Nuh Peyğəmbər türbəsi — Qədim Naxçıvan şəhəri ərazisində yerləşən türbə. Türbədə Nuh peyğəmbərin dəfn edildiyinə inanılır. Abidə Naxçıvan şəhərində Köhnəqala ərazisindəki arxeoloji qazıntılar zamanı aşkar edilib.
Nuh Peyğəmbər türbəsi | |
---|---|
Ölkə | Azərbaycan |
Şəhər | Naxçıvan |
Yerləşir | Naxçıvan Muxtar Respublikası |
Tikilmə tarixi | XVII əsr |
Üslubu | Naxçıvan-Marağa memarlıq məktəbi |
Vəziyyəti | 2006-cı ildə restavrasiya edilib |
İstinad nöm. | 5299 |
Əhəmiyyəti | Yerli əhəmiyyətli |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Nuh tufanı
Naxçıvanla bağlı olduğu iddia edilən və burada geniş yayılmış "Nuh tufanı" əfsanəsində göstərilir ki, Nuh peyğəmbər yer üzünü su basacağı barədə Tanrıdan xəbər alaraq bir gəmi düzəltmiş, öz ailəsini və hər canlıdan bir cüt götürüb gəmiyə doldurmuşdur. Səfər zamanı gəmi Naxçıvanın şərqindəki İlandağa (əfsanəyə görə İnandağa), ordubaddakı Ələngəz dağına və Araz çayı sahilindəki Kəmki dağılarına toxunub keçmiş, Gəmiqayada quruya oturmuşdur. Nuh peyğəmbər gəminin toxunduğu dağlara ad vermişdir. Əfsanəyə görə, Nuhun gəmisi Gilançayın yuxarı axarındakı, Gəmiqaya adlı yerdə lövbər salmışdır. Rəvayətə görə, gəminin qalıqları indi də buradakı "Ayı çuxuru" adlı yerdə qalmaqdadır. Digər bir rəvayətə görə isə Nuhun və qarısının qəbirləri də Naxçıvandadır.
Bu əfsanə Nuh tufanı haqqında qədim şumer və yəhudi əfsanələri ilə bu və ya digər dərəcədə səsləşir. Tədqiqatçı R. Sultanovun fikrincə, tufan Ağrı dağında vulkan püskürməsi ilə əlaqədar Dəclə və Fərat çaylarının daşması nəticəsində baş vermişdir. Deməli Ağrı dağına yaxın olan Araz çayında, daha doğrusu Naxçıvanın özündə də güclü daşqın olmuşdur. Ə. Hüseyni isə Gəmiqayada Nuh peyğəmbərlə bağlı qədim yazı olduğunu qeyd etmişdir. Ümumilikdə Nuf əfsanəsi e.ə. II minilliyin ortalarında şumerlilər tərəfindən ilk dəfə yazıya alınmışdır. Bir sıra tarixçi və coğrafiyaşünasların fikrincə bu, Naxçıvan şəhərinin salındığı tarixlə (e.ə. 1539) eyni dövrə təsadüf edir.
Naxçıvanda Nuhdaban adlı qədim kəndin xarabalıqları, Nəhəcir (güman ki, Nuhəcir) dağı və kəndi indi də qalmaqdadır. Erməni tarixçisi M. Çamçıyan, XVI əsr ərəb coğrafiyaşünası də Nuhun gəmisinin və qəbrinin Naxçıvanda olduğunu qeyd edirlər. Tanınmış Azərbaycan rəssamı Bəhruz Kəngərli yağlı boya ilə "Nuhun qəbri" rəsmini çəkmişdir. Əsər hazırda Azərbaycan Dövlət İncəsənət Muzeyində saxlanılmaqdadır. Orta əsrlərdə xalq arasında Nuh peyğəmbərin məzarı kimi ziyarət edilən yerdə türbə inşa edilmişdir.
Tədqiqi
Elmi araşdırmalar nəticəsində Nuh peyğəmbərin məzarüstü türbəsinin yeri təyin olunub, aparılan arxeoloji qazıntı zamanı türbənin özülü, naxış elementləri tapılaraq bərpa işlərinə başlanılıb. Türbə 3 hissədən — sərdabədən, yerüstü məqbərədən və konusvari örtükdən ibarətdir. Bərpa zamanı kərpic, kaşı və müxtəlif naxış elementlərindən istifadə edilib.
Türbənin hündürlüyü 15 metr 50 santimetr, eni isə 7 metr 50 santimetrdir. Nuh peyğəmbərin məzarüstü türbəsi 8 guşəlidir. Türbənin özülü tapılarkən 8 guşəli və girişinin qərb istiqamətdən olduğu müəyyənləşdirilib. Ona görə də bərpa zamanı türbənin əvvəlki görkəminin yaradılmasına ciddi diqqət yetirilib.
Bərpası
"Nuh peyğəmbərin Naxçıvan şəhərindəki məzarüstü türbəsinin bərpa edilməsi haqqında" Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin sədrinin 2006-cı il 28 iyun tarixli sərəncamından sonra Naxçıvan şəhərində türbənin yeri dəqiqləşdirilib. Türbə muxtar respublikanın Nazirlər Kabineti yanında Elmi-Bərpa İstehsalat İdarəsi tərəfindən bərpa edilib.
Elmi araşdırmalar nəticəsində Nuh peyğəmbərin məzarüstü türbəsinin yeri təyin olunub, aparılan arxeoloji qazıntı zamanı türbənin özülü, naxış elementləri tapılaraq bərpa işlərinə başlanılıb. Türbə 3 hissədən — sərdabədən, yerüstü məqbərədən və konusvari örtükdən ibarətdir. Bərpa zamanı kərpic, kaşı və müxtəlif naxış elementlərindən istifadə edilib.
Türbənin hündürlüyü 15 metr 50 santimetr, eni isə 7 metr 50 santimetrdir. Nuh peyğəmbərin məzarüstü türbəsi 8 guşəlidir. Türbənin özülü tapılarkən 8 guşəli və girişinin qərb istiqamətdən olduğu müəyyənləşdirilib. Ona görə də bərpa zamanı türbənin əvvəlki görkəminin yaradılmasına ciddi diqqət yetirilib.
Qalereya
- Bəhruz Kəngərli - Nuhun türbəsi, 1920, "Naxçıvan yadigarı" albomundan
- Bəhruz Kəngərli - Nuhun türbəsi, 1920
- Bəhruz Kəngərli - Naxçıvanda Nuhun türbəsi, 1919
- "Nuhun qəbri", rəssam B. Kəngərli (Azərbaycan Dövlət İncəsənət Muzeyi)
İstinadlar
- Brokhauz və Efronun ensiklopedik lüğəti
- Britannica. Nakhichevan. "The republic, especially the capital city of Nakhichevan, has a long history dating back to about 1500 bc."
- Y. Səfərov – Bir əfsanənin mənşəyi, "Azərbaycan" jurnalı, № 3, 1966
- Чамчян М. История Армении. Венеция, т. I, 1784, səh 356
Xarici keçidlər
- ABİDƏLƏRİMİZ: Nuh Peyğəmbərin türbəsi
- Nuh Peyğəmbərin Məzarüstü Türbəsi
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Nuh Peygember turbesi Qedim Naxcivan seheri erazisinde yerlesen turbe Turbede Nuh peygemberin defn edildiyine inanilir Abide Naxcivan seherinde Kohneqala erazisindeki arxeoloji qazintilar zamani askar edilib Nuh Peygember turbesi39 11 42 sm e 45 24 40 s u Olke AzerbaycanSeher NaxcivanYerlesir Naxcivan Muxtar RespublikasiTikilme tarixi XVII esrUslubu Naxcivan Maraga memarliq mektebiVeziyyeti 2006 ci ilde restavrasiya edilibAzerbaycandaki tarixi abidelerin milli qeydiyyatiIstinad nom 5299EhemiyyetiYerli ehemiyyetli Vikianbarda elaqeli mediafayllarNuh tufaniEsas meqale Nuh Naxcivanla bagli oldugu iddia edilen ve burada genis yayilmis Nuh tufani efsanesinde gosterilir ki Nuh peygember yer uzunu su basacagi barede Tanridan xeber alaraq bir gemi duzeltmis oz ailesini ve her canlidan bir cut goturub gemiye doldurmusdur Sefer zamani gemi Naxcivanin serqindeki Ilandaga efsaneye gore Inandaga ordubaddaki Elengez dagina ve Araz cayi sahilindeki Kemki dagilarina toxunub kecmis Gemiqayada quruya oturmusdur Nuh peygember geminin toxundugu daglara ad vermisdir Efsaneye gore Nuhun gemisi Gilancayin yuxari axarindaki Gemiqaya adli yerde lovber salmisdir Revayete gore geminin qaliqlari indi de buradaki Ayi cuxuru adli yerde qalmaqdadir Diger bir revayete gore ise Nuhun ve qarisinin qebirleri de Naxcivandadir Bu efsane Nuh tufani haqqinda qedim sumer ve yehudi efsaneleri ile bu ve ya diger derecede seslesir Tedqiqatci R Sultanovun fikrince tufan Agri daginda vulkan puskurmesi ile elaqedar Decle ve Ferat caylarinin dasmasi neticesinde bas vermisdir Demeli Agri dagina yaxin olan Araz cayinda daha dogrusu Naxcivanin ozunde de guclu dasqin olmusdur E Huseyni ise Gemiqayada Nuh peygemberle bagli qedim yazi oldugunu qeyd etmisdir Umumilikde Nuf efsanesi e e II minilliyin ortalarinda sumerliler terefinden ilk defe yaziya alinmisdir Bir sira tarixci ve cografiyasunaslarin fikrince bu Naxcivan seherinin salindigi tarixle e e 1539 eyni dovre tesaduf edir Naxcivanda Nuhdaban adli qedim kendin xarabaliqlari Nehecir guman ki Nuhecir dagi ve kendi indi de qalmaqdadir Ermeni tarixcisi M Camciyan XVI esr ereb cografiyasunasi de Nuhun gemisinin ve qebrinin Naxcivanda oldugunu qeyd edirler Taninmis Azerbaycan ressami Behruz Kengerli yagli boya ile Nuhun qebri resmini cekmisdir Eser hazirda Azerbaycan Dovlet Incesenet Muzeyinde saxlanilmaqdadir Orta esrlerde xalq arasinda Nuh peygemberin mezari kimi ziyaret edilen yerde turbe insa edilmisdir TedqiqiElmi arasdirmalar neticesinde Nuh peygemberin mezarustu turbesinin yeri teyin olunub aparilan arxeoloji qazinti zamani turbenin ozulu naxis elementleri tapilaraq berpa islerine baslanilib Turbe 3 hisseden serdabeden yerustu meqbereden ve konusvari ortukden ibaretdir Berpa zamani kerpic kasi ve muxtelif naxis elementlerinden istifade edilib Turbenin hundurluyu 15 metr 50 santimetr eni ise 7 metr 50 santimetrdir Nuh peygemberin mezarustu turbesi 8 guselidir Turbenin ozulu tapilarken 8 guseli ve girisinin qerb istiqametden oldugu mueyyenlesdirilib Ona gore de berpa zamani turbenin evvelki gorkeminin yaradilmasina ciddi diqqet yetirilib Berpasi Azerbaycan Respublikasinin poct markasi 2010 Nuh peygemberin Naxcivan seherindeki mezarustu turbesinin berpa edilmesi haqqinda Naxcivan Muxtar Respublikasi Ali Meclisinin sedrinin 2006 ci il 28 iyun tarixli serencamindan sonra Naxcivan seherinde turbenin yeri deqiqlesdirilib Turbe muxtar respublikanin Nazirler Kabineti yaninda Elmi Berpa Istehsalat Idaresi terefinden berpa edilib Elmi arasdirmalar neticesinde Nuh peygemberin mezarustu turbesinin yeri teyin olunub aparilan arxeoloji qazinti zamani turbenin ozulu naxis elementleri tapilaraq berpa islerine baslanilib Turbe 3 hisseden serdabeden yerustu meqbereden ve konusvari ortukden ibaretdir Berpa zamani kerpic kasi ve muxtelif naxis elementlerinden istifade edilib Turbenin hundurluyu 15 metr 50 santimetr eni ise 7 metr 50 santimetrdir Nuh peygemberin mezarustu turbesi 8 guselidir Turbenin ozulu tapilarken 8 guseli ve girisinin qerb istiqametden oldugu mueyyenlesdirilib Ona gore de berpa zamani turbenin evvelki gorkeminin yaradilmasina ciddi diqqet yetirilib QalereyaBehruz Kengerli Nuhun turbesi 1920 Naxcivan yadigari albomundan Behruz Kengerli Nuhun turbesi 1920 Behruz Kengerli Naxcivanda Nuhun turbesi 1919 Nuhun qebri ressam B Kengerli Azerbaycan Dovlet Incesenet Muzeyi IstinadlarBrokhauz ve Efronun ensiklopedik lugeti Britannica Nakhichevan The republic especially the capital city of Nakhichevan has a long history dating back to about 1500 bc Y Seferov Bir efsanenin menseyi Azerbaycan jurnali 3 1966 Chamchyan M Istoriya Armenii Veneciya t I 1784 seh 356Xarici kecidlerABIDELERIMIZ Nuh Peygemberin turbesi Nuh Peygemberin Mezarustu TurbesiHemcinin baxNuhun gemisi