Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Naxçıvanın mineral bulaqları — Naxçıvan Muxtar Respublikasında 200-dən artıq mineral bulaqlar vardır. Onların əksəriyyəti Şərqi Arpaçay, Naxçıvançay, Əlincəçay, Gilançay, Ordubadçay və Qaradərəçay ilə Əylisçay çaylarının vadilərindədir. Ərazidəki mineral bulaqlar ən qədim geoloji dövrlərin süxurlarından (onların yaşı 400 mln.-700 min il arasındadır) çıxırlar. El arasında yerin təkindən çıxan qazlı sulara "Tanrı möcüzəsi" kimi inam gətirilərək, "yel suyu", "sirli su", "şor su" və başqa adlar deyilmişdir. 1843-cü ildən başlayaraq bu cür sular diqqəti cəlb etməklə sonrakı əsrlərdə mükəmməl öyrənilmişdir.
Naxçıvan çuxurunda olan mineral sular 6 tipə, 16 sinfə və 33 növə ayrılmışlar. Suların 98 %-i karbon qazlı olub, hidrokarbonatlı mineral sulara aiddir. Təbii mineral suların temperaturu +8-22 Cº arasındadır. Sirab və Darıdağdakı mexaniki üsulla qazılmış borularla çıxan mineral suların temperaturu isə +50-60 Cº arasındadır. Bütün Azərbaycanda olan mineral suların 35 %-i Naxçıvan Muxtar Respublikası ərazilərindədir.
Biləv mineral bulağı — Biləv kəndindən 15 km şimal-şərqdə Ulu çayın sol sahilindədir.
Ələhi mineral bulağı — Ələhi kəndindən 500 metr cənub-qərbdə, Gilançay dərəsində qoşa bulaqlardan ibarətdir.
Gənzə mineral bulağı — rayon mərkəzindən 6 km şimal-şərqdə Anabad kəndi yaxınlığında Gənzə çayının sahil qumlarından çıxır. Suyu şəffaf, turşməzə, ləzzətli və içməklə doymaq olmur. Su orta dərəcədə minerallaşmış, Rusiyanın (Şimali Qafqaz) "Jeleznovodsk" mineral suyunun analoqudur. Gənzə mineral bulaqlarından (bir neçə bulaq vardır) Ordubad rayonunda ən yaxşısı olmaqla, süfrə suyu kimi istifadə olunur.
Kilit mineral bulağı — Kilit kəndi yaxınlığında iki yerdən çıxan mineral bulaqlardır. Zəif minerallaşmış karbonqazlı su Rusiyadakı “Darasun” (Çita vilayəti) tipli olaraq müalicə məqsədilə istifadə edilir.
Kotam mineral bulağı — rayon mərkəzindən 8 km şərqdə Kotamçayın dərin dərəsində, Kotam kəndindən 5 km aralıdadır.Zəif minerallaşmış karbonqazlı suyun tərkibində hidrokarbonatla kalsium duzları vardır. Daxili xəstəliklərin müalicəsində (sutkada 0,5 litr 18-20 Cº) içilməsi əhəmiyyətlidir.
Nəsirvaz mineral bulağı — okean səviyyəsindən 2400 m. yüksəklikdə Nəsirvaz kəndində bir neçə yerdən bulaqlar qaynayıb çıxırlar. Zəif minerallaşmış karbonqazlı hidrokarbonatlı sulfatlı, natriumlu-kalsiumlu-maqneziumlu sudur. Tərkibi Rusiyanın Kislovodskdəki (Şimali Qafqaz) "Narzan" tipli mineral suyunun analoqu olmaqla, daxili xəstəliklərin müalicəsi üçün əhəmiyyətlidir.
Nüsnüs mineral bulağı — Nüsnüs kəndindən 600 metr qərbdə, rayon mərkəzindən 7 km aralı Şamxalçayın sahilindədir. Zəif minerallaşaraq, hidrokarbonatlı-kalsiumlu-karbonqazlıdır. Mineral su daxili xəstəliklərin müalicəsi üçün əhəmiyyətlidir.
Parağa mineral bulağı — Parağa kəndindən 1,5 km aralı, okean səviyyəsindən 1785 m. yüksəklikdə üç yerdən qaynayaraq çıxır. Zəif minerallaşmış sulfatlı, kalsiumlu-maqneziumlu su daxili xəstəliklərin müalicəsində (18-20 Cº) istifadəsi əhəmiyyətlidir.
Pəzməri mineral bulağı — Pəzməri kəndinin yaxınlığında “Pəzməri təpəsi”ndədir. Bura rayon mərkəzindən 37 km (Ordubad-Unus yolunda) məsafədə dağ yolu gəlir. Zəif minerallaşmış karbonqazlı suyun dadı turşməzə olaraq (2-27 mq/litr ekvivalentdədir) coddur. Daxili xəstəliklərin müalicəsində (sutkada 1 litr (18-20 Cº) içmək) əhəmiyyətlidir.
Tivi mineral bulağı — Tivi kəndində çoxsaylı mineral bulaqlar vardır. Kəndə dağ yolları ilə Ordubaddan 60 km-lik məsafədə təzə yol çəkilmişdir. Tivi kəndi Süzgün çayın üstündə Ordubad-Bist yolunun şimal-şərqindədir. Kənddəki mineral bulaqlardan biri Rusiyanın Kislovodskdəki (Şimali Qafqaz) "Narzan" tipli mineral suyunun analoqudur. Zəif minerallaşmış karbonqazlı sudan daxili xəstəliklərin müalicəsində (18-20 Cº) içmək əhəmiyyətlidir.
Ametist (Ametustos) mineral bulağı — Gömür kəndindən 7 km aralıdakı dərədədir. Oksidlər sinfinə aid bənövşəyi rəngli Kvars (SiO2) mineralından (süxurundan) əmələ gəlmiş duzlu mineral sudur.Orta dərəcədə minerallaşmış karbon qazlı suyun tərkibində xeyli miqdarda ametist olması ilə əlaqədar həkim məsləhəti ilə dəri xəstəliklərinin müalicəsində (20-30 Cº) vanna qəbul etmək olar. Qədim 30 Yunanıstanda Ametist duzundan sərxoşluğa qarşı dərman kimi istifadə etmişlər.
Badamlı — Badamlı kəndindən 3 km cənub-qərbdə, okean səviyyəsindən 1274 m. yüksəklikdə bir neçə bulaqlar vardır. 1949-cu ildən mexaniki surətdə istehsal gücü artırılmış və sənaye üsulu ilə 0,5 litrlik şüşə qablarda satışa çıxarılmışdır. Haliyyədə plastik qablarda müxtəlif ölçülü və keyfiyyətli istehsalına sifarişçilərin sayı artmışdır. "Badamlı" suyu mədə-bağırsaq, sidik yolları və qaraciyər xəstəliklərinin müalicəsində içilməsi əhəmiyyətlidir. Minerallığı zəif olduğundan süfrə suyu kimi də istifadə edilir.
— Naxçıvandan 65 km məsafədə okean səviyyəsindən 2445 metr yüksəklikdədir.Zəif minerallaşmış su daxili xəstəliklərin müalicəsində (18-20 Cº) içilməsi əhəmiyyətlidir.
Biçənək mineral bulağı — Biçənək kəndindən 2 km aralı meşədəki qum daşları arasındakı çatlardan çıxır. Zəif minerallaşmış sudan mədə-bağırsaq xəstəliklərinin müalicəsində (18-20 Cº) içilməsi əhəmiyyətlidir.
Girdəsər mineral bulağı — Badamlı mineral bulağından 1,5 km cənubqərbdə yerləşir. Zəif minerallaşmış su karbonqazlı, sulfatlı-hidrokarbonatlı, maqneziumlu-kalsiumlu-natriumludur. Daxili xəstəliklərin müalicəsində (18-20 Cº) və süfrə suyu kimi içilməsi əhəmiyyətlidir.
Gömür mineral bulağı — Gömür kəndindən 3 km cənub-qərbdə, Gömür çayın sol sahilində okean səviyyəsindən 2000 m. yüksəklikdədir. Burada 75 sayda bulaqlardan mineral hidrogen-sulfid qarışığı ilə birlikdə karbonqazı da çıxır. Bulaqlardan su çıxarkən yeraltı karst süxurlarını kükürdlü qarışıqla birlikdə tərkibindəki hidrogen-sulfid ionlarını zənginləşdirir. Zəif inerallaşmış sudan revmatik və dəri xəstəliklərinin müalicəsində vanna qəbul etməklə (hər kursda 10-15 dəqiqə, T 25-35 Cº) əhəmiyyətlidir.
Karvansara mineral bulağı — Gömür kəndindən 7 km şimal-şərqdə, okean səviyyəsindən 2260 m. yüksək ərazidədir. Gömür çayın mənbəyində olan bulaqlar hidrogen-sulfidlidir. Hər iki bulaq suları termaldır. Ultrabərk qatılığa malik, zəif minerallaşmış, sulfadlı-hidrokarbonatlı, kalsiumlu-natriumlumaqneziumlu termal (qaynar) sudur. Daxili və xarici orqanların müalicəsində vanna qəbul etməklə (10 dəfə, T 30-40 Cº) əhəmiyyətlidir. Mineral sudan heyvanlarındakı qoturluğun müalicəsində də istifadə etmək olar.
Qəleyli mineral bulağı — Batabat yaylasında “Zor bulaq”dan 150 metr şərqdədir. Suyun tərkibi zəif minerallaşmış karbonqazlı olduğundan daxili xəstəliklərin müalicəsində (18-20 Cº) əhəmiyyətlidir.
Sələsüz mineral bulağı — rayon mərkəzindən 7 km qərbdə Sələsüzlə Əzizbəyov kəndlərinin arasındadır. Zəif minerallaşmış su, karbonqazlı, hidrokarbonatlı-sulfatlı, maqneziumlu-natriumlu-kalsiumludur. Bulaqda tədqiqat aparılmasa da, bir sıra daxili xəstəliklərin müalicəsi üçün (18-20 Cº) əhəmiyyətlidir.
Cəhri mineral bulağı — Cəhri kəndindən 5 km şimaldadır. Həmin suya kənddə Kərbəlayi Əziz bulağı da deyirlər. Zəif minerallaşmış su, karbonqazlı, hidrokarbonatlı-xlorlu, natriumlu-kalsiumlu-maqneziumludur. Daxili xəstəliklərin müalicəsində (bağırsaqları təmizləmək üçün 18-20 Cº) əhəmiyyətlidir.
Əshabi-Kəhf mineral bulağı — Qahab kəndindən 6 km cənub-şərqdə, Naxçıvan şəhərindən 12 km. məsafədə müqəddəs “Əshabi Kəhf (Culus) dağı” nın ətəyindədir. Oradakı “təndirdən” (yer çatından) hər 15 dəqiqədən bir mineral soyuq su köpüklənərək təzyiqlə çıxır. Zəif minerallaşmış suyun tərkibi radonlu, karbonqazlı, hidrokarbonatlı-xlorlu-sulfatlı və natriumlukalsiumludur. Rusiyadakı “Pyatiqorsk” (Şimali Qafqaz) mineral suyunun analoqudur. Rematik xəstəliklərin müalicəsində suya girməklə 10-15 dəqiqə gözləməli və sonra bədəni günəş şüaları ilə qurutmaq lazımdır. Müalicə məqsədilə vanna kursu on gün davam edilməlidir.
Qızılvəng mineral bulağı — Qızılvəng dəmiryolu stansiyasından 2 km, Araz su anbarı dəryaçasından isə 300 metr aralıdadır. Orada 1963-cü ildə Araz çayı üzərində bənd tikilərkən mineral bulaqların əksəriyyəti su altında qalmışdır. Orta əsrlərdə həmin bulaqlara “Astaabad bulaqları” da deyilirdi. Zəif minerallaşmış su acı-şor dadlı olmaqla Rusiyanın "Pyatiqorsk" (Şimali Qafqaz) suyunun oxşarıdır. Daxili xəstəliklərin müalicəsində əhəmiyyətlidir.
Quyuludağ mineral bulağı — Sirab kəndi yaxınlığında, Sirab mineral su yatağından 4 km qərbdədir. Suyun tərkibi karbonqazlı, orta dərəcədə minerallaşmışdır. Həmin sudan mədə-bağırsaq xəstəliklərinin müalicəsində istifadə etmək olar. Yay aylarında bulağın suyu azalaraq sutkada 80–75 m³/gün olur.
Sirab — Sirab kəndindən 3 km şimalda, okean səviyyəsindən 1100 m. yüksəklikdədir. Orada kimyəvi tərkiblərinə görə üç tipdə mineral bulaqlar vardır. Həmin su yataqları 1966-ci ildə elmi şəkildə öyrənilmişdir.
Vayxır (bulaq) — Naxçıvan şəhərindən 18 km şimalda kəndin şimalqərbindəki okean səviyyəsindən 1100 m. yüksəklikdə, bir neçə sayda mineral bulaqlar çıxır Kimyəvi tərkibinə görə mineral sular iki qrupa ayrılırlar. İkinci qrupdan olan bulağın suyu Sirab mineral suyu kimi zəif minerallaşmış karbonqazlı, hidrokarbonatlı, kalsiumlu-natriumludur. Vayxır mineral bulaqları 1972-ci ildə elmi şəkildə öyrənilərək, orada 1985-ci ildə Vayxır Mineral Su Zavodu yaradılmışdır. 1987-ci ildən “Vayxır” mineral suları 0,5 litrlik şüşə qablarda sənaye üsulu ilə istehsalına başlanmışdır. Vayxır mineral sularından daxili xəstəliklərin müalicəsində qaraciyər (hepatiti), öd kisəsi iltihabı, xroniki qastiritlər, xroniki kolitlər və.s müalicəsində (sutkada 0,5 litr, 18-20 Cº) içilməsi əhəmiyyətlidir. Vayxır suyunun osmotik qatılığı, insandakı qan plazmasının qatılığına uyğun gəldiyindən daxili xəstəliklərin müalicəsində əvəzolunmaz təbii mineral sudur.
Sürəməlik mineral bulağı — qədim Sürəməlik kəndindən 5 km. şimal şərqdə, okean səviyyəsindən 1400 m. yüksəklikdədir. Zəif minerallaşmış bulağın suyu Eosen əhəngdaşlı qumdaşları layından çıxaraq, tərkibi karbonqazlı, dəmirlidir. Elmi şəkildə öyrənilməmişdir.
“Armudlu” mineral bulağı — Düdəngə kəndi yaxınlığındadır. Zəif minerallaşmış su hidrokarbonatlı-kalsiumlu-maqneziumludur. İçilməsi həkim məsləhəti olmalıdır.
Şərur mineral bulağı — Şərur şəhərindən 8 km. cənub-qərbdədir. Zəif minerallaşmış, karbonqazlı su hidrokarbonatlı-xlorlu, maqneziumlu-natriumludur. Ağızbüzücü xassəli, mineral su daxili xəstəliklərin müalicəsində əhəmiyyətlidir.
Şaxtaxtı mineral bulağı — Şaxtaxtı kəndinin cənub-şərqində, okean səviyyəsindən 1000 m. yüksəklikdədir. Mineral bulağın suyu Naxçıvan Muxtar Respublikası ərazisində yeganə hidrogen-sulfidli, zəif minerallaşmış, sulfatlı-hidrokarbonatlı, kalsiumlu-natriumlu-maqneziumludur. Mineral bulağın suyunun analoqu Rusiyadakı "Piyatiqorsk" (Şimali Qafqaz) mineral suyu olmaqla insandakı revmatik və oynaq ağrıları xəstəliklərinin müalicəsində vanna qəbul etməklə (10 kurs 10-15 dəqiqə, T 35-45 Cº) əhəmiyyətlidir.
“Bahadur” mineral bulağı — Heydərabad qəsəbəsindən 1,5 km. cənubda, okean səviyyəsindən 1050 m. yüksəklikdə bir neçə sayda bulaqlar vardır. Zəif minerallaşmış bulaq suları karbonqazlı, hidrokarbonatlı-xlorlu, maqneziumlu-natriumludur. Daxili xəstəliklərin müalicəsində və süfrə suyu kimi içilməsi əhəmiyyətlidir.
Dəhnə mineral bulağı — "Sədərək su nasosu" stansiyasından 2 km. qərbdə Vəlidağın yamacından 2,5 km. aralıdadır. Orta dərəcədə minerallaşmış, Rusiyadakı "Piyatiqorsk" (Şimali Qafqaz) “Batolin” tipli müalicə əhəmiyyətli sudur. Sudan qurtumla (18-20 Cº) içməklə daxili xəstəliklərin müalicəsi üçün əhəmiyyətlidir.
Sədərək mineral bulağı — Qaraburun təpəsinin yamacında okean səviyyəsindən 1020 m. yüksəklikdə bir neçə sayda mineral bulaqlar vardır.
Ağşal mineral bulağı — Ərəfsə kəndi ətrafında 20-dək mineral bulaqlar vardır. Ərəfsə kəndindən 2 km. cənubda Ağşal dərəsində, okean səviyyəsindən 1890 m. yüksəklikdədir.
Başkənd mineral bulağı — Baş Anzır kəndindən 1,5 km. şimalda, okean səviyyəsindən 2340 m. yüksəklikdədir. Eyni kimyəvi tərkibli bulaq suyundan okean səviyyəsindən 2100 m. hündürlükdə “Gilanarlıq dərəsi” deyilən yerdə də vardır. Hər iki bulağın suyu Rusiyanın Kislovodskdəki (Şimali Qafqaz) “Narzan” tipli suyunun analoqu kimi daxili xəstəliklərin müalicəsində istifadə edilə bilər. Mineral sular elmi şəkildə öyrənilməmişdir.
Darıdağ mineral (termal) bulağı — Culfa şəhərindən 8 km. şimal-şərqdə Darıdağın ətəyində, okean səviyyəsindən 900 m. yüksəklikdə 5 bulaqla 32 sayda mexaniki quyular vardır. Yer altından təzyiqlə çıxan mineral tərkibli termal (isti) sular karbonqazlı, mərgümüşlü (radiaktiv zəhərli maddədir), yüksək minerallaşmış xlorlu-hidrokarbonatlı-natriumludur. Həmin sudan Polşada “Kudova”, Fransada "Lua-Bulbul", Almaniyada "Dürkgeym", Rusiyada "Sineqorsk" (Saxalin y.a) termal bulaqları da vardır. Darıdağ termal mineral suyunun tərkibindəki duzların çox olmasına görə yuxarıda adları çəkilən termal bulaqlardan fərqlidir
Mineral sulardan istər soyuq istərsə də isti içmək zərərlidir. 1991-ci ildən ərazidə pullu xidmətli Darıdağ Balneoloji Müalicəxanası fəaliyyət göstərir. Müalicəxana 1978-ci ildən yaradılaraq orada ürək-damar xəstəlikləri, dayaq-hərəkət orqanları, periferik əsəb sistemi, dəri, kinekoloji və.s xəstələr vanna qəbul etməklə müalicə olunurlar. Ərazidə 1977-ci ildən fəaliyyət göstərən Darıdağ Karbonqazı Zavodunda yeni avadanlıqlar quraşdırılaraq sutkalıq istehsal gücü 30 tona çatdırılmışdır. Zavod Naxçıvan MR Mineral Sular Birliyinin öhdəsindədir.
Dərəlik mineral bulağı — Culfa-Naxçıvan avtoyolundan 2 km. aralıqda, Əlincə çayın sahilindədir. Mineral su yatağı 170 metr dərinlikdə qazılmış tuf daşdan çıxır. Mineral suyun tərkibi Radonlu (Rn 350), karbonqazlı, zəif minerallaşmış hidrokarbonatlı-xlorlunatriumlu-kalsiumlu-maqneziumludur. Rusiyadakı "Pyatiqorsk" (Şimali Qafqaz) mineral suyu tiplidir. Həmin sudan sinir və ürək-damar sistemi, revmatik və dəri xəstəliklərinin müalicəsində (vanna qəbul etməklə) istifadəsi əhəmiyyətlidir.
Dərəşam mineral bulağı — Araz çayının dərəsində bir neçə yerdən çıxaraq axıb çaya tökülür.Bulaqların suyu Rusiyadakı Kislovodsk (Şimali Qafqaz) “Narzan-5” mineral suyunun analoqudur. Sudan mədə-bağırsaq, qaraciyər, xroniki qastrit, xroniki kalit və ürək-damar xəstəliklərinin müalicəsində istifadə etmək olar. Mineral bulaqlar sərhəd zolağında olduğundan yaxşı olardı ki, bulağın suyu plastik borularla sərhəddən kənara çəkilib gətirilərdı.
Dingə mineral bulağı — Qazançı kəndindən 5 km şimaldadır. Zəif minerallaşmış bulağın suyu, hidrokarbonatlı-sulfatlı-maqneziumlu-kalsiumlu-natriumludur. Daxili xəstəliklərin müalicəsində və süfrə suyu kimi istifadəsi (18-20 Cº) əhəmiyyətlidir.
Ərəfsə mineral bulağı — Əlincəçayın sağ sahilində kənddəki "Ağşal" bulağının yaxınlığındadır. Zəif minerallaşmış suyun tərkibi, karbonqazlı, hidrokarbonatlı-natriumlu-kalsiumlumaqneziumludur. Gürcüstanda çıxan "Borjomi" tipli suyun analoqudur. Mineral sudan daxili xəstəliklərin müalicəsində (18-20 Cº) içilməsi əhəmiyyətlidir.
Güleymar mineral bulağı — Güleymar (Köləhmər) kəndindən 1,5 km aralıda, Əlincəçayın sol qolunun məcrasında, okean səviyyəsində 1820 m yüksəklikdə bir neçə yerdən çıxır. Həmin bulaqlar ərazidəki zəlzələ hadisəsindən sonra yeraltı süxurların çatlamasınsdan yaranmışdır. Mineral suyun tərkibi indiyədək elmi şəkildə öyrənilməsə də, suyun arxında dəmir oksidinin qalıqlarını bildirən tünd narıncı rəngli çöküntü vardır. Mineral bulaqdan axan suyun Debütü (D) 120 m³/gün, T 18 Cº-dir. Daxili xəstəliklərin və tənəffüs orqanlarının müalicəsində sutkada 0,5 litr içilməsi əhəmiyyətlidir.
Gülüstan mineral bulağı — Gülüstan (Cuğa) kəndindən 2,5 km şimalqərbdə, Əlincəçayın yatağındadır. Mineral bulağın yanında 1962-ci ildə 135 metr dərinliyində qazılmış quyudan ikinci yüksək təzyiqli mineral su çıxmışdır. "Gülüstan" mineral suyunun tərkibindəki kimyəvi mikroelementlər insan orqanizmi üçün faydalıdır. Zəif minerallaşmış suyun tərkibi Rusiyanın Kislovodskdəki (Şimali Qafqaz) "Narzan" və Babək rayonundakı "Sirab" mineral sularının analoqudur.
Haliyyədə sifarişçilərin rəğbətini qazanmış mineral su, sənaye üsulu ilə istehsal olaraq, "Gülüstan" markası ilə müxtəlif tutumlu plastik qablara doldurulur. 37 Həmin sudan mədə-bağırsaq xəstəliklərinin müalicəsində içilməsi faydalıdır.
Həvi mineral bulağı — Ərəfsə kəndindən 6 km məsafədə okean səviyyəsindən 2050 m yüksəklikdədir. Mineral suyun dadı turşməzə olmaqla axdığı yerdə dəmir oksidini qırmızımtıl izləri vardır. Mineral sudan daxili xəstəliklərin müalicəsində (sutkada 0,5 litr 18-20 Cº) içilməsi əhəmiyyətlidir.
Xoşkeşin mineral bulağı — Rayon mərkəzindən 34 km məsafədə Əlincəçayın sol sahilində Zəngəzur dağ silsiləsinin yamacındadır. Mineral bulağın suyu eyniadlı kənddəki yeraltı travertin mənşəli süxurun çatlarından çıxır. Orta dərəcədə minerallaşmış mədən suyu karbonqazlı, xlorlu, hidrokarbonatlı-sulfatlı-natriumludur. Daxili xəstəliklərin müalicəsində (18-20 Cº) içilməsi əhəmiyyətlidir.
Qazançı mineral bulağı — Qazançı kəndindən 2,5 km cənub-şərqdə Əlincəçayın sahilində iki yerdən çıxır. Mineral suyun tərkibində 31 mq/litr həcmində dəmir oksidi olduğundan, su arxında qırmızımtıl çöküntü izləri qalmışdır. Suyun tərkibi zəif minerallaşmış və debüt əmsalı da aşağıdır. Həkimin məsləhəti ilə mədə-bağırsaq xəstəliklərinin müalicəsində, (sutkada 0,5-1 litr) içilməsi əhəmiyyətlidir.
Ləkətağ mineral bulağı — Ləkətağ kəndi yaxınlığında, okean səviyyəsindən 2350 m yüksəklikdə, dərin mineral su quyusunun ətrafında əlavə dörd sayda mineral bulaqlar da vardır. Zəif minerallaşmış bulaqların kimyəvi tərkibi karbonqazlı, hidrokarbonatlı-kalsiumlumaqneziumludur.
Nəhəcir mineral bulağı — Nəhəcir kəndi yaxınlığında, Naxçıvan şəhərindən 14 km məsafədə, okean səviyyəsindən 1700 m yüksəklikdədir. Zəif minerallaşmış karbonqazlı su, kimyəvi tərkibinə görə Rusiyanın "Yessentuki" (Şimali Qafqaz) tipli mineral bulağının analoqudur. Mədən suyundan vanna qəbul etməklə (10-15 dəq.) və sutkada 0,5 litr miqdarında qurtumla içmək dəri və mədə-bağırsaq xəstəliklərinin müalicəsində əhəmiyyətlidir.
Teyvaz mineral bulağı — Teyvaz kəndindən 2 km cənub-qərbdə Teyvazçayın məcrasında okean səviyyəsindən 1785 m yüksəklikdədir. Orta dərəcədə minerallaşmış hidrokarbonatlı-natriumlu-xlorlu suyun tərkibində karbon qazı olduqca azdır. Mütəxəssislər tərəfindən öyrənilməsə də sudan dəri səpkiləri ilə qaşınmaları, ayaqlardakı göbələk (qribok) və s. xəstəliklərin müalicəsində vanna qəbul etmək (10 kurs 40-50 Cº) əhəmiyyətlidir. Mineral sudan həkimin məsləhəti ilə müalicə aparılmalıdır. Ağız boşluğu və diş ətlərindəki iltihaba qarşı qısa müddətli qar-qara etmək olar.
Kola mineral bulağ — Ləkətağ kəndi yaxınlığında Kolasu çayının mənbəyində bir neçə yerdən çıxır. Zəif minerallaşmış su karbonqazlıdır. Daxili xəstəliklərin müalicəsində (18-20 Cº) içilməsi əhəmiyyətlidir.
İstinadlar
- Feyruz Bağırov. Naxçıvanın təbii sərvətləri. Naxçıvan-2008.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Naxcivanin mineral bulaqlari Naxcivan Muxtar Respublikasinda 200 den artiq mineral bulaqlar vardir Onlarin ekseriyyeti Serqi Arpacay Naxcivancay Elincecay Gilancay Ordubadcay ve Qaraderecay ile Eyliscay caylarinin vadilerindedir Erazideki mineral bulaqlar en qedim geoloji dovrlerin suxurlarindan onlarin yasi 400 mln 700 min il arasindadir cixirlar El arasinda yerin tekinden cixan qazli sulara Tanri mocuzesi kimi inam getirilerek yel suyu sirli su sor su ve basqa adlar deyilmisdir 1843 cu ilden baslayaraq bu cur sular diqqeti celb etmekle sonraki esrlerde mukemmel oyrenilmisdir Badamli sufre suyunun Bakida Genclik metrosu yanindaki bina uzerinde reklami Naxcivan cuxurunda olan mineral sular 6 tipe 16 sinfe ve 33 nove ayrilmislar Sularin 98 i karbon qazli olub hidrokarbonatli mineral sulara aiddir Tebii mineral sularin temperaturu 8 22 Cº arasindadir Sirab ve Daridagdaki mexaniki usulla qazilmis borularla cixan mineral sularin temperaturu ise 50 60 Cº arasindadir Butun Azerbaycanda olan mineral sularin 35 i Naxcivan Muxtar Respublikasi erazilerindedir Ordubad rayonuBilev mineral bulagi Bilev kendinden 15 km simal serqde Ulu cayin sol sahilindedir Elehi mineral bulagi Elehi kendinden 500 metr cenub qerbde Gilancay deresinde qosa bulaqlardan ibaretdir Genze mineral bulagi rayon merkezinden 6 km simal serqde Anabad kendi yaxinliginda Genze cayinin sahil qumlarindan cixir Suyu seffaf tursmeze lezzetli ve icmekle doymaq olmur Su orta derecede minerallasmis Rusiyanin Simali Qafqaz Jeleznovodsk mineral suyunun analoqudur Genze mineral bulaqlarindan bir nece bulaq vardir Ordubad rayonunda en yaxsisi olmaqla sufre suyu kimi istifade olunur Kilit mineral bulagi Kilit kendi yaxinliginda iki yerden cixan mineral bulaqlardir Zeif minerallasmis karbonqazli su Rusiyadaki Darasun Cita vilayeti tipli olaraq mualice meqsedile istifade edilir Kotam mineral bulagi rayon merkezinden 8 km serqde Kotamcayin derin deresinde Kotam kendinden 5 km aralidadir Zeif minerallasmis karbonqazli suyun terkibinde hidrokarbonatla kalsium duzlari vardir Daxili xesteliklerin mualicesinde sutkada 0 5 litr 18 20 Cº icilmesi ehemiyyetlidir Nesirvaz mineral bulagi okean seviyyesinden 2400 m yukseklikde Nesirvaz kendinde bir nece yerden bulaqlar qaynayib cixirlar Zeif minerallasmis karbonqazli hidrokarbonatli sulfatli natriumlu kalsiumlu maqneziumlu sudur Terkibi Rusiyanin Kislovodskdeki Simali Qafqaz Narzan tipli mineral suyunun analoqu olmaqla daxili xesteliklerin mualicesi ucun ehemiyyetlidir Nusnus mineral bulagi Nusnus kendinden 600 metr qerbde rayon merkezinden 7 km arali Samxalcayin sahilindedir Zeif minerallasaraq hidrokarbonatli kalsiumlu karbonqazlidir Mineral su daxili xesteliklerin mualicesi ucun ehemiyyetlidir Paraga mineral bulagi Paraga kendinden 1 5 km arali okean seviyyesinden 1785 m yukseklikde uc yerden qaynayaraq cixir Zeif minerallasmis sulfatli kalsiumlu maqneziumlu su daxili xesteliklerin mualicesinde 18 20 Cº istifadesi ehemiyyetlidir Pezmeri mineral bulagi Pezmeri kendinin yaxinliginda Pezmeri tepesi ndedir Bura rayon merkezinden 37 km Ordubad Unus yolunda mesafede dag yolu gelir Zeif minerallasmis karbonqazli suyun dadi tursmeze olaraq 2 27 mq litr ekvivalentdedir coddur Daxili xesteliklerin mualicesinde sutkada 1 litr 18 20 Cº icmek ehemiyyetlidir Tivi mineral bulagi Tivi kendinde coxsayli mineral bulaqlar vardir Kende dag yollari ile Ordubaddan 60 km lik mesafede teze yol cekilmisdir Tivi kendi Suzgun cayin ustunde Ordubad Bist yolunun simal serqindedir Kenddeki mineral bulaqlardan biri Rusiyanin Kislovodskdeki Simali Qafqaz Narzan tipli mineral suyunun analoqudur Zeif minerallasmis karbonqazli sudan daxili xesteliklerin mualicesinde 18 20 Cº icmek ehemiyyetlidir Sahbuz rayonuAmetist Ametustos mineral bulagi Gomur kendinden 7 km aralidaki derededir Oksidler sinfine aid benovseyi rengli Kvars SiO2 mineralindan suxurundan emele gelmis duzlu mineral sudur Orta derecede minerallasmis karbon qazli suyun terkibinde xeyli miqdarda ametist olmasi ile elaqedar hekim mesleheti ile deri xesteliklerinin mualicesinde 20 30 Cº vanna qebul etmek olar Qedim 30 Yunanistanda Ametist duzundan serxosluga qarsi derman kimi istifade etmisler Badamli Badamli kendinden 3 km cenub qerbde okean seviyyesinden 1274 m yukseklikde bir nece bulaqlar vardir 1949 cu ilden mexaniki suretde istehsal gucu artirilmis ve senaye usulu ile 0 5 litrlik suse qablarda satisa cixarilmisdir Haliyyede plastik qablarda muxtelif olculu ve keyfiyyetli istehsalina sifariscilerin sayi artmisdir Badamli suyu mede bagirsaq sidik yollari ve qaraciyer xesteliklerinin mualicesinde icilmesi ehemiyyetlidir Mineralligi zeif oldugundan sufre suyu kimi de istifade edilir Naxcivandan 65 km mesafede okean seviyyesinden 2445 metr yukseklikdedir Zeif minerallasmis su daxili xesteliklerin mualicesinde 18 20 Cº icilmesi ehemiyyetlidir Bicenek mineral bulagi Bicenek kendinden 2 km arali mesedeki qum daslari arasindaki catlardan cixir Zeif minerallasmis sudan mede bagirsaq xesteliklerinin mualicesinde 18 20 Cº icilmesi ehemiyyetlidir Girdeser mineral bulagi Badamli mineral bulagindan 1 5 km cenubqerbde yerlesir Zeif minerallasmis su karbonqazli sulfatli hidrokarbonatli maqneziumlu kalsiumlu natriumludur Daxili xesteliklerin mualicesinde 18 20 Cº ve sufre suyu kimi icilmesi ehemiyyetlidir Gomur mineral bulagi Gomur kendinden 3 km cenub qerbde Gomur cayin sol sahilinde okean seviyyesinden 2000 m yukseklikdedir Burada 75 sayda bulaqlardan mineral hidrogen sulfid qarisigi ile birlikde karbonqazi da cixir Bulaqlardan su cixarken yeralti karst suxurlarini kukurdlu qarisiqla birlikde terkibindeki hidrogen sulfid ionlarini zenginlesdirir Zeif inerallasmis sudan revmatik ve deri xesteliklerinin mualicesinde vanna qebul etmekle her kursda 10 15 deqiqe T 25 35 Cº ehemiyyetlidir Karvansara mineral bulagi Gomur kendinden 7 km simal serqde okean seviyyesinden 2260 m yuksek erazidedir Gomur cayin menbeyinde olan bulaqlar hidrogen sulfidlidir Her iki bulaq sulari termaldir Ultraberk qatiliga malik zeif minerallasmis sulfadli hidrokarbonatli kalsiumlu natriumlumaqneziumlu termal qaynar sudur Daxili ve xarici orqanlarin mualicesinde vanna qebul etmekle 10 defe T 30 40 Cº ehemiyyetlidir Mineral sudan heyvanlarindaki qoturlugun mualicesinde de istifade etmek olar Qeleyli mineral bulagi Batabat yaylasinda Zor bulaq dan 150 metr serqdedir Suyun terkibi zeif minerallasmis karbonqazli oldugundan daxili xesteliklerin mualicesinde 18 20 Cº ehemiyyetlidir Selesuz mineral bulagi rayon merkezinden 7 km qerbde Selesuzle Ezizbeyov kendlerinin arasindadir Zeif minerallasmis su karbonqazli hidrokarbonatli sulfatli maqneziumlu natriumlu kalsiumludur Bulaqda tedqiqat aparilmasa da bir sira daxili xesteliklerin mualicesi ucun 18 20 Cº ehemiyyetlidir Babek rayonuCehri mineral bulagi Cehri kendinden 5 km simaldadir Hemin suya kendde Kerbelayi Eziz bulagi da deyirler Zeif minerallasmis su karbonqazli hidrokarbonatli xlorlu natriumlu kalsiumlu maqneziumludur Daxili xesteliklerin mualicesinde bagirsaqlari temizlemek ucun 18 20 Cº ehemiyyetlidir Eshabi Kehf mineral bulagi Qahab kendinden 6 km cenub serqde Naxcivan seherinden 12 km mesafede muqeddes Eshabi Kehf Culus dagi nin eteyindedir Oradaki tendirden yer catindan her 15 deqiqeden bir mineral soyuq su kopuklenerek tezyiqle cixir Zeif minerallasmis suyun terkibi radonlu karbonqazli hidrokarbonatli xlorlu sulfatli ve natriumlukalsiumludur Rusiyadaki Pyatiqorsk Simali Qafqaz mineral suyunun analoqudur Rematik xesteliklerin mualicesinde suya girmekle 10 15 deqiqe gozlemeli ve sonra bedeni gunes sualari ile qurutmaq lazimdir Mualice meqsedile vanna kursu on gun davam edilmelidir Qizilveng mineral bulagi Qizilveng demiryolu stansiyasindan 2 km Araz su anbari deryacasindan ise 300 metr aralidadir Orada 1963 cu ilde Araz cayi uzerinde bend tikilerken mineral bulaqlarin ekseriyyeti su altinda qalmisdir Orta esrlerde hemin bulaqlara Astaabad bulaqlari da deyilirdi Zeif minerallasmis su aci sor dadli olmaqla Rusiyanin Pyatiqorsk Simali Qafqaz suyunun oxsaridir Daxili xesteliklerin mualicesinde ehemiyyetlidir Quyuludag mineral bulagi Sirab kendi yaxinliginda Sirab mineral su yatagindan 4 km qerbdedir Suyun terkibi karbonqazli orta derecede minerallasmisdir Hemin sudan mede bagirsaq xesteliklerinin mualicesinde istifade etmek olar Yay aylarinda bulagin suyu azalaraq sutkada 80 75 m gun olur Sirab Sirab kendinden 3 km simalda okean seviyyesinden 1100 m yukseklikdedir Orada kimyevi terkiblerine gore uc tipde mineral bulaqlar vardir Hemin su yataqlari 1966 ci ilde elmi sekilde oyrenilmisdir Vayxir bulaq Naxcivan seherinden 18 km simalda kendin simalqerbindeki okean seviyyesinden 1100 m yukseklikde bir nece sayda mineral bulaqlar cixir Kimyevi terkibine gore mineral sular iki qrupa ayrilirlar Ikinci qrupdan olan bulagin suyu Sirab mineral suyu kimi zeif minerallasmis karbonqazli hidrokarbonatli kalsiumlu natriumludur Vayxir mineral bulaqlari 1972 ci ilde elmi sekilde oyrenilerek orada 1985 ci ilde Vayxir Mineral Su Zavodu yaradilmisdir 1987 ci ilden Vayxir mineral sulari 0 5 litrlik suse qablarda senaye usulu ile istehsalina baslanmisdir Vayxir mineral sularindan daxili xesteliklerin mualicesinde qaraciyer hepatiti od kisesi iltihabi xroniki qastiritler xroniki kolitler ve s mualicesinde sutkada 0 5 litr 18 20 Cº icilmesi ehemiyyetlidir Vayxir suyunun osmotik qatiligi insandaki qan plazmasinin qatiligina uygun geldiyinden daxili xesteliklerin mualicesinde evezolunmaz tebii mineral sudur Suremelik mineral bulagi qedim Suremelik kendinden 5 km simal serqde okean seviyyesinden 1400 m yukseklikdedir Zeif minerallasmis bulagin suyu Eosen ehengdasli qumdaslari layindan cixaraq terkibi karbonqazli demirlidir Elmi sekilde oyrenilmemisdir Serur rayonu Armudlu mineral bulagi Dudenge kendi yaxinligindadir Zeif minerallasmis su hidrokarbonatli kalsiumlu maqneziumludur Icilmesi hekim mesleheti olmalidir Serur mineral bulagi Serur seherinden 8 km cenub qerbdedir Zeif minerallasmis karbonqazli su hidrokarbonatli xlorlu maqneziumlu natriumludur Agizbuzucu xasseli mineral su daxili xesteliklerin mualicesinde ehemiyyetlidir Kengerli rayonuSaxtaxti mineral bulagi Saxtaxti kendinin cenub serqinde okean seviyyesinden 1000 m yukseklikdedir Mineral bulagin suyu Naxcivan Muxtar Respublikasi erazisinde yegane hidrogen sulfidli zeif minerallasmis sulfatli hidrokarbonatli kalsiumlu natriumlu maqneziumludur Mineral bulagin suyunun analoqu Rusiyadaki Piyatiqorsk Simali Qafqaz mineral suyu olmaqla insandaki revmatik ve oynaq agrilari xesteliklerinin mualicesinde vanna qebul etmekle 10 kurs 10 15 deqiqe T 35 45 Cº ehemiyyetlidir Sederek rayonu Bahadur mineral bulagi Heyderabad qesebesinden 1 5 km cenubda okean seviyyesinden 1050 m yukseklikde bir nece sayda bulaqlar vardir Zeif minerallasmis bulaq sulari karbonqazli hidrokarbonatli xlorlu maqneziumlu natriumludur Daxili xesteliklerin mualicesinde ve sufre suyu kimi icilmesi ehemiyyetlidir Dehne mineral bulagi Sederek su nasosu stansiyasindan 2 km qerbde Velidagin yamacindan 2 5 km aralidadir Orta derecede minerallasmis Rusiyadaki Piyatiqorsk Simali Qafqaz Batolin tipli mualice ehemiyyetli sudur Sudan qurtumla 18 20 Cº icmekle daxili xesteliklerin mualicesi ucun ehemiyyetlidir Sederek mineral bulagi Qaraburun tepesinin yamacinda okean seviyyesinden 1020 m yukseklikde bir nece sayda mineral bulaqlar vardir Culfa rayonuAgsal mineral bulagi Erefse kendi etrafinda 20 dek mineral bulaqlar vardir Erefse kendinden 2 km cenubda Agsal deresinde okean seviyyesinden 1890 m yukseklikdedir Baskend mineral bulagi Bas Anzir kendinden 1 5 km simalda okean seviyyesinden 2340 m yukseklikdedir Eyni kimyevi terkibli bulaq suyundan okean seviyyesinden 2100 m hundurlukde Gilanarliq deresi deyilen yerde de vardir Her iki bulagin suyu Rusiyanin Kislovodskdeki Simali Qafqaz Narzan tipli suyunun analoqu kimi daxili xesteliklerin mualicesinde istifade edile biler Mineral sular elmi sekilde oyrenilmemisdir Daridag mineral termal bulagi Culfa seherinden 8 km simal serqde Daridagin eteyinde okean seviyyesinden 900 m yukseklikde 5 bulaqla 32 sayda mexaniki quyular vardir Yer altindan tezyiqle cixan mineral terkibli termal isti sular karbonqazli mergumuslu radiaktiv zeherli maddedir yuksek minerallasmis xlorlu hidrokarbonatli natriumludur Hemin sudan Polsada Kudova Fransada Lua Bulbul Almaniyada Durkgeym Rusiyada Sineqorsk Saxalin y a termal bulaqlari da vardir Daridag termal mineral suyunun terkibindeki duzlarin cox olmasina gore yuxarida adlari cekilen termal bulaqlardan ferqlidir Mineral sulardan ister soyuq isterse de isti icmek zererlidir 1991 ci ilden erazide pullu xidmetli Daridag Balneoloji Mualicexanasi fealiyyet gosterir Mualicexana 1978 ci ilden yaradilaraq orada urek damar xestelikleri dayaq hereket orqanlari periferik eseb sistemi deri kinekoloji ve s xesteler vanna qebul etmekle mualice olunurlar Erazide 1977 ci ilden fealiyyet gosteren Daridag Karbonqazi Zavodunda yeni avadanliqlar qurasdirilaraq sutkaliq istehsal gucu 30 tona catdirilmisdir Zavod Naxcivan MR Mineral Sular Birliyinin ohdesindedir Derelik mineral bulagi Culfa Naxcivan avtoyolundan 2 km araliqda Elince cayin sahilindedir Mineral su yatagi 170 metr derinlikde qazilmis tuf dasdan cixir Mineral suyun terkibi Radonlu Rn 350 karbonqazli zeif minerallasmis hidrokarbonatli xlorlunatriumlu kalsiumlu maqneziumludur Rusiyadaki Pyatiqorsk Simali Qafqaz mineral suyu tiplidir Hemin sudan sinir ve urek damar sistemi revmatik ve deri xesteliklerinin mualicesinde vanna qebul etmekle istifadesi ehemiyyetlidir Deresam mineral bulagi Araz cayinin deresinde bir nece yerden cixaraq axib caya tokulur Bulaqlarin suyu Rusiyadaki Kislovodsk Simali Qafqaz Narzan 5 mineral suyunun analoqudur Sudan mede bagirsaq qaraciyer xroniki qastrit xroniki kalit ve urek damar xesteliklerinin mualicesinde istifade etmek olar Mineral bulaqlar serhed zolaginda oldugundan yaxsi olardi ki bulagin suyu plastik borularla serhedden kenara cekilib getirilerdi Dinge mineral bulagi Qazanci kendinden 5 km simaldadir Zeif minerallasmis bulagin suyu hidrokarbonatli sulfatli maqneziumlu kalsiumlu natriumludur Daxili xesteliklerin mualicesinde ve sufre suyu kimi istifadesi 18 20 Cº ehemiyyetlidir Erefse mineral bulagi Elincecayin sag sahilinde kenddeki Agsal bulaginin yaxinligindadir Zeif minerallasmis suyun terkibi karbonqazli hidrokarbonatli natriumlu kalsiumlumaqneziumludur Gurcustanda cixan Borjomi tipli suyun analoqudur Mineral sudan daxili xesteliklerin mualicesinde 18 20 Cº icilmesi ehemiyyetlidir Guleymar mineral bulagi Guleymar Kolehmer kendinden 1 5 km aralida Elincecayin sol qolunun mecrasinda okean seviyyesinde 1820 m yukseklikde bir nece yerden cixir Hemin bulaqlar erazideki zelzele hadisesinden sonra yeralti suxurlarin catlamasinsdan yaranmisdir Mineral suyun terkibi indiyedek elmi sekilde oyrenilmese de suyun arxinda demir oksidinin qaliqlarini bildiren tund narinci rengli cokuntu vardir Mineral bulaqdan axan suyun Debutu D 120 m gun T 18 Cº dir Daxili xesteliklerin ve teneffus orqanlarinin mualicesinde sutkada 0 5 litr icilmesi ehemiyyetlidir Gulustan mineral bulagi Gulustan Cuga kendinden 2 5 km simalqerbde Elincecayin yatagindadir Mineral bulagin yaninda 1962 ci ilde 135 metr derinliyinde qazilmis quyudan ikinci yuksek tezyiqli mineral su cixmisdir Gulustan mineral suyunun terkibindeki kimyevi mikroelementler insan orqanizmi ucun faydalidir Zeif minerallasmis suyun terkibi Rusiyanin Kislovodskdeki Simali Qafqaz Narzan ve Babek rayonundaki Sirab mineral sularinin analoqudur Haliyyede sifariscilerin regbetini qazanmis mineral su senaye usulu ile istehsal olaraq Gulustan markasi ile muxtelif tutumlu plastik qablara doldurulur 37 Hemin sudan mede bagirsaq xesteliklerinin mualicesinde icilmesi faydalidir Hevi mineral bulagi Erefse kendinden 6 km mesafede okean seviyyesinden 2050 m yukseklikdedir Mineral suyun dadi tursmeze olmaqla axdigi yerde demir oksidini qirmizimtil izleri vardir Mineral sudan daxili xesteliklerin mualicesinde sutkada 0 5 litr 18 20 Cº icilmesi ehemiyyetlidir Xoskesin mineral bulagi Rayon merkezinden 34 km mesafede Elincecayin sol sahilinde Zengezur dag silsilesinin yamacindadir Mineral bulagin suyu eyniadli kenddeki yeralti travertin menseli suxurun catlarindan cixir Orta derecede minerallasmis meden suyu karbonqazli xlorlu hidrokarbonatli sulfatli natriumludur Daxili xesteliklerin mualicesinde 18 20 Cº icilmesi ehemiyyetlidir Qazanci mineral bulagi Qazanci kendinden 2 5 km cenub serqde Elincecayin sahilinde iki yerden cixir Mineral suyun terkibinde 31 mq litr hecminde demir oksidi oldugundan su arxinda qirmizimtil cokuntu izleri qalmisdir Suyun terkibi zeif minerallasmis ve debut emsali da asagidir Hekimin mesleheti ile mede bagirsaq xesteliklerinin mualicesinde sutkada 0 5 1 litr icilmesi ehemiyyetlidir Leketag mineral bulagi Leketag kendi yaxinliginda okean seviyyesinden 2350 m yukseklikde derin mineral su quyusunun etrafinda elave dord sayda mineral bulaqlar da vardir Zeif minerallasmis bulaqlarin kimyevi terkibi karbonqazli hidrokarbonatli kalsiumlumaqneziumludur Nehecir mineral bulagi Nehecir kendi yaxinliginda Naxcivan seherinden 14 km mesafede okean seviyyesinden 1700 m yukseklikdedir Zeif minerallasmis karbonqazli su kimyevi terkibine gore Rusiyanin Yessentuki Simali Qafqaz tipli mineral bulaginin analoqudur Meden suyundan vanna qebul etmekle 10 15 deq ve sutkada 0 5 litr miqdarinda qurtumla icmek deri ve mede bagirsaq xesteliklerinin mualicesinde ehemiyyetlidir Teyvaz mineral bulagi Teyvaz kendinden 2 km cenub qerbde Teyvazcayin mecrasinda okean seviyyesinden 1785 m yukseklikdedir Orta derecede minerallasmis hidrokarbonatli natriumlu xlorlu suyun terkibinde karbon qazi olduqca azdir Mutexessisler terefinden oyrenilmese de sudan deri sepkileri ile qasinmalari ayaqlardaki gobelek qribok ve s xesteliklerin mualicesinde vanna qebul etmek 10 kurs 40 50 Cº ehemiyyetlidir Mineral sudan hekimin mesleheti ile mualice aparilmalidir Agiz boslugu ve dis etlerindeki iltihaba qarsi qisa muddetli qar qara etmek olar Kola mineral bulag Leketag kendi yaxinliginda Kolasu cayinin menbeyinde bir nece yerden cixir Zeif minerallasmis su karbonqazlidir Daxili xesteliklerin mualicesinde 18 20 Cº icilmesi ehemiyyetlidir IstinadlarFeyruz Bagirov Naxcivanin tebii servetleri Naxcivan 2008 Hemcinin baxAzerbaycanin mineral sulari