Nüvə qabığı — Nüvə membranı olaraq da bilinən nüvə qabığı, eukarotik hüceyrələrdə genetik materialı olan , nüvəni əhatə edən iki qatlı membrandan ibarətdir.
Nüvə iki lipid membrandan ibarətdir: daxili nüvə membranı və xarici nüvə membranı. Membranlar arasındakı boşluğa perinukliyar boşluq deyilir. Ümumiyyətlə eni təxminən 20–40 nm-dir. Xarici nüvə membranı endoplazmik retikulumun membranı ilə davam edir. Nüvə zərfində materialların sitozol və nüvə arasında hərəkət etməsinə imkan verən bir çox nüvə məsamələri vardır.
Strukturu
Nüvə qabığı iki lipid cərgəsi olan iki qatlı membrandan ibarətdir. Bu membranlar nüvə məsamələri ilə bir -birinə bağlıdır. İki ədəd ara lif dəsti nüvə qabığına dəstək verir. Daxili şəbəkə daxili nüvə membranında bir nüvə plitəsi meydana gətirir. Daha sərbəst xarici dəstək təmin etmək üçün xaricdən formalaşır. Nüvə qabığının əsl forması düzgün deyil. Çıxıntılara malikdir və mikroskoplarla (məsələn, elektron mikroskopu) müşahidə edilə bilər.
Xarici membran
Xarici nüvə membranının endoplazmik retikulum ilə ortaq bir sərhədi var. Fiziki bağlı olsa da, xarici nüvə membranı endoplazmik retikulumdan daha yüksək konsentrasiyalarda olan zülallardan ibarətdir. Məməlilərdə olan dörd nesprin zülalının hamısı (nüvə qabığı spektrinin təkrarlanan zülalları) xarici nüvə membranında ifadə olunur . Nesprin zülalları, sitoskeletin filamentlərini nukleoskeletona bağlayır. Xarici nüvə membranı nüvə məsamələri əmələ gətirmək üçün daxili nüvə membranı ilə birləşərək inkişafda da iştirak edir.
Daxili membran
Daxili nüvə membranı nukleoplazmanı əhatə edir və nüvə membranını sabitləşdirən, eyni zamanda xromatin funksiyasında və bütün ifadələrdə iştirak edən bir aralıq filamentlər şəbəkəsi ilə örtülmüşdür. Xarici membrana membranlara nüfuz edən nüvə məsamələri ilə bağlanır. İki membran və endoplazmik retikulum bir -birinə bağlı olsa da, membranlara yerləşdirilən zülallar davamlı olaraq dağılmaq əvəzinə yerlərində qalmağa meyllidirlər . Qalınlığı 10–40 nm olan və nüvə plitəsi adlanan bir lif ilə örtülmüşdür.
Daxili nüvə membranının zülallarında olan mutasiyalar çoxlu nüvə membranlarına səbəb ola bilər.
Nüvə məsamələri
Nüvə zərfində minlərlə nüvə məsaməsi, diametri təxminən 100 nm olan, içi 40 kanal genişliyində olan böyük içi boş zülal kompleksləri keçir. Daxili və xarici nüvə membranlarını birləşdirirlər.
Hüceyrə bölünməsi
İnterfazanın G2 fazasında nüvə membranı səthini artırır və nüvə məsamələri komplekslərinin sayını iki qat artırır. Qapalı mitozdan keçən maya kimi eukariotlarda hüceyrə bölünməsi zamanı nüvə membranı bütöv qalır. Milin lifləri ya membranın içərisində əmələ gəlir, ya da qırılmadan içəri girir. Digər ökariotlarda (həm heyvanlarda, həm də bitkilərdə) mitoz milinin liflərinin içəridəki xromosomlara daxil olmasını təmin etmək üçün mitozun prometafaz mərhələsində nüvə membranı məhv edilməlidir. Parçalanma və islahat prosesləri kifayət qədər öyrənilməmişdir.
Deformasiya
Məməlilərdə, nüvə membranı mitozun erkən mərhələlərində bir sıra addımlardan sonra bir neçə dəqiqə ərzində çökə bilər. Birincisi, nukleoporin polipeptidləri nüvə məsamələri komplekslərindən seçici şəkildə çıxarılır. Bundan sonra qalan nüvə kompleksləri eyni anda parçalanır. Biokimyəvi məlumatlar nüvə məsamələri komplekslərinin kiçik polipeptid parçalarına parçalanmaq əvəzinə sabit hissələrə ayrıldığını göstərir. Elektron və floresan mikroskopiyası, nüvə membranının endoplazmik retikulum tərəfindən udulduğuna dair güclü sübutlar verdi — normal olaraq endoplazmik retikulumda olmayan nüvə zülalları mitoz zamanı tapılır.
Mitozun prometafaza mərhələsində nüvə membranını pozmaqla yanaşı, nüvə membranı da hüceyrə dövrünün fazalararası mərhələsində məməlilərdə parçalanır . Bu qısamüddətli qırılma, ehtimal ki, nüvənin deformasiyasından qaynaqlanır. Nüvə membranının yırtılması hadisəsi zamanı ikiqat DNT qırılmaları meydana gəlir. Beləliklə, qapalı bir mühitdə köç edən hüceyrələrin sağ qalması təsirli bir nüvə qabığından və DNT təmir mexanizmlərindən asılıdır.
Laminopatiyalarda və xərçəng hüceyrələrində nüvə qabığının qəfil yırtılması da müşahidə edildi ki, bu da hüceyrə zülallarının düzgün lokalizasiyasına, mikronukleusların əmələ gəlməsinə və genomun qeyri -sabitliyinə səbəb oldu.
İstinadlar
- "Nuclear membrane". Biology Dictionary. Biology Online. 18 October 2012 tarixində . İstifadə tarixi: 7 December 2012.
- . . gsu.edu. 2018-06-18 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-01-21.
- "nuclear membrane". Merriam Webster. 7 November 2012 tarixində . İstifadə tarixi: 7 December 2012.
- Berrios, Miguel, ed. Nuclear structure and function. San Diego: Academic Press. 1998. səh. 4. ISBN . ([[:Category:|link]])[[Category:]]
- Coutinho, Henrique Douglas M; Falcão-Silva, Vivyanne S; Gonçalves, Gregório Fernandes; da Nóbrega, Raphael Batista. "Molecular ageing in progeroid syndromes: Hutchinson-Gilford progeria syndrome as a model". Immunity & Ageing. 6. 20 April 2009: 4. doi:10.1186/1742-4933-6-4. PMC 2674425. PMID 19379495.
- Karabağ C, Jones ML, Peddie CJ, Weston AE, Collinson LM, Reyes-Aldasoro CC. "Semantic segmentation of HeLa cells: An objective comparison between one traditional algorithm and four deep-learning architectures". PLOS ONE. 15 (10). 2020: e0230605. Bibcode:2020PLoSO..1530605K. doi:10.1371/journal.pone.0230605. PMC 7531863 (#bad_pmc). PMID 33006963 (#bad_pmid).
- (PDF). Harvard.edu. 2 August 2010 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 December 2012.
- Hetzer, Mertin. "The Nuclear Envelope". Cold Spring Harbor Perspectives in Biology. 2 (3). February 3, 2010: a000539. doi:10.1101/cshperspect.a000539. PMC 2829960. PMID 20300205.
- Fichtman, Boris; Ramos, Corinne; Rasala, Beth; Harel, Amnon; Forbes, Douglass J. "Inner/Outer Nuclear Membrane Fusion in Nuclear Pore Assembly". Molecular Biology of the Cell. 21 (23). 2010-12-01: 4197–4211. doi:10.1091/mbc.E10-04-0309. ISSN 1059-1524. PMC 2993748. PMID 20926687.
- Wilhelmsen, Kevin; Litjens, Sandy H. M.; Kuikman, Ingrid; Tshimbalanga, Ntambua; Janssen, Hans; van den Bout, Iman; Raymond, Karine; Sonnenberg, Arnoud. "Nesprin-3, a novel outer nuclear membrane protein, associates with the cytoskeletal linker protein plectin". The Journal of Cell Biology. 171 (5). 2005-12-05: 799–810. doi:10.1083/jcb.200506083. ISSN 0021-9525. PMC 2171291. PMID 16330710.
- Georgatos, S. D. "The inner nuclear membrane: simple, or very complex?". The EMBO Journal. 20 (12). April 19, 2001: 2989–2994. doi:10.1093/emboj/20.12.2989. PMC 150211. PMID 11406575.
- Raab M, Gentili M, de Belly H, Thiam HR, Vargas P, Jimenez AJ, Lautenschlaeger F, Voituriez R, Lennon-Duménil AM, Manel N, Piel M. "ESCRT III repairs nuclear envelope ruptures during cell migration to limit DNA damage and cell death". Science. 352 (6283). 2016: 359–62. Bibcode:2016Sci...352..359R. doi:10.1126/science.aad7611. PMID 27013426.
- Vargas; və b. "Transient nuclear envelope rupturing during interphase in human cancer cells". Nucleus (Austin, Tex.). Nucleus. 3 (1). 2012: 88–100. doi:10.4161/nucl.18954. PMC 3342953. PMID 22567193.
- Lim; və b. "Nuclear envelope rupture drives genome instability in cancer". Molecular Biology of the Cell. MBoC. 27 (21). 2016: 3210–3213. doi:10.1091/mbc.E16-02-0098. PMC 5170854. PMID 27799497.
- Hatch; və b. "Nuclear envelope rupture is induced by actin-based nucleus confinement". Journal of Cell Biology. JCB. 215 (1). 2016: 27–36. doi:10.1083/jcb.201603053. PMC 5057282. PMID 27697922. 29 November 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 24 March 2019.
- Mans BJ, Anantharaman V, Aravind L, Koonin EV. "Comparative genomics, evolution and origins of the nuclear envelope and nuclear pore complex". Cell Cycle. 3 (12). 2004: 1612–37. doi:10.4161/cc.3.12.1316. PMID 15611647.
- Martin W. "Archaebacteria (Archaea) and the origin of the eukaryotic nucleus". Curr. Opin. Microbiol. 8 (6). 2005: 630–7. doi:10.1016/j.mib.2005.10.004. PMID 16242992.
- Speijer D. "Birth of the eukaryotes by a set of reactive innovations: New insights force us to relinquish gradual models". BioEssays. 37 (12). 2015: 1268–76. doi:10.1002/bies.201500107. PMID 26577075.
- Bernstein H, Bernstein C. Sexual communication in archaea, the precursor to meiosis. pp. 103–117 in Biocommunication of Archaea (Guenther Witzany, ed.) 2017. Springer International Publishing ISBN DOI 10.1007/978-3-319-65536-9
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Nuve qabigi Nuve membrani olaraq da bilinen nuve qabigi eukarotik huceyrelerde genetik materiali olan nuveni ehate eden iki qatli membrandan ibaretdir Nuve mesameleri nuve qabigindan kecir Nuve iki lipid membrandan ibaretdir daxili nuve membrani ve xarici nuve membrani Membranlar arasindaki bosluga perinukliyar bosluq deyilir Umumiyyetle eni texminen 20 40 nm dir Xarici nuve membrani endoplazmik retikulumun membrani ile davam edir Nuve zerfinde materiallarin sitozol ve nuve arasinda hereket etmesine imkan veren bir cox nuve mesameleri vardir StrukturuNuve qabigi iki lipid cergesi olan iki qatli membrandan ibaretdir Bu membranlar nuve mesameleri ile bir birine baglidir Iki eded ara lif desti nuve qabigina destek verir Daxili sebeke daxili nuve membraninda bir nuve plitesi meydana getirir Daha serbest xarici destek temin etmek ucun xaricden formalasir Nuve qabiginin esl formasi duzgun deyil Cixintilara malikdir ve mikroskoplarla meselen elektron mikroskopu musahide edile biler Xarici membran Xarici nuve membraninin endoplazmik retikulum ile ortaq bir serhedi var Fiziki bagli olsa da xarici nuve membrani endoplazmik retikulumdan daha yuksek konsentrasiyalarda olan zulallardan ibaretdir Memelilerde olan dord nesprin zulalinin hamisi nuve qabigi spektrinin tekrarlanan zulallari xarici nuve membraninda ifade olunur Nesprin zulallari sitoskeletin filamentlerini nukleoskeletona baglayir Xarici nuve membrani nuve mesameleri emele getirmek ucun daxili nuve membrani ile birleserek inkisafda da istirak edir Daxili membran Daxili nuve membrani nukleoplazmani ehate edir ve nuve membranini sabitlesdiren eyni zamanda xromatin funksiyasinda ve butun ifadelerde istirak eden bir araliq filamentler sebekesi ile ortulmusdur Xarici membrana membranlara nufuz eden nuve mesameleri ile baglanir Iki membran ve endoplazmik retikulum bir birine bagli olsa da membranlara yerlesdirilen zulallar davamli olaraq dagilmaq evezine yerlerinde qalmaga meyllidirler Qalinligi 10 40 nm olan ve nuve plitesi adlanan bir lif ile ortulmusdur Daxili nuve membraninin zulallarinda olan mutasiyalar coxlu nuve membranlarina sebeb ola biler Nuve mesameleri Nuve zerfinde minlerle nuve mesamesi diametri texminen 100 nm olan ici 40 kanal genisliyinde olan boyuk ici bos zulal kompleksleri kecir Daxili ve xarici nuve membranlarini birlesdirirler Huceyre bolunmesiInterfazanin G2 fazasinda nuve membrani sethini artirir ve nuve mesameleri komplekslerinin sayini iki qat artirir Qapali mitozdan kecen maya kimi eukariotlarda huceyre bolunmesi zamani nuve membrani butov qalir Milin lifleri ya membranin icerisinde emele gelir ya da qirilmadan iceri girir Diger okariotlarda hem heyvanlarda hem de bitkilerde mitoz milinin liflerinin icerideki xromosomlara daxil olmasini temin etmek ucun mitozun prometafaz merhelesinde nuve membrani mehv edilmelidir Parcalanma ve islahat prosesleri kifayet qeder oyrenilmemisdir Deformasiya Memelilerde nuve membrani mitozun erken merhelelerinde bir sira addimlardan sonra bir nece deqiqe erzinde coke biler Birincisi nukleoporin polipeptidleri nuve mesameleri komplekslerinden secici sekilde cixarilir Bundan sonra qalan nuve kompleksleri eyni anda parcalanir Biokimyevi melumatlar nuve mesameleri komplekslerinin kicik polipeptid parcalarina parcalanmaq evezine sabit hisselere ayrildigini gosterir Elektron ve floresan mikroskopiyasi nuve membraninin endoplazmik retikulum terefinden udulduguna dair guclu subutlar verdi normal olaraq endoplazmik retikulumda olmayan nuve zulallari mitoz zamani tapilir Mitozun prometafaza merhelesinde nuve membranini pozmaqla yanasi nuve membrani da huceyre dovrunun fazalararasi merhelesinde memelilerde parcalanir Bu qisamuddetli qirilma ehtimal ki nuvenin deformasiyasindan qaynaqlanir Nuve membraninin yirtilmasi hadisesi zamani ikiqat DNT qirilmalari meydana gelir Belelikle qapali bir muhitde koc eden huceyrelerin sag qalmasi tesirli bir nuve qabigindan ve DNT temir mexanizmlerinden asilidir Laminopatiyalarda ve xerceng huceyrelerinde nuve qabiginin qefil yirtilmasi da musahide edildi ki bu da huceyre zulallarinin duzgun lokalizasiyasina mikronukleuslarin emele gelmesine ve genomun qeyri sabitliyine sebeb oldu Istinadlar Nuclear membrane Biology Dictionary Biology Online 18 October 2012 tarixinde Istifade tarixi 7 December 2012 gsu edu 2018 06 18 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2014 01 21 nuclear membrane Merriam Webster 7 November 2012 tarixinde Istifade tarixi 7 December 2012 Berrios Miguel ed Nuclear structure and function San Diego Academic Press 1998 seh 4 ISBN 9780125641555 Category link Category Coutinho Henrique Douglas M Falcao Silva Vivyanne S Goncalves Gregorio Fernandes da Nobrega Raphael Batista Molecular ageing in progeroid syndromes Hutchinson Gilford progeria syndrome as a model Immunity amp Ageing 6 20 April 2009 4 doi 10 1186 1742 4933 6 4 PMC 2674425 PMID 19379495 Karabag C Jones ML Peddie CJ Weston AE Collinson LM Reyes Aldasoro CC Semantic segmentation of HeLa cells An objective comparison between one traditional algorithm and four deep learning architectures PLOS ONE 15 10 2020 e0230605 Bibcode 2020PLoSO 1530605K doi 10 1371 journal pone 0230605 PMC 7531863 bad pmc PMID 33006963 bad pmid PDF Harvard edu 2 August 2010 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 7 December 2012 Hetzer Mertin The Nuclear Envelope Cold Spring Harbor Perspectives in Biology 2 3 February 3 2010 a000539 doi 10 1101 cshperspect a000539 PMC 2829960 PMID 20300205 Fichtman Boris Ramos Corinne Rasala Beth Harel Amnon Forbes Douglass J Inner Outer Nuclear Membrane Fusion in Nuclear Pore Assembly Molecular Biology of the Cell 21 23 2010 12 01 4197 4211 doi 10 1091 mbc E10 04 0309 ISSN 1059 1524 PMC 2993748 PMID 20926687 Wilhelmsen Kevin Litjens Sandy H M Kuikman Ingrid Tshimbalanga Ntambua Janssen Hans van den Bout Iman Raymond Karine Sonnenberg Arnoud Nesprin 3 a novel outer nuclear membrane protein associates with the cytoskeletal linker protein plectin The Journal of Cell Biology 171 5 2005 12 05 799 810 doi 10 1083 jcb 200506083 ISSN 0021 9525 PMC 2171291 PMID 16330710 Georgatos S D The inner nuclear membrane simple or very complex The EMBO Journal 20 12 April 19 2001 2989 2994 doi 10 1093 emboj 20 12 2989 PMC 150211 PMID 11406575 Raab M Gentili M de Belly H Thiam HR Vargas P Jimenez AJ Lautenschlaeger F Voituriez R Lennon Dumenil AM Manel N Piel M ESCRT III repairs nuclear envelope ruptures during cell migration to limit DNA damage and cell death Science 352 6283 2016 359 62 Bibcode 2016Sci 352 359R doi 10 1126 science aad7611 PMID 27013426 Vargas ve b Transient nuclear envelope rupturing during interphase in human cancer cells Nucleus Austin Tex Nucleus 3 1 2012 88 100 doi 10 4161 nucl 18954 PMC 3342953 PMID 22567193 Lim ve b Nuclear envelope rupture drives genome instability in cancer Molecular Biology of the Cell MBoC 27 21 2016 3210 3213 doi 10 1091 mbc E16 02 0098 PMC 5170854 PMID 27799497 Hatch ve b Nuclear envelope rupture is induced by actin based nucleus confinement Journal of Cell Biology JCB 215 1 2016 27 36 doi 10 1083 jcb 201603053 PMC 5057282 PMID 27697922 29 November 2019 tarixinde Istifade tarixi 24 March 2019 Mans BJ Anantharaman V Aravind L Koonin EV Comparative genomics evolution and origins of the nuclear envelope and nuclear pore complex Cell Cycle 3 12 2004 1612 37 doi 10 4161 cc 3 12 1316 PMID 15611647 Martin W Archaebacteria Archaea and the origin of the eukaryotic nucleus Curr Opin Microbiol 8 6 2005 630 7 doi 10 1016 j mib 2005 10 004 PMID 16242992 Speijer D Birth of the eukaryotes by a set of reactive innovations New insights force us to relinquish gradual models BioEssays 37 12 2015 1268 76 doi 10 1002 bies 201500107 PMID 26577075 Bernstein H Bernstein C Sexual communication in archaea the precursor to meiosis pp 103 117 in Biocommunication of Archaea Guenther Witzany ed 2017 Springer International Publishing ISBN 978 3 319 65535 2 DOI 10 1007 978 3 319 65536 9