Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Müqəddəs Varvara kafedralı (çex. Chrám svaté Barbory) — Çexiyanın şəhərinin mərkəzində yerləşən roma-katolik kilsəsi. Qotik üslublu kilsə 1388-1558-ci illər arasında inşa olunmuşdu. Kafedral Mərkəzi Avropanın ən məşhur qotik kilsələrdən biridir.
| Müqəddəs Varvara kafedralı | |
|---|---|
| çex. Chrám svaté Barbory | |
 | |
 | |
| Ölkə |  Çexiya |
| Şəhər |  |
| Yerləşir | |
| Aidiyyatı | Roma-Katolik kilsəsi |
| Sifarişçi | I Yustinian |
| Tikilmə tarixi | 1388-ci il |
| Üslubu | Qotika |
| Uzunluğu |
|
| Eni | 40 m |
| Rəsmi sayt | kutnahora.cz |
| Tipi | Mədəni |
| Kriteriya | ii, iv |
| Təyin edilib | 1995 |
| İstinad nöm. | 732 |
| Dövlət | Çexiya |
| Region | Avropa |
| İstinad nöm. | 2-1043 |
| Kateqoriya | Kilsə |
| | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
1995-ci ildə Varvara kafedralı ətrafdakı komplekslə birlikdə UNESCO-nun Dünya Mədəniyyət Mirasları siyahısına daxil edilmişdi.
Tarix
1388-ci ildə Kutna Hora şəhərində mədənçilərin himayədarı sayılan müqəddəs Varvaranın (Barbora) şərəfinə möhtəşəm kilsənin tikintisi başlanılmışdır. X əsrdə hazırkı bu ərazidə gümüş filiz yataqları aşkar edilməsi, Kutna Hora şəhərinin yaranmasının əsas səbəblərdən biri idi. Üç əsr sonra isə burada artıq gümüş mədənçıxarma güclü inkişaf etmişdi və şəhər o zamanın ən sabit Avropa valyutalarından biri sayılan Praqa qroşunun zərb mərkəzinə çevrilmişdi. İstehsal işləri elə yaxşı gedirdi ki, XIV-XV əsrdə yerli "Eşşək" minası Ginnesin Rekordlar Kitabına daxil ola bilərdi - 500 metr dərinliyə çatmış mədən, dünyanın ən dərin minalarından biri sayılırdı. Məhz gümüş filizi çıxarılan mədənlərdə işləyən bu insanlar, kafedralın tikintisi üçün öz himayədarlığı irəli sürmüşdülər. Nəticədə kilsə Praqa kapituluna məxsus şəhər divarlarından kənarda, yəni Sedlets monastırının yurisdiksiyası xaricində əsası qoyulmuşdu. Tikintinin ilk işləri 1388-ci ildə Praqada yerləşən müqəddəs Vit kafedralını tikən məşhur inşaatçının oğlu rəhbərliyi altında başlamışdı. Varvara kafedralı öz görünüşü ilə həmin Praqa kilsəsinə çox bənzəyir və bu da təsadüfi deyil. Kutnohorlular həddindən artıq Praqa sakinləri ilə "bərabər" səviyyədə olmaq istəyirdilər, buna görə də seçim məhz memar Parlerjə düşdü. Bir sıra mənbələrə əsasən, Parlerj hazırdakı kilsədən iki dəfə böyük və hündürünü inşa etmək istəyirdi. Tikinti işləri sürətlə başlamışdı - dörd il sonra kilsə hazırkı binanın yarısına qədər yüksəlmiş və onun daxilində 15 altar təqdis edilmişdi. Hər bir altara isə ayrıca olaraq bir kahin təyin olunmuşdu. Lakin Parlerjin planları həyata keçməmişdi. 1419-1434-cü illərdə Çexiyada və ətraf ölkələrdə keçirilən reformasiya xarakterli Qusçular hərəkatı nəticəsində kilsənin inşası 60 il müddətində dayandırmışdı və yalnız 1482-ci ildə onun tikintisi yenidən başlanılmışdı.
Praqa ustalarının fəaliyyəti ilə bağlı iş gedişi zamanı əsl dəyişiklik əvvəlcə Matiaş Reysekin, daha sonra isə Benedikt Reytin başçılığı altında həyata keçirilmişdi. Matyaş Reysek nəinki görkəmli memar, həm də bir tərtibatçı kimi şöhrət qazanmışdı. Onun adı Praqada yerləşən Barıt qülləsinin tikintisi ilə bağlıdır, o Kutna Horada da özünün sənətkarlıq biliklərini mükəmməl istifadə etmişdi.
Reysekin davamçısı sayılan Benedikt Reytin dövründə kilsədə fundamental dəyişikliklər baş vermişdi. Reyt cəsarətlə Parlerjin 5 nefli planlaşdırmasını 3 neflə əvəzləmişdi, onun üzərində isə o daha öncə Praqa qəsrinin Vladislav zalında da istifadə etdiyi oyma kənarları olan monumental tağ ucaltmışdı. Reytin layihəsinə əsasən tikinti işləri onun ölümündən də sonra davam etmişdi. İddia olunurdu ki, bu ilk öncə Müqəddəs Vit kafedralı üçün nəzərdə tutulmuş layihə idi. Eyni zamanda gümüş hasilatının azalması ilə maliyyə mənbələri də tədricən tükənmişdi. Bu mənbələrin tamamilə tükənməsindən sonra, 1558-ci ildə yarımçıq kilsə qərb tərəfdən müvəqqəti divar ilə bağlanmışdır. 1626-cı ildə, kafedral İyezuit ordeninin idarə olunması üçün təhvil verilmişdi və bundan sonra kilsə barokko üslubunda əhəmiyyətli dərəcədə dəyişikliyə uğrayaraq yenidən qurulmuşdu. Buna baxmayaraq, kilsə yenə də yarımçıq qalmışdı.
1884-cü ildə, yerli Arxeoloji Cəmiyyətinin təşəbbüsü ilə, şəhər kilsənin sonrakı tikinti işlərinə start vermiş və yalnız 1905-ci ildə sona çatdırmışdı. Beləliklə, müqəddəs Varvara kilsəsinin düz 517 il gözlədiyi tikinti işləri nəhayət sona çatmışdı.
- Kilsənin eksteryeri
-
![image]()
Kilsənin və . -
![image]()
Kilsənin qərb fasadı. -
![image]()
Kilsənin şimal fasadı.
Kilsə vitrajları
Kilsənin vitrajları onun əsas qüruru sayılır. Onların üzərində Kutna Hora və Çexiya Krallığının tarixinə aid müxtəlif səhnələri təsvir edir və XIX-XX əsr ayrıcında kafedralın bərpasında əməyi olan insanlar haqqda xatirələri özündə ehtiva edir. Günəş şüaları vitraj şüşələrin arasından keçərək kafedralda təsviredilməz atmosfer yaradır.
1990-2000-ci ildə kilsədə genişmiqqyaslı bərpa işləri həyata keçirilir və vitrajlara əvvəlki təravətlik qaytarılır.
500 illik tarixi irs
Müqəddəs Varvara kafedralının memarlığı özündə Çexiyada inkişaf etmiş qotik üslubu haqqında əyani bir vasitə sayıla bilər. Barokko üslublu sənət əsərlərindən başqa, kilsə interyerinə presbiteridə yerləşən Matiyaş Raysekin emalatxanasında 1510-cu ildə hazırlanmış sanktuari, həmçinin 1480-1490-cı illərə aid usta Nimburqlu Yakubun nəfis qotik naxışlarla bəzədilmiş xor skamyaları da daxildir. Kilsə tək insanlar üçün deyil, həmçinin tanrının izzəti üçün də inşa olunmuşdu. Durbin ilə silahlandıqda, sütunların üstünün və tağların altının bəzədilmiş fantastik faunasını - cin, harpiya, qanadlı qoyun və quruqurbağalarını görmək olar. Kilsənin cənub hissəsində yerləşən sütünlardan birində meymunun kiçik heykəli yerləşir. Meymun əlində portağal saxlayır - bu, Çex heykəltəraşlığında portağalın ilk görüntüsü sayılır. Kafedralın kapellalarında dağ mövzulu görkəmli və müstəsna orta əsr incəsənətinə aid gotik fresklər təqdim olunmuşdu. Bunlardan ən qiymətliləri - Səba kraliçasının gəlişi, Trayan Məhkəməsi, Kumlu Sivilla və digərləri Vrhoviştli Mihal Smişekin türbə-kapellasında yerləşir. Kilsənin rəssamlığı qotika üslubunun ən yaxşı nümunələrindən sayılır. Burada Holland incəsənət məktəbi ilə əlaqə hiss olunur. Bu da fresk müəllifinin Hollandiyada təhsil aldığı ehtimal olunur.
Xarici keçidlər
- Filiální kostel sv. Barbory 2011-08-25 at the Wayback Machine, Biskupství královéhradecké
- Chrám sv. Barbory, Římskokatolická farnost – arciděkanství Kutná Hora
- Chrám sv. Barbory, informační portál města Kutná Hora
- Památky v Městské památkové rezervaci Kutná Hora, str. 3 2016-03-05 at the Wayback Machine, Ing. Zdeněk Pražák, Krásy přírody, fotogalerie
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Muqeddes Varvara kafedrali cex Chram svate Barbory Cexiyanin seherinin merkezinde yerlesen roma katolik kilsesi Qotik uslublu kilse 1388 1558 ci iller arasinda insa olunmusdu Kafedral Merkezi Avropanin en meshur qotik kilselerden biridir Muqeddes Varvara kafedralicex Chram svate Barbory49 56 41 sm e 15 15 49 s u Olke CexiyaSeherYerlesirAidiyyati Roma Katolik kilsesiSifarisci I YustinianTikilme tarixi 1388 ci ilUslubu QotikaUzunlugu 70 mEni 40 mResmi sayt kutnahora czUNESCO Umumdunya IrsiTipiMedeniKriteriyaii ivTeyin edilib1995Istinad nom 732DovletCexiyaRegionAvropaIstinad nom 2 1043KateqoriyaKilseMuqeddes Varvara kafedrali Vikianbarda elaqeli mediafayllar 1995 ci ilde Varvara kafedrali etrafdaki kompleksle birlikde UNESCO nun Dunya Medeniyyet Miraslari siyahisina daxil edilmisdi TarixKuttenberq Kutna Hora muqeddes Varvara Barbora kafedralinin plani 1388 ci ilde Kutna Hora seherinde medencilerin himayedari sayilan muqeddes Varvaranin Barbora serefine mohtesem kilsenin tikintisi baslanilmisdir X esrde hazirki bu erazide gumus filiz yataqlari askar edilmesi Kutna Hora seherinin yaranmasinin esas sebeblerden biri idi Uc esr sonra ise burada artiq gumus medencixarma guclu inkisaf etmisdi ve seher o zamanin en sabit Avropa valyutalarindan biri sayilan Praqa qrosunun zerb merkezine cevrilmisdi Istehsal isleri ele yaxsi gedirdi ki XIV XV esrde yerli Essek minasi Ginnesin Rekordlar Kitabina daxil ola bilerdi 500 metr derinliye catmis meden dunyanin en derin minalarindan biri sayilirdi Mehz gumus filizi cixarilan medenlerde isleyen bu insanlar kafedralin tikintisi ucun oz himayedarligi ireli surmusduler Neticede kilse Praqa kapituluna mexsus seher divarlarindan kenarda yeni Sedlets monastirinin yurisdiksiyasi xaricinde esasi qoyulmusdu Tikintinin ilk isleri 1388 ci ilde Praqada yerlesen muqeddes Vit kafedralini tiken meshur insaatcinin oglu rehberliyi altinda baslamisdi Varvara kafedrali oz gorunusu ile hemin Praqa kilsesine cox benzeyir ve bu da tesadufi deyil Kutnohorlular heddinden artiq Praqa sakinleri ile beraber seviyyede olmaq isteyirdiler buna gore de secim mehz memar Parlerje dusdu Bir sira menbelere esasen Parlerj hazirdaki kilseden iki defe boyuk ve hundurunu insa etmek isteyirdi Tikinti isleri suretle baslamisdi dord il sonra kilse hazirki binanin yarisina qeder yukselmis ve onun daxilinde 15 altar teqdis edilmisdi Her bir altara ise ayrica olaraq bir kahin teyin olunmusdu Lakin Parlerjin planlari heyata kecmemisdi 1419 1434 cu illerde Cexiyada ve etraf olkelerde kecirilen reformasiya xarakterli Quscular herekati neticesinde kilsenin insasi 60 il muddetinde dayandirmisdi ve yalniz 1482 ci ilde onun tikintisi yeniden baslanilmisdi Praqa ustalarinin fealiyyeti ile bagli is gedisi zamani esl deyisiklik evvelce Matias Reysekin daha sonra ise Benedikt Reytin basciligi altinda heyata kecirilmisdi Matyas Reysek neinki gorkemli memar hem de bir tertibatci kimi sohret qazanmisdi Onun adi Praqada yerlesen Barit qullesinin tikintisi ile baglidir o Kutna Horada da ozunun senetkarliq biliklerini mukemmel istifade etmisdi Reysekin davamcisi sayilan Benedikt Reytin dovrunde kilsede fundamental deyisiklikler bas vermisdi Reyt cesaretle Parlerjin 5 nefli planlasdirmasini 3 nefle evezlemisdi onun uzerinde ise o daha once Praqa qesrinin Vladislav zalinda da istifade etdiyi oyma kenarlari olan monumental tag ucaltmisdi Reytin layihesine esasen tikinti isleri onun olumunden de sonra davam etmisdi Iddia olunurdu ki bu ilk once Muqeddes Vit kafedrali ucun nezerde tutulmus layihe idi Eyni zamanda gumus hasilatinin azalmasi ile maliyye menbeleri de tedricen tukenmisdi Bu menbelerin tamamile tukenmesinden sonra 1558 ci ilde yarimciq kilse qerb terefden muveqqeti divar ile baglanmisdir 1626 ci ilde kafedral Iyezuit ordeninin idare olunmasi ucun tehvil verilmisdi ve bundan sonra kilse barokko uslubunda ehemiyyetli derecede deyisikliye ugrayaraq yeniden qurulmusdu Buna baxmayaraq kilse yene de yarimciq qalmisdi 1884 cu ilde yerli Arxeoloji Cemiyyetinin tesebbusu ile seher kilsenin sonraki tikinti islerine start vermis ve yalniz 1905 ci ilde sona catdirmisdi Belelikle muqeddes Varvara kilsesinin duz 517 il gozlediyi tikinti isleri nehayet sona catmisdi Kilsenin eksteryeri Kilsenin ve Kilsenin qerb fasadi Kilsenin simal fasadi Kilse vitrajlariMuqedes Varvara kafedralinin vitrajlarindan bir numune Kilsenin vitrajlari onun esas qururu sayilir Onlarin uzerinde Kutna Hora ve Cexiya Kralliginin tarixine aid muxtelif sehneleri tesvir edir ve XIX XX esr ayricinda kafedralin berpasinda emeyi olan insanlar haqqda xatireleri ozunde ehtiva edir Gunes sualari vitraj suselerin arasindan kecerek kafedralda tesviredilmez atmosfer yaradir 1990 2000 ci ilde kilsede genismiqqyasli berpa isleri heyata kecirilir ve vitrajlara evvelki teravetlik qaytarilir 500 illik tarixi irsMuqeddes Varvara kafedralinin memarligi ozunde Cexiyada inkisaf etmis qotik uslubu haqqinda eyani bir vasite sayila biler Barokko uslublu senet eserlerinden basqa kilse interyerine presbiteride yerlesen Matiyas Raysekin emalatxanasinda 1510 cu ilde hazirlanmis sanktuari hemcinin 1480 1490 ci illere aid usta Nimburqlu Yakubun nefis qotik naxislarla bezedilmis xor skamyalari da daxildir Kilse tek insanlar ucun deyil hemcinin tanrinin izzeti ucun de insa olunmusdu Durbin ile silahlandiqda sutunlarin ustunun ve taglarin altinin bezedilmis fantastik faunasini cin harpiya qanadli qoyun ve quruqurbagalarini gormek olar Kilsenin cenub hissesinde yerlesen sutunlardan birinde meymunun kicik heykeli yerlesir Meymun elinde portagal saxlayir bu Cex heykelterasliginda portagalin ilk goruntusu sayilir Kafedralin kapellalarinda dag movzulu gorkemli ve mustesna orta esr incesenetine aid gotik freskler teqdim olunmusdu Bunlardan en qiymetlileri Seba kralicasinin gelisi Trayan Mehkemesi Kumlu Sivilla ve digerleri Vrhovistli Mihal Smisekin turbe kapellasinda yerlesir Kilsenin ressamligi qotika uslubunun en yaxsi numunelerinden sayilir Burada Holland incesenet mektebi ile elaqe hiss olunur Bu da fresk muellifinin Hollandiyada tehsil aldigi ehtimal olunur Xarici kecidlerVikianbarda Muqeddes Varvara kafedrali ile elaqeli mediafayllar var Filialni kostel sv Barbory 2011 08 25 at the Wayback Machine Biskupstvi kralovehradecke Chram sv Barbory Rimskokatolicka farnost arcidekanstvi Kutna Hora Chram sv Barbory informacni portal mesta Kutna Hora Pamatky v Mestske pamatkove rezervaci Kutna Hora str 3 2016 03 05 at the Wayback Machine Ing Zdenek Prazak Krasy prirody fotogalerie