Mobil telefoniya — stasionar telefonlara yox, mobil telefonlara telefon xidmətlərinin göstərilməsi. Telefonun xüsusi olaraq yalnız səsli xidmətə və ya əlaqəyə işarə etməsi nəzərdə tutulur. Buna baxmayaraq, bəzən xətt bulanıqlaşa bilər.
Müasir mobil telefonlar yerüstü mobil şəbəkəsinə qoşulur, peyk telefonları isə orbitdəki süni peyklərə qoşulur. Hər iki şəbəkə dünyada istənilən telefonun yığılmasına imkan vermək üçün ictimai telefon şəbəkəsinə (PSTN) qoşulur.
2010-cu ildə dünyada beş milyard mobil abunəçi olduğu təxmin edilmişdir.
Tarixi
Daxili qeydlərə görə, "" 1915-ci ildə simsiz telefonun inkişafını müzakirə etmişdir, lakin texnologiyanın tətbiqinin ABŞ-də simli xidmət üzərindəki inhisarını poza biləcəyindən çəkinmişdir.
İctimai mobil telefon sistemləri ilk dəfə İkinci Dünya müharibəsindən sonrakı illərdə təqdim edilmişdir. Bunun üçün münaqişədən əvvəl və münaqişə zamanı inkişaf etdirilən texnologiyadan istifadə edilmişdir. İlk sistem 1946-cı ildə ABŞ-mn Missuri ştatının Sent-Luis şəhərində açılmış, digər ölkələrdə isə sonrakı onilliklərdə tətbiq edilmişdir. Birləşmiş Krallıq 1958-ci ildə Cənubi Lankaşir Radiofon Xidməti kimi özünün "Sistem 1" əl radiotelefon xidmətini təqdim etmişdir. Zənglərin icra olunması prosesində operator vasitəsilə adi ilə eyni olan trubkalardan istifadə edilirdi.
1947-ci ildə Bell Labs ilk olaraq mobil radio telefon şəbəkəsini təklif etdi. Əsas yenilik istifadəçiləri şəbəkədə hərəkət edərkən izləyən və əlaqəni kəsmədən zənglərini bir saytdan digərinə ötürən zəng kommutasiya infrastrukturu ilə dəstəklənən kiçik üst-üstə düşən mobil saytlar şəbəkəsinin inkişafı idi. 1956-cı ildə MTA sistemi İsveçdə istifadəyə verilmişdir. Mobil telefoniyanın inkişafı üzrə ilk səylər iki mühüm problemlə üzləşdi: çoxlu sayda zəng edənə eyni vaxtda nisbətən az mövcud tezliklərdən istifadə etməyə imkan vermək və istifadəçilərə zəngləri kəsilmədən bir bölgədən digərinə problemsiz keçməyə imkan vermək. Hər iki problemi 1970-ci ildə mobil rabitə sistemi üçün patent almaq üçün müraciət edən Bell Labs əməkdaşı Amos Joel həll etdi. Bununla belə, biznes konsaltinq firması pullu telefonların hazır olması və mobil qüllələrin tikintisinin məbləğinin yüksək olduğuna əsaslanaraq ABŞ-ın bütün mobil telefon bazarının 100.000 ədəd, bütün dünya bazarının isə 200.000 ədəddən çox olmayacağını hesablamışdır. Nəticədə, Bell Laboratoriyaları ixtiranın "az və ya heç bir nəticəsi olmadığı" qənaətinə gəldi və bu, ixtiranı kommersiyalaşdırmağa cəhd etməməsinə səbəb oldu. İxtira 2008-ci ildə Coelin Milli İxtiraçıların Şöhrət Zalına daxil olmasını qazandırdı
Metal–oksid–yarımkeçirici (MOS) genişmiqyaslı inteqrasiya (LSI) texnologiyasının, informasiya nəzəriyyəsinin və mobil şəbəkənin inkişafı əlverişli mobil kommunikasiyanın inkişafına səbəb olmuşdur. Əl mobil telefonu ilə ilk zəng 3 aprel 1973-cü ildə o vaxtlarda "Motorola"da olan Martin Kuper tərəfindən "Bell Labs"da birinci olmaq üçün yarışan onun əks nömrəsinə edilmişdir. "Bell Labs" 1978-ci ildə Çikaqoda ilk sınaq mobil şəbəkəsini quraşdırmışdır. Bu sınaq sistemi 1982-ci ildə kommersiya istifadəsi üçün FCC tərəfindən ATT-yə lisenziya verilmişdir. Bu, ATT-nin ləğv edilməsi üçün ayrılan razılaşmaların bir hissəsi kimi AMPS texnologiyası yerli telekommunikasiya şirkətlərinə paylanmışdır. İlk ticarət sistemi 1983-cü ilin oktyabrında Çikaqoda açılmışdır. "Motorola" tərəfindən hazırlanmış sistem 1982-ci ilin yayından Vaşinqton/Baltimor regionunda fəaliyyət göstərmiş və növbəti ildən sonra tam ictimai xidmətə çevrilmişdir.
İlk tam avtomatik birinci nəsil mobil sistem 1981-ci ildə Danimarka, Finlandiya, Norveç və İsveçdə eyni vaxtda istifadəyə verilmiş "" (NMT) sistemi idi. NMT beynəlxalq rouminqi olan ilk mobil telefon şəbəkəsi olmuşdur. İsveçli elektrik mühəndisi 1966-cı ildə bu vizyon üzərində işləməyə başlamışdır. O, NMT sisteminin qurucusu hesab edilir və bəziləri onu mobil telefonun banisi hesab edirlər.
XX əsrin sonlarına doğru simsiz telekommunikasiyanın sürətli inkişafı, ilk növbədə, aşağı qiymətli, çox genişmiqyaslı inteqrasiyanın (VLSI) (radio-tezlik tamamlayıcı MOS) inkişafı ilə idarə olunan simsiz rabitədə rəqəmsal siqnal emalının tətbiqi ilə əlaqədar idi. Hüceyrə texnologiyasının yaranması Avropa ölkələrini ABŞ və Yaponiya ilə rəqabət aparmaq üçün ümumavropa mobil texnologiyasının işlənib hazırlanmasında əməkdaşlığa sövq etmişdir. Bunun nəticəsində GSM sistemi yaranmışdır. GSM standartı nəhayət, Avropadan kənarda yayılmışdır. Bu, indiki dövrdə dünyada ən çox istifadə edilən mobil texnologiya və faktiki standartdır. Sənaye assosiasiyası olan GSMA 2010-cu illərin əvvəllərində 219 ölkəni və 800-ə yaxın mobil şəbəkə operatorunu təmsil edirdi. 2023-cü ildə ""na əsasən (bəzi istifadəçilərin çoxsaylı abunələri və ya qeyri-aktiv abunələri var) 5 milyarddan çox telefon abunəsi olduğu təxmin edilir. Bu, mobil telefonu ən geniş yayılmış texnologiyaya çevirir və odur ki, mobil telefon dünyada ən çox yayılmış elektron cihazdır.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Slate.
- . Imagelibrary.btplc.com. May 6, 2016 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-07-11.
- . Imagelibrary.btplc.com. May 6, 2016 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-07-11.
- Patent No. 3,663,762, issued may 16, 1972.
- Srivastava, Viranjay M.; Singh, Ghanshyam. MOSFET Technologies for Double-Pole Four-Throw Radio-Frequency Switch. . 2013. səh. 1. ISBN . 2023-06-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-01-14.
- "30th Anniversary of First Wireless Cell Phone Call". 3g.co.uk. 2016-04-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2011-07-11.
- Article by Larry Kahaner and Alan Green in the Chicago Tribune of December 22, 1983 Reach out and touch someone--by land, sea or air
- Phil Ament. . Ideafinder.com. July 13, 2011 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-07-11.
- Visited and evaluated by a group of (soon-to-be) British Telecoms staff (including writer) in September 1982.
- . Tekniskamuseet.se. October 22, 2008 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-07-29.
- . Sharelie-download.com. July 16, 2011 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-07-11.
- (PDF). August 13, 2010 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-07-11.
- Srivastava, Viranjay M.; Singh, Ghanshyam. MOSFET Technologies for Double-Pole Four-Throw Radio-Frequency Switch. . 2013. səh. 1. ISBN . 2023-06-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-01-14.
- . Gsmworld.com. July 11, 2011 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-07-11.
- "Global cellphone penetration reaches 50 pct". Reuters. 2023-04-26 tarixində .
Əlavə ədəbiyyat
- Chen, Adrian, "The Confidence Game: How Silicon Valley broke the economy", The Nation, vol. 309, no. 11 (4 November 2019), pp. 27–30. The multifarious abuses perpetrated by individuals, organizations, corporations, and governments, using the Internet and mobile telephony, prompt Adrian Chen to muse whether "a technical complex born… of Cold War militarism and mainstreamed in a free-market frenzy might not be fundamentally always at odds with human flourishing." (p. 30.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mobil telefoniya stasionar telefonlara yox mobil telefonlara telefon xidmetlerinin gosterilmesi Telefonun xususi olaraq yalniz sesli xidmete ve ya elaqeye isare etmesi nezerde tutulur Buna baxmayaraq bezen xett bulaniqlasa biler Muasir mobil telefonlar yerustu mobil sebekesine qosulur peyk telefonlari ise orbitdeki suni peyklere qosulur Her iki sebeke dunyada istenilen telefonun yigilmasina imkan vermek ucun ictimai telefon sebekesine PSTN qosulur 2010 cu ilde dunyada bes milyard mobil abuneci oldugu texmin edilmisdir TarixiDaxili qeydlere gore 1915 ci ilde simsiz telefonun inkisafini muzakire etmisdir lakin texnologiyanin tetbiqinin ABS de simli xidmet uzerindeki inhisarini poza bileceyinden cekinmisdir Ictimai mobil telefon sistemleri ilk defe Ikinci Dunya muharibesinden sonraki illerde teqdim edilmisdir Bunun ucun munaqiseden evvel ve munaqise zamani inkisaf etdirilen texnologiyadan istifade edilmisdir Ilk sistem 1946 ci ilde ABS mn Missuri statinin Sent Luis seherinde acilmis diger olkelerde ise sonraki onilliklerde tetbiq edilmisdir Birlesmis Kralliq 1958 ci ilde Cenubi Lankasir Radiofon Xidmeti kimi ozunun Sistem 1 el radiotelefon xidmetini teqdim etmisdir Zenglerin icra olunmasi prosesinde operator vasitesile adi ile eyni olan trubkalardan istifade edilirdi 1947 ci ilde Bell Labs ilk olaraq mobil radio telefon sebekesini teklif etdi Esas yenilik istifadecileri sebekede hereket ederken izleyen ve elaqeni kesmeden zenglerini bir saytdan digerine oturen zeng kommutasiya infrastrukturu ile desteklenen kicik ust uste dusen mobil saytlar sebekesinin inkisafi idi 1956 ci ilde MTA sistemi Isvecde istifadeye verilmisdir Mobil telefoniyanin inkisafi uzre ilk seyler iki muhum problemle uzlesdi coxlu sayda zeng edene eyni vaxtda nisbeten az movcud tezliklerden istifade etmeye imkan vermek ve istifadecilere zengleri kesilmeden bir bolgeden digerine problemsiz kecmeye imkan vermek Her iki problemi 1970 ci ilde mobil rabite sistemi ucun patent almaq ucun muraciet eden Bell Labs emekdasi Amos Joel hell etdi Bununla bele biznes konsaltinq firmasi pullu telefonlarin hazir olmasi ve mobil qullelerin tikintisinin mebleginin yuksek olduguna esaslanaraq ABS in butun mobil telefon bazarinin 100 000 eded butun dunya bazarinin ise 200 000 ededden cox olmayacagini hesablamisdir Neticede Bell Laboratoriyalari ixtiranin az ve ya hec bir neticesi olmadigi qenaetine geldi ve bu ixtirani kommersiyalasdirmaga cehd etmemesine sebeb oldu Ixtira 2008 ci ilde Coelin Milli Ixtiracilarin Sohret Zalina daxil olmasini qazandirdi Metal oksid yarimkecirici MOS genismiqyasli inteqrasiya LSI texnologiyasinin informasiya nezeriyyesinin ve mobil sebekenin inkisafi elverisli mobil kommunikasiyanin inkisafina sebeb olmusdur El mobil telefonu ile ilk zeng 3 aprel 1973 cu ilde o vaxtlarda Motorola da olan Martin Kuper terefinden Bell Labs da birinci olmaq ucun yarisan onun eks nomresine edilmisdir Bell Labs 1978 ci ilde Cikaqoda ilk sinaq mobil sebekesini qurasdirmisdir Bu sinaq sistemi 1982 ci ilde kommersiya istifadesi ucun FCC terefinden ATT ye lisenziya verilmisdir Bu ATT nin legv edilmesi ucun ayrilan razilasmalarin bir hissesi kimi AMPS texnologiyasi yerli telekommunikasiya sirketlerine paylanmisdir Ilk ticaret sistemi 1983 cu ilin oktyabrinda Cikaqoda acilmisdir Motorola terefinden hazirlanmis sistem 1982 ci ilin yayindan Vasinqton Baltimor regionunda fealiyyet gostermis ve novbeti ilden sonra tam ictimai xidmete cevrilmisdir Ilk tam avtomatik birinci nesil mobil sistem 1981 ci ilde Danimarka Finlandiya Norvec ve Isvecde eyni vaxtda istifadeye verilmis NMT sistemi idi NMT beynelxalq rouminqi olan ilk mobil telefon sebekesi olmusdur Isvecli elektrik muhendisi 1966 ci ilde bu vizyon uzerinde islemeye baslamisdir O NMT sisteminin qurucusu hesab edilir ve bezileri onu mobil telefonun banisi hesab edirler XX esrin sonlarina dogru simsiz telekommunikasiyanin suretli inkisafi ilk novbede asagi qiymetli cox genismiqyasli inteqrasiyanin VLSI radio tezlik tamamlayici MOS inkisafi ile idare olunan simsiz rabitede reqemsal siqnal emalinin tetbiqi ile elaqedar idi Huceyre texnologiyasinin yaranmasi Avropa olkelerini ABS ve Yaponiya ile reqabet aparmaq ucun umumavropa mobil texnologiyasinin islenib hazirlanmasinda emekdasliga sovq etmisdir Bunun neticesinde GSM sistemi yaranmisdir GSM standarti nehayet Avropadan kenarda yayilmisdir Bu indiki dovrde dunyada en cox istifade edilen mobil texnologiya ve faktiki standartdir Senaye assosiasiyasi olan GSMA 2010 cu illerin evvellerinde 219 olkeni ve 800 e yaxin mobil sebeke operatorunu temsil edirdi 2023 cu ilde na esasen bezi istifadecilerin coxsayli abuneleri ve ya qeyri aktiv abuneleri var 5 milyarddan cox telefon abunesi oldugu texmin edilir Bu mobil telefonu en genis yayilmis texnologiyaya cevirir ve odur ki mobil telefon dunyada en cox yayilmis elektron cihazdir Hemcinin baxMobil sebeke Mobil telefonIstinadlarSlate Imagelibrary btplc com May 6 2016 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 07 11 Imagelibrary btplc com May 6 2016 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 07 11 Patent No 3 663 762 issued may 16 1972 Srivastava Viranjay M Singh Ghanshyam MOSFET Technologies for Double Pole Four Throw Radio Frequency Switch 2013 seh 1 ISBN 9783319011653 2023 06 30 tarixinde Istifade tarixi 2024 01 14 30th Anniversary of First Wireless Cell Phone Call 3g co uk 2016 04 27 tarixinde Istifade tarixi 2011 07 11 Article by Larry Kahaner and Alan Green in the Chicago Tribune of December 22 1983 Reach out and touch someone by land sea or air Phil Ament Ideafinder com July 13 2011 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 07 11 Visited and evaluated by a group of soon to be British Telecoms staff including writer in September 1982 Tekniskamuseet se October 22 2008 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2009 07 29 Sharelie download com July 16 2011 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 07 11 PDF August 13 2010 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 07 11 Srivastava Viranjay M Singh Ghanshyam MOSFET Technologies for Double Pole Four Throw Radio Frequency Switch 2013 seh 1 ISBN 9783319011653 2023 06 30 tarixinde Istifade tarixi 2024 01 14 Gsmworld com July 11 2011 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 07 11 Global cellphone penetration reaches 50 pct Reuters 2023 04 26 tarixinde Elave edebiyyatChen Adrian The Confidence Game How Silicon Valley broke the economy The Nation vol 309 no 11 4 November 2019 pp 27 30 The multifarious abuses perpetrated by individuals organizations corporations and governments using the Internet and mobile telephony prompt Adrian Chen to muse whether a technical complex born of Cold War militarism and mainstreamed in a free market frenzy might not be fundamentally always at odds with human flourishing p 30