Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Mansurov Məşədi Məlik bəy Ağa Salah bəy oğlu (1845, Bakı, Kaspi vilayəti – 22 yanvar 1909, Bakı) — Bakı Muğam Məclislərinin yaradıcısı.
Məşədi Məlik bəy Mansurov | |
---|---|
Doğum tarixi | 1845 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 22 yanvar 1909 |
Vəfat yeri | |
Uşağı | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Məşədi Məlik bəy Mansurov (Mansurbəyov) 1845-ci ildə Bakıda, İçəri şəhərdə bəy nəslindən olan varlı mülkədar ailəsində dünyaya göz açmışdır. Əsil adı Məlik-Məmməddir, qısaca olaraq Məşədi Məlik bəy deyə çağırırdılar. Məşədi Məlik bəy 3 yaşında olarkən atası Ağa Salah bəy vəfat edir. Onun tərbiyəsi ilə anası Qızxanım və əmisi Ağa Hacı Əli bəy məşğul olurlar. Yazıb-oxumağı o, hələ uşaq yaşlarından mədrəsədə öyrənir. Gənc yaşlarından böyük qardaşı Məşədi İsmayıl bəylə birgə poeziya və musiqi ilə maraqlanmağa başlayırlar. Elə o vaxtlar Məşədi Məlik bəy tarda, kamançada, cürə sazında, qarmonda və dəfdə çalmağı öyrənir. Musiqiyə olan bu həvəslə Məşədi Məlik bəy Mansurov artıq 18 yaşında Bakı muğam məclislərinin təməlini qoyur və yaradıcısı olur. Onun İçəri şəhərdəki evində ilk muğam məclisi 1863-cü il tarixi ilə qeyd olunur. Bu məclislərə Azərbaycanın hər yerindən muğam biliciləri toplaşırdı. Sadıqcan, kamançaçı Mirzə Səttar, Seyid Mirbabayev, Hacı Hüsü, Mirzə Fərəc, Məşədi İsi, , Ala Palaz oğlu molla Rza, Məşədi Zeynal, Ağa Kərim Salik, keçəçi oğlu Məmməd, balaxanlı Əli Zühab, şamaxılı Mirzə Məmmədhəsən, şəkili Ələsgər, içərişəhərli Məşədi Baldadaş, Ağa Səid oğlu Ağabala, Bülbülcan, Cabbar Qaryağdıoğlu, Seyid Şuşinski, İslam Abdullayev kimi və bir çox başqa musiqiçilər bu məclislərdə öz bacarıqlarını göstərərdilər.
Məşədi Məlik bəy vağzalda və körpülərdə adam qoyar və tapşırarmış: "Elə ki, gördünüz bir adam əlində musiqi aləti gəlir, onu gətirin mənim evimə". O, bu musiqiçiləri çalıb-oxutdurar, qulaq asandan sonra ədəb-ərkanla yola salarmış. Məşədi Məlik bəy Mansurovun məclislərində muğamların tamam-dəstgah və düzgün oxunmasına fikir verirdilər. Araya hərdən mübahisələr də düşərdi. Belə məğamlarda məclis əhli muğamların bilicisi və mahir ifaçısı Məşədi Məlik bəyə və onun qohumu şair Ağa Kərm Salikə müraciət edirdilər. Köhnə Badi-Kubədə hamı yaxşı bilirdi ki, hər dəfə musiqi səsi gələndə Məşədi Məlikin evində muğam məclisi var. Qonşuluqda yaşayan molla qəzəblə lənət yağdırardı: "Allah sizə qənim olsun, bu evdə şeytanlar yuva salıb". Amma qonşular mollanın bu lənətlərinə gülərdilər. Şəhərin bütün şair və musiqiçiləri, ziyalı və mülkədarları Məşədi Məlikin evinə toplaşardılar.
Bakı muğam məclislərinin şöhrəti Şamaxı, Qarabağ, Tiflis, hətta İranda da geniş yayılmışdı. Bu yerlərdən gələn xanəndə və ifaçılar məhz Bakı məclislərində əsl sənət məktəbi keçiblər. Bu məclislər qədim Azərbaycan muğamlarının öyrənilməsi, elmi-tədqiqi və geniş yayılmasında önəmli rol oynayıb. O vaxtın bir çox varlı adamları kimi, Məşədi Məlik bəy bütün ömrünü incəsənətə xidmətə həsr etmişdir. Mesenat kimi gənc istedadların himayədarı idi, onlara peşəkar kimi formalaşmaqda köməyini əsirgəmirdi. Məşədi Məlik bəy Mansurov yüksək intellektli və çox savadlı bir adam idi. Ərəb və fars dillərini mükəmməl bilirdi, rusca danışırdı. Bakının ziyalı və elitası ilə yaxından dostluq edirdi. Memarlar - Qoslavski, Ploşko, fon der Nonne, iş adamları - fon Velke, Rotşild, Nobel qardaşları və bir çoxları Məşədi Məlik bəyin evlərində və bağlarında hər zaman əziz qonaq olarmışlar. Məşədi Məlik bəy Mansurov böyük var-dövlət sahibi idi. Bakıda və onun ətraflarında çoxlu mülkləri, bağları, əkin sahələri, qara şəhərdə icarəyə verilmiş çoxlu torpaqları vardı.
Məşədi Məlik bəy Mansurov 1327-ci il məhərrəm ayının 12-də, yəni, 1909-cu il yanvarın 22-də Bakıda vəfat edib.
Şəcərəsi
- Məşədi Süleyman bəy Mansurovun atasıdır.
- Mirzə Mansur Mansurovun atasıdır.
- Tarzən Bəhram Mansurovun babasıdır.
- Tarzən Nadir Mansurovun babasıdır.
- Bəstəkar Eldar Mansurovun ulu babasıdır.
- Tarzən Elxan Mansurovun ulu babasıdır.
- Kinooperator Aydın Mansurovun ulu babasıdır.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Sahibkarlıqdan musiqiyə...
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Mansurov Mesedi Melik bey Aga Salah bey oglu 1845 Baki Kaspi vilayeti 22 yanvar 1909 Baki Baki Mugam Meclislerinin yaradicisi Mesedi Melik bey MansurovDogum tarixi 1845Dogum yeri Baki Baki qezasi Kaspi vilayeti Rusiya imperiyasiVefat tarixi 22 yanvar 1909 1909 01 22 Vefat yeri Baki Baki quberniyasi Rusiya imperiyasiUsagi Mesedi Suleyman bey Mansurov Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiMesedi Melik bey Mansurov Mansurbeyov 1845 ci ilde Bakida Iceri seherde bey neslinden olan varli mulkedar ailesinde dunyaya goz acmisdir Esil adi Melik Memmeddir qisaca olaraq Mesedi Melik bey deye cagirirdilar Mesedi Melik bey 3 yasinda olarken atasi Aga Salah bey vefat edir Onun terbiyesi ile anasi Qizxanim ve emisi Aga Haci Eli bey mesgul olurlar Yazib oxumagi o hele usaq yaslarindan medresede oyrenir Genc yaslarindan boyuk qardasi Mesedi Ismayil beyle birge poeziya ve musiqi ile maraqlanmaga baslayirlar Ele o vaxtlar Mesedi Melik bey tarda kamancada cure sazinda qarmonda ve defde calmagi oyrenir Musiqiye olan bu hevesle Mesedi Melik bey Mansurov artiq 18 yasinda Baki mugam meclislerinin temelini qoyur ve yaradicisi olur Onun Iceri seherdeki evinde ilk mugam meclisi 1863 cu il tarixi ile qeyd olunur Bu meclislere Azerbaycanin her yerinden mugam bilicileri toplasirdi Sadiqcan kamancaci Mirze Settar Seyid Mirbabayev Haci Husu Mirze Ferec Mesedi Isi Ala Palaz oglu molla Rza Mesedi Zeynal Aga Kerim Salik kececi oglu Memmed balaxanli Eli Zuhab samaxili Mirze Memmedhesen sekili Elesger iceriseherli Mesedi Baldadas Aga Seid oglu Agabala Bulbulcan Cabbar Qaryagdioglu Seyid Susinski Islam Abdullayev kimi ve bir cox basqa musiqiciler bu meclislerde oz bacariqlarini gostererdiler Mesedi Melik bey vagzalda ve korpulerde adam qoyar ve tapsirarmis Ele ki gordunuz bir adam elinde musiqi aleti gelir onu getirin menim evime O bu musiqicileri calib oxutdurar qulaq asandan sonra edeb erkanla yola salarmis Mesedi Melik bey Mansurovun meclislerinde mugamlarin tamam destgah ve duzgun oxunmasina fikir verirdiler Araya herden mubahiseler de duserdi Bele megamlarda meclis ehli mugamlarin bilicisi ve mahir ifacisi Mesedi Melik beye ve onun qohumu sair Aga Kerm Salike muraciet edirdiler Kohne Badi Kubede hami yaxsi bilirdi ki her defe musiqi sesi gelende Mesedi Melikin evinde mugam meclisi var Qonsuluqda yasayan molla qezeble lenet yagdirardi Allah size qenim olsun bu evde seytanlar yuva salib Amma qonsular mollanin bu lenetlerine gulerdiler Seherin butun sair ve musiqicileri ziyali ve mulkedarlari Mesedi Melikin evine toplasardilar Baki mugam meclislerinin sohreti Samaxi Qarabag Tiflis hetta Iranda da genis yayilmisdi Bu yerlerden gelen xanende ve ifacilar mehz Baki meclislerinde esl senet mektebi kecibler Bu meclisler qedim Azerbaycan mugamlarinin oyrenilmesi elmi tedqiqi ve genis yayilmasinda onemli rol oynayib O vaxtin bir cox varli adamlari kimi Mesedi Melik bey butun omrunu incesenete xidmete hesr etmisdir Mesenat kimi genc istedadlarin himayedari idi onlara pesekar kimi formalasmaqda komeyini esirgemirdi Mesedi Melik bey Mansurov yuksek intellektli ve cox savadli bir adam idi Ereb ve fars dillerini mukemmel bilirdi rusca danisirdi Bakinin ziyali ve elitasi ile yaxindan dostluq edirdi Memarlar Qoslavski Plosko fon der Nonne is adamlari fon Velke Rotsild Nobel qardaslari ve bir coxlari Mesedi Melik beyin evlerinde ve baglarinda her zaman eziz qonaq olarmislar Mesedi Melik bey Mansurov boyuk var dovlet sahibi idi Bakida ve onun etraflarinda coxlu mulkleri baglari ekin saheleri qara seherde icareye verilmis coxlu torpaqlari vardi Mesedi Melik bey Mansurov 1327 ci il meherrem ayinin 12 de yeni 1909 cu il yanvarin 22 de Bakida vefat edib SeceresiMesedi Suleyman bey Mansurovun atasidir Mirze Mansur Mansurovun atasidir Tarzen Behram Mansurovun babasidir Tarzen Nadir Mansurovun babasidir Bestekar Eldar Mansurovun ulu babasidir Tarzen Elxan Mansurovun ulu babasidir Kinooperator Aydin Mansurovun ulu babasidir Hemcinin baxMansurovlarXarici kecidlerSahibkarliqdan musiqiye