Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Mikayıl Həsən oğlu Rəfili (12 (25) aprel 1905 və ya 1905, Borsunlu, Yelizavetpol qəzası – 25 aprel 1958 və ya 1958, Bakı) — şair, ədəbiyyatşünas, tənqidçi, 1935-ci ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, filologiya elmləri doktoru (1944), professor (1945).
| Mikayıl Rəfili | |
|---|---|
 | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Borsunlu, Yelizavetpol qəzası, Yelizavetpol quberniyası, Rusiya imperiyası (hazırkı Goranboy, Azərbaycan) |
| Vəfat tarixi | (53 yaşında) |
| Vəfat yeri | Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ |
| Vətəndaşlığı |  Rusiya İmperiyası→ AXC→ SSRİ |
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | yazıçı, şair, ədəbiyyat tənqidçisi, tərcüməçi |
| Mükafatları | |
Həyatı
Mikayıl Rəfili 1905-ci il aprelin 25-də Yelizavetpol qəzasının (indiki Goranboy rayonu) Borsunlu kəndində varlı kəndli ailəsində doğulmuşdur. Yelizavetpol klassik gimnaziyasında təhsil almışdır. Bu dövrdə bədii yaradıcılığa başlamışdır. Onun "Mikayıl Rəfizadə" imzası ilə ilk qələm təcrübələri "Mücadileyi-həyat" hekayəsi, "Elmə doğru" şeiri və "Qərb mədəniyyəti" məqaləsi "Əfkari-Mütəəllimin" jurnalında (1919, 2,3 nömrələrində) dərc olunmuşdur.
Azərbaycanda Sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra Borsunlu kəndində müəllim və məktəb müdiri olmuş, kəndin mədəni həyatında fəal çalışmış, komsomol sıralarına qəbul olunmuşdur. 1921-ci ildə orta təhsil almaq məqsədilə Gəncəyə gəlmiş, eyni zamanda ictimai işlərdə fəallıq göstərmiş, III Azərbaycan qurultayına nümayəndə seçilmişdir. "Rosta" qəzetində iştirak etmişdir.
Bakıda Azərbaycan Politexnik İnstitutuna daxil olmuş, həm də Azərbaycan Dövlət Universitetinin Şərq dilləri fakültəsində məşğələlərin dinləyicisi, 1924-cü ildə olur. "Maarif və mədəniyyət" jurnalı redaksiyasında işləyir. 1926–1927-ci illərdə bütün qüvvəsini ədəbi fəaliyyətə həsr edir.
1927-ci ildə Moskva Dövlət Universitetində təhsil alır. Bu dövrdə Kremldə qanunların Azərbaycan mətnlərinin redaktoru işləyir. Bakıda Azərbaycan Dövlət Nəşriyyatında bədii şöbənin müdiri işlədiyi zaman Azərbaycan Proletar Yazıçıları Birliyində fəal çalışır. 1929-cu ildə Moskvaya I Ümumittifaq Proletar Yazıçılarının Qurultayına nümayəndə seçilir. Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutunda rus ədəbiyyatı kafedrasında müəllim, sonra dosent (1930–1935) işləmiş, eyni zamanda "Bakinski raboçi" qəzeti redaksiyasında mədəniyyət şöbəsinin müdir müavini olmuşdur. Bu dövrdə SSRİ yazıçılarının təşkilat komitəsinin üzvü seçilmişdir. Həm də "Hücum" və "Qabaqcıl" ("Udarnik") jurnalları redaksiya heyətinin üzvü olmuşdur. Qorki, Mayakovski, Serafimoviç haqqında monoqrafiya, "Sevastopol" və "Leninqrad" poemalarını qələmə almışdır.
1934–1935-ci illərdə SSRİ Elmlər Akademiyasının Azərbaycan filialında elmi işçi işləmişdir. Sovet Yazıçılarının I Ümumittifaq Qurultayına nümayəndə seçilmişdir. 1935–1936-cı illərdə SSRİ EA-nın (Leninqrad) aspiranturasında təhsil almış, orada "Azərbaycan ədəbiyyatının rus mədəniyyəti ilə əlaqələri haqqında" mövzusunda dissertasiya müdafiə etmişdir. Sonra "Puşkinin həyat və yaradıcılığı", "Puşkin və Azərbaycan", "M.F.Axundov" əsərlərini yazmışdır (1935–1937). Nizami yubiley komitəsi tərkibində məsul katib olmuşdur. 1938-ci ildən Azərbaycan Pedaqoji İnstitutunda və Azərbaycan Dövlət Universitetində professor olmuş, Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi kursunu aparmışdır. İkinci Dünya müharibəsi illərində radioda, Qızıl Ordu hissələrində, hərbi xəstəxanalarda çıxışlar etmiş, "Səbuhi" ssenarisini, "Şirvanşah İbrahim" pyesini yazmışdır. SSRİ Yazıçıları İdarəsinin üzvü olmuşdur. 1944-cü ildə doktorluq dissertasiyası müdafiə etmişdir.
Xidmətlərinə görə və medallarla təltif olunmuşdur.
1958-ci il aprelin 25-də vəfat etmişdir.
Əsərləri
- 1. Pəncərə (şeirlər). Bakı: Azərnəşr, 1929, 72 səh.
- 2. Lirik şeirlər. Bakı: Azərnəşr, 1930, 50 səh.
- 3. M.Qorki. Bakı: Azərnəşr, 1932, 71 səh.
- 4. V.Mayakovski. Bakı: Azərnəşr, 1932, 48 səh.
- 5. Durna (şeirlər). Bakı: Azərnəşr, 1934, 168 səh.
- 6. Yeni tarix (şeirlər). Bakı: Azərnəşr, 1935, 113 səh.
- 7. Serafimoviç. Bakı: Azərnəşr, 1938, 14 səh.
- 8. T.Şevçenko. Bakı: Azərnəşr, 1939, 50 səh.
- 9. M.F.Axundov. Bakı: Azərnəşr, 1939, 36 səh.
- 10.A.S.Puşkin. Bakı: Azərb.SSR EA nəşriyyatı, 1941, 24 səh.
- 11.A.P.Çexov. Bakı: Azərnəşr, 1944, 46 səh.
- 12.M.F.Axundov (həyat və yaradıcılığı). Bakı: Azərnəşr, 1957, 393 səh.
- 13.N.Nərimanov. Bakı: Azərnəşr, 1956, 56 səh.
- 14.Ədəbiyyat nəzəriyyəsinə giriş. Bakı: Azərnəşr, 1958, 282 səh.
- 15.Mirzə Fətəli Axundov (həyatı, mühiti və yaradıcılığı). Bakı: Elm, 1990, 256 səh.
Tərcümələri
(ruscadan)
- 1. V.Hüqo. Gülən adam. Bakı: Azərnəşr, 1927, 419 səh.
- 2. V.Hüqo. Paris Notr-dam kilsəsi. Bakı: Azərnəşr, 1936, 580 səh.
- 3. V.Hüqo. Səfillər (I hissə). Bakı: Azərnəşr, 1933, 301 səh.
- 4. V.Hüqo. Səfillər (II hissə). Bakı: Azərnəşr, 1933, 172 səh.
- 5. V.Hüqo. Səfillər (III hissə). Bakı: Azərnəşr, 1934, 229 səh.
- 6. V.Hüqo. Səfillər (VI hissə). Bakı: Azərnəşr, 1935, 278 səh.
- 7. V.Hüqo. Səfillər (V hissə). Bakı: Azərnəşr, 1935, 264 səh.
- 8. A.S.Puşkin. Bağçasaray fontanı. Bakı: Azərnəşr, 1937, 32 səh.
- 9. A.S.Puşkin. Ərzurum səyahəti. Bakı: Azərnəşr, 1937, 77 səh.
- 10. A.S.Puşkin. Tunc atlı. Bakı: Azərnəşr, 1937, 22 səh.
- 11. Onore de Balzak. Ögey ana. Bakı: Azərnəşr, 1943,
- 12. L.N.Tolstoy. Dirilmə (I hissə). Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1951, 292 səh.
- 13. L.N.Tolstoy. Dirilmə (II hissə). Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1951, 382 səh.
- 14. Onore de Balzak. Novellalar. Bakı: Azərnəşr, 1949, 292 səh.
- 15. Onore de Balzak. Qorio ata. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1952, 312 səh..
- 16. Onore de Balzak. Qobsek. Bakı: Gənclik, 1969, 68 səh.
- 17. Onore de Balzak. Qorio ata. Bakı: Yazıçı, 1978, 296 səh.
İstinadlar
- Люди и судьбы. Биобиблиографический словарь востоковедов - жертв политического террора в советский период (1917-1991) (rus.). СПб: Петербургское Востоковедение, 2013. 496 с. — (Социальная история отечественной науки о Востоке)
- Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası. Aydın Kazımzadə. Bizim "Azərbaycanfilm". 1923–2003-cü illər. Bakı: Mütərcim, 2004.- səh. 65.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun meqalenin muzakire sehifesine diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Mikayil Hesen oglu Refili 12 25 aprel 1905 ve ya 1905 Borsunlu Yelizavetpol qezasi 25 aprel 1958 ve ya 1958 Baki sair edebiyyatsunas tenqidci 1935 ci ilden Azerbaycan Yazicilar Birliyinin uzvu filologiya elmleri doktoru 1944 professor 1945 Mikayil RefiliDogum tarixi 25 aprel 1905Dogum yeri Borsunlu Yelizavetpol qezasi Yelizavetpol quberniyasi Rusiya imperiyasi hazirki Goranboy Azerbaycan Vefat tarixi 25 aprel 1958 53 yasinda Vefat yeri Baki Azerbaycan SSR SSRIVetendasligi Rusiya Imperiyasi AXC SSRITehsili Moskva Dovlet UniversitetiFealiyyeti yazici sair edebiyyat tenqidcisi tercumeciMukafatlari 1946HeyatiMikayil Refili 1905 ci il aprelin 25 de Yelizavetpol qezasinin indiki Goranboy rayonu Borsunlu kendinde varli kendli ailesinde dogulmusdur Yelizavetpol klassik gimnaziyasinda tehsil almisdir Bu dovrde bedii yaradiciliga baslamisdir Onun Mikayil Refizade imzasi ile ilk qelem tecrubeleri Mucadileyi heyat hekayesi Elme dogru seiri ve Qerb medeniyyeti meqalesi Efkari Muteellimin jurnalinda 1919 2 3 nomrelerinde derc olunmusdur Azerbaycanda Sovet hakimiyyeti qurulduqdan sonra Borsunlu kendinde muellim ve mekteb mudiri olmus kendin medeni heyatinda feal calismis komsomol siralarina qebul olunmusdur 1921 ci ilde orta tehsil almaq meqsedile Genceye gelmis eyni zamanda ictimai islerde fealliq gostermis III Azerbaycan qurultayina numayende secilmisdir Rosta qezetinde istirak etmisdir Bakida Azerbaycan Politexnik Institutuna daxil olmus hem de Azerbaycan Dovlet Universitetinin Serq dilleri fakultesinde mesgelelerin dinleyicisi 1924 cu ilde olur Maarif ve medeniyyet jurnali redaksiyasinda isleyir 1926 1927 ci illerde butun quvvesini edebi fealiyyete hesr edir 1927 ci ilde Moskva Dovlet Universitetinde tehsil alir Bu dovrde Kremlde qanunlarin Azerbaycan metnlerinin redaktoru isleyir Bakida Azerbaycan Dovlet Nesriyyatinda bedii sobenin mudiri islediyi zaman Azerbaycan Proletar Yazicilari Birliyinde feal calisir 1929 cu ilde Moskvaya I Umumittifaq Proletar Yazicilarinin Qurultayina numayende secilir Azerbaycan Dovlet Pedaqoji Institutunda rus edebiyyati kafedrasinda muellim sonra dosent 1930 1935 islemis eyni zamanda Bakinski raboci qezeti redaksiyasinda medeniyyet sobesinin mudir muavini olmusdur Bu dovrde SSRI yazicilarinin teskilat komitesinin uzvu secilmisdir Hem de Hucum ve Qabaqcil Udarnik jurnallari redaksiya heyetinin uzvu olmusdur Qorki Mayakovski Serafimovic haqqinda monoqrafiya Sevastopol ve Leninqrad poemalarini qeleme almisdir 1934 1935 ci illerde SSRI Elmler Akademiyasinin Azerbaycan filialinda elmi isci islemisdir Sovet Yazicilarinin I Umumittifaq Qurultayina numayende secilmisdir 1935 1936 ci illerde SSRI EA nin Leninqrad aspiranturasinda tehsil almis orada Azerbaycan edebiyyatinin rus medeniyyeti ile elaqeleri haqqinda movzusunda dissertasiya mudafie etmisdir Sonra Puskinin heyat ve yaradiciligi Puskin ve Azerbaycan M F Axundov eserlerini yazmisdir 1935 1937 Nizami yubiley komitesi terkibinde mesul katib olmusdur 1938 ci ilden Azerbaycan Pedaqoji Institutunda ve Azerbaycan Dovlet Universitetinde professor olmus Azerbaycan edebiyyati tarixi kursunu aparmisdir Ikinci Dunya muharibesi illerinde radioda Qizil Ordu hisselerinde herbi xestexanalarda cixislar etmis Sebuhi ssenarisini Sirvansah Ibrahim pyesini yazmisdir SSRI Yazicilari Idaresinin uzvu olmusdur 1944 cu ilde doktorluq dissertasiyasi mudafie etmisdir Xidmetlerine gore Seref nisani ordeni ve medallarla teltif olunmusdur 1958 ci il aprelin 25 de vefat etmisdir Eserleri1 Pencere seirler Baki Azernesr 1929 72 seh 2 Lirik seirler Baki Azernesr 1930 50 seh 3 M Qorki Baki Azernesr 1932 71 seh 4 V Mayakovski Baki Azernesr 1932 48 seh 5 Durna seirler Baki Azernesr 1934 168 seh 6 Yeni tarix seirler Baki Azernesr 1935 113 seh 7 Serafimovic Baki Azernesr 1938 14 seh 8 T Sevcenko Baki Azernesr 1939 50 seh 9 M F Axundov Baki Azernesr 1939 36 seh 10 A S Puskin Baki Azerb SSR EA nesriyyati 1941 24 seh 11 A P Cexov Baki Azernesr 1944 46 seh 12 M F Axundov heyat ve yaradiciligi Baki Azernesr 1957 393 seh 13 N Nerimanov Baki Azernesr 1956 56 seh 14 Edebiyyat nezeriyyesine giris Baki Azernesr 1958 282 seh 15 Mirze Feteli Axundov heyati muhiti ve yaradiciligi Baki Elm 1990 256 seh Tercumeleri ruscadan 1 V Huqo Gulen adam Baki Azernesr 1927 419 seh 2 V Huqo Paris Notr dam kilsesi Baki Azernesr 1936 580 seh 3 V Huqo Sefiller I hisse Baki Azernesr 1933 301 seh 4 V Huqo Sefiller II hisse Baki Azernesr 1933 172 seh 5 V Huqo Sefiller III hisse Baki Azernesr 1934 229 seh 6 V Huqo Sefiller VI hisse Baki Azernesr 1935 278 seh 7 V Huqo Sefiller V hisse Baki Azernesr 1935 264 seh 8 A S Puskin Bagcasaray fontani Baki Azernesr 1937 32 seh 9 A S Puskin Erzurum seyaheti Baki Azernesr 1937 77 seh 10 A S Puskin Tunc atli Baki Azernesr 1937 22 seh 11 Onore de Balzak Ogey ana Baki Azernesr 1943 12 L N Tolstoy Dirilme I hisse Baki Usaqgencnesr 1951 292 seh 13 L N Tolstoy Dirilme II hisse Baki Usaqgencnesr 1951 382 seh 14 Onore de Balzak Novellalar Baki Azernesr 1949 292 seh 15 Onore de Balzak Qorio ata Baki Usaqgencnesr 1952 312 seh 16 Onore de Balzak Qobsek Baki Genclik 1969 68 seh 17 Onore de Balzak Qorio ata Baki Yazici 1978 296 seh IstinadlarLyudi i sudby Biobibliograficheskij slovar vostokovedov zhertv politicheskogo terrora v sovetskij period 1917 1991 rus SPb Peterburgskoe Vostokovedenie 2013 496 s Socialnaya istoriya otechestvennoj nauki o Vostoke ISBN 978 5 85803 225 0 Azerbaycan Respublikasi Medeniyyet Nazirliyi C Cabbarli adina Azerbaycanfilm kinostudiyasi Aydin Kazimzade Bizim Azerbaycanfilm 1923 2003 cu iller Baki Mutercim 2004 seh 65