifade edilir IstinadlarStrunz K H Tennyson C Mineralogische Tabellen Eine Klassifizierung der Mineralien auf kristallchemischer Grundlage mit einer Einfuhrung in die Kristallchemie 8 Leypsiq Akademische Verlagsgesellschaft 1982 mineralienatlas de ing MenbeAzerbaycan minerallari Baki Nafta Press 2004 Xarici kecidlerTHE MINERAL PYROLUSITE