Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
| ||||||
| Ümumi | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Ad, İşarə, Nömrə | neodim, Nd, 60 | |||||
| Qrup, Dövr, Blok | , 6, f | |||||
| Xarici görünüşü |  | |||||
| Atom kütləsi | 144.242 q/mol | |||||
| Elektron formulu | [Xe] 4f4 6s2 | |||||
| Fiziki xassələr | ||||||
| Halı | ||||||
| Sıxlığı | (0 °C, 101.325 kPa) q/L | |||||
| Ərimə temperaturu | 1024 °C (1297 K, 1875 °F) | |||||
| Qaynama temperaturu | 3074 °C (3347 K, 5565 °F) | |||||
| Elektromənfiliyi | ||||||
| Oksidləşmə dərəcəsi | ||||||
| Spektr = | ||||||
| İonlaşma enerjisi | kCmol-1 | |||||
Neodim (Nd) – nadir metallardandır, lantanoidlərə aid edilir. D.İ. Mendeleyevin elementlərin dövri sistemində 60-cı element. Neodim - elementlərin dövri sisteminin III qrupundadır. Təbiətdə 5 stabil (kütlə ədədləri 142,143,145,146,148) və 2 radioaktiv (kütlə ədədləri 144,150 olan) izotopu tapılmışdır. Yer qabığında neodimin miqdarı 2,5.10-3 %, dəniz suyunda – 9,2.10-6 mq/l təşkil edir. nın kristal qəfəsinə izomorf qarışıq kimi daxildir.
Tarixi
Avstriya kimyaçısı tərəfindən 1885-ci ildə oksid neodim şəklində kəşf edilmişdir.
Alınması
Başqa lantanoidlər kimi neodimdə əridilmiş xloridin NdCl3 elektrolizindən alınır.Saf neodim almaq üçün metalotermik üsuldan istifadə edilir.
Fiziki xassələri
Neodim gümüşü-sarımtıl rəngli metaldır, paramaqnit xassəlidir. Oksidləşmə dərəcələri +3, +4, nadir hallarda +2 olur.
Kimyəvi xassələri
Neodim birləşmələrdə üçvalentlidir. Qızdırıldıqda hidrogen, karbon, azot, fosforla və halogenlərlə reaksiyaya girir:
- 2 Nd + N2 → 2 NdN
- 2Nd + 3 Y2 → 2 NdY3
Adi temperaturda xlorid, nitrat, sulfat turşuları ilə reaksiyaya daxil olur. Alınan duzlar suda həll olur. 180-2000C-dən yuxarı temperaturda havada dərhal oksidləşir. Qaynar su ilə reaksiyaya daxil olur. Hidroksidi Nd(OH)3 əsası xassəlidir, qələvilərdə həll olmur. Nd 3+ kationu qırmızı bənövşəyi rənqdədir.
Tətbiqi
Neodim, maqnezium və alüminium ərintiləri texnikanın müxtəlif sahələrində işlədilir. Rəngli şüşələrin hazırlanmasında (bənövşəyi neodim şüşəsi), maqnit oyuncağlarının alınmasında istifadə olunur.
Mənbə
- Химический энциклопедически словарь. М., « Советская энциклопедия», 1983 год, с. 372.
- Волков А.И, Жарский И.М. Большой химический справочник.М., 2005 год, с.184
İstinadlar
- Неодим на Webelements
- Неодим в Популярной библиотеке химических элементов
- Неодим — статья из химической энциклопедии
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
60 prazeodim neodim prometium Nd U dovri cedvelUmumiAd Isare Nomre neodim Nd 60Qrup Dovr Blok 6 fXarici gorunusuAtom kutlesi 144 242 q molElektron formulu Xe 4f4 6s2Fiziki xasselerHaliSixligi 0 C 101 325 kPa q LErime temperaturu 1024 C 1297 K 1875 F Qaynama temperaturu 3074 C 3347 K 5565 F ElektromenfiliyiOksidlesme derecesiSpektr Ionlasma enerjisi kCmol 1 Neodim Nd nadir metallardandir lantanoidlere aid edilir D I Mendeleyevin elementlerin dovri sisteminde 60 ci element Neodim elementlerin dovri sisteminin III qrupundadir Tebietde 5 stabil kutle ededleri 142 143 145 146 148 ve 2 radioaktiv kutle ededleri 144 150 olan izotopu tapilmisdir Yer qabiginda neodimin miqdari 2 5 10 3 deniz suyunda 9 2 10 6 mq l teskil edir nin kristal qefesine izomorf qarisiq kimi daxildir TarixiAvstriya kimyacisi terefinden 1885 ci ilde oksid neodim seklinde kesf edilmisdir AlinmasiBasqa lantanoidler kimi neodimde eridilmis xloridin NdCl3 elektrolizinden alinir Saf neodim almaq ucun metalotermik usuldan istifade edilir Fiziki xasseleriNeodim gumusu sarimtil rengli metaldir paramaqnit xasselidir Oksidlesme dereceleri 3 4 nadir hallarda 2 olur Kimyevi xasseleriNeodim birlesmelerde ucvalentlidir Qizdirildiqda hidrogen karbon azot fosforla ve halogenlerle reaksiyaya girir 2 Nd N2 2 NdN 2Nd 3 Y2 2 NdY3 Adi temperaturda xlorid nitrat sulfat tursulari ile reaksiyaya daxil olur Alinan duzlar suda hell olur 180 2000C den yuxari temperaturda havada derhal oksidlesir Qaynar su ile reaksiyaya daxil olur Hidroksidi Nd OH 3 esasi xasselidir qelevilerde hell olmur Nd 3 kationu qirmizi benovseyi renqdedir TetbiqiNeodim maqnezium ve aluminium erintileri texnikanin muxtelif sahelerinde isledilir Rengli suselerin hazirlanmasinda benovseyi neodim susesi maqnit oyuncaglarinin alinmasinda istifade olunur MenbeHimicheskij enciklopedicheski slovar M Sovetskaya enciklopediya 1983 god s 372 Volkov A I Zharskij I M Bolshoj himicheskij spravochnik M 2005 god s 184IstinadlarNeodim na Webelements Neodim v Populyarnoj biblioteke himicheskih elementov Neodim statya iz himicheskoj enciklopediiVikianbarda Neodim ile elaqeli mediafayllar var